장음표시 사용
81쪽
exercui, & convivia haud sti me memini in haec usque agitasse, ut tibi, vel frustum aliquod dare potuerim vel niicas. SIM. Papael delicias agis y At ego omnes tibi istasce delicias excutiam Probe. Age jam , sceIena, de-stende rota,& mecum aequo iure colloquereristhinc etenim quasi ἡ tribunali ferre potius leges consuevisti, quam accupere . Descende inquam , destende. FORΤ. Nam cur me miseram Regno meo immeritam exturbas Z Quod nee Craesus quidem olim , aut Polycrates , nec alii, quorum maxime studiis velificari visa sum , facere ausi fiunt. SI M.
Ideoque Sardus ille ante ipsam Regiam rogo impositus ,
hic in excelsissimo montis Uenice in crucem actus, te conisspexerunt Uerientem terga , alioque venenatas hianditias
serentem . At iam non descendis i FORT. Quidvis potius
juheto , per Venerem . SlM. Au , an Per Venerem obst- cras senem vietum, veternossimi Tu vero deflande per Plutum. Quod si inanes morae causas perges ulterius nectere , per Proserpinam jam te Pillo Praecipitem traham . FORT. Quando ita infeste , ita crudeliter cogis ,
destendo : At Deos hominesque testor , nuriC Primum me ad tam inhonestum facinus Iam indignis modis este ad Etam . Hei, he . SIM . Ne plora, o rerum omnium dominatrix, ne
plora : immo Potius honum animum habe , Regina . Ego enim non quo te contumelia assicerem, sed ut aliquo pacto sisterem tam vagam , ct mobilem Deam destendi in hoc to filium . Quare age, mecum hic aliquanti er Ecle, dum pauca quacitam ex te familiariter exquiro ; ad quae velim vere , & sne fuco respondeas . FORT. Faciam herincle quod iubes , quandoquidem omnia mea tibi Dii permiserunt. SI M. Primum omnium , o Deorum Dearumque maxima, tibi persuadeas velim , neminem extare . qui te' tant Pere colat, atque ego . Nam tibi ego Mercurium ,
Apollinem, Martem,Minervam, Iunonem , Jovemq; ipsu in posthabeor omnia mihi vilia, contemnenda , obscura , n i Diqitigod by Corale
82쪽
63hili prae te videntur. FORΤ. Curnam obsecro SI M.
Quia ego te unam haec Omnia simul este arbitratus sum , nec Fatum , Cererem, Pana , Iovem , caeterosque , alios a te esse credidi, sed te ipsam multis nominibus appellatam . Quamobrem spero te senectuti, ac paupertati meae aequam ire ; & si me , propter maximarum rerum ad munistrationem, adolescentem praeteriisti, senem modo siublevaturam confido atque adsuturam . Ita ut immortali beneficio tuo, caepis tandem ac porris vale dicam, laceraraque hanc tunicam, Paene mihi coaevam, abjiciam; mensaque atque vestitu lautiore aliquando excipiar , servosque habeam quamplures , argentum, villas, currus, & huiuscemodi; quae tu omnia , si me benigne solummodo respexeris , affatim praebebis . FORT. o mirabilis senex lut repente cicur blandusque effectus es t Mecastor numquam virum te placabiliorem offendi: verumtamen quo tibi pacto opituler, & quae cupis efficiam , plane ignoro.
SIM At ego doceam magistram. Vel me potentem repente effice , vel thesaurum indica: aut si neutrum vis, alicui existis Satrapis me commenda, qui me amet, me ὀitet smihi omnia sua committat, me unum omnium suspiritat . FORT. Iocari porro re puto , quum ea a paupercula mu liere petas , quae Ionge quantum ab omnibus suae potestatis finibus distanti SI M. Quid Z nonne tu rebus hisce
omnibus sola dominaris y Non tu omnium vocibus dominatrix , ac Regina inVocaris p una Iaudaris , una argue. riS , ut quaeque 'Osseera , aut adversa evenere Z Tu impeditam expedis , turpem efficis honestum , & vertis in divitias pauνertatem . Tu mari, tu aeri, tu terrae mode raris . Non oratori facundia , te renuente obvenit, non Philosepho sapientia . A te belligerantes , a te in pace degentes , amantes, ambientes reguntur: tibi artes, tibi
scientiae , tibi quaevis humana factatas plurimum debet: tu enim duobus illis doliis praees, quae in Iovis limine dicuntur esse: Inde Craeso aurum, Candaulae uxorem ,
83쪽
Peleo ensem, Nestori scutum , dilargita es, Alcibiadi pulcritudinem , Socrati Prudentiam , Aristidi iustitiam , mihi paupertatem e Tuque ipsa , ubi in mentem venit , haec omnia eripis illico, atque ad alios transfers. Quid igitur,o Mundi domina , egone iocor, an tu superbe uia serum
ludis i FORT. Non ego iocari te amplius, scd insanire iam
arbitror ; ita multa non extra rem tantum enudisti, stasi orsus extra rationem . SI M. Precibus mala cillanda es . ORT. Tu autem elleboro curandus es. SI M. Novi m liorum morem , scio , exoraberis . FORT. Quid exorer , mi homo i Quo rationem , quo mentem expulisti tuam pSi M. Serione loqueris y FORT. Quidni serio 8 SI M. Tempus male perdis ; scito enim, bellissima, cum Simone te
Ioqui, cui imponere nulla unquam ope poteris . FORTNeminem ego soleo fallere , vos vobis ipsis inextricabiles dolos nectitis . SI M. Desine Iam , Fortuna , me hoc pactos ustrare, aufer, quaeso, cavillum. Nam, quod in rem tuam
sterit nosse , iam hili pectus mihi omne tumet. FORT. Nihil hili opus est, o sapientissime Simo ; interroga PO- 'tius , ut dixeras, si quid lubet; ista prorsius omitte .
SIM .Quando me per anfractus ire mavis, interrogemus. At quum meam de te opinionem acest e irriseris,antequam aliud quippiam interrogem, cedo, eloquere, quaenam ipsi tandem, & qualis sis, mortalisne an ina,quae, quantaequesnt vires ; ut deinde facilius ad caetera progrediamur .
TORT. Qui Tibi in mentem venit isthaec potissmum interrogarer Exquire , quaeso, Mia omnia . SI M. Minime gentium alia; ad baec ego iuheo , aperte , ac perspicue respondeas. FORΤ. Enicas enimvero me importunis hisce interrogationibus tuis, senex durissime. SI M. Iam non dices, quae jussi Z An me vis, praeclara, manibus
rem gerere t Nosti triste ingenium , ac tot annorum Pau-Pertate exasperatam senectutem . FORΤ. Dii te otianes eradicent , ita me nunc atrocibus minis Rrritas . Attamen dicam Posius, quam tuae intemperantiae , R contumaciae Diqiti sed by Corale
84쪽
6sciae me committam. SIM. Inrim iam , tricas mitte.FOR.
Ego quidem ali pudet, pudet l, nihil revera sium , nisi
fimulacrum quoddam vine quoi me adeseris i improbe l) & Emmum emctum ab humani anum perturbati ne , ac vanitate. Vos, adium, me Deam inscientem seci. sis , atque in Deorum collegium allegistis immerentem .
SI M. Vah callidum consilium I At praeledere , FORΤ.
Vires autem meas , ct quam late opibus polleam , ut ipia taceam se nuditas mea cibi disertissime aperit. Nam quae marim i vestra est hominum caecitas, me, quae tot jam se cula ne vile quidem amiculum Potuerim comparare , qui saltem muliebria tegerem , aurum, argentumque credere meis legibus addictum mecum trahere, utque Iubitum mihi esses dispensaret Quinetiam. . . . . SI M. Ne Oratio ne mcalestas; video quam rem agas r istiusmodi enim fa- hellis eum in me animum inducere cogitas , ut te credam pauperem quamdam e trivio mulierculam esse , & omnium rerum egentem . Atque ita quum Te si Diis placet)dimiserim rideas stilicet credulitatem , ne dicam ignam viam meam . At, ne operam disperdas, sicito , o sapie tissima , hoc te pacto in magnum distrimen tuum caput adducere . FORT. Nimium maIum oportet esse te , qui Ohstrepis tam impudenter veritati. Ego vero Per
quicquid in Coelo Deorum est assirmo & iuro , me tibi
puram putam veritatem elocutam esse . SIM. Et si ego iuranti nunquam fidem praestiterim , ac praesertim mu lieri ; tibi nihilominus, ne me asperum rursias , malum que appelles, Illud Praecipuum dabo , ut rationes audiam tuas, nec continuo mentitam esse credam. En igitur philosophi perssinam induam , di tectam , veriti cum a Itero philosispho non cum Fortuna colloquar : Placetne ita Z FORT. Parum credo negotii facturum te mihi arbitratus es . nisi philosophos inmper , contentiosum hercle genus hominum , adjunxisses , ve Iuti stappetias importunitati tuae . Uerum quicquid mihi faciendum
85쪽
est, ut effugiam baculum istum tuum , Capiti meo saeis
SI M. Nil equidem tam Fortunae , ct casui contra rium est , quam ordo, & lex . Ut quod Fortuna , , casu que non accidat, id lege, atque ordine necessarium sit fieri. Si ergo non tu , nec temeritas tua , Mundum aciomnia humana regunt, sequitur , ut cuncta certis legibus eant, Ordinemque perpetuo struent ta Num tibi falsia proloqui videor Z FORT. Immo veritatem ipsam . SIM. Perridiculum autem est, umbram aliquam ordinis imus ac re uiae velle in rebus invenire; nam ab antiquissima omnium aetatum memoria , sine lege, & sine constantia sursum deorsum jactata fuisse omnia compertum est; quia vetat itaque, ne ad te deserant homnes chlamydem , sceptrum , ac caetera dominationis. insignia Z FOR. Euge , satis quidem dialectice, & satis etiam inepte . At ego te , mi Simo , unum ex purpuratis illico renunciarem , si quod Regnum mihi singulari liberalitate Ohtulisti, aliquo pacto Possem invadere . SIM. Etiamne ludis t Uidesne,
te non cum puero , sed cum edentulo , canoque sene to
qui Z Jocos misios face, o Fortuna, strio jam resiponde . FORT. Iram cohibe , Simo, faciam , ut iubes. Res humanas vario agi, versarique motu nunquam abnuerim .
At nil sane rei est, ut me ideo cogatis in scenam prodire; quum singularum rerum causae aliae ex aliis aptae& necessitate sint nexae , quas vos saepiuscule nomPerspicitis . Expende quaecumque accidunt , vel mul ante annis acciderunt, animadvertes , vel Naturam , vel hominum arbitrium earum rerum vicissitudinein peperis se : & cuncta eo padio movisse , atque agitasse . SI M. Callida nimium Dea es ac versuta ; verum nescio an Simone callidior, & versutior . Quid , amabo , commune inter se habent Naturae leges , humanique animi affectiones cum iis, quae rebus aeterno quodam turbine accidunt 8 Cum imperiis huc illuc identidem trans Diqiti sed by Gorale
86쪽
Iatis, eum inria praeliorum sertuna, Regum savore , potentia , divitiis , ct huius generis i Sane dici non se
test, quam Varia , quam diversa, quam inopina , quam Mova ubique harum rerum facies sit. Gentes, Regesque
passim videre est a siummo gloriae fastigio deledrus repente atque afflictos ς rursumque Gentem aliam ad potentiae nominisque decus sine certa causa erigi , atque amperio clarescere: qua paullo post, certo aevi spatio emento , raptim deturbata , novum aliquem PoPulum aut Tyran
num temere Oboriri, cui rerum siumma conceditur, eadem sane lege qua caeteris . Bellorum, divitiarum , favoris omnino similes casas siunt . Quum modo hos , m clo illos fortuito ad summas opes emergere videas , Pur 'simque ad shrdes quandoque adigi; & veterem Pauper-etatem . Ducum quam Iubrica , quam fluxa shrs est ἔ Iuturo secto in ipsa tuae novaculae acie sunt . Eundem vis deas hic egregio facinore fudisse hostem ἱ illic, te Ita Im- Perante , revinctis post terga manibus , Per Iudibrium ante currum victoris agi. Nec favor firmioribus nititur sundamentis . Quos corculum , amores, delicias hodie appellari ; cras turpiter pulses audias , aut crudeliter interfectos. Caetera, ne singula frustra prosequar, eadem inconstantia feruntur; nec aliquid in orbe Terrarum est, quod non feratur hoc vicissitudinis , ac temeritatis Euripo . Haeccine Tibi, mostrum arbitrium efficere , Osciemillima , ac Naturaividetur Z FORT. Cominus, ec*sor certare tecum oportet. Tu enim ubi paullo liberius loquendi locus datur , vehementer sane inflas , &longe quantum Praeterveheris. 9uapropter ne in infinitam , nullisque circumleptam limitibus disputation em abripiamur , singillatim , obsecro , genera ipsa rerum inspiciamus, quae sub mea ditione esse credis . Atque ego ad singula capita Causarum praecipuas tibi exeonam , a quibus , veluti sentibus, facillime rivulos clerivare possis ad caetera . Nam vel de omnibus insimul loquendo, vel mi-
87쪽
nutissima quaeque insectando , nullus siermo, nu IIum aeuismen par esse potest. SI M. Mea quidem nil refert quo pacto dicas: taedet tantummodo longioris morae . Sane no Iem Fortunam, segniter terendo tempus , amittere; at si sanus sum non amittam , nec capillum Brtiter adprehemium per imprudentiam elabi sinam . Quare quidvis faciam , quid enim interest , hora serias, aut Ocyus dives fiam Z F Τ. Nunc inaurandus esses , o Simo: ingredere igitur interrogationem , quo tu ordine maris . SI M. Initium nobis erunt imperia , & Regna, quae paris tui esse nemo ambigit. Quis enim in historia tam rudis est ac plane hospes , qui omnium imperiorum ortus atque obitus ab usque primis illis Assyriorum temporibus tua temeritate, ct libidine evenim non noverit i Quis Ninum, nova dominandi ambitione flagrantem, circumjectis pacatisque gentibus imposuit Z Quis Cyrum deinde
excitavit, qui florentem vetere imperio gentem audacisi sime Perculit, nomenque ac potentiam ad Persas trada-xit Z In quos ipses postea Alexander a te immissus est ex angustis Macedoniae finibus , opibusque sane per quam mediocribus. Demum Gentium omnium dominos , ac Regum cunctarum everBres Romanos, e latronibus rein rumque capitalium reis, effecisti; ut in hoc uno populo infinitae in histe rebus Rotentiae tuae magnum sane specimen, Fortuna, praebueris. I manc, & in Regnis , vel condendis , vel proruendis, arbitrium vel Naturam commi nistere. FORT. Nil mecastor comminiscar ; sed quicquid dixero, vel te Iudice me probaturam confido : ete nim si diligenter impuriorum omnium originem cassimque Perpendes , eandem sere nascendi in omnibus, eandeminque rvrssis ruendi rationem deprehendes. Nam imperii initia virtus , aut simulatio virtutis , robur, Elertia , in genium , vigilantia , audacia , fraus etiam aIiquando C mitantur , atque Perfidia : Casus vero luxuria , Ocium ,
imperitia, imbecilliins, fastus, distordia . Atque ut a
88쪽
Nino, quem tu principem dixisti vicinos imperitandi capidine invasisse , incipiamus ; quid tandem Inlruin accudit , si dissitas i Ile passim per agros, Patrumfam Iliarum
domos , quae non moenibus, nec turribus defendebantur , ferro, & audacissimorum catervis aggressus , in potestatem redegit, suam Z Auctisque a victoria viribus , v I uti torrens, quamplurimas late gentes eodem impetu oin pressiti Haec initia duo dehinc mirifice confirmarunt: Regum adspectus procul in Regiam abditus , quo major tu ignotum esset reUerentia:& militum annuae mutationes, ne
Ducibus nimis assuescerent, in dominantium perniciem radde innatam toti Asiae serviendi cupidinem , atque ab hac prima Assyriorum aetate erga dominos inveteratum obsequium . SI M. Profecto non absurda locuta es , quare milia haec faciamus; de Cyro exequere jam .FOR. Non hic ego tibi ut jure posuem gesta Cyri ab ea institutione dicam provenisse,quam vir sapientissimus memωriae mandavit, potius ad posterorum disciplinam, quam ad historiae fidem : ne me dicas a fictis praesidium Petere . A rebus ipsis uti effectae sunt, rationes sumam . Principio Cyrus , egregiam indolem regiosque animos vel ininter mapalia & pastores retinens, Assyriorum regnum non ut praedo invasit,sed uti nepos obtinuit. Deinde haud levia ter Populorum animos misericordia commovit infantis e
positio , ct quasi a debita suis fatis successione abdicatio ;Ita ut iure ad eum deficere crederent, quem , nisi maturius Regnum occupasset, serius nihilominus sciebant avitas opes omnino habiturum . Caput vero rei est Astyagis saevitia , & infames coenae, quibus Patri filius ad barbaram ultionis ostentationem appositus est . Hunc Postea Patrem per summam imprudentiam Regio exercitui ab e
dem Astyage praefectum,miraris a tali Rege ad Cyrum d scivisse , quem ipse ad Regnum capessendum hortatus fuerat y Adle Cyri lenitatem atque clementiam . A cuncta ex pristina fortuna reliquit, praeter Regnum; s
89쪽
cios hujus expeditionis, Prout antea Pollicitus fuerat , summa liberalitate , & benevolentia prosccutus , promistiores enecit ad reliquas. Inspice vii a judicium , ct imperatorias artes . Craesum tot Ius Graeciae Ocellum incolumem dimisit, ne pugnacilliinae gentis odia atque inimicitias iubiret a Perlas ignobilem tunc temporis gentem , optima disciplina & perpetua exercitatione , Nevi Qrtic imos Asiae milites reddidit, quam Pene universam peris domuit . Dum haec Cyrum comitata siunt, merito viris superior extitit: ubi ea deseruere, S Pertinacia, atque superbia subiit animum , Geminae turpiter cessst. Nunquid ulterius de Cyro Z SI M. Non . FORT. Ad Macedonas igitur transeamus , quandoquidem Caeteroram Regnorum Originem festinatio tua Contemnit, SI M. Si me essaequo animo audire , quae dixeris , quantum potes festina , nec enim diutius Pauper esse possum . FORT. Gereotur tibi mos; nam ego aeque me hinc cupio expedire . Profecto Alexander firmiter jacta imperii fundamenta a Patre accepit, ct Veteranum , Uictoremque. militem , cui cum sol tissimis Graecorum copiis, ac RIertissimis Ducibus assidue res fuerat . Ipse aetate florens , Iaudum
ac gloriae immensa cupidine flagrabat ; summa in eo consilii dexteritas, periculorum contemtus , in rebus an Peris Constantia , ordinandi , armandique exercitus singularis peritia , in privatis voluptatibus parsimonia , ac temperantia , in amicos , ct milites enusa liberalitas . Prudentia quinetiam haud mediocris in eo fuit, ct plurima-Tum rerum stientia , quam a maximi Philosisphi instim ti ne arripuerat; supraque humanum Captum animi magni- udo , qua spe, & ausis orbi terrarum imminebat. Hic igitur Rex , Perterrefacta Graecia clarissimae urbis excidio , Perdomitisque accolis nationibus, in Asiam Perre-Tit Paternum ultorem gerens . SI M. Jam tu longe secus facis, ac ego iussi; nam ea te dicere imperavi, quae ego nescirem s verum tu ea modo narras, quae planius ego
90쪽
scio , quam tu quae narras . FORΤ. Gaudeo sane tam te memorem in historia esse . Itaque ne te plus teneam Ian cuiquam verisimile videri potest , Simo , Asiaticos mi . lites, magnam Partem ex tempore collectos , a beatis illis Satrapis ductos, aurea atque argentea gerentes tela,
tot Praeterea gemmatos currus , mulierum , atque euinnuchorum freges , robori Ertissimarum phalangium, di tantae Regis , ac Ducum virtuti, ullo pacto pares este potuisse t SI M. Tu autem , impudentillima , cunctos parietes eadem fidelia dealbas . Mutato tantum nomine eandem prope modo de Alexandro, ac paullo ante de Cyro fabulam narravisti. Persas tunc mirabiles quosdam viros, quibus tota stre Asia cesserit,effecisti: modo eosdem,nbi ita tibi expediret, omnium hominum ignavillimos . An quaeso me censes, quum manus, & baculum integra habeam , haec tua ludibria laturum t FORT. Obsecro Simo serviles istas minas hinc amoveto . Amice inter nos agamus. Non ego praedixi tibi, simi lia plerumque esse Imperiorum primordia , similesque etiam eorum interitus Z SI M. Memini. FORT. Sane dum Persae eorumque Reges acceptam a Cyro institutionem retinuere; mirabiles quidem viri, rerumque merito potentes extiterunt a Quum autem molliores Assyriis, quos antea Vicerant, e G secti sunt, fortioribus Graecis , ac peritioribux mccu buerunt. Atque iidem isti Persarum victores , dilapsa vetere disti plina , a melioribus, & validioribus Romanis domiti sunt. Quid igitur excandestis , & tam cito Rhilo mphi personam exuis , si quum verissima dicam, si in ilia ea sunt verissimis p SI M. Bene habet: largior hoc ego tibi quicquid est . Itaque , utcumque jam transactis aliis, de Romanis sermonem institue. Hic Τihi, o bellissima
nimis in arcto res est . Hic omnes tibi pigmentorum tuo rum arculaq opus fuerit educere . FORT. Immo quid me onus est de notissimis atque amrtissmix rebus disshrere ZCui nunc puero, cui tam rudi atque indocto Romano