장음표시 사용
131쪽
phisa. G. I. Vos s Ius hunc in modum distin'guit, quod sophista ille sit, qui in dicendi st
clio exerceat alios; rhetor Vero, qui ipse quidem dicat, haud tamen alios condoceat, qua opinione graecos tantum respicere videt tu O s s Iu S. at inuenimus, quod hari: diuersa nomina non omni tempore tam solicite fuerint obseruata. quamuis enim a prima litterarum aetate aliud egerit rhetor; aliud vero orator retractu tamen temporum eXstiterunt quoque,
qui non solum docebant; sed & in concione perorabant declamabantque. nec nepamus, ruod in monimentis eum iuris romani, tumiorum auctorum rhetor & sophista distin mantur; sed tamen ipsis sarpe numero communis fuit adpellatio, uti s v E T o N i us ait equi primus e Ayco latin' graecisque rhetoribust. annua centena constituit: ex quibus verbis id quidem elucet, quod & fraeci & latini eloquentiae tradendae dederint Operam; at nec
obscure subinde potest intelligi, quod & latini& graeci adpellati sint rhetores. sic & notissi.
mus latiniis sophista PHOsPHo Rus vocatur a TER TvLLIANO 3 rhetor latinus,quando alte
inscholis Carthaginiensebus fuit quidam frigi-
HUsimus rhetor latinns, Phoshoriis nomine. timmo deprehendimus, quod rhetores & orato' res & omnes, qui ornate & copiose perora 'rint, dicti fiat sophistae, auctore Au GusTIN o: sophisae a vesiantur latinarum litterarum eloquentissima auctores. '' i .
132쪽
mhetoris & oratoris idem significare, adeo, ut ista sit graeca, haec vero romana, nullaque inter rhetorem atque Oratorem debeat admittidisserentia. quae sententia, quodsi graecos rhetores cum latinis oratoribus compareis mus , satis est probata ; at vero num apud romanos quoque rhetores & oratores omni
aetate eiusdem fuerint conditionis, id est, quod salua veterum scriptorum auctoritate minime potest adfirmari. sic legitur in codice Theodosano, quam scripturam viri eruditissimi adprobarunt. vulia garis lectio est: facundia grauitatis quam quidam glossarum auctores emendandam existimarunt: garrulitatis, cuiusmodi vero scripturae cum ipsa re, de qua hoc loco agitus,
sunt adhuc alia nomina, quibus adpellati sunt homines diserti atque eloquentiae praeceptores: quo pertinet adpellatio scholastici Auc Tost dialogi de caussis corruptae cloquentiae cap. 33'. at nunc adolescentuli nostri s- euntur inscenas id est in locum, ubi orationes recitantur Ucholasticorum, qui rhetores vocantur. PETRONIUS .satiric. Cap. 6. Agens
sebolasticorum turba in porticum venit, ut de aliis taceamus exemplis, quae collegeruntino in Eni v s ad Petronium dicto loco p a7.
BEci ou Ius de doctoribus scholasticis cap. L n. 7. p. r8. declamatores autem erant, qui tantum exetelin caussa in umbra & ludo declamabant. declamatio enim illud genus est orationis ; quod viam quamdam sternit ad auis gustam illam oratoriam facultatem. veteres in eloquentiaestudio a prima adolescentia se se exercebanu, δέ duplici quidem ratione: alit
133쪽
enim ficta argumenta, ut progymnasinata &. declamationes: aut vera, Vt orationeS tra, ctabant. vide PETRI FRANCII orationes de ratine decimandi. quum autem A se C T o R dialogi de caussis corruptae eloqu. caP. . I. dicit: horum utilem temporum diserti, causi diei, ct aduocati ἐν patroni o quiduis potius. quam oratores vocantur, illos praecipue respia cit, qui in foro ver1abantur & declamando caussas agebant publicas.
g. V. Magna praemia saepenumero consecuti sunt sophistae, rhetores & oratores, ipsbrumque eloquentiae singularis habita est dignitas, quando sincera, nec fraudulenta aut captiosa esset, quae animis hominum capiendistantum insidiatur, ac forensem peruertit usum. equidem de aduersis sophistarum fatis multa in antiquis motrimentis relata legimus. namque istos DEMETRI v se regno, Athenienses ex Attica lege & edicto pepulerunt: quo instituto & Cretenses utebantur, nec minus aditu ad Laconicam erant prohibiti, ut haec per testimonia confirmat cREsoLOvs. 3 sic&
sALA consulibus ' de philosophis & rhetoribus f C. factum , uti romae ne essent, quod S v ET ONIVs adnotauit, etiam A. GhLLIus repetiit. idem sancitum quoque est a Cn. D OMITIO AENOBARBO & L. LICINIO CRAS-' so censo ἱ5us, & latini rhetores urbe sunt expulsi , eodem teste s v ETONIO, ' qui di- cit: de iisdem Interiecto tempore, o in Domitiis Aenobarbω, s Lucias L-- o QOν censeres, ita edixerunt; renuntiatum es nobis, esse
134쪽
homines, qui nouum genus in ip ae institu runt: ad quυs iuventuae in maeos conueniat: eos sibi nomen imposuisse latinos rhetores: ibi homines adulescentusis totos dies desidere. maiores nostri, quae liberos suos disere, quos in
Iuris itare vellent, instituerunt. haec noua, qua praeter consuetudinem ac morem maiorum sunt, neque placent, neque recta videntur. quapro
pter est iis qui eos ludos habent, s ris, qui
eo venire consueuerunt, videtur faciendum , it ostenaeamus nostram sententiam, nobis non placere. sed nulla caussa est, cur huius senatus consulti & edicti censorii aduersus inetores nos admiratio subeat. nam oratoriae disciplinae tum multiplex & turpis erat deprauatio, quumque adhuc Virtus atque integritas romanis curae essent, fieri non potuit, Vt rhetorum & sophistarum argutiae fictaeque ad ius
peruertendum controuersiae ac declamationes Placerent,ut CHR. CELLARIus 3 obs at. quorum consulatum in annum V. C. I O X C III. incidisse, iudicat T H E o D. I A N s. ab A L M E LovEEN in fastis roman. consul. Iib. II. P. 99. meminit & ATHENAEus lib. XIII. huius edicti, ubi σιφισάς una voce adpellat, qui in senatus consulto nominantur philos ibi θ rhetores confer C As ΑΨ BONUM adc. l.
SVETONII p. 726. Edn. GRAEUII. hie est ca Assus ipsemet orator, quem cum Μ. ANTONIO comparauit CICERO de clais' Tis orator. cap. 37. adde IACOBvΜ P Rousae obseruat. ad CICERONE Μ de orat. lib. I.
dantur adhuc exempla quorumdam orato
135쪽
sus sunt, qui euenerunt speciatim; ita 'Se caussae illorum fuerunt singulares. sic AN- Doci DEs Atheniensis in exsilio defunctus,' ut e PLvTARCHo in ipsius vita coniicere: licet; L Y s IA S a triginta tyrannis Athenis expulsus , concessit Megaram, ac reliquam vitam exegit priuatus, vide I. A. FA B RI C IV M. i biblioth. graec. lib. II. cap. 26. p. 892. AESCHINEs exsul Rhodi scholam aperuit ibique docuit, ut de aliis taceamus. Ceterum argumen. . to rhetorices ex civitatibus proscriptae in odium artis huius utitur post CRITOLAvM, CLITOMACH v Μ&CHARΜIDAMs Ex Tvs EM p IRI Cus adu. rhetor. p. 68.
g. VI. Ita quamdiu elisquentiae auctores ae
magistri veram artis oratoriae Virtutem veraque incrementa habuerunt in oculis, omni praemio digni sunt existiniati. quam in rem restatur CICERO : δ erant autem hi testudio maxima nunc quoque sunt, expositamia, vel ad gratiam, vel ad opes, vel ad dignitatem. non est quod dignitatem hanc, quam veteres eloquentiae eiusdemque cultoribus statuerunt, ab ipsius antiquitate & prima origine, quae HERM ETI Vindicata est, repetamus. ' apud paganos quippe HERMEs auctor& praeses eloquentiae habebatur, teste D I o D ORO SICvLO '&T ZET ZA3 unde passim audit λογιος, λογου praeses , quo & spectat, quod viri eloquentes dicantur
C IV M. namque nugae sunt fabularum, quibus litterarum disciphnis nimiam vetustatem
136쪽
adtribuere laborarunt, praesertim quum maxia me sit sub scurum, quis HERMEs ille siue
M E R C v RIV s, cui ob multarum rerum & artium scientiam TRIs MEGIsTI Coenomen
imposuerunt, fueriti quibus de caussis verius dignitatem , quam veteres diserti homines compararunt sibi, partim eX ipsa, quae elo- quentiae inest, vi & praestantia; partim ex singulari oratorum virtute, qua auditorum ani-
mos Commouere seque in adsectus ipsorum insinuare poterant, derivamus, praesertim quum & ea aetate, qua dicendi ars & disicii lina vigebat . eiusmodi rerum publicarum fuerit facies & conditio, ut facili negotio oratores
multum auctoritatis haberenti quam eloquentiae potentiam respexerunt sine dubio Celtae veteres, qui H E R C v L E M, sub cuius nomine praesidem facundiae deum colebant, se- .nem pingebant, leonis indutum exuuiis, &dextra quidem clavam, sinistra autem tenen- 'tem arcum ac hominum multitudinem catena aurea ex lingua ipsius dependente atque ad aures circumstantium pertingente ducentem, ita ut adligarentur ac sponte sua Herculis ductum sequerentur, auctore LVCIANO. δ' L v C Α s historia de rebus ab apostolis gestis eap. XIIII. v. Ia. de PAVLo commemorat, quod a Lystrensibus ΗΕRMEs sit hasitus, αὐτοι ἐν ά -ουμενω τῶ λ,νου, quae Verba interpretes quidam ira intelligunt quod PAvLusin dicendo prim s habuerit partes, adeoque Lystrentium opinione MERCURI Us fuerit, non tam ob eloquentiam, cuius Praeses ΜER.
137쪽
cvRIus erat; quam quod ipse B Α R N A B Asilente non solum ad populum orationes recitasset; sed & iussisset, claudum surgere. nec enim solum facile Iupiter descendere consueuerat; sed comitem secum ducere solebat MERCURIUΜ, qui erat προ- φήτει των interpres atque internuncius deorum. quum itaque P Α V L v Μ esse M E R CVRIvΜ existimarent Lystrenses, neces . erat, Vt BARNABΑΜ adsistentem P AvLo pro Ioue agnoscerent. vide C. F. BOERNE
R vM de actis Barnabae & Pauli Lycaonicis
g. VII. Vt autem varia praemiorum, quibus adfecti fuerunt eloquentiae auctores genera tradamus; obseruandum id maxime est, quod alia in primis ad artis oratoriae praeceptores; alia vero ad oratores praecipue spectarent; alia ad opes ; alia vero ad laudes & honorum dignitates augendas publicas pertinerent, prout sunt salaria, adpellationes honorificae, adcla. mationes & plausus, coronae, statuae aliaque.
ad haec id monemus, quod & grammatici apud
veteres romanos interdum docuerint rhetori-
cam, quippe qui & in illorum censu este d . bent, quibus eloquentiae praemia proposita
fuerunt. namque sv ET O NI vs dicit: veteres irammatici rhetoricam docebant: ac multorum de utraque arte commentarii feruntur , secundum quam consuetudinem post riores quoque existimo, quamquam iam discretis professionibuo, nihilominus velretinuisse, veI instituisse- ipsos quaedam genera institutionum ad eloquentiam praeparandam, ut problemata , periphrases, e*cutiones, ethologias sid
138쪽
est morum descrDptiones,, atque alia hoco nus; ne scilicet Aci omnino: atque aridi pueri
rhetoribus trauerensur k qui & quorundam. grammaticorum habet mentionem,. a quibus tradita sunt praecepta eloquentiae, M. A N T ONII G ΝI P H o NI s quippe quem alii scri-.bunt GNIFONEM, quiue &graece & latine doctris fuit ac cuius scholam C I C E R O quamique post operam forensem frequentasse diciatur , teste MACROAio: Antonius Gnipho vin
doctus, cuius scholam Cicero post laborem fori
frequentabat item A Υ T E LI philologi, de quac APITO AT T EIV s dixit ipsum, inter gram-.maticos rhetorem & inter rhetores grammaticum fuisse. 3 veterum enim grammaticorum diuersia erant genera, quorum alii , alii Βορικοι seu , alii κριτικοὶ fuerunt, Vide WΟWERIVM & PITIs CVM. ex quibus illi, qui primi ordinis sunt, interdum cum Praeceptis grammaticae disciplinam rhetoricam niunXerunt, ut eloquentiae candidati maiori fructia rhetorum opera atque institutione frui possentia
g. VIII. De primo igitur praemiorum genere , quod posuimus, id est de salariis ' veterum sophistarum ac rhetorum: disserere instim tuamus. primumstipendium eloquentiae auctoribus ac magistris decretum est vi munificentiae atque auelaritatis TITI FLAVII VESPASIANI, teste sv ETo Nio, M qui dicit:
139쪽
primus e si co latinis graecisque rhetoribus annua centena constituit. praesantes poetas nec . non re artifices coemit. vii VESPASIANVS imperator ipse litteras coluit atque amauit, quippe qui in graecorum monimentis non leuiter fuit versitus; sic in artium profestares insigniter existit liberalis, cuius rei & docu
ta , Τ qui principis huius indulgentiam inge- , nio suo meritus, quingenta sestertia ab ipsis
dono accepit. sed num v EspAsIANVS fuerit primus, qui salarium hoc constituerit rhetoribus, ea de re nonnullam in dubitationem adduci possumus, quum apud suEΤONIVM quoque legamus, quod VERRIVS FLACCUS1ub A v si v s T o sestertia centena acceperit in annum. Verum proposita sententia fatis est firma. namque FLACcvs ille grammaticus suit, non rhetor, & adhaec stipendio hoc litterario propter auctoritatem, qua valebat, ac clementiam in illum Aucius Tr, qui ipsum nepotibus suis in praeceptorem legerat, eXtraordinem adsectus est; qua de re s v E T Ο Ν Ι-vs. ' disserit: v ERRIvs FLACCus ab Augusto quoque nepotibω eius praeceptor electuae, transit in Palatium cum tota schola; verum ut ne quem amplius post hac discipulum reciperet docuitque in atrio Catilinae domus quae pars Palatii tune erat : shesertia centena in annum accepit. illi autem , quibus a vEsPASIANO falarium hoc decretum est, dicuntur latini graecique rhetoos, quorum illi latine; hi vero
140쪽
graece proposuerunt eloquentiae Praecepta, prout factum est, ut in Italia & graece & romane docerent perorarentque, & CICERO ad Praeturam Vsque graece declamauit. δ quod si tamen romanos respiciamus, deprehendimus, quod hi graecos pluris secerint, quam latinos, quoniam illis in educatione litteraria prima cura litterarum graecarum fuit. hisce artis Oratoriae doctoribus constituit vEsPAsi ANus annua centena, ubi subintelligas voce effertia; at Vero quum genere neUtro
idem sit, quod mille sestertium seu sestertio-
riam, id est X X v. coronati, centena seuertia duo millia coronatorum & praeter haec quingentos essiciunt, ut iam C AsΑvBoΝvs ob 1eruauita quibus de caussis CREsoLOvs 3 minus adcurate annua centena, quod ad ipsorum pretium attinet, ad pecuniae nostrae rationum adcommodauit, quod ista aureorum coronatorum duo millia & adhaec sere centumessiciant. salarium distinguendum est a mercede illa, quae
dicebatur mitae at seu mineruale scit. aes munus illud, quod praeceptoribus a discipu- Iis in scholam primum receptis dabatur. sunt, qui minerual δc idem esse conten
dunt , uti Ios E HYs LAURENTIUS col. 1ect. de professbribus, oratoribus, nomenclatoribus & litteris tom. X. thes A. G. G R Ο Ν Ο VI I p. II7o. qui dicit: praeter mercedem me fruam dabant etiam meraeedulam priuatam, -- neruat Hesti ,-ον, quod erat mimri sutam veluti auctoramentum primo ad magistrum