장음표시 사용
101쪽
μ DIATR. DE UARIIS MODIS LITTERAs
tur: cur traggdiam, qua mn atrasitorium, sae Menam-aciores: curoris , qua non lectorem,
,ed chorum s stram poscunt. SUETON. recitantes et benigneis patienter audiuit, nec tantum carmina Bhisiostumine si orationes dialogos. 1ed tamen orationes recitasse, etiam forenses & accusationes, item funebres, ex veterum monimentis facile potest demonstra- :xi. verum nec haec res separata suit ab abusu, quum nonnulli aliorum famam & bonam existimationem, quam ex meritis ingenii virtu- . tumque conlegerant, recitandi specie depri bruere sibi sumierint. sic Marcus Regulus, in- , geniosissimus nequam librum recitauit publi rcauitque, in quo Rusticum Amignum, inte-. gerrimum Virum, Stoicae philosephiae addi- , ctum, quemue Domitianus interfecerat, quod i Paetum Thraseam a Nerone occisum laudaueri rat, insectabatur atque etiam Stoicorum simi vitam adpellabat. Ornamenta recitantium . - -
que vera erant ingenium magnum & suauissia lma vox, quoniam ni agnae fuit laudi, pronun- , tiasse sapienter, apte, decenter etiam. . multiise eo ausectabant omatillimam laudationem, .ut toti prodirent, peXa coma, atque barba-, candidati, quem imorem ridet PERSffvs: 3 , Milicet haec populo , pexusque gaque re-s
natalitia tandem cum Iurdovcte actuae, . de legeas celsa adde C As. AvBONVM. recitatio erat vel publica vel priuata. illius auditores fuerunt Po- .,
pulus, qui tabula suspensa inuitatus este priua ta fiebat modo coram paucis amicis, quae &ab c
102쪽
COLENDI APvD VETER. ROMA Nos. 8 aliis dicitur communicatio, modo coram pluribus & maiori adparatu, iisque tamen Certis . . electisque. HORATIus xNon recito cuiquam, nisiamicis i ae coama non ubiuis, cor c=uue quibus libet. amicos ad has rmitationes audienda adu a- . .
hant per codicillos, per libellos, & cui ritus hie videtatur ambitiosus, ille usus est leuiori modo & amicos tantum admonuit, se recitare vel- Ie librum: formula inuitationis erat; hodi vel cras meus so auditor in domo mea. e claris seminis nonnullae quoque recitantibus adfuerunt, sed ab aliis auditoribus 1 luste, ne ab illis viderentur. Hispulla Ρlinii habebat libellos eius, lectitabat, magna sollicitudine, quum
videretur acturus, magno quum ageret, gau dio adficiebatur: disposuit,qui nuntiarent sibi, quem adsensum, quos clamores eXcitaUerit, quem euentum iudicii tulerit Plinius: eadem, si quando recitauit, in proximo discreta velo, sedebat laudesque Plinii auidissimis excipiebat auribus. recitabant vero dedentes, ut dicebant stantes. in foro 1edebant tantum iudivices, dicentes stabant. hoc videlicet moris erati apud romanos, ut iustitiae antistites certam in . iudiciis sedem caperent,quumque duplex existeret genus iudicum,maiorum & minorum, iuli in sella curuli,hi in subselliis iudiearenti quibus de caussis inter varia antiquitatis recondi-
tae monimenta, quae ius Iustinianeum passim complectitur, hoc quoque est, quod quotiest sere mentio fit eorum, qui praesunt iudiciis asi ministrandis, non ambulantes illi aut stantes,
i sed tanquam proprium hoc iudicibus ac pa-F a culiare
103쪽
cilliare seret,sedentes repraesententur. alii re- Qtarunt ex scripto alii Vero memoriter, qui excellebant singulari & tenaci memoria. adl0ca quod attinet, in quibus peragebant recitationes, illa modo publica, modo priuata pro diuersa recitationis & publicae & priuatae inuo- le fuerunt.' publice recitarunt in theatro,am-.phitheatro, odeo, basilicarum .liqua, atrio li-ἡ Dertatis, athenaeo, aede Apollinis Palatini, luco. Martis, via Appia , immo qui gloriae stimulis excitati, in ipsis foro sua protulerunt. priuatim recitarunt in aedibus tuis, quibus autem l .cus non erat auditoribus capiendis, domum. mutuabantur, subsellia conducebant. nec mae-icenates deerant & studiorum fautores, qu laedes suas honestissimis exercitationibus praeberent: auctor dialog. de caus L corruptae elo' quentiae I domum mutuatur oe auditorium
fruit σ subsellia conducit libebos dispergis.,
syccensus recites, Maculanuae commodat ades. . adde cAs Avuo NUM' Vsi quoque sunt aedi- .importicibus, item balneis. PETRONIus reticto Eumolpo: nam in balneo carmen recitabat. HORATIus s
in medio qui fripta foro recitent, sunt multi, quique im
ita insectatur poetam MARTIALIssi Eusanti te eis s legis sedenti: in Germas fugio ,sonas ad aurem. quod ad tempus adtinet, recitationibus praeis sertim poetarum mensis Iulius & Augustus dia
104쪽
Ferent,' ab otiosis es in triclinio audiri, Iulio mense, quo maxime lites interquiesunt, positis ante lectos cathedris, amicos conlocaui. namque tempore messis cessabant lites & iudicia. ut iani
certe iam Latiae non misient iurgia leges pacem piger annus habet, messesque re
mensis augusti mentionem facit I v v E NALI s 3s augusto recitaκt eis meast poetsimmo aprilis meminit PLI Nivs' toto mense aprili nussu fere dies, quo non recitaret aliauisa recitationes durarunt ad tempus modo duorum, modo trium dierum,& heic maxime re citantis dignitas & facultas, rei, quam recitarunt, brata perceptio eiusdemque elegans elaboratio considerandae erant. nimis diuturna recitatio, praecipue quum plena fuerit rerum fabulosarum, secum vitiosam offensionem, fastidium & satietatem audiendi habuit. de Cuiusmodi recitatione agit HOR AT Ius: . Indoctum doctumque fugat recitator aco bis ' quem vero arripuit, tenet,occiditque lege o,
non missura cutem, nise plena cruoris hirudo. finis recitationum varius fuit: alii, qui laudii studio trahebantur, non aliam mercedem laborum torum desiderabant, praeter fritillum laudis & gloriae,& in id omnes conferebant co- stationes, ne hum vitae tem re,quod exigui circumscriptum regionibus, commemoratioiominis dimitteretur, sed comes esset posteri
105쪽
tatis omnis. sequebantur enim adclamatio- i.nes & plausus auculorum, ex quibus recitantes tmagnum gaudium & singularem opinionem existimationis suae trahebant. alii, qui pa pertatem ferebant, recitando alios lauda- runt, ut sportulas & coenas acciperent. M A R- TIA Os; r Laudantem Selium, caenae qu&m retia tendit, baccipe, tae legassiue patronuc agassis efaete, grauiter, cito, nequiter, euge, beate l. hoc voluit, facta es iam tibi coena, tace. adde ERNEs Ti. alii iique sepientiores
emendationi Viam. aperuerunt. PLINIVS 3 recitaturus orati culam, quam publicare cogito, aduocaui aliquos, ut vererer'. paucos, Ve' verum aurarem. nam mihi duplex ratio recia, tandi: uva, ut fossicitudine incendar, altera,
ut admonears quid forte me, ut meum saltatis. tuli quod petebam: inueni, qui mihi copiam eonsilii sui facerent. ipse praeterea quadam
emendanda annotaui. emendaui librum,quem
mistibi. quo etiam spectat illud Theophrasti
, apud DIOGEN. LAERTIUM ' ου αναγνώσεις ποιοῦσιν ἐπανορθώσεις, recitationes emendationis
hic mos sane saluberrimus, quo Dinam fuit, ut primum lysi eruditi cognitionem suam redderent pleniorem, deinde nihil exiret in publicum, nisi cura limatum, & de
consilio cruditorum emendatum. atque ita in more habuerunt ea, quae . ingenio elaborau Iant, emendare: QUINCTIO ANVS s emen
datio,pars sudiorum longe utilissima. neque enim e causa creditum es, silum non minus ivere, sum debet. duplex erat emendationis
106쪽
officium: unum fuit, scripta diligenter rei
gere Ac recognoscere. CICERO δ codicem
gisse dicebatur. defendebatur, testibus eoisse is suis, non recitandi caussa legisse , ae recogno
euri. PLINIus y petis, ut Itbelgos meos re- cognoscendos emendandosque curem. alterum fuit retractare. idem 3 exsectabis orationem plenam omstamque es exspectabis diu: neque enim leuiter cursim, ut in re tanta, rere
ctanda es. G E L L 1 v s in his, quae fa Virgilio) videntur retractari corrigi debuisse, is maxime Dcus est, qui de monte Aetna factis est. ipsum negotium officii huius utriusque in eo consistit ut addamus, detrahamus, immutemus, quod laboriosum quidem & taedio plenum, sed difficultate ipsa fructuosum. sed tamen aliquis modus obseruandus est, ne nimia Cura deterat magis, quam emendet, neue nosa recentioribus revocet, quod QV IN CT ILIA-Nvss &PLiNIus . testantur. ad haec non tam vocis caussa, quam stomachi interdum re- Citarunt, Prout CORNELIVs CEL svs Isiquis somacho laborat, legere clare debet; po Dionem ambulare. plura de recitandi ritu vide apud PANCIROLLVM 3 sALMV
107쪽
BRi CIV M ' praeter haec dignum est obserua tione, quod seminae interdum maritos suos adiuuerint, quarum a SIDONI 0.δ' plures Cel
brantur, Marcia Hortensii, Terentia Tullii, Calpurnia Plinii, Rusticiana Symmachi, quae candelas & candelabra tenuerint, item quod saepe versum Corinna cum suo Nasone compleuerit, Lesbia cum Catullo, Argentaria cum Lucano, Cynthia cum Propertio, Delia .cum Tibullo. s. IX. Ad modos,quibus se veteres rom ni in litterarum doctrinis exercuerunμ dirutationes quoque referre, non ab re erit. fructuosum est, si consiletudine litteratissimorum hominum utamur, & cum istis collocutionem& sermonem de rehus mularum conferamus. ex quo id conflatur efficiturque, ut ea quae ipsi legimus,ad vitae usum conformenturo largior occasio ad veri inquisitionem atque inuestigationem offeratur. quum dis utauerint vel res, modo ad certas disputanai regulas accommodarunt sermonem suum, modo continuam
orationem exercitiis suis Utissimam esse iudicarunt. illa ratio philosophorum praecipue propria fuit, & e graecia suam derivat origianem. namque Veteres philosophi disputamne modo per dialogos, modo per inductionem, modo per soriten, modo methodo Megarica,
108쪽
Cynica, syll0gistica, & quae aliae fuerunt disputandi rationes. ante Platonem dialogi rudes atque impoliti erant, quibus Plato elegantiam - &persectionem addidita inductio fuit oratio,
- .quae rebus non dubiis captat assensionem eius,
, qui cum instituta est: quibus assensionibus fa-i, iam . t illi dubia quaedam res propter similitue dinem earum rerum, quibus assensit, probetur, i 'ti ci CERO δ loquitur. . sbrites erat genus - disputandi Stoicorum, quum aliquid minua-i tim&gradatim additur aut demitur, quod cμa c Euo captiosissimum, lubricum, periculo- vitiosum, tortuosum adpellati philoso-- mi Megarici ob argumentationes captiosas, dicti sunt eristici &dialectici: syllogismus autem fuit peripateticorum. quod ad romanosa pertinet,vsi quidem sunt variis disiputandi mo- a dis, quos & in seriptis suis sequebantur pro diru; uerin sectarum genere, quibus sese addicebant, si quamuisipium philosophiae luman. etiam lo- t gices sero exoriri coeperit. Cicero diligens
auctor philosophiae, quam cum eloquentiae & iuris scientia adeo coniumstam esse cognosse bat, yt sine utriusque detrimento nequeant sei parari,in id contulit cogitationes animi meditationesque, Vt haec princeps literarum parse acciperet alimenta 'a , & ipse egregium opus Trebatio inscriptum protulit in lucem. verum t quum disputationis , romanPrum fecimus, mentionem, intelligimus praecipue illos se , yi'nes,quOS cum familiaribus de aliis litteratis.. simis ingeniis instituerunt, ita ut duo, tres aut plures conivncti in varias res explicando a que inlustrando inquisiverinta eruditi itaque
109쪽
doctrinae caussa in varia loca conuenerunt, Min ambulationibus, bibliothecis, museis altEx alterum ingenio reddidit pleniorem. so G E L-Livssub gratissima veris initia apud balneas Sitias in area sub calido le cum Favorino philoibpho ambulabat, atque ibi inter ambu- 1andum legebatur Catilina Sallustii; sic am-33ulauit id lycei atriis vespera cum sodalibus, Catulli carmina examinans; δ in Agrippas campo cum duobus grammaticis de analogia linguae latinae disserens, 3 cum duobus philosophis celeberrimis & Favorino suo in littore, quum iam advesperasceret, aetate noui anni, de summa felicitate disputans; ' in libraria sedens contra quendam inepte ambitiosum, de loco quodam ex M. Varronis disseruit: s in bibliotheca templi Traiani una cum aliis edicta veterum praetorum explicauit; ε .in bibliotheca Tiberianae domus cum Sulpicio lApollinari aliisque de titulo libri cuiusdam M. Catonis Nepotis verba secit, ' Mi de aliis
locis taceam, quae iam conlegit EsCHEN BAa C Hi v s: 3 nec minus in conuiuiis se sermonibus doctis & iocosis delectabant, & eruditi do-Has coenas vel domi, vel in fundis instituebant, qualem Iulii laudat G E L L Ius ' in agro Vati no Iutius Pauluspo Ela iν bonus rerum s terarumque veterum impense doctus, heredi tum tonue ossidebat. essaepe nos adysse vocabat s oluscutis pomis is fatis comiter copioseque inicitabat. Annianus poeta in fundo suo. quem in agro Falisco pocidebat, agitare erat solitus vindemiam hilare cum familiaribus suis
110쪽
inter pocula de sermones erudito teste eodem auctore: 3 Laurentius,ciuis romanus & omnibus fortunae opibus Praeditus, eruditos disciplinis&honestis artinus conuiuas ad se Vocauit, & ex eorum collocutionibus singularem c Pit amoenitatem, Ut tradit AΤHENAEVS. yvsus Conuiuiorum oc congrcsus philosophorum in graecia frequens fuit, quorum symposia
eandem faciem cum societatibus litterarum habuerunt. Vt ex actis patet, quae t his a XE
LIo I &aliis, quos conlegerunt E SCHENBΑ- CAIus 3 & vocKERo DT, 2 conseruata sunt: adde s T ' CR I v M. quae eX erudit rum virorum familiari sornwno didicerunt, ea veteres romani in usum suum aliorumque notarunt, di vestigia omnino corum librorum, in nostra aetate in ANA prodierunt, in anti,quitatis monimentis suis reliquorunt. inlustro eXemplum Qv INCTILIANVS V praebet,
quum eos, qui libros tres de iocis Ciceronis maiori industria, quam iudicio conscripserunt, reprehei,dit,ipsum autem institutum laude indignum .minus iudicat: inquitiauim tuss libertus eius DFro, aut alius quisquis fuit, qui tres hac de re libro edidit, parcius dictorum numreo indulsissent, si plus iudiciis in elia gendis,quam in congerendi uiat adhibuisent iminus obiectus calumniantibus foret. nec est,