장음표시 사용
121쪽
a s Murhus, an tutor cin atome uxoris suae esse queat ζ . . 3 O Mnitus, an curat specialis,suae uxoris esse possit 31 In speciali, eadem milatat ratio, in generali. 32 Tantum periculi in particulari, quantum in uniuersas immino. 3 3 Lex generaliter loquens , generaliter intelligi debet. 34 Lex ubi non distinguit, nos distingu re non debemus. i3 s Bragensium, atque aliarum Flandriae ciuitatum coissetudo decuratela mariti ct uxoris . . I36 consuetudo in his casibus , in quibus lex non dilponit., habet uim
3 7 consiuetudos de aliqua re non reperiatur , tum consuetudinis simiale seruabitur. 38 Osimile non inueniatur, urbis Romae consuetudo obseruabitur . a 3s Consuetudo inueterara , pro lege seruanda est. o Lex ct consuetudo, ex eodem fonte procedunt. 4 I. Lex ab expressa, Osiri apopuli uoluntare procedit. 2 consuetudo est tacitus populi consensu , ct uolimius rebus Ofactis declarata. 4 3 Consuetudo ubi est contra legem , uincis legem. consuetudme Flandrensi mater neque tutelam, neque cui uiam , sed administrationem duntaxat habet. Mater obligatum ex consevetuisne Bretensi ct aliarum satis re a. i. res mobiles pupillorum asque minorum, quas euHodiendas ha
6 Mater ex consuetudine gaudet Ofruitur Uufructu bonorum pro-lium suarum. 47 Mater propter inu ructum a Dingitur ad necessaria omnia pupil. lis admini Tranda. 48 cessante Uufructu, cessabunt ct onera eiusdem causas cina . 4' Quid iuris competat tutoribus in marrem use ructuatriam um -- ratem prolibus necessaria secundum ipsarum quali-
so Tutor non rebus duntaxat ,sed etiam muribus pupilli praesicisum .s I. Tutor non talis dotem forari pupilli, alio patre ninae. s a Turar serari pupilli praestime poteri ad uictum necessari quums metipsam sustinere nequeat. sa .Si eodem ex patrest seror , an tum tutori dotem dare ei orari pu-2 :
122쪽
pilli liceres. Tugernum non fraeternum,sycium est dotare. . L . 1 . . 1s I razersororem a re obligatur. s 6 Tutor reipupilli donare nequit. ἰs7 Donne est perdere.
38 Tmor domini loco baletum, quum fideliter admirustrat, nequa quam qui pupillum spoliat. 21 s Tutor in quita iam casibus potes donara. 6o Iudicis authorris, siuel decretum , cuilibet iusta praebet excusationis causam .
6 i Iudex quicquid fecit, rectefecisse praesumimr. εα ossicium publicum bonae fidei praesumptionem inducit. 63 Iudicis autoritas , pertassio, siue de elum a pena micta seu iam
ε4 Termissio, iussus, aut decretum iudicis efficit licitum quod aliasi foret illicitum . . . t ε s consuetussim Pucatus Burgundiae,fami ,rit mateτ aut aria, tu-trix essepotest. 66 An mater secundo marito, defuncto , post esse iutrix pupillorum
σ7 Paupertas in tutelis si ecta est habenda.
68 Electus ut idoneus salis rime non oneratu . ix ερ .Mazer potes sinum siliorum esse tutrix, tutela accidemiadi,non nat turali, quae aliis praefertur. . o Mater ad secundas.nt prias transiens , ara tesamentisvi mariti executiouem amittat, quae in testamento electa fuerat executrix . i.Minus O forma repertorii conmiendi. il a Causa repertorii conficiendi.
7 3 Quilibet in repertorio conficiendoserruet modum,consuctussinem, O umsuae patriae. l Assis o antiquapractica, non est rccedendum. . ia71 Ilarum mobilium pupiui ante susceptionem administrarionis appre clarisfaciendaesi. 76 Appreciatores rerumsupiliar ax minorum debent seste ut iis
iurati, asque a Senasu magistram ordinari. . li 77 causae preciaticinisfaciendae. .l
123쪽
elica umditiones rerum mobilium pupilli ct minoris. 7' Vltimo appreciatorisplus offerenti maumum spublicis Aria ad
dum . An tutores ' & curarores in conficiendo repertorio necessario creditores omnes 'conuocare obligentur ρ gl. in uerb. instrumentorum in l. tutores χ. praeallegata, quae oquitur negative. Atque huic opinioni subscribunt nonnulli haudquaquam infimae authoritatis doctores commu- niter ibidem. Cy. Bart. atque eorum sequaces, quorum opinionem S ego quoque consector. Secus tamen iudi-υ candum est in haerede. Nam hic ante repertorij consectio nem obligatur Sastringitur conuocare citareque credito- in res omnes, quorum interest , ex sorma tradita in l. fin. C.
de iure deliber. Ratio satis prompta est. Utpote propter uarias utilitates ex repertorij confectione prouenientes, quas recitat & declarat D. Iason in l. scimus .f. etsi praestritum, in I. N 2. columnis . C. de iure deliber. Quem ibi dem ne aequo sim prolixior lectori consulendum com- . mendo . Satis enim arbitratus sum rem ipsam tetigisse &dubiorum explicationes, S loca commonstrasse , ubi ea liuris interpretibus late, diffuseque tractata , declarata , Senodata sunt: ita ut his atque huic loco I ex meo tenui ac . , perpusillo ingeniolo quicquam adiicere , nihil aliud esset quam noctuas mittere Athenas. Hoc loco & alia suboritur quaestio , qua sciscitari & percunctari libet: An mater tu- , trix esse queat, iureq; filiorum, filiarumq; tutelam assumate posset ρ Sed huic quaestioni resipondendum est, quod cer ἰtum est ab officio munereve tutelae quamlibet mulierem,
S ita matrem remoueri. l. sceminae. m. de tutet. &l. I. C. ,
quando mulier tui. ossi iungi potest, quia id munus mascu- ρ lorum
124쪽
Iorum est,q, qui de absolute veru arbitror de iure antiquo uetustiorique T. &C. Verum s mater ab imperiali splendore , seu a Principe suo specialem filiorum proliumque suarum tutelam postulet & eam impetret d. l. sceminae, tum confirmari non oportet etiam administrationis decreto a iudice interposito. Nam hoc quidem casu priuilegium principis locum suum praeoccupat, legitimis iuribus non obstantibus , seruataque forma tradita in l. i. C. Quando mulier tute. ossic. sung. potest. Ubi S rationem istius leges praeal legatae explicant. Nam tutelam inquiunt administrare uirile munus est: t & ultra sexum foemineae infirmitati, tale o scium est. Iure uero communi nou issimo & eo authentico ipsa mater, ac auia habilitatae,& aptae sunt,ad filiorum tui iam suscipiendam ,etia absque impetratione priuilegii principis, atque eaedem omnibus tutoribus legitimis & dativis non testamentariis praeseruntur, defuncti enim testatoris uoluntate omnibus praeponi uoluit. Authentica linatri Sauiae C. Quando mulier tute. ossic. sung. potest.& per tex. unde dicta authentica desumpta est, in authentico de haeredibus ab intestato . g. ex his colla. s. conss. prima: & notae Bart. iura. ini. si quis sub conditione colum. 3. F. detesta. tutet . distinguens dummodo secundis nuptiis, Senatuscon-
.sulti Velleiani praesidio, omnique alio iuris & facti auxilio
iisdem competenti renuncient, quae renunciatio magnae estessicaciae omnibus in contractibus mulieruin, iuxta Boer tu, in consuetud. septene Bituricen. titu. de consue. iuris statu,
person. f. s. in glos. t regulariter mulieri. Vbi etiam inquit, et fi debitor uel creditor pupilli nequeat esse eiusde nitutor, sim authenticam minoris. C. Qui dare tuto . uel curat
S per tex. unde d. authentica deprompta est, in Authentico, ut ii qui obliga. habere perhib. res mino. g. sed etsi quis colla. 6. const.2. Ratio est quia tutor oes res, oiaq; pupilli 'uel minoris instrumenta custodienda habet & si debitor aut
creditor pupilli eius de pupilli tutela assii meret, facile posseti sua tui. dolii alique struere, S si uellet machinari fraudε nepe solutionu sy ngraphas iseredo,aut crediti chirographa, intercipiedoleasque supprime do. In matres uero, &in aulas
125쪽
debeant, a tutela tamen suorum pupilloriam filiorii omnino prohiberi non possunt tex. in authent. Ad haec C. Qia mul. tui. offlang.potest & per tex. unde d. authent. depropia est in authent. ut sine prohib. mat. debi .uel credit. 6. finali. col. 7. const. . Bart.&doct. ind. Authen. Matri &auiae. Similiter Bar. in d. l. si quis sub coditione uersi. expedita est glo. cyextensione recipit & pia quide per authentica. Ad h*c iucta. l. seq. C. Quando mul. tui.off. sung. pol in si ijs naturali-huS tantsi, quorum matres etiam non prohibentur esse tu trices, etia si eoru debitrices essent. Neq; huiusmodi tutela ma Q. tri copetens potest ei a patre auferri, quemadmodum notat Baldus in consit. 3o8. testator, lib. 2. quod tamen Bariolus pluri mu miratur, adeo ut contrariae opinioni sententiaeque potius adhaerere uideatur in l. Miles .f. sexaginta in fin. fide a- dulter.' Haec enim tutela adeo matri efficaciter competit,
ut licet ipsa a filij haereditate, statuto municipali excludat, ut plaerumque fit in Italia) nequaquam tamen a tutelae mu 'nere sermoveri potest, sicuti notat Salic. in d. Authenti. matri&auiae in vers.s quaero.&ad s. authent. sicut. C. delegit. tute.& D. Alexand. consis. cxxi. uisio statuto. lib. 3. Sita
8 consuluit ut claret consil. xvj. t Nec obstat. lex quae dicit
matrem nequaquam habere filios in sua potestate per lex in g. sceminae instit. de adopt. & arg. l. penul. T ad Tertula s lianum S. C. ' Nec ea quae dicit filiu patris, non matris familiam sequi. g. primo. institu. de legit. agna. tui. neque ea qua de matris familia dicitur filius i. i. q. de matris & ibi Bar. Ead Silania. quia talis lex exceptione patitur, cu mater aut auia tutrix si ij aut filiorum est. tex. est sing. cum glossa secundu Bal.& Philip .Fran. in c.ex parte extra de appeti. quem allegat D. Ialon in Authent. ex testa. in s.col. in apostillis ibi. Io C. de colla.' Sed ex hac quaestione nascitur aliaqo,priori non dissimilis, scilicet ,' an no mater bonorum curatrix esse
possit)Cui respondendum est, quod sic. Na si tu trix esse pol, tutelamq; filioru suscipere uti superius claruit ita et & filioxum, siue prolium,& eorundem bonoru curam siue solicitu
dine habere poterit, uti nqtat Bart.post glos indicta Auth.
126쪽
Matri & auiae 1. col.& in d . l. si quis sub conditione, eol. 3. in
uerb. quaero an idem sit in cura, & notat. Abb. in d. c. ex parte. Spec in tit.de curat. 6.fin. uersi c. sed nunquid. Eiusdesententiae & opinionis sunt D. Ehilip . Decad i. scemin* 18.&- numeris T de reg. iur.& Bartholomeus a Chassane ad comentaria in Burgundiae c5suetudines,litu. Des enfans depli fura licth f. 6. numeris i.& a. Et Ang institu. det git. patro. tutet. Sed circa hanc matris tutela aut curatela duri bitatio oriri uidetur, scilicet. t An praedicta ola locu habere debeat, si talis mater inhonestam,obscoena, impudica, i . sciuamq; duxerit uitam,probrosamq; conuersatione, an in qua talis mater tutrix esse debeat,aut tutrix prius estem per tale imbrobam uitam tutrix esse desinat Ad quae responde dum ur, quod talis mater nullo modo uideatur admittenda, a 2 sed admota i prorsus a tutela, ac curatela remouenda, ob id quod in matre libidinosa,& dissoluta omnes poenae statua
tur,quae in transeunte ad secunda uota, ut eleganter notat
. C. de reuo. dona. glos. notat.in Authen. Sacramentum. C. quando mul. tute. ossi fungi potest, quam ibi approbant Bata& Ang. in s. actionu autem, in materia tui. instit. de actio: casus apparet in l. finali. C.quando mul. tui. ossi fungi Fot ibi. Sed pudicitiam suam intactam conseruet, tenet Bart. in d. l. i quis sub conditione, in uersi. quaero mulier quae transiuit ad secunda uota,quod quidem notandum ait. Nam multa secreta, si essent patefacta, reuelata, ac promulgata, multae tute a 3 lar extinctae atque exinanitar essent. t Nec id admirandum, quoniam defuncti memoria ea de causa denigratur eius deq; anima, uxoris superstitis propter luxuriam opprobrosamq; uitam contrillatur,& ob id uti suspecta atque indigna ad iutelae curae e munus, remouenda uenit g. gl.notabilis in l.
. fideicommisso. C. de fideicom.& in l. sororem C. de his q- 14 bus ut in dig. notant Bart.& Doct. in l. licitatio. q. quod lillicite T. de publica. quod adeo uerum eth , ut nequeat officio tutelae Diagi mater, etiamsi effecta sit tantum unius solius cocubina dumtaxat. Ita Bal. in Authen. bacramentum C. Qi mulier tute. ossicio fungi pol. cuius satae no possum non ai
127쪽
I s sentire. ' Caeterum hic quaeri potest, an quemadmodsi tutores,curatores, aliaeq; similes personae, quae alienaru ter u gubernatione aliquando receperunt, tutelae curaeve munus et
inuiti ac repugnantes suscipere coguntur l. r. f. si quis tutor. ff. Quando intra quae temp. cuius stipes ius memiiε ni,an ita ' inquam eadem parique ratione mater & auia ad tatelae curaeve ossicium astringi,cogi,& coinpelli queant ρ Sed hic respondendum est, quod non glosi in uerbo permittimus, in d. autheti. Matri S auiae&in corpore, unde dicta authen. desiumpta est, uerbo permittimus, no praecipimus ut i, qa Bar. placet in d. auth. matri&auiae nu. 8. Et huic quoque smae sum agari ur. l. a. C. Qhmul.tut.om. in . Pot, ibi. Sane in optione huiuscemodi nulla cogetur, sed libera in condoes quas praestituimus uollitate descendat. Astipulatur l. fi. C. qnmul. ossic. tu. fungi pote ii, quis quida inquit glossa) contra Iriae parti adherere maduerint. verum hic neglectui dare nodecreui, quoa licet mulier cuiuscunq; debiti obligationisq; causa capi,apprehendi, S in carcerari nequeat l. I.& in Ruthentica . Sed hodie C. de ossi . diuerso. iudicu &in authenta hodie nouo iure C. de custo. reo. S per tex. unde praefatς authenticae depromptae sunt. In authentico ut nulli iudicu f.
necessarium colla. 9. constitu. 9. l. 2. d E exact. tribu . lib. Io. hoc nostro tamen casu, ac dictae authenticae matri S auiae.
a 7 mulier, ut mater i S auia, quodlibet ob debitum muneri tutelae, curaeve ratione contractum, claustroru tutamini su di, mancipari,& in carcerari potest, eo enim casu sublatum, extinctum,&annullatum apparet muliebre priuilegium obrenunciationem Authenticae. Sed hodie beneficium sub titulo de ossi .cliuerso. iudic. . si tuatum,quam ob rem in talicam, inq; tali debito contracto uirorum conditionibus subiacet, S nullo muliebri priuilegio gaudere debet, ut mulier, scd tanquam parens, cui nec renunciatum apparet, qua pro I 8 pter opinatur Bart. in D. Authel. Matri & auiae, quod i gauderet blascio, ne conueniat, nisi inquantum facere p6t, ac
bia fici js parentibus & concessis & datu . Sed hic aliud dubiar' oritur. t Fieri. n. potest ut mater nec secudis nupti js nec V elleiani praesidio,siue auxilio nominatim di specialiter, sed conse
128쪽
sise tantu & generaliter omni iuris beneficio, auxilio, seu praesidio renunciet. Quaeritur an in tali casu illa generalis renunciatio ualeat & effectu sortiatui λ Huius quaestionis haud immemor Bariolus in d. Autheti. matri & auiae . qui ait haud necesse esse, ut exprimatur Velleiani beneficiu . Na si mulieri cuiuis indulgeatur ac concedatur id benefici i, auxilii, seu p-sidii genus, multo magis ipsa mater, quae & mulier est sub generali quoque renunciatione includi ac comprehendi uidetur. Secundarum uero nuptiarum mentionem fieri oportere ac exprimi prorsus est necessarium. Nam ad secundas nu: ptias transeundi potestas, beneficium esse nequaqua meret, sed solummodo quaedam facultas. Et ideo illam sub generali renunciatione minime includi ct comprehendi perspicuuest. Sed eam expresse declarandam esse omnino necessum 2o est, Bariolo teste, in d. Authetica. Matri & auiae. 'Ex pdictis igit nunc aperte sequit, matre auiamq; tutrice uel curatrice ad repertorij confectionem itidem altringi 6. finali in A thentico, ut sine prohibitio. matri debit. uel credi. colla. 7. cost. q. sicuti ipsos tutores & curatores ad id astrictos & oblixi gatos esse superius late diffuseq; monstraui. 'Neq;omittendu hic cessit. Si mater legitima liberoru tutela prius suscepta, postea neglecto priori coniugio ad secundas aspirauerit nuptias, tutelam priorem ilico deserere debet, & alium pro se tutorem constituere,&iuridice ordinare, cui mox ante consummationem secundi coniugii administratae tutelae ratione reddere debet, S credita prius persoluere. Cui rati ni,ac persolutioni etia secundi futuri mai iti bona iure pignoris obnoxia tenentur A. si mr.C. in qui b. us. pig. uel hyp . tacite cotrahant,que tex. Bal. miru in modu uiduas in uxores ducere uoletibus S desideratibus comedat, ne circumueniant, fallant & decipiant neve dana, detrimeta &incom
da incurrat ii S patiant. Praedicta hac miam cosormat f. Si ante tutela, in authetico de nupt. colla. q. costit. ι .& ibi Bar.&scribetiu plurimi. Sed hic rursu aliaqo exurgit. s. An mr,ax si adt scita tra si erit & aspirauerit coiugalia uota,an ob ea de iure filii aut filiorum tutela amittat λ hanc ad qoem uerborucopendio utar,ne lectore superuacaneis detineam, potissimum
129쪽
mum quod ad hanc quaestionem coducentia paulo superius pro capacitate ingenioli mei clarius , fusiusq; expresserim.
Supra enim rogatu fuit an mater luxuriose ac impudice uiuens tutrix esse desinat λ Vbi responsum praefatae quaestioni fuit affirmati v iuxta tex. literale N ibi gl.& Doct. C. Quando muli ex tuto . ossi . fungi potest, ubi haud leui sane brachio Bart.& Baldus caeteris persectius & absolutius eam quaestionem enodarunt,& declararunt:& lex unde praealle .authentica deprompta est, in authentico, ut sine prohib. mat. debit. uel credit. q. fin. columna. 7. constit. . Rationem quoque sua; perioris responsionis assirmativae hanc protulimus, i quippe, quia lex praesumit mulierem seu foemina matrem secundi uiri, seu mariti gratia primi uiri, seu mariti filiu , filiosve denudaturam &spoliaturam, quod profecto pupillorum, minorumq; utilitati no parum aduersaretur, fraudiq; locus daretur, si id fieri liceret. Atq; huic sententiae subscribit .l. lex
quae tutores. C. de administr.tuto .uel cura. Astipulatur etiaBartol. in authentica matri&auiae L. in columna, hactenus persaepe in medium adducta. Verum hanc rationem in parte eandem uim & autoritatem habere non puto, sicut in matre. Matrum enim molis or est & leuior fides ac integritas, citiusq- ad praesentis mariti affectus pertrahitur. Patrum uero fides est plaerumq; integrior, S constantia maior, qui se se non tam facile ad quosvis uxorios affectus dei jciunt. A que hoc quoque Baldo probatur in l. Prscibuς. C. de impub. N aliis substi. Imo certa quoque naturalis affecti obis ratio- 14nς fulcitur. Pater' enim in quocunque rerum statu fuerit re omnem pensicularius discutit, & considerat, ideoq; perpetuo utilitati,& commodo suorum filiorum omnium studere S incumbere praesumitur,l. in fidei commissi. g. cum Pollidius. ff. de usur. l.si furioso puber. ff. de cur. surio. nec non. l. filiis matrem. C. de inori .lesta.Nam fi amicus amico bona, utilitatem ac stelicitatem optet & cupiat, multo magis bona
quaeq; pater optabit filio aut filiis, i. quidam cum filium. T. as de haere. instit. ' Nullus est enim amor seu affectus extraneus , qui paternum uincat animum. l. fin. C. de cura. surio.
αε t Quocirca patrem in filii aut filiorum utilitatem in quavis
130쪽
etiam rerum ac fortunarum uicissitudine semper intentu aepropensum fore, nulli merito dubitandum erit. Verum has praedictas opiniones non pauci legu interpretes conati sunt extendere, dilatare,& attribuere, potissimum ad matre contrectantem duntaxat,& celebrantem matrimonii initia, primordia, seu siponsalia, nempe Specu. in tit .de tuto. f. nunc dicendum. Baldus ini. Praecibus. C. de impub.& aliis substitui.& Bart. in Authent. Sacramentum. C. quando mulier tute. offic. iungi poteli, cum aliis innumeris, quorum opinioni 27 sententiaeq; ego quoque t libenter assentior & adhaereo. Imo ne a ratione quidem absurda arbitror praedicta omnia itidem hahere,& uendicare locum non solum in matre, rum etia quod pace aliorum dixerim) in patre transeunte ad lecundas nuptias, nempe quod tunc stiorum filiarumque tutelam plane deperdat non secus quam mater, quae ad si cundas nuptias transvolat. Huic opinioni assentiunt Bald. in Authentica eisdem. C. de secundis nup. in pen. colum. & in l. taminae & ibi Bart.& galdus. C.eodem tractatu siue titulo. Paulus de Castro. ini. Mater. C. ad Tertul. Alexand. in addit. ad Bart. in d. authentica. Sacramentum. Et Sali. ini.
Cum auctoribus. C. qui petant. tui.& Bart. ini. I. g. Si ue-28 ro maritus .ff. qui pet. tui. Vt aut: ois dolus, fraus, atque fraudis Ois occasio tum a patre,tum a matre, ante secundas nu-
Ptias mature praecipiatur apud Flandros, praecipue apud Brugenses recepto statuto,&publica consuetudinis lege cautum est, ne post mortem alterius coiugis, parentum superstes sese ad alteras conuertat nuptias, nisi prius omnium bonorum domus suae mortuariae diligentem ac debitam collectione fecerit, eam in inuentarium redegerit, idq; magistratui legitime exhibuerit, ac id ipsum iura meto prς litto probatum, ratum,ac uerum esse , quicquid in eo inuentario scriptum exhibet, iuridice prosessus fuerit S cofirmauerit,ac deinde tutores suis liberis constituerit, eos iuramento per magistrata
adegerit, posteaq; debitis ac creditis inter sese mutuo collatis, S de falcatis debitis bipartitionem eorum bonorum debite peregerit. In qua partitione alteram partem sibi reseruet, alteram partem iuxta statuta filiis suis,aut eorum loco fit liorum