장음표시 사용
91쪽
a Ipillorum minorumq; bona administrare . Atque tutissim a sunt i storum gubernacula , & praeclarissima: imo piissima, deoq; grati stima,ut quae militiae aequilibrio innitantur, tametsi hoc praesertim saeculo nequa, inscelicissimo , inq; nullas non technas compolito, fieri videmus, ut horum officia a dignis & idoneis negligantur de reiectentur, ab indignis Nero appetatur & administrentur, qui ita non raro pupillo
rum bona regunt, ut ea aut minuant, aut extenuent, aut pror
sus perdant,& in nihilum redigant quod profecto magnopea x re nulli non deplorandum puto. ' Nec id artis esse alicuius existimo, quum id fiat cum iniuria corum , qui per artatem sese defendere nequeunt, quiq; agnorum instar se habent, qui sese laniandos, iugulam dos, mactandos, atque excoriandos alacriter sine balatu, aut reluctatione praebent, ob agninam scilicet simplicitatem, per quam non capiant, nec pe uideant mortem sibi destinatam . Ita pupillorum aetas simplex est, infirma, nulliusq; consilij, sed potius multis capti nibus subiecta, multorumq; insidiis exposita. l. r. ff. de mino. xxv. annis. Porro si quando tales pupilli ad aetatem legitimam peruenerint & sese male curatos, bonaq; sua pessime' gubernata repererint, & de his merito conquerantur , isti iniqui tutores tum utramque inaurem obdormiunt, utique 13 pingues effecti, ' atque ditati pupillorum, minorumq; bonis, & quod deterius est, ex ta nefaria administratione, imo ex tam immiti depraedatione gratiam uenantur, & gratiara
actione sese interim dignos existimant, & si quando pupilli
adulti iuridice cum talibus tutoribus agere tentent, mirum quantis technis , quanque insidiosis cuniculis his resistant.14 Advocatos enim doniuoros,' procuratores male doctos Rirreligiosos, &id genus haud dissimiles causarum patronos pessimos cosulunt, qui uniuersas orbis machinationes,lechnas, astutias,& sucos norunt, & ea omnia quasi in expeditissimo proptuario cuiuis parata seruant. Gl. teste in l. ab Anastasio. C. mand .lex. in Authen. de exhib. reis. 6. Illud quoque colla. s. Vnde neepuduit Baldum prae allegatam l. ab H nastasio depingere, ut que contra huiusmodi aduocatos,
seu praeloquutores multam sollicitos in causis plurimum c5
92쪽
ducat, quia ab iis omnia mala excogitari praesumuntur. d. si xs Illud 'quoque cum . q. sancimus seq. Unde inquit Advocati praesumuntur parum conscientiati, qui litem in annos, in lubra, imo S in perpetuum protrahant,ut reis misere defessis, mandiq; contentione defatigatis, atque ut ita dica adi offa usque de paupertatis, tectius, commodiusq; sua latro acinia suasq; rapinas peragant, S tandem quasi de prsclara uictoria & re bene gesta tua trophaea erigant, quae ob id honesta putant quod secreta, quodq; apud imperitos uirtutis & egloriae quandam speciem habent. Itaque tales malum malo accumulant, S tandem ad in serna descendunt, ubi perpetuis flammis exurendi cruciabuntur, uti sacrae historiae & Euangelia aperte testantur. Sed quales esse debeant Advocati, quorum hoc loco obiter meminimus. Gl. in l. I. T de post ian. uidetur asserere eos non necessario debere effe liter
tos&iurilperitos, veru Bart.& Doct. dicta gl. ut digna est et eliciunt, & dicunt quod Aduocati prorsus debeat ad minus studuisse quinquenniu, quodq; debeant examinari a Doct.
R eorum iuramento probari. l. Nemini. C. de Advocatis diverso iud. Sed hodie in plerisq; locis potissimu Galliae, noa Doctoribus, sed a nummorum aucupatoribus, neq; in scietia, neq; in quinquennio, sed in marsupio, quid possint, examinatur. Ide censuit Diis Andreas Alciatus uir percelebris, . in sua V. t. praxi. Nec obstat φ dicit glossa de iudice. Quod iudex peritiam habere pol per suos assessores, st in Advoca ato no requiritur. Praedicta igitur lege nonnulli limitate student, illiteratos inquientes posse esse Advocatos in locis in quibus ius redditur uulgari idiomate, alias minime. Glossa in d. l. Nemini. C. de aduocat. diuerso iud. Quae quide limutatio nequaqua essicit, ut ego a prioribus autoribus, eius graa 8 tia descisca. t Uraeterea, nullus & Advocati & procuratoris munus simul exercere pol, sed unu queq; 'necessum est, sua conditione effec5tentum, iuxta Ducis Caroli constitutione et o in magno i suo conci . optime ad obseruata, ubi nullus recipitur nec admittitur Ad uocatus, nisi aut utriusque aut alte-2i rius iuris Doctor ' aut licentiatus. In Flandriae in concilio admittuntur, non solu Doctores aut licentiati,aduocati, sed a
93쪽
εt practici ut uocant & confoetudinarit,etia si nullo promotionis gradu, aut laurea insigniti existant, qui in iure et postulantes appellantur. I. I. g. postulare. ff. de postulando. Huic accedit canon. Infames, uersic. Est a sit postulare 3. q.7. Pr dictis Gregorii noni constitutioncstibiunges, in canon C, cua a sacerdotis .extra de post.' In iure igitur paria sunt. Ad uocare&postulare, aduocati S postulantes. Multa praeterea Ad uocatis sunt pernecessario ad obseruada, quae huc colligere 23 breuitatis studiu non permittit. ' Hoc unii adda nece IIariu esse tutoribus ut reru otum pupillarium descriptione, re Ptorium, liue ut uocant inuentariu, perscribi curent, idq; superioribus tutoribus, scilicet magistratibus, fideliter exhihiant,& eorunde tuitionem, &quasi paternam protectione S cura sese habituros solenniter iurent iuxta l. tutor qui repertori v. T. de admin: st.& per. tui. uel cura. l. TutoreS. 2. C. 24 eod. titu.&l. sancimus. a. C. eodem tra . t Cuius rei istae, possunt assignari rationes. Primo ut omnis uitet'r maci
.la, omnisque fraudis tollatur suspitio. Deinde ne pupillora adultorumq; bona seu substantis teporis lapsili decrescant,
aut in uniuersiim disipereant. Tertio ut tutores loco & tye gruis fidele suae administrationis rocm & reliqua redde' repoisint: istis astipulantur Cynus &Bart. In d. l. Sancimus 2.g. Omne aut dubitationem. Auctius & uberius Mansuerius inio libello practico ad fio em Rub. & Tuto. & cura. as His consormia 'sunt Gandensis, Brugensis, necno aliarum Flandriae ciuitatu statuta seu ordinationes. Ex quibus aperte patet Tutore curatoremq; prius qua ad in i ni stratione. Tutelae suae suscipiat, ac pupillorum minoriiq; administrationi sese immisceat, obligari ad certa quaeda prius praestanda, de quibus luculenter meminit, immo&ea obseruari praecepit Iustinianus in l. de creationibus. C. de Episcop .audien . De quibus in capitibus sequentibus, quantum materia subiecta
postulabit, mentionem fecerimus.
I Tutorum primum oscium.1 Tutoribus de ad nisiraetione reddenda ratio. .
94쪽
Repertorium non conficiens a tutela remouendus es. . . 'Tntores nonnumquam in runctita sunt siciendi ri
Tutelae malaegestae infamia as Imp. ab flui non potest. Repertario confecto tutores as administratione non sunt μcendi. Repertorium semper est necessarium. Formalia regis perserum da .s Quod lex co fucturi auisatutum requiris, id formae esse praesu
IO Quando silexmia legis omittuntur, omnis actus sequens corruit. II Staruci cu sint sirim iuris,inrerpretarionem non admi:runt.1x Forma est quae legi tiruto, aut consuetudini das esse. 33 Q lexstitimum, aut effuetudo efflagitat id prorsus implendis erit. ' . ἄγε Haeres repertorium non conficiens in sussiciomem furti rerum haer Staminum incidit. Is Tutores ci curatores repertorium non ton latentes in suspitionem . furii rerum popillamium ae minorum incidunt. I s Tutor uel curatur dolo pikqtiam repertorio inserere omittens ha- reditariis creditoribus in I Olidum censetur obligatus 17 Quonam pacto constabit haeredem fraudulenter confieribendo m re perio pio quicquam su&icuisse . I 8 Flandriae confiteturi ct mos, in repertorio conficiendo protestaris .
Ex omissione actus,quisieri deblui, nec fuit factus , dolor prU3
a o Additis protestationis ad tempus retrotrahitur. 2Ii Alius modus percipiendi doli in repertorio. ar Defuncti silius, i consanguineui,si praedecessoris facta scire αβ nitur. 2 3i Territu modus praesumendi dolum in repertorio . Σ frus ualidus exsuperuenireti casu n n di bet inualidari. a s Praestitio nullius censetur e caciae, tibipraeestans facto contrario suae protestationi directe obuiat. 26: Protestationis materia prolixa multisque periculis obnoxia . 27. Irmentarium har quaquam conficiendum , cum plussumptus ex eo quam utilitaris exc resceret. 1 8 Ggante causi, celsare debet essectus. 29. Quicquid ex causa conceditu aut ordinarur,id secundum eam regulari
95쪽
Iari necessum eH. 3o Repertorium non conficere doli suspitionem completatur .
Postquam igitur tutores suturi cucta pupillorum, min
rumq; bona ex aut horitate iudicis, praetoris,aut praesi- 'I dis ' in certum ordinem ac libellum inuentaritum redegClint, statim eadem bona acceptare, & tutanda assumere tenentur, & oia stib certa hypotheca pro sua ipsoru notitia &conscientia dis onere. Authen. sicut. C. de leg. tu. Et postea x ' de iis bonis debita roem reddere, ne quid i curia, ne quid 'fraude disipereat. iuxta l. h. C. qh mul. tui. Ossi c. fung. por. l. de curat. praeall.& l. fi. C. arbitit. Porro si tutores milenta- rium non consecerint, sed conficere neglexerint,tsi hi quaas suspecti t suo ab officio sunt remouendi, eisq; interdice daac prohibenda merito omnis substantiae facultatisq; pupil- 4 laris administratio: imo uinculis ' publici, si uehemes sit sit spicio afficiendi, ita dilucide habet. l. 3. f. tutores. m de fiaspect. tui. Quem textu optarim omnes tutores curatoressi; malae fidei animo diligenter insculperent, & iudices eiusde constitutas poenas diligentius executioni mandarent. Nequaquam prosecto tot rerum pupillarium minorumque spoliatores ac praedones passim reperirentur. Quod Iustinianus Imperator confirmat in l. fin. ad finem. C. arbit. tutel. superad-s dens quod tales postea perpetua infamiae macula ' notabuntur, neque ab Imperiali beneficio ulla absolutione huiusmodi notae fruituri. Hic pie lector nunc tecum reputa, si tam detestanda nedum Iurisconsulto sed ipsi Imperatori suerit sinistra, perfida, adulterinaq; tutorum administratio: multo sane detestabilior ea dc erit Deo Opt. Max. grauiusq; ab ipso ta 6 dem punienda. l l nuentario itaq; manu publica, aut alias legitime signato, oblato,&praesentato ab administratione nequaquam arce di sunt,sim uulgata. l. Tutor qui repertori v. l. de creationi b. praealleg. g. nouissime. de susp. tutor. Instit. 7 Imper.lib. I.&.l. finale . C. decur. furi . uel prodig. Itaque
ex his nunc patet inuentarii, repertorij que cosectionem pror sus
96쪽
sus esse necessaria. nedia utile. Nam formale, seu substantiale actus administ rationis tutelae uel curae censetur. d. t de creationib.& in fronte. l. tutor qui repertorium. T. de administ. tutor. Praeterea constat inuentari, consectione necessaria esse, ta iure municipali, qua ciuili, ex iuribus praealleg. A tque ideo actus per tutorem,curato reve gestos nultu sortiri effectum, sed esse inualidos, repertorio in confecto, satisdationeque non praestita, forma enim in lege ordinata, seruari de 8 bet,&'ab canon discedere. l. Constitutioni b. ff. ad municipat. l. cum hi . f. si praetor. ff. de transact. complectiturq; regula notatu digna, qua huic loco inserere haud uisum eli inutis te.' Nepe quotiescunq; lex, cosuetudo, uel statuisi in quodaactu quippiam requirit,& efflagitat, id formae uel formale esse praesumitur, ita ut si hoc ipsum non observetur, actus omnis censebitur, nullius esse momenti, aut efficaciae, maxime cum forma data,ordinataq; sit ad cuiusdam actus solennita- Io tem ut in praesenti castu. i Nam si ex solennitatibus a lege
ordinatis, quicquam omittatur, uniuersus actus corruit,& uitiatur. I. I. ibi, infirma enim uenditio erit, si haec fuerit sor .ma neglecta. C. de praedi .decur. lib. I o. Cui seruit. l. l. atque
l. 1. C. de fide instrv. & iur. hast. fisc. lib. t o. Estq; huiusmodi actus ipso iure frustratorius, inanis, inutilis,& plane nullius momenti sim uulg. l. non dubium. C. det legib. Similitudinarie uult Bart. in . l. I .ff. de testa. cum forma certa & sole uδI nitas ibi introducatur. t Hinc quoque de iure claret. statuta siue consuetudines cum stricti sint iuris extensivam nequaqua recipere interpretationem .l. 3. g. Haec uerba quem
uulgo ad id allegant doctores) ff. de neg. gest. N l. quicquid
astringendae. ff. de uerb. obi. Nec enim nostram est lege ex tedere sim. l. si uero. f. de uiro. ff. sotu. matri.& per notata adril. Constitutionibus .ff. ad munici p. forma nanq; in iure est. quae legi, statuto, aut consuetudini dat esse. l. Iulianus. 6. si quis .iLad exhibendam. Ideoq; nihil de forma aut de substatialibus siue solennibus iuris est omittendum, iuxta. l. Diuus 13 Antoninus. T. de restit. in integ. Et iura sanci ut ut ubicunq; lex .uel consuetudo .aliquid requirit pro forma id debeat p-cise impleri per glossam in c. ut circa in uerb. corporali de
97쪽
I ele Uib. 6. Et quemadmodum ' haeres inuentarium no cofici eos in suspicionem furti rerum haereditariarum incidit,
iure communi ita pa a sumente, Authent. de haer. &falc. f. sancimus. colla. I. quae quidem praesumptio cum sit iuris, cextissima censetur probatio. l. si tutor petitus. iuncta ibi de glossa. C. de peri. tuto.&l. licet Imperator. ff. de legat.& fideicors mittata quoq; thaud absimili roe, tutores & curatore si saspicione furti reru pupillariu S minorii si inuentarium non 16 cofecerint i incidiit. Si aut tutor, curator, uel etia haeres re ipertoria conficies, quicqua inscribi debitu ei de inserere, inscribereq; dolo fraude ve omiserit, praeterierit, ac subticuerit,aut indebita, falsaq; eidem inscripserit, haereditariis in i solidum obligatus centetur creditoribus, testim gl. Iacob. de bello uisu, in Authen. de haered.& latc. f. Si uero non fecerit colla. I . Dart. in l. Rescriptum. f. de his qui b. ut in dig.
11 Sali.& Cy .ini. Scimus. C. de iure delib.& l in Authet. Sed cum testator. C. ad. I falcid. Sed quonam pacto quaeso coit ca Ibit, apparebitq; haeredem colose ac fraudulenter aliquid in repei torio conscribendo ibticuisseὸ Praesens quaestio no levis est,& subtilitate minime caret, sed ingenii acumen summopere desiderat,ut cuius hactenus decisionem pauci arbitror tetigere. Primo itaque dolum fraudemq; pto baxi, &constare ex eo opinor, si repertorii confectionis tempore, alias res cognouisse haeredem appareat, quam quas inuent
rio inserere iussit, aut si post repertorii editionem, aliae res ἰad eius notitiam peruenerint, quas non statim, & quamprimum in inuentario inscribi curauerit, sed in dolo suo contumaciaq, perseuerauerit, resq; ipsas recenter repertas, in re pertorio describere neglexerit, cui seruit. l. 2. g. circa. ff. dedo. mat.&mei .excep. ibi. dolo facere . iubsequiturq; eo qar 8 perseueret, Sc. Hinc fit ut haeredes, latq; haeredum, pupil :
lorum, murorumve tutores ac curatores repertorium confi
cientes communiter de certitudine rationis protestentur
quod quidem protestationis genus Flandrica etiam consuetudo recipit in ut si alia bona praeter repertorio inserta ad eo trum notitiam, cognitionemq; nondum peruenerint, quod ea pollinodum inuentario inseri curabunt. Qnod si haec po
98쪽
stea ab ipsis cognita minime praestentur. sed res recenter re pertas S ad inuentas no inscribant, dolus & fraus in haerede, tae in haeredis tutori bos uel curatoribus praesumitur, cum nequaquam efficiant, ad quod muneris suscepti, prouinciaeque Iu ratione obligantur. Ex t omissione. n. illius actus, qui sieri debuit,& factus no fuit. dolus subesse praesumitur, & colligitur l. si procuratorem . f. dolo. Tmanda. l. tutor qui repertorium, ad exordium crebro praealleg. l. qui non facit. ff. de reg. iur. Quapropter eiusmodi bona nouiter reperta, qua
primu haeredis a d notitia peruenerint si se a falsi suspitione purgatum cupit ea repertorio statim addere,adiungerequeao tenetur,' etsi inuentariu conficiendi lepus clapsum fuerit, di omne protestatione fecerit, quae qui de protestatio ad te riporis retractione tantu facit, non ad doli eluedi suspitione , quemadmodum placet.Baldo Iuristarnm subtilissimo, summiq; acuminis, ac dexterrimi ingeni j doctori, in. l. scimus a. ibi. Item pone quod haeres bona fide fecit inuentariis. C. detur.delib. qui allegat. inarg. l. Asse. T. de hqred. instit.. Esto . n. inquit Bal. loco praeallegat. ) quod protestationis: nulla prorsus facta suerit mentio, obliuioniq; plane tradita,
adhuc tamen rerum nouiter repertarum additione seu adiectione fieri oportere, in aperto est, quo haeres eo Ostendat sese malum animis, peruersam mente, ac sinistram intentionem haudquaque habere, nempe ipsas celandi, surripi edi ainouendi i; res, quapropter dupli poenam minimc patitur,
mereturque, cuius meminit prae. alleg. l. scimus .f. illo. C. detur. delib., Quo quidem loco opinatur Baldus in eiusmodi additione protestationis tota inuentarii solennitatem minime necessariam, cu haec pars primi sit inuentarii, argumeto illius. quod uoluit. l. haeredes palam. g. sed & si nota .ssidestitestam .sim Nicol. t de Mat. Secundo et dolus coniecturari poterit, si haeres sit defuncti filius, aut eius consanguineus. ar Nam ' hinoi sibi coniunctorum , suorumq; praedecetiora facta scire, cognosceroq; praesumuntur. Dictu eis D. And. 3 de Yser. in seu d. in tit. de succes . laudo. ad fi . Aut ' dolus Ct S fraus alio quippe modo coiecturari poterint, si haeres oes solennitates in iure, Italuto, aut cosuetudine c6stitutas ct ordinatas
99쪽
& ordinatas, repertor ij ad consectione nequaqua obseruarit, mala. n.atq; sinistra fides praesumitur, ubi aliquo in acta solennitas debita & requisita no obseruatur, ut dicit gIolla in uerbo. Mala fide. in l. I. C. de s d. instrv.&iur. hast. Escar.
lib. Io. Bart. in l. cu plures .f. quae bona. ff. de admi . tuto.&curat. Bal. uero in Authen. Sed quutestator. C. ad. l. falci d.
ad quaestio. inci . Quaero si haeres subtrahat, apparet contrarium uelle , proteitationem inquiens, fieri solitam per haeredes , doli, fraudisque praesumptionem ac luspitionem
uelle amouere. Notatur.l. i. C. uti. possid. &l. si duo. .meod. tit.I. si quis in tanta. C. Vnde ui. haeredemque inuentarii priuilegio debere gaudere, etia si rem qua postea repea rit repertorio non inseruit, dicens, i legitiuae factum, ex casu superueniente,uitiari nequaqua debere. arg. l. Quid ergo in principio. ff. de his qui nota. inis. Sed dices tortalis in hoc Bald. si quorundam doctorum uocabulo uti, iactas non si iudaizare, quia cum haeres protestatione usus suerit, de add cndo bona, si quae nouiter repererit, in dolo ab initio fuisse praesium itur, coniecturaturque, nisi describat, seu d scribi solicitet in inuentario bona nouiter reperta, quae ad eius notitiam peruenerint, d. f. circa in l. a. ff. de dol. except. proptereaq; inuentarii beneficio gaudere minime debere, imo haereditariis creditori b. in solidum obligari, iuxta. d. l. Scimus. f. Cu igitur.&.6. Et si praefata. C. de iure d liber. Et ad illud quod uoluit Bald. subtili s, quod actus u lidus ex superuenienti casu aron debet inualidari, Respondeo. Actu illum, dolum nempe haeredis, inuentarii poti consectionem nequaquam superuenisse, quia imo praesumitur. haeres bona dolose, fraudulenterque celasse, postqua ea postea in inuentario describi non solicitauit, iuxta dictum . f. Circa. Etia protestatio non ualet, nullius momenti, efficaciaeq; censetur, ubi protestas facto cotrario suae protestationi directe obuiat, ut habet Pontificia constitutio. Innoc. 3. in c. Solicitudine. extra de appellat.& eiusdem in. c. Olim, caulam. extra de censib. glossa singularis & notabilis in uerbo sine preiudicio in. c. Cum M. Ferrariensis. extra. de constitui. nisi id iusta de causa faceret. d.glos. in. d.c. Cu.M. Fer
100쪽
variensis. Haec aute protestationis materia, multum est prolixa atque infinitis periculis subiecta, quam si profundiorix ingeni j quisqua ad plenii rimari desiderat . Io. And. post Io.
Mona. in regula. in generali. de reg. iur. In Mercuria. Inno. S alios in c. Cum. extra. de elect. Plenissime Abb. Panor.& Modernos in. d. c. Cum M. Ferrarie sis. Bartolum. Alex. atquesequaces ini. Non solum . g. . Morte . st de Oper. nΟ.
nuncia. legendos omnino consulo. Nec praedictis refragatur , quod obiicere posset spinosus quisquam, in inuentario conficiendo, sumptus plerunque maximus fit, quiq; haereditatis portionem exhaurit, hinc ait summus ille Bariolus quem Iurisperiti pro numine colunt pertext. l. Mediter-27 ranear. C. de anno.Strib. lib. Io. Haudquaquam linuentarium conficiendum, cum plus impius fieret, quam utilitati a ad serret. Idem habet Pyrrus in consuetud. Aurelianen. tit. de succ. cap. 38. consequitur inuentarii confectione tutori accuratori administrare cupienti b. minime pernecessariam, nec administiationis tutelae uel curae siubstantiale uel forma Ie dici , huius obiectiunculae facilis est solutio, ex illa uulgaas ta iuris Theorica , t Cessante causa, cessare det S effectus, quae elicitur ex .l. generaliter. C. de Episc.& cier. quam expresse ponit S. P. Innoc. 3. uulgato in c. Cum cessante. ubi Docto. extra de appella. cui concordat idem Inno. 3. in . c. Magnae deuotionis. extra. de bo. & bo. redempl. ideo cum cesset hoc casu causa finalis consectionis inuentarii, quae est pupilli, minorisque utilitas. cessare debet &effectus , qui inuentarii confectio est. Neque enim ob pupillorum , minorum , aut aliarum huiuscemodi personarum damnum, incommodum, ac detrimen tu lanxerunt leges inuentarium conficiendu, scd potius ob eorum commodum, emolumentum, & utilitatem. d. l. de creationibus . cum simias libus. Praeterea 'quicquid ex causa coceditur, iubetur, siue ordinatur, id secundum illam regulari necessum est: Bulga3oeiusque sequaces t in I. I. colum. I 8. T. solui. matrimo. ergo, & cari. Clarum, perspicuumq;. n. est, quod non conficere repertori u casu pretallegato excepto sit dolus psium-