장음표시 사용
21쪽
io Metaph. Liber Leonveniens in agente creato, ut est Sol,quia diri si potest in finem ab agente superiori cognosce .
te. Hoc autem Valet non solum ad improba dam productionementis simpliciter, sed etiam emanationem entis diminuti priorem omni cognitione , neutra enim in finem dirigeretur: quod ellet ponere operationem in Deo non a consilio, sed a casu. Si vero illud ella sit poste . tius s contra eli, quia inde fieret obiectum prius natura esse cognitum , quam cognoscibile. in eo enim priori , in quo intelligitur divina cognitio, per illam forma iner obiectum iplaus est cognitum ἱ quid enim est me esse cognitum, nisi dari cognitionem meam i in posteriori autem naturae ponitur intrinseca rei cognoscibi
Dices ; Esse hoe diminutum esse in posterio ri ad xognitionem dixinae essentiae, dc in priori ad cognitionem sui. Sed contra est l. quia impossibile est,ut divi na essen tia moveat,ayt quasi moveat divinum intellectum,& illum non mo. xeat quantum potest . sed illum potest movere ad cognitionem tum sui, tum possibilium in se
eminenter, ac Virtualiter conlentorum. ergo
illum movet ad istorum etiam cognitionem in eo ipso ligno, in quo movet ad cognitionem siti, cum in eo scilicet signo hanc ipsam vim habeat, neque eam acquirat in secundo. Contra est z. quia redit ablurdum Scoti,si possibile pona' tur in esse intrinseco ante sui cognitionem; nonen jm potest dj si si in finem illud, quod non co gnoscitur. fi ergo ponatur non cognosci post bile pet cognitionem essentiae divinae, a quas. I anatiemanabit ab ea mere naturaliter,& fine directione ad suum finem . sic habitus utcumque emanans a cognitione, quia non emanata cos nitione habitus, naturaliter omnino ema,
22쪽
vlvuntur Auraenunta OBite. I. Creatura pure possibilis non potest
esse omnino nihil. ergo est aliquid. non
aliquid simplicuer &existentiatri ergo aliquid
vel essentiale vel diminutum. Prob. I .antec. ex Albertino. quia secus possibile ita esset actu nihil, ut est actu nilii Ichima 'ra. Unde ergo habet esse possibile, quo caret chimeta non a divina potentia:ex parte cuius nihil tepugnat,cum sit scilicet infinita . non abesse actuali quid ditativo , quale possiblii non
tribuitur. Prob. 1. Ut se habet ens ad non ens, ita possibile ad impossibile . ergo commutata proportio
ne , ut se habet ens ad possibile, itationens ad impossibile. sed omne ens est postabile. ergo Omne non ens est impossibile;adeoque possibile non potest esse omnipo nihil. Prqb. 3 si creaIura possibilis nihil omnino e se
set,ut est nihil omnino chimaera,unum omnino nihil esset magis nihil, quam aliud omnino nihil; uia certe impossibile est magis nihil,quam possibile. hoc autem repugnat s quod enim est Omnino tale, non patitur aliud magis tale aliter non omnino esset,' sed ex parte tale.
Prob. possibile non potest transire ad esse.
vel ergo nabet aliquid actu, quod prius nihilo, tum substernitur actui essendis &est intentum. vel non habet; dc quomodo transit, si transitusi na porta ubiectum commune termino derelicto, &ac tui sit' r Cons. dum ex nihilo fit ens, aut nihilitas ipsa, seu rei negatio evadit ens hoc est ex terminis impossibile,aut res,quae a sui negatione denominabatur non existens , evadit deinde existens , ita ut nihil transire in ensaliud non sit, quam successio quaedam entis ad nihili .
23쪽
i a Mesaph. Libeν 1. . nihil: atque haec successio subsistere non potest, nil fit commune aliquod utrique termino subis
stratum, ratione cuius illa inter se pugnent, diu num necessario alteri succedat. non enim
test intelligi duo se invicem expellere , ni usit tertium, a quo se expellant: ut patet inrelia quis oppositis.
Res p. ens stare dupliciter,uel participialiter, in quantum scilicet est participium verbi sum: atque ita idem sonat,ac id quod est, seu quod habet esse lidi exercitium. vel nominali ters atque
ita extenditur, &liatur ad significandum tum quod habet, tum quod potest habere esse. similiter nihil, quod enti opponitur,potest su mi, ut oppositum enti sumpto patticipialiter satque ita sonat idem, at quod non est, seu quod
caret essendi exercitio. &potest sumi,ut oppo situm enti stanti nomipaliter; atque ita ampliatur ad significandum, quod nec est, nee potest esse. Ex his patet, quod creatura possibilis sit - omnino nihil in prima, nou in secuda accepti ne,seu omnino nihil in actu,non in potentia. Ad r. nunc prob. in statur quaerendo ab asversario, cur homo habeat suum esse quidditati. vum aeternum, & non chimaera non aliud ceriste poterit respondere,nisi quia homo eit homo,
h.e. habens ea praedicata,quae posita in esse,invicem non repugnant: secus chimaera. Hoc idem
nos dicimus, secluso omni esse actuali, quia ad ver randam eam conditionalem nihil in aetaeis opus. Ad a. ea in statur evidenter sic. Ut se habet existens ad non exi stens, ita possibile ad impossibile. ergo ut se habet existeas ad possibile,ita non existens ad impossibile. sed omne existens' est possibile . ergo omne non existens est impos sbi se . Ditecte respondet Scorus,id genus arga ' nanti,quod in proportionibus quantitativis est videns, & ab Euclide lib. s. pio posito. dem e atur ex propriis, in aliis proportionum genet ribua
24쪽
2 uastra L Caput L 1 Itibus saepe sallere,ut videre est in dato exeni pl.
in quo, ut & in eo, quod affertur in argument. committitur, inquit Scotus, sallacia consequentis, quia proceditur ab antecedente ad conseqquens negati Ve , non est, ergo non est possibile. Ad 3 Aynum omnino nihil non est magis Om nino nihil, quam aliud, si servetur con stantia terminorum h e. idem omnino sit nihil utrius que sed non est ita, si comparetur possibile eum cnimaeras illud enim est omnino nihil actushaec verbest nihil ium actu, tum potentia. Ad nihil est,quod substernatur,& transeata non estis Uelse. creatio enim mutatio rigorci se non est,quuis a physico definitur . quare non habet Iubiectus, commune extremis, nisi se cundum imagina tinem, ut liquitur D.Thom. apud Capreolum in x d. r.qu. 2.art. 3. seu habet subiectum non physicum, seu receptionis, sed Logicum , seu praedicationis, quatenus Angelus V g de quo prius negabatur esse,iclana est,de quo nunc esse assirmatur. Ad cons dico, in creatio ne non haberi nisi successionem rei ad sui nega't idnem . neque vero ut rei existentia sui nega. tionem expellat, opus est subiecto reali, a quo expellar,ut accidit in contrarie,& privative Op positis . id enim est proprium oppositorum contradictorie,ut subietium non respiciant,sed unum tollatur praecise per positionem alterius;
Ponatur per alterius remotionem .' Obiic. I. Haec propositio, homo est animaluntionale , est aeternae, ae necessariae veritatis. ergo habet aeternum, ac necessarium verificati Vum . non mere potentiale s quia non enunciat
hominem poli. esse, sed esse animal rationale .
Communis jam responsio ex Suario sic habet. Necessarium aliud simpliciter,& absolute,aliud secundum quid, & ex suppolitione: Deus est utroque modo necessarius ; nam si est , neces.sario est oninis persectio,& praeterea cum hyp thesis
25쪽
Metapb. Liber hibetis non sit contingens, sed necessaria, sinapi citer est necessarium,ut sit actu omnis persectio. at creatur solum est necessaria ex suppositione cohi intenti . quare quid dilativae proprasiticam quae ae ri formantur la dicuntur veritatis aeter naeaab'ehitin sum conditionalem e ut in data,
cunt communiter, dum 'di uist, in hujusmo. di propolitibnibus verbum 'non testYin gi ad tempus praesens, sed .mpliari, dc nate prae. cise in vi copulae denotantis necessariam habitudinem ierni inorum; ex qua est,ut unus neces' satio ponatur 'ad positionem alterius. Ad hoc autem,ut' iasii conditionalis mera,nihil opus est esse actu: quod est solemne in Dialectiea proniinciatum. lfistabis i hinc sit,ut praedic tarei necessaria nihil diritant a contingentibus; nihil enim est ita contingens,quod ueiam tem ex suppositi ne non habeat . Resp. pr dicata iei necessaria hoc disterte Icontingentibus,quod illa competunt reiicsola suppositione,quod sit. sua re non habent aliari codis noni iam a contingentia re cuius sunt praedicata, huatehus subiectum non poten esse, di ill a M, nabete . at contingentia praedicatah aheni ebni ingentiam distinctam; quia potest suffiεctdiu'Esse , & illa non habere. . Instabis i .ei ab ista propositio, ενε, vethomo 'oistit, est neceuariae veritatis, 'quia est necessatio vera ex suppositione . Re j. negando cohs verbum enim est, bceri sit absolute prolatum in hropositione de lacunfdo adiacεte non sensitur in vi copulae,sed yerbi cum significantis lepus presens,'exercitiumi,
potirentiae viare non hibet sen sim conditio
natum, sed, dolatum quHem aliam man ὀουε, noἀhabet, quam usum laquentium eo fundatum; quia seeus fictet conditi rara Gesu dicendum deal qui . buidam
26쪽
L Caput I. rsbusdam propositionibus, ut homosubsistit, homo
es ubicatus, durans; cauanni vis enim iit necessi. tas, ut homo, dum est subsistat, ubicetur, &du et, haec tamen praedicata habent contingentiam
aliquam distinctam a contingentia subiectis cum possit homo hac, vel illa subsistentia subsistere , hac vel illa ubi cati' ne locari dic. de per consequens quacumque subsistat, ubicetur &c. contingenter id habet; saltem id habet insalliis biliter per formam distinctam: quae est ratio .
cur communis usust stas propositiones inter necessarias non numeraverit, ad quas requirit, ut
verae sint per solum elise subiecti. Inflabis Prop8sitio huiusmodi utcumque
conditionat is est necessario veta ; & hanc necessitatem non habet, nisi ab obiecto, a quo habet
veritatem. ergo Obiectum in esse suo quid. ditativo contingens non est; quia contingens non potest dare necessitatem. Nego conseq. talis necessitas non opponitur contingentiae limpliciter dictae: contingentia enim est simultanea potentia ad esse,& non esse: ista autem necessitas est impotentia ad esse simul,& non esse; neque enim e st aliud necessitas essendi ex sep positione,quod res sit, quam im possibilitas conuingendi esse cum non esse . In stabis 4. Propositio e si vera ab aeterno.ergo habet verificativum aeternum s neque enim Pomtest esse veritas constituta sine veri scativo coa-stituente . at velificativum est rei essen la.ergo rei essentia est aeterna.
Ad hoc argumentum factum: satis in Logicis,ubi Veritatem aeternam prόpositionis de s turo asserui per veri scativum non ab aeterno , sed in tempore. Brevit et nunc d co, ver dicat iis Tum non requiri, nisi iuxta naturam assertionis Ierificandae. V t ergo dum enunciatur futurum a1rustra quaeritur verificativum ptaesens,liadum
27쪽
x6 Met . Libere L. stustia quaeuitur verificitivum absolutum. quod autem additur de veritate constituta, quae esset sine veri tuo constitilente, satis dictum est ibi: num usmodi constitutiones non physice sunt, ted logini adeoque non requirunt consti 'tutiva prauentia,nisi juxta naturam denomina
tion is constitutae . Obi ic.3. Creaturae ab aeterno sunt cognitae ergo ab aeterno sunt cognoscibiles, teneten iniconsequentia ab actu ad potentiam . datur ergo
esse rei cognoscibile ab aeterno,quod est esse diis
ReIp.Creaturas ab aeterno fuisse cognit , dc abaetetno fuisse ebenoscibiles, sed creaturas cognistas δε cognostibiles ab aeterno non fuisse. Unde perperam insertur dari si aeteruo esse rei, quod cognostituti aut ritest cognosci; est enim falla eia a seeundum quid ad simpliciter ab esse sci l cet rei cum addito diminuente ad esse sine addi.
. Ut ergo esse cognitum actu salvatur per so . lam cognitionem in actu extrinsech denominantem obiectum cognitum . ita&esse actuc α-gnoscibile salvatur per potentiam cognosciti. vam in actu, extrinsece denominantem obierctum cognoscibile.
' gententia Godo exponitur , reiichar. Doctissimus hie aut hor praesentem quistio
nem de Scient. Dei tr. r.disp.ros 3 dc 4:acuth pro more, sed non ita dilucidε tractat, uti non se verbis at i quantisper involvat. Notat I. ens stare participialiter, in quantum est concre 'tum exissentit& stare nominaliter,in Quantum est concretum essentis Notat a.vectu est sumi ut dicit conexion ε essentialem prNicati cum subjae Odqua ratione quavis consignifieet tempus,a s luitur tamen a tepore,quia non petit,ut dictis'
28쪽
pro existentia uniti ut significata a &sie restrinτgit extrema ad tempus consignificatum, petit. que ut ea sint de prssenti. Asserit deinde num. 66. creaturas in statu possibilitatis esse actuentia, sumptis entenore participialiter, sed nominaliter, dc verbo uniente non pro existentia, sed pro essentiali connexione. In his verbis agnosco equidem ip sissimam sententiam Henrico attributam a nisi quod esse actuale quidditativum appellat ensnominaliter: esse actuale existentiale appellatens participialiter. Probat hanc sententiam, reliciendo nostram Haec propust xi omos ens sumpto ente nomianaliter , ita est ab aeterno vera, ut illa, homos animal, vivenses c. sed in ea non enunciari tax ens de homine , ut possibuiter, sed ut acta conveniens. ergo homo est actu ab aeterno; &reale ens, realitate non existentiae, sed essen tiae et
Minorem probat s. quia haec propositio homo es ens , esi di versa ab ista, homo potest esse ens .
sed in hac en unciatur ens de homine, ut conVeis niens possibiliter . ergo in illa ut conveniens actu. 2 homo ad sua praedicata ut essentialiten convenientia nunquam fuit in potentia. at in ea Propositione ensen unciatur de homine secundum es entialem convenientiam. ergo non praedicatur ut possibi liter, sed ut actualiter con-Ueniens. r. non esset discrimen inter praedicata, contingentia, dc necessaria. ut enim homo est
possibiliter ens, & animal, ita est possibili texquantus, & albus, Quod si dicatur 3 quod supra nos diximus ,
, propositiones. istas essentiales in sensu tantum conditionali accipiendas, ut necessariae sint: Instat, hinc sequi, ut haec etiam , honuo essanimaι exsens , sit necessariae veritatis, quae quidem in sensu conditionali est item necessa-xia, cum non solum seopuarurs homo est,animat
29쪽
'AGlaph. Liber L - . est i sed e thala ,si homos se animat exissens ur ens pro potentia Meadem cum re pia , non
Mi autem dieitui solum conditionate, ut isti. In Aius. Mob. 1ino, eas opositiones vitisum s neque enim propositiones . expliemus per wssibilitatem eonvrantiae uxaedira thidrub ectam cin quo nen dii tenvi
batione 3 sed per eondirimalem ' in necessi- - non m in, in iriuentis, sed veritatis , seu eonsequentiae irhitur ipsa homo essens, ut sit necessama , sic,
stiadi . Ad x. distin olomaiorem 3 ad N pr alea avrcon venientia logich, & secu dum ne cessitatem illationis homo numquam fuit in holentia, sed in actu,toncedo; ut con Uni
temeonditionalem propositionum quidditativarum, diis, in his atrendendum c quod resunt i monui 3 communem usum H juxta quem verbum est ampliatur, aut restringitur , ut appellet, aut non appellet tempus consigni a tum. Iam veto in his, homo vini oe .communis acceptio extrahit copulam h tempore praesenti ad notandam minorum connexionem. at si praedic e
exprimens exercitium existendi ,e o copula, di appellat tempus praeim . quare non isest mplius sensum conat iram ,- Bistumi nec notat bonitat ' iL
30쪽
Caput L . is flens'. Huius rei non alia eli, ut dixi, ratio ,
nisi communis usus in acceptione vocabulorum. Quod si , illa etiam propositio ab aliquo
sumatur conditionale, admitto, quod sit veri. tatis aeternae . quid tum inde numquid ex uno loquendi modo mirabilem illam tuam conclusionem stabilies, quae creaturis realitatem aeter . nam, ac neces ,riam in actuante omnem Dei actionem attribuit rSed jam educendus hic author est e latibulo , quod sibi e nostris vocibus fabricavit. Opponit enim sibi inter caetera illud r Existere nihil aliud est, quam intrinsue actualiter esse in seipso. ergo si essentia.creaturarum Iuni actuas aterno in se ipsis, ab aterno sunt exissentes .
Respondet diit. antec. Actualiter esse in se 'so actualitata exercita dante capacitatem ad proprias operationes, accidentiaque recipienda fi concedo antecedens : actualitate signata solum evaci terminandi veram eognitionem s nego an
Vocabula actualitatis exercitae , dc signatae nostra sunt ; iisque significamus, rem possibi lem ante existentiam habere actualitatem non in se, sed in signo, h. e. in cognitione exitin sece illam denominante i quemadmodum Cete. sar repraesentatus per statuam dicitur esse in actu non exercito in proprio esse , sed signato, inesse scilicet signi repraesentanti . Quid autem velit his vocibus Thoin ista assertor rea lita. tis intrinsecae,&actualis possibilium ab arterno, nec ipse declarat, nec ego satis intelligo. Profecto omnis adius exercitium est polentiar. cuius est actus. Ut ergo distinguit actum es.sentiae ab actu existentiae sita & habuit duplex exercitium distinguere , alterum essendi quid-ditative, alterum essendi existentialiter,utri ita men reale, di in creatura, non in.eius signo . Hinc apparet argui lentum manere in solutum,