Philosophia peripatetica tomis quatuor comprehensa, authore Jo. Baptista de Benedictis e Societate Jesu. Tomus primus quartus Metaphysica

발행: 1723년

분량: 489페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

eatur voluntasma terminata ad unum

retinere fuscientia ad oppositum. 361 CAP.V. qum pum apri otio ad Jactum mHum sis possibilis, σ an faciat Deum precati aut horam. IsrCAΡ.VI. Num pristea pineterminatio stet eu creati arbitrii libertate. 3 7 2CAPIlI. um poma adeterminatio aliquod baleat A aushoritate paresci, tuum praesertim I identini,

CAPNIII. Infertam ex dictis, Dei domiamum in errasuram isseram qua DI perplaiseam praedeterminalsionem nultum Me,tum so untur isiecta. Αο4 CAP. IX.. ibo pacto demum salvetur plenissimum Dei dominium in voluntatem Maeram qua talem, qI

12쪽

LIBER PRIMUS

METAPHYSICAE.

De Ente , ejusque Attributis.

Ente multa in Logicis dis. putavi , inde eius notio, divisio, analogia petenda; duo supersunt de ipso secundum se spectato examinanda,eluidiit sc i licet eius possibilitas . quid actualitas. Hinc erit ad impossibilia gradus, eorumque a possibilibus distinctionem; tum ens cum' von ente comparabo, naturamque contradictorriae oppositionis,&primi prineipii veritatem excutiam; postremus erit entis passionibus lineus, Unitati, Veritati, Bonitati , quae sunt en iis primo intentionalias attributa:tum Identit

ii, ae Distinctioni , quae aliquid admiscentis. inado intentionale.

13쪽

D. Eniis Possibilitate , o

lusibive aliquid amo ab aterna ante existen

tiam exercisam in tempore.

Non est inter Clinctores controversia,uuum possibile fuerit ab aeterno possibile , ita quocumque dmum possibi litas sita sit; hoen. ; tetriinis est manifestum. , neque est drubium, obd 'aliquod esse habuexint aeternum possibilia Ananie, sed in I o, a quo fuerint

extrinsece denominata ; nam fuit aeterna i p. sorum causa , in qua continebantur eminenter, K suit aeterna ipsorum cognitio , in qua continebantur tuis intentionaliter, ut in intellecti. Va expressione , tum idea liter, ut in exemplaricatis . 'Stipe test latii inquisitio, utrum praeter extrihsexas dehominationes a 'Deo acceptas , aliquo aene intrinsecdi', & actuale a Deo contradjathctum,atq; aeternu habuerint possibilia. Mursus non est quaestio inter Catholicos dae esse intrinseco simplicitet dicto , & ut Vriant , existentiali : ex Fide enim constat , nihil ab aeterno extitisse, sed quidquid est creatum , fuisse in tempore. Elt etiam ratione certum , creaturam nullam habere necessitatem existen. di, sed contingentiam, a qua est, ut possit existere, di possit non existere . contingit ergo. ut quandoque non existat: ει tune de ea quaerimetur , utrum aliquod esse habeat non per creatio, nem accepetum , sed praesuppositum , quod Vo.

14쪽

cant esse essentiale, & quid ditativum realite edistinctutia , ac separab: te ab esse reali existen. tiali : inter quae duo esse si ab eius aut horibus diversitatem inquiras, nihil praeterea post multas vocabulorum ambages accipies, quam quod illud sit esse essentiae , hoc existentiae. Accedendo nunc ad authorum in hac re sententias, sunt primo qui docet, possibilia habuisse ab sterno extra Deu esse quoddam intrinsecum,ellentiale ,&quid dilativum. Citatur pro hac sententia Henticus in summa, sed perperam nihil enim tale in ea habet, citatur & in quod- lib. ubi habet oppositum , praesertim quod lib. . q. 9. ai I. principale ; distinguit enim ibi esse essentiae purum , & esse existentiar: sed ait;quod primum est esse cogἡitivum , quia non habet illud rei essentia extra, & quodlib.9.qu. 2. dicit, quod a scientia divina ipsa scita alia ha bent e se id quodIunt: tum explicans tale esse ad dii. quod est esse per essentiam non in sed in cognitione ιnteriori: per voluntatem veco habenteile per efficientiam in existentia exteriorisecura. dum formam,stmodum quo babent esse inscien ria interiori, ad chaod conlirmandum affert dictu ni Augusti nil. 8 s. qq. q. qυ. ubi loquens de rerum essent iis, quas appellat rationes, inquit, rationes ubi arbitrandum est esse, nisi in mente Gνeatoris r non enim extrase quidquam tu tuebatur', ut Iecuniam id consitueret, quod con

stituebat. st .

Capreolus est potius in hac sententia, quid

quid ab aliis excusetur ; nam in a.diit. t. q. 2. arra g. ad q. Aureoli contra . conci . sic ait : Ultra nihilitatem , qua est carentia actualia exissentia , erat essentia in esse essentia. tum adari , . qui id es

sentia ipsa secun uum sesemper est aliquid in gene re essentiarum, in eo intelligibili, o tu po.

tentia activa Creatoris, licet non in esse reati quod ultimum non pertinet ad essentiae possibili negandum aliud esse, quam exi A si steti.

15쪽

in nataph. Isber I ste tae sprivsenim triplex esse illi tritaeriit , iti siesse intellistb: li, de in potent ia activa quae

non sunt nisi extrinsecae denominationes de praeterea esse aliquid ingenera essentiarum , se essentiar quod est esse intrinsecum. hinc. apreolum lattasse respexit Soncinnas 9. Μer-q.4, ubi ait esse quosdam Thom istas, qui diiunt, Quod bua corruptis , manet quidem ese essentio , liceι non maneat esse existentia . Idipsum docuit Albertinus in praedicam αsubstantiae disp. a. q. i. concl. i. ubi praeter Henricum, & Capreolum relatos citat Scotum, MD. Thom. De Scoto mox dicam . D. Thomas habet alia omnia. locus ceri , quem laudat Au

dicit, sed solum diu inguit triplex esse primum, quod est ipsa rei quidditas : fecundum , quoa

est actus quidditatis, sieut vivere in actu non secundo, sed primo est esse viventibus et te tium est ess e significans veritatem enuntiati nis expressum per copulam s. Ex hac divisione quid pro re tua in sene possit hic author , non plene intelligo. ut n. admittat S. Doctor esse e sentiae , quod nemo negat, imo ut illud admi fiat ab esse existentiae distinctum, de quo ibanon lNuitur, nunquid propterea aeternum QAt enim tenetur hoc dicere ex cohaerentia do. ctrinae. Id quidem, me etiam fatente, Verum est satque inde potissimum premam inferius Thomilias essentiam ab existentia distinguen- . tes. 5ed aliud est, quod tenetur aliquis author dicere vi argumenti, quo urgetur; aliud est, quod re ipsa dicit . quam enim multa saepe ab surda ex aliorum dictis exuimus, quae tamen ii

ii non afferunt .

Altera sententia docet, possibilia non habe messe aliquod teaiae quidditativum , sed accipe Ie tamen ab intellectu divino cognoscente quoddam esse intelligibile absolutum, Be in. trinsecum medium inter esse reale, de rationis,

16쪽

L caput L squod vocant este diminutum . Ita Lychetus. Tataretus,aliique Scottilae in i .dist. 33. 30.& I.

q. unlc. De mente Scoti lis est inter ipsos Scottinitas,atque etiam inter Nostros, Suarius enim in Met.disp. 3 I .sect.2.negat Scoto in mentem hanc senientiam venisse . Albertinus loc. cit .a nu. 7.

affirmat, di multis probat , hanc fuisse ipsam

Scoti sententiam. Tertia demum sententia communis, dc Vlia nullum esse actuale possibilibus tribuit ante extilentiam, quam p r productionem accipiunt. Hanc expressit Div. Thom. qu. 3. de Polent. ar. 3. ad 2. ubi, Ex hoc , inquit, ipso, quod quidditati esse tribuitur, non solum esse ,sed ipsa quidditas creari dicitur 3 quia antequam esse habeat, nihil est, nsforte in ιntellectu creantis, tibi non est creatura,sed creatrix essentis .f. II. Ostenditin, n ilia nullum σε intrinsumm

tium actuales ab aeterno ruissent, fuissent de existentiae . quid enim est existentia, seu esse rei, nisi res sa, eiusque essentia actu disinis 3 profer, fi negas, vel probabile intexista discrimen at concedi possibilibus ab aeterno existestia, salva fide, non potest. ergo nec i trinseca ulla actualitas essentiae. Arguo a. actus essentiae omnino aeternus nee statui potest dependens a ino, nec indepen dens. Non depindens s in quo enim genere ea usae essicientisnh an ideatis non efficien. is, ut constat s aliter non essentiae esset actus, sed exi stentiae. Non ideatis; tum quia non solum estentiae , sed existentiae etiam creatae,

quae perfectio est, in Deo est idea. Si ergo di. ina mens ideando ponit in aeterno quodam

17쪽

6 Metaph.aibcν Lactu , ponet in eodem existentiam . tum quia, ut recte notat Scotus, exemplar,

dc efficiens non respiciunt distinctos effectus, sed ille idem, qui ponitur ab eisiciente active, ab exemplari ponitur directi ve . nec habet idea dum alium causandi, quam dj rigendo efficiens.

Nec potest talis actus absolvi a dependentiar

Sic enim esset ens omnino necessarium, qua Ignus nec Indigeret alio adessendum, nec ipse sibi posset denegate suum esse . atqui nullumes e a Deo distinctum pote it esse necessarium; aliter pos et dari creatura necessario existens. Cons. quaecumque probant contingentiam cujuslibet creaturae quoad eius existentiam , probant & contingentiam et Ientiae secundum se spectatae. Et contingentiam quidem creaturae probat universim eius imperfectio , ratione cujus nec est necessaria Deo habenti in se omne nasufficientiam , nec est nata trahere necessario violuntatem Creatoris ad dandum sibi esse. Atqui non solum existentia creaturae, sed ipsa etiam essentia impet iacta est, ut patet. ergo .utraque contingens est, adeoque neutra neces satia , neutra inde pendens. Arguo I. aeternitas essentiae creatae non aliunis deest, si est, quam ab aeternitate, ac necessis a te Veritatis, qualua cuiusque essentialia prae dicata de qualibet enunciatur. atqui hinc fie-rΗ , Ri nihilo minus aeternitas competeret creatae existentix, ut enim de homine pζr pro

positiones, ut aiunt, veritatis aetegnae enun-

elatur , quod sit animal, quod sit discursivus, .dic. lia dc de hominis exilientia, quod sit for ira actuativa essentiar i pilus , quo determi net eius indifferentiam, ut sit potius, quam non sit . mod si propterea non est aeterna ex iis sientia, nec est aeterna essentia. Respqndet Albςrtinus, debes e supponi ei se mi insecum este 'tiae hominis v g. tanquam ra

18쪽

morio L. caput I. γ

ionem formalem, qua non repugnat hominem existere . haec ratio cellat in existentia, quae scilicet supponitur lassicienter non repugnans in essentia sua.

Sed reiicitur i. quia nihil potest esse forma

liter non repugnans per alterius praedicata, ut sequenti capite ostendam. erit ergo existentia per sua etiam quid ditativa praedicata, non vero per praedicata essentiae non repugnanssa deoqunnon solum essentia, sed existentia ipsa lit opox et aeterna. 2. hinc fieret,ut accidentiai&formae non habere essentiam aeternam s quia scilicet sta tis redderentur non repugnantia per essentiana praesuppositam substantiae,& materiae .a ura, cis, existentiam non habere quid ditatem aeter .

nam, quia possibilitatur extrinsech per essen tiam,tanquam per potentiam ipsius receptivam, quae suppon itur; quidni poterit ens ipsum care. re aeterna actuali quid ditate,& satis possibilitari per causam sui efficientem aeternam essentiali ter praesuppositam 3 Arguo 4. ex tali quidditate actuali praesurposita fit manifeste, ut nulla res creetur j; ereari enim est accipexe totam suam ab alio persectio, ne in cuius si quid supponitur in priori ad actio'nem,non creatio est, ledeductio. hinc a D. I h. dicitur creario tendere ad ens ut ens, quatenua quidquid est persectionis in effectu creato , t Ium per creationem acquiritur. atqui per ad-Versarios perfectio omnis quid ditativa qfitis in actu supponeretur ante eius productionem, qua solum acquireretur persecti existentiaris erga revera nullum ens crearetqr. Nec satisfacis di

cendo, satis este ad creationem,ut quidquid est perfectionis in te, trahatur ab esse essentiali adesse existentiale . Nam esse illud essentiale perte est actuale ; adeoque critati noli est ri alii a potentia simpliciter ad asum , sed ab uno acta ad alium, suo pacto qu velat apbellari crea' tionem, cui ur libet compositi generati*nem cui

19쪽

s Metaph. tiber L . iuxta Thomistas non praemittitur In priori na.

turae, nisi trudaniateriae essentia di quamvis juxta aliorum sententiam materia in priori sup ponatur existens,quid haec violabit cieationem

totius, si Angeli creationem non violat prae- iuppositio essentiae jam in suo esse actuatae lCerth authores sententiae , quam impugno, in ter creationem , eductionemque si quod volunt gnate discrimen, nihil praeter voces exhibe hunt . Ex hoc eodem capite nihil possit reipsa anni hilaris cum ad cuiusque corruptionem indispensabiliter sit superstes tota quidditas , h. a. maxima, praecipua, et ferme tota cuiusque perfectio substantialis. Arguo deinde contra secundam sententia in

esse cuiusvis essentiae ab aeterno diminutum , mon quidem diminutum per additionem praedicati imporrantis extrinsecam denomisisti nem a divina actuali cognitione cin quo sensu nemo negat creaturas habuisse ab aeterno esse diminutum, quod est esse cognitum in intellectu divino sed esse quoddam intrinsecum,quod est esse non cognit uni,sed cognoscibile,& vel se. quens divinam cognitionem, quae sibi quodam modo faciat- obiectum suum, vel illam praece dens, pendensque a sola divina essentia, ut spe

cie creaturarum eminentiali. hoc autem esse

intrinsecum ideo dicitur diminutum, quia ut non est merum esse rationis quale habet chimγra; ita nec est esse malesimpliciter, quale habet creatura jam producta. Hoc toum dicit prima

sententia de suo esse quidditativo, nisi quod differt tum in voce, tum in assignanda causa , a qua pendet. Arguo iterum scotistae, qui sunt in hac secanda sententia, essentiam ab exi stentia re non distinguunt. ubicumque GF ponituressentia, ponatur oportet , & existentia. ε adeoqae

in illo esse Iairinseco, quod habent aeternum possis

20쪽

. possibilia, erit non essentia solum rei, sed exi . itentia. quaero nunc, cur illud esse appellent diminutum, dc non reale realissimum, si est esse intrinsecum tum essentiar; tum existentiaeὶ quid enim aliud ficit ereatio, quam ponere effectum inesse intrinseco tum qMdditativo, tum ex iis sientiali Dices fortasse, per creationem poni rem extra Deum e at illud esse diminutum esse intra divinum intellectum . Sed vel ly extra appellat locum: atque ita nulla res ponitur ex Ira Deum: ver appellat entitatem: atque ita

extra Deum est, quidquid ab ipso distinctum est . at illud esse diminutum a modistinctum statuitur . ergo est extra Deum, eiusque intel-

'lectum.

Arguo Hoc esse diminutum intrinsecum ponitur,ut sit obiectum divinae cognitionis . at . qui ad hune finem vel inutilem omnino est, vel si utile, est omnino impossibile. divina enim cognitio fertur ad ipsum esse simpliciter rei, adeoque reale, & existentiale, cum cognoscat rem,quae est terminus potentiae sui,& quatenus est terminus potentiae suae . sed non est termianus potentiae secundum esse diminutum, sed secundum esse simpliciter,ut constat. aut ergo diminutum illud esse non est ipsum esse simpliciter,sed aliud ab hoc esse,& inutiliter ponitur3 quia non ponitur verum obiectum divinae cognitionis. aut est esse ipsum simpliciter; de impossibiliter ponitura quia ponitur ad falsificandam divinam cognitionem; quae creaturam affirmat non simpliciter actu esse, sed solum posse esse. Arguo . tale esse intrinsecum aut ponitur prius , & independens a divina cognitione, aut posterius h. e positum vi ipsius. Si prius εcontra est ex doctrina Scoti in a. dist. a. q. l. ubi negat posse agens independens, dc increatum quidquam ageth mere naturaliter, h. e. non dia Lectum a cognitione,quamquam hoc non sit in

SEARCH

MENU NAVIGATION