Reuerend. et illustr. m.d.d. Ioseph de La Zerda Benedictini ... In sacram Iudith historiam, commentarius litteralis & moralis. Tomus primus secundus. ..

발행: 1663년

분량: 633페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

Moralis Explanatio

munus agebat, quae & de satis alienis, vinea nempe innocentis Naboth , non solum bibe-3.Reg. x . . te sed & eomedete suggessit marito 3. Reg. ai.

abel ιπιν eim Stirge ct comede panem , O tio animo esto di ego dabo tibi viseam Naioth. Adeo de gula hesluo sex mina promerebat, ut liquorum palmitum non solum ad poculum propinari. t . sed & ad edulis Arculum, ut panis seret Regi, quod . inum erat. Nec tantum pia sens lyaeum . quod biberet instigauit, sed vi iam haut iret de fututo dono vindemiae. Eo enim se protendit ingluuies , ut antequam in praelo liquescant, imo priusquam vitis gem mei eat , nondum habitas uua, dentibus premat , ut suecum bibat , di pelliculas eum acinis glutiat vidisti foemii iam epulonem de

fneinam Agreae iniim Ieha per partam. Depicta sciriantia, cori pro capite , iactans saciem de oculos per senestiam , compendiosa veneris est

is. Quisset libidinis & saturitatis idolo a Extrema a caetera compage soluuntur ; caluaria,& pedes , summaeque manus , corpore a cantiabus deuorato , supersunt. Iehu vivens sinu lactum luxuriae . per pii stibuliam idem senestrae freminam piacipitem egit : parietemque sanguine rubricauit ut pro turpitudinis monimento lasciui sanguinis sator hasisset, &scotti domus eliminis sceditate monstrata, halituque expilaniis libidinis spitato . a scir-4.Reg s. 33. nice lasciuos arceret v eis. ιι. a iis eo Praejirate eam seorsim. Et praecipitati/ν ι

eum , asseri que es sanuuine paries. O Ω-pei liminate prollibuli, quam improbo sanguine mades t & tamen quia enectae libidi nis est , petentietis Angelus , domui parcet , a qua pit turpis exerementum luxuriae, motiatis freditate pi uisa . deportabitur in posse-4.Rea s a s. rum luxuriosus. veis 31. Cumque issent ,

sepelirent ea , κοn I enerunt nisi caluariam, O pedes. Er summas mantis. Ecce casus nouae Veneris , qualis Dagonis. Vt ab insunetatae reliquiis doeeatis extrema peccati, nec stibio eredas , nee suco, nec gemmis per articulos iri diantibus, nee pedibus sandaliorum retibus, di in tet diuites erepidas seminudis , qui, ut diuendant meritorii eorporis formam, ad commeretum illecebrae diuiduntur. Nec omittendum est, qudd subiicitur vers3 ex Eliae vaticinio Et erans cines neruiseis tit reus stiper faelem ιerea in lagro Irasrahel, ita ut praetereames aicant : Haecine es illis De ιλι ρ Eti vox ad intuitum demortui peccati,p- nitentiae quidem syllabis & admirationis com rotatur ; vi de his litteris compositus homo nugalem se appetat, & de virtutis veritate viventem. sed eut quod stercus est, totius Iezabel nomine nuncupatur Quippe hoc tota erat, eae tela de soro venalia r eralis sis minae depictae eo loribus stereos pro picturae linteoremansit. sed cur stercus, & in agro, caro

epulonis paritet & lasciuae a Vt quae dedit Veneris p uas, in caluariae denudatae supplicio ;

si totis, seu Arottii Dagonis exhiberet offetum

quippe quae de eatnium stercore a purgatis venilibus canum , ad siuges , quae ventri inseruiunt, impinguaret humidas glebas. Sed pro segete fuit poenitentia videntium. Haec messucst , quae 2 peccati stercore ad studiosae cogitationis Leem assurgit. Nee enim duris oculis,& a fletu tenero non liquentibus possunt et iminis extrema videri, steteus nempe, puluis, dc

dedecus.

Princeps non , nisi Aora se ipsi texercitii probatos eligat Magistratus. confiiij expers es expers experientiae

S nator.

v x x v s Oportunior est Consul , qu ira qui iam conliiij parit in expleuit: nullus ad inagisterium ope iis litteratior, quam qui expetientiae nequentauit se holam. Cie de militi , qui de eonfiagoso nondum siccus sanguine venit, dabit belli monita salutatia. Melior est g1mnasiate hus ad circum, cui mutilata manus , nee nis lignea est . quam gladiatoribus deuictis amist : ensem Oie altisci sitis erudiet ad ictus, Φ, ni cui constat dextera sine vulnere. Si ad belli consilium imbelles senatotes accersis, queis sine callo cutis, comptique s ne puluere crines , qui nunquam sub ape ito caelo , sue papilionibus leuibus oe- eustato , somnum satigati libarunt, nee statites dormitarunt in elrpeo, nee videiurat impeium , sed audierunt 1 Magistratuum suffragio ante e lassici fgnium , dabis inimi eo victoriam.

Nemo sutorem pacta mercede conducit , ut tabulata contignationόsque domus seu eomia pingat , seu sarciat. scit cotium ad calceum assuere socco, non eat ei trabem. Nemo ei tharoedum vocat , ut de nexos brachii vulnerati

neruos componat. scit neruos citharae ad melodum pulsare concentum, de corporum compagibus nihil nouit. Vt sericam texturam adapiet in pallium, non fabri trarium accetiis, sed satiorem. Aliud est agete cum sotnace, duroque chalybe, aliud cum stamine leui, & aeu. Si se eoi poli tegendo indusii ius es, cui co ei liandae inenti alienos tibi artisces circuir ducis, nec expertos in arte, sed & aduocas artis

expertes a Nullus blaesum , linguaque dimidia, Oeόque amputata loquentem sibi deligit in

causae patronum , ne censum bis perdat, α quem pro stipendio semiolatori soluit, & quem litis in tali eitas abstulit. Ergo quicumque clauum Reipublieae moderatis , Magistratibus suis, iuxta quod se itur , qualemcumque eomple senatum , belli , quos accincta chlamys vulnerat que manus mi si ad togam, iustitiae, quos causarum patrocinia, rostraque publiea de stantibus transtulerunt in sedes, Iasei, seu aetatij publici, quos caseularia numeri cognouerunt, propriaque in substantia probatos ad adminia

sitationem alienae.

432쪽

Cap. XIV

θηη armas. a,'erite tum impetu, non ut descenia

duris deorsim .s a sti si imperum facientei. Quid

tibi de Mattis altibus in pacis cunabulis innutrita Quid eum praeliati ingenio, di architecto bellieae calliditatis eransilio , quae, ut audiant milites , imperiosa se iubes Nee tantum eum auribus loquitur, scd evira inanibus. quae audiri

se dixit, indixit utique & quod obediant. Sed

quae sortitudinis argumentum E inanii pendulo inimici eapite fert, quae gladium stringere,&in iugulum nouerat vaginare. quae Duccm exercitus prudenti consilio piae scidit, venἱtque de puluere cum trophaeo, si praetextam optirnae consiliatri eis promeruit. quia quAd sexu tene . rar quid quod de delicata venustate imbeeillis 3 se fuit expetia in foemineri corpore vitum , in senatorio munus natu tali suifragio virium asse- iiiiii. Non genus , non figula in artifice spectanda est, sed ars, nee ars niti ab arte sectis probanda. Nee det icctat homo a bombycis labolibus de ingenio vestiti, nee ab ipsis ossero , di lotet pasci. pretium operantis quaeritur, non natura. Non viri, sed de firmi uirtus est , quae vel sex uni non habet, vel viii lite texui

communem.

ao. Flebat Ioannes in insula corpore , mente in caelo , quod libium, quem septem signacula praemuniebatit, nullus inueniretur habilis aperite ; sed exsiccat laeti tymas vitiis, qui aderat de/ρος I senatu , Apocal. s. veis s. Et unus desenioribuιὰ si mihi: Ne seu ri, eece misit leo de tribu Iuda , rauiae Da,id apoiνe librum, ct sitiere sept m AOctilis eiis imo nune largitis fleat : dissicilior opertionis manet spes. Quid leoni eum litteris 3 Quid eum seientiatum volumine serae 3 unguibus utique lacerabit, pacemque soliorum uisa Diei ; non inodestis manibus sensim aperi cir.3 . . bellicum est animal non se holare. imo Euangelista laetetur. Leo de tribu Iuda , de quo in libri capite suit isti .ptuira, a generationis origine lit-

ieiarius est, utpote verbum superi Genitoris;

scientiarum curium in aeternitate probauit: nee

in v teio mattis librum Aedificit, qui venit e radice Dailid, & de arborum corticibus libet st; adeoque materiae generationis exordio librum agnouit, vi & eius generatio Libri aptissitne

Matth. i. r. nuncupetur. Matth. i. t. Libo generationis Iesu

primum 3 Quoniam ita, praecellit, cui vel bum imprimitur, ut litteratum lingua loquatur: &Dauid litterarius utique suit. qui de canoris fidibus, ut mus eE loquetentur, caelestium verborum inspirauit scholam. Ergo, etsi in effigie leonis appareat, aperiet librum, cui ars suppetit de experienta, quantumuis serotem & militarem generos animalis oeulis naturam exhibeat.1 i. Quid inde a vers. s. o lita, ct ecce la media

m. s.c. rhroni , ct quatuor antrantium, agnAmsantem ι quam oeci m. Et vola, ct accepit dexterasedentis in throno librum. Et eῶm aperuisset libram,

aertint coram agno, habentes Iesii citharas, ct psi as is eas, Si apparuit ut Leo , cur aperuit

ut agnus ut artem consideres, non naturam.

Ets ab altera transeat in alteram, si ars in alterutra perseuerat,bie ad tractandum librum praeligi debet. Quid quδd velletibus torpere vitideat ut implexis a Quid quod petulcis saltibu , inter stamina ludat, seu de ubetibus pendeat

capellae. Lacteam docti Inam suxit ἡ mamma. to . r. s. Agnus et , qui peccatum sustulit 'mundi. Pec catum fuit inordinata scientiae cupiditas , stultitiaque per inhibiti pomi saporem , sapientiae

diuinae integram deglutire academiam. Nee po- cen. I.ε. tuit ignotantiae expiare peccatum, nis scienti tum Dominus esset. Ideb Senatotes eo ronas coram a suo deponunt , rati superuacaneas sole in capitibus , qui etsi Magistratuum honore de nomine stingebantur, ad libi uin aperiendum apparuerunt inhabiles. Verum audi quid eanant, verss. Dkni Domine accjere libram , ct fluere sepi mri hρος 1 3 Chia eius: quoniam occisti es, ct νeLm ἱκοι AD Pin. ιtio. Si iam agni victoris occiso, geneis sque redemptio peracta est . madgique calente lariguine velluΑ , apertus est utique liber,nullum est solium sub signaculi centura plicatum. Qui usque ad umbilicum nascendo es praedicando tibi iam perduxit, aperto in patibulo latere reseratiit, unde septem sacramentorum signacula patucrunt.Qualis ergo dignitas librum aperiendi plobat ut, qu)d iam librum aperupiant in morte 3 O egregie t ille solus dignus apetiendi librum eensit r. qui iam aperuit; dat plenum experientia suffragium. Quis cathedra di gnus,nis qui rostra publiea frequentauit Quis Lecundum vulnus aptius & alii sis inimiel la tus immittet, Dis & is , qui incusserat primuma melius clauem iterat ὀ moderabitur per serae tamen, ni semel calluit, cui seia obessiat manus impulsui. Ioseph vbeitatis δe inopiae somnium reuela uelat Pharaoni .in septem spicatum pompa pinguibus aristis onusta , septem sertilitaris annos priuidit i in septem tenuibus , quas uredo percusserat , culiniusque ii ne pondere non desseaeo capite ilabat, sepietias messes sine me se. & stu-gibus orbatas agnouiti consulit Regi, ut adventuram famem horrea de praesenti prouen tuum scenore sat urentur ne ab imparata an cina

tibi D in omnia , qua loquutus es , nanquia plentiorem . ct eo milem tui Invenire potero ' In eris sver Amtim meam , ct ad itii orti imperiam ctinia Lim putilus obediet. Consiletat quo titulo Rex oueatur, ut Ioseph proe postvrain regni eoni mittat : quoniam eruditus de somnio. Quid spraxitu ignoret, qui m) steris penetraitit acu men λ stumentatius agricola deputetur . seu iuxtatio per luetatorias attes saginando eruditus. N on solent te spondere manus ingenio, nee qui theoriam callet, praedaneos operarios praeeellit. Sed opportune Rex administratorium vitum dissiposuit. Iam in eogitatione Prophetae se plena segetum exundabat ubertas; iam steriles eam pide saturitate priori sibi in languentem maciem successeram a iam nix grassata per culmos , manipulique a tribulis iti tutati; iam hortea messi

bus grauabantur. Sed Ioseph in spatioso phantas ae campo exereitiumst alii erat si umentalium:

ergo frugibus praeponatur, qui etiam per somnium de s usibus curandis tractauit. Quin ut innotescet et, aegi E seri consulem operis , qui nondum vel partem operis praelibauit, ipse, qui consuluit, quomodo sterilitas de granorum suppleretur ilicsiuro , mi icoque abundaret egestas.

433쪽

3 8o Moralis Explanatio

ci de reliquiis pristinae mensae , in qua septena

distas usque tia sitietatem comederat, quid posterae necessitati suppeteret: ipse inquam ad triticeas copias praetorianae praesectutae suci ei tur: quippe qui neutiquam consuleret seri, quod ipse facete ignorauisset. Matth. I . vers. s. sti I, puta, Ufisit. I. ut, ct prudens quem c. t Iitiit Dominis. suo super familiam fiam, it dei illis cibam .n tempore Domine, sicam,quem puto. ille qui suit. Qui prudentet dispentauit annonam . dispensabit prudenter : qui dedit in tempore ei bum, & in tempore dabit. Operis exhibitio praeteriti praesentissimum est vatici titum suturi. lndes nite In tempore posuit, ne ullo in tempore a dispensatotis munere sequestretur . qui aliquando pensura, ct munditiam quotidiani panis simulorum glegi diuisit. Inde subditur .. s. Bea M. ille seruus,

quem eum veneν' Dominώι eius, Intiennii μυ- cientem. Amen d co iobis, quoniam saper omnia bonas a consitura etim. Cur non dixit: in aeneia

tii se simitum , ut spe egregia moderaminis erga herilem substantiam, in totius domus vocaret ut praesectum Quo amsaciet utique,qui se saeit. Nec iam euiando triclinio domesticό- quo praeficitur pani, sed de praepostula ob Diorum in uniuersa bona sustollitur; quippe cui Oiscium partis auspicato Leeessit, totum se li

benter eommittit. Quod inexercitatus opus suis numeris cona

stans ediderit, in Hilabo miraculo tum ad seti be, quas quδd sterilis pariat, quae nunquam erudiuit vulvam ad foetum Foeminea solet elle soboles prima , quippe nondum probata virtus segnis est ad pignus vitile ; debilior sexus a t)Iuncula natura procedit, donec per elementa gignendi assuescat vietus vitilia & robusta li neamenta formare. Cui Lia promeruit saecvnditatis elogium 3 Quoniam prima uteri rudimenta se in uirili scelu exere uetunt. Si se orsa

est robustὸ natura. quidni sex stilo, suo coniugi repetisset,& pia postero ordine si iam denique,

uex flui: ct idolico appellois nom n eitia Σώα- ιοn. Pos qu/m pepisit Iliam nomine Dinam. Viriliter in Lia natu ia se gessit, quas eum viro, quippe quae optimam freminae partem, nempe pulchritudinem , non habebat. Frecunditas te spexit ad saciem , utique lippientem & scedam. Nunquam delicata foeditas est; gracili lineamento pulchritudo tenera eonstat. Liberali, se rot in prole, eui illiberalis contigit facies. Non se Rachel, quam venusta frons sterilem sobo lis proclamauit, Sed tandem Rachel eoneepit& peperit. Verum quia non didicerat, puerperium extitit de miraculo, Genes 3 o. veis i a. Recordinis quoque Domin m Rachelis, eaeatidiciis eam. ct ape It itiitiam eius. sua eoncepit, pe- per ι Iliam , aeceni: ab alii Dem oppνes=itim meum. Et vocatiit nomen εἰti. Ioseph alere,. Aduci

mni Domini filium alte M. Ergone , ε puer pera , partus unus spes opinabilis est neutidi, quas iam edocta natura facilὸ inere brescet in prole 3 Fidiae iam concepit, alterum concipiendi; quippe fides est iterandi operis opus. Ne ab edito filio fraterni , uter inique pignoris vaticinium distat et, ipsum de fututi spe nominauit. Asoh vocabulum incrementum significat. si ea didia suit secundae sobolis prophetia, ut canam itur filius, lucisque tenetitudinem salutauit, i alti ereuisse dicatur, Don quidem in eoi pote,sed quod maius est, & in stat te. sed vide pulcherrima mater; docilis nune superno satiori, quas nutans & tentans, obediit it natura: Deus est, qui vulvam aperuit, Miamet si de nuptiali thalamo, Detum inexercitatae vulvae concessit. Ergo quae hune pepetisti, alterum palles: sed quia de superna ope, nee de

tuo mordicus erudita, aegrὸ alietum educes in lucem, nec nonnis vitali luce defungens. Sie contigit Genes 3 s. vers. io. Venis verno tempore Canad terram, qua ducla Ephratam r in qua cam paν -- Rarier, ob a cultarem partus perelal tui; caepis. Dixti Λὸ ei obstetrix Noli t eis, quia crhise hab sis stitim. Egressi te autem anἰma praaolore , ct imminente iam morte , vocaris nomen

O quantis verna tempestas, Obstetricante vere, parturientem fovebat auxiliis. Tempus erat,quo annus genitales venas aperiebat ad siliges , fo

taque radiis gleba pubeseebat in herba, patiebat in germine, solebat in gemma. & supra secresseebat in eaule, ut pati utienti foeminae pro- speii partus inderet disciplinam , & tamen nesciebat patere, quod notinis se inel de miracii' oneetat. Denique vitam & orbe in ignorauit suo praestate, nis; sibi peididi siet utrumque. Ergo quod natus iste fuerit, puerperio primi pignotis tribue; quod si e natus, genitricis occumbente virtute, inexpertae sci minae adscribe. Qii re viroque nomine nuneupatur . di Ahia doloris mei ii quippe agre ediderat, nondum pilustiis de caelesti auxilio conceperat: & fliti, a xtra, quippe dextera Domini secit virtutem, quaeptimum scelum dederat in seeundi fiduciam. Et naturae prodest ad xlterius opus probata ope iis assiletudo.

cui doles communem sectili ini sitatem;

ad mali ptiblici sinitatem proficies, ptibi sutilariter confidas de mirtute.

An Ler A caeteros, te lucrari.

o laehrymatis & doles, per abrupta a vitiorum ite saeculum volubili praecipi-- tio; in omne nefas labi mortales ; non iam esse vitae transfretabile pelagus, in altum nequitiae, quisquis nauigat, me igi; euersos eis: ubilibet mores; vitia tenere clauum nullam sine sentina, seeleiumque sarcina per mundiales undas agi carinam3 si vis te medicum tantae pestis, primus bibe de pharmaco virtutis salubri, enitere te conuersum in frugem. orantes luctaberis tuo ducatu. Si quisque secum ageret de columitatis fortuna, & , se depellet et, quod dolet in aliis, citi, in melius mundi eotitialescet et sorma. Sed misera inscelicitas est. Queritur unusquisque xauis naufragium : nualus en, quisue velum implicet, sue pandat, nullus qui insareiat tabulas artosas ab undis, nee sibi lanies funes industria obmutescere cogat. tumultuario trahimur in profundum. Et si unusquisque ad caua surgitum xolumina clamet,nemo navim

reparat,

434쪽

in Cap. XI U. verss. 381

reparat, vi res stat. scit de seisio velo nauigate nauclerus ; s semel unus agat sortiter de indu serie, Omnis tui ba spei columen coronabit. Vt exercitus inextricabilem syluae , in quem ineutrit, euadat eitorem , sat est, udd vel gregarius miles ad semitae praecedit odotem , ibi cohortium pondus inclinat, equestres ungulae , etiam sne stario, sequuntur. Ouis ouem trahit, non

solum erepitaculo ad eollum appenso, sed de praeeuntis magisterio uestigij i grex totus sequitur,quas vellus Dueis agnoscat. sat est una pueri vox , quae in dubio tegno , de eupido deficiendi. libet talem ploclamet, momento iugum excutit multitudo, almaque tumultu capessit. Non minor ad virtutis sit tem frequentia erit. si peccator unus, quem corporis politura Occupabat, rectisque crinium negabat sexum , de in diuitiarum serebatur quadriga, tepente sago de cinere sordidus in publicum exeat, prae se tu oculis caligantibus, prae singultibus voce detusa,elimina plangens,& studium a ternitatis prae- conans ; qui ineepit procedere solus, nonnis stipante sodalium turba recedet. Nec opus est his publicis elogiis virtutis. Dum virus dementibus,etsi in occulto earcere res piscar,pluribus medetur insanis, mentemque reddit, cum se reddidit menti. Ergo ut euersorum conuersit fias, velle iterum, de circumspiee ; te stu-gem ama, multum Rugum luctabetis incle

mentum.

Laeessit animos Bethuliensium Iudith a non alio stimulo, quam exemplo sui imo unum Pro

Cocat, ut de alterum aeuat, de de uniuscuiusque virtute omnis victoriae ad numerum vigor eontietur , versa. Et erit cium exlaris Sol, arripiarvn quisque arma sua ct exite cum Impetu, non viis siendinis is instim , sed quasi Imp/tum facientes.

Non tam contulit omnibus, sed velut viri i-que seorsm ; imo, ut omnibus consulat, unusquisque consilium exhibet unicuique. Ergones unus, quisquis ille sit arma rapuerit,& de suo impetum ad Otiatur . plocedent eaeteti militati sequela 3 Nee inquiti Arma de publieo armamento reeipiant, sedilia quisque a vaginae elausula amoueat. Dum quisque saeit, quod suum est, tota Reipublicae salus fit. Fident et Heroinaipiritus Bethuliensium instigat, utpote quae iam egerat, quod suum erat, nempe de inimi ei mucrone vitam inimici euocate. De suo Plinei peniobtrunctuit,eum de alieno gladio percussit;non

alia decebam sceminam arma, nisi quae de spolio hostili vilius ei parauit et ag sortem. Quods mulier armis noti Gis nivit inimicum occi

dete, cui non arma sua unusquisque virorum

atripiet, liberiisque contineat Bethuliae, quia una de ciuibus libere se gerut in hostem' Ad puteum venerat scemina de Samaria hydriae vacuae gerula , ut teditet impletae. Cum aquatrice Dominus de aqua disputat, ut illam conuinceret ab ossicio. Viventem lympham, &ge eaelesti scaturigine dimanantem , ne iterum cum h1dtia laboret, de fauore, nubis promittit.

Illa cum in undae limpido speculo se prospexit,

momento res pluit ad vitam i de animo ad sim rem conuerso, vestigia in urbem, ciues conuer uta, conue tit. Ioan . vers 18. Reliquis ergo

Aiam suam miter. O diit in Auitarem. ct a eis;&. hbmit me Veni e ct via te hominem. Di anxii misi omnia quacumque feci: numquid ipse s

non ossicii sedula dereliquit a Vt quae mutaue

rat animam, laborem pristinum demutaret. Ex pedita pondete redit, nee onerarium sustinet iii struimentum a nec voluit humeros vitta grati te,qirae vitiorum onera deposuerat. Sed eur tam

leuit et irreligiosa ciuitas. ge tigens in schismate rebellioni, , ab vilius aquarum vernulae voce mouetur, de a cardinibus obdulati etiolis euulsa exit in eampum, quas tura homiuem qui sal Dabat 3 sat suit,non iam hydriae laboriosae tena cem, sed , vilio veteri desciscentem conspexisse mulielculam, ut de viti quaererent Redemptorem . si unus . carcere seu industria, uictu vincula se trata constegit, caeteri, qui catenam trahunt ad fortunam smilem animantur; heibat que sue elauum inquirunt, quo compades eximant, seque liberent.

Quid tune a Discipuli accedunt, ut Dominum 3 p. reclinatum in sonte depe ant, di cui suppetebat de propinquo latice poeulum, non deseeret esea de distentium obsequio. At ille . veis 3 . I a.4.3

Meus entis es , ut Deum voluntatem eἰtis , qai misi me τι persciam optis eius. Nonne vos alaisis. quod ausae quatuor menses sunt, ct messi, venti e Leo dies diobis e Letiate οια os vestros, ct via ieregiones, quia alba sunt ad messem. Si adhue est iri

cunabulis hyems, vixque attigit brumalem Et tem : si vix seges in herba est, quatuεrque mensium lapsum nondum extersa salx praestolatur; quomodo discipulorum oculos prouocat, vi ianx pingues videant aristas, curuatoque collo iugulum messori praestantes i nondum se genitalis vigor a veruit, nondum semen se erudiuit ad Olmum, sulcus recens est , erebidque hiata dolet gleba vomeris vulnus. sed quia a ptimo salu totis rigantis imbre una splea, Samaritana scilicet, ex succida doctrina surrexerat, omnis campus segete coronatur. Sed una hirundo non facit vet, nec praecox amygdalus, quae albentibus gemmis nondum dilutam brumae tempestatem irridet, caeteras arbores de velocitate ditat gem malum. Init, spiti talia vincunt naturam. sat est quod vina scemina ad virtutis flatum respiret, vi

hyemis peruolata segnitie campus saeculi noli sol tim pubescat in fores, sed de in fluctuum

canos albeseat. Omnis aget in segetes properat, Omne lignum nudos tamos , de viroris cibatos ad baccatum orbes accendit. Ad unius spieae se subi id e corruptela seminis attollentis, & e -- sol te terreno leuantis, obuiam de pompam nondum cultae regiones per manipulos adultos asi surgunt, nee expectant falcem,& tribulum, ut per grana veniam ad horreum, sed in ipsa eul mis gradiunt ut vi pedibus, ut ad Saluatorem

A saeie Domini Ionas fugiebat, malitque 3 tacb1ssum pro latibulo fusaeis elegit,quas saeeuii gurgites aberrantem a diuina luce sequestrent. sed pelagus , ut estius atriperet sugitiviam, suiactus reciprocat, in vorticibus geminatur, aquarumque volumina,quasi brachia, ut prenderent, praemittit in navim. stupent nautae ad toruuirici tu lituiti malis vultum, causimque tutbinis in catina latitare coniectant. Itaque fugienti consessione extorquem,cui pro equuleo aquor, cui sanes sibilantes pro neruo , Ionae i. verss. Ionae. .v.t4gi a retini ad eum di DLea nota, cuius causa

435쪽

382 Moralis Explanatio

raria. 9 qtio lassis ρ Ille sugam in tormento

satetur, nee expectat sententiam. sed quam sors reum conuicerat, facit ipse iudieem, de carniscem, vercii. Tollite me, o mittite in mare, cessabis mare a vobυ : scis enim ego quoniam propt/rme tempestri haec grandia volasti per ιο . Illico se a suga reduxit, cum per pinnitentiae tribunal,

undatum se supplicio deuouit. Qui profugus

ibat in naui, vi citius ad Dominum veri et et cursum, si te sugum undis committit, quae ve eiaculo velociote Domino sto redderent, i quo sugetat. ut vestigia conuerteret, inobediens pe- eius conuertit: sietusque poenitentiae fide se eredidit libentet in fretum. Quid tune nautae versi s. D ttiteram Ionam ct m; sertini in mare; serit mare a feruo e suo. Ei timuerunt viri ιἰ- more magno Domἰ m , Oώmmolaverunt huel iiDomino, voverunt vota. si accepto pignore, iam si it cicutata tempestas , successioue pro rapido seruoce serenum , & nauigium ab aegri

tudine mortali conualuit ; eur nautarum mem

bra, Dominicus timor diit. liiit, cum expansa lux,& pelagi lae remigibus fiduciam praestabat Poplitem,quem curuabant idolis, iam Domino vertunt . Di sque suis victimas praeparatas, quas sagina uetat caerilegium ad caedem, velo Numini religiosa ei, si ide mactant. O unius eseacitas poenitentis Sat suit Ionae, fidelis de me-cato consessio , de supplicii libiti votum, ut idololatra turba, quam iam nullae minae quati bant, ad dignitionem Domini se conuerteret, de paedagogo timore,pet holoeausta de pacisca r ligionis ad lineret rudimenta. Nullus fuit remex , qui non remearet ad lucem; , puppi ad proram sacrifieuli euisitabant ; nec armentis gula pepercit, quominus seu gladius , seu ignis ad religionis pabulum deuotaret aia fuit quaeque tabula nauis , & quam nupeta sentina humectauerat , incendia religios set uot secauir.

Tommatim ac fors in victoria est, ad fortem ictoriam optima praeparatio. Industrius apparatus ad opus praevere flet esse felicior.

SECTI

P s a M ε τ optimὶ dispositus apparatus ad egregie fortunatum Aecessum sorti natus suecessus est. Idea operis bene insti iacta. antequam manus eum laboris instrumentis accedat, nondumque temperato bitumine, dolaisque saxo, nee a lapicina dis lecto, non solditi aedisei est proin ptissima spes , sed de patitet aedifieium. Pictor, qui industrie colores miscuit, oleoque delibutum reddidit linteum. Purpureum temperauit eum susto, subsam meum cum aqueo, subnigidque lapide duxit lineamenta in papyro , de imaginationis Rerum ad prima elementa in sicca tabula, priusquam ad imaginem coloratam diduxit ; multum iam de adumbratoris arte promeruit. pata pretium, ecce manus ultima in propiti quo est. Rerum smulacra & paradigmata Platoni nobiliora rebus putantur, utpote in quibus apta letum dispoctio praecedit. Rudis est Danus, quae incumbit ad plaxim , si ad ingeninm compares architecti. sat est piae pates, quod interest obtinensae vit tutis. Atti setosa vota piae execuistione praeualent Attis. Miles, qui se exercuit inscco, re ense nigro umbratili, aduersati j gustauit vestem . licet non penetrauerit pectus ; pro robusto gladiatore censetur : quippe in aere ictuum successionem disposuit, de qui ageret in seruore eertaminis , in Vmbiae frigore piae concepit. Qui tetendit a reum , de accommodauit neruo sagittam , dimidioque & obliquo lumine iamiam collineabat scopum ; antequam a cho da liberet laeulum , egregii sagittarii titulum promeretur. Plures instructa phaletia , sagittaque parata noti semel inimicos fugauit,qui non Dis virum percuteret, si proiiceret. Digesta Pbalanges, cornua composta, reci ptoc ἱsque Ἀ-ctibiis leuta sonantia, ante classici signum impetiisque primi si aeotem, sola siete, benequ: Odulato exercitus vultu pluries sortiunt ut in-ci uentas victorias, suppetit pro v ulneribus aptus

vulnerandi apparatus. l

srgo edoeet Bethulienses ludith a vers 1.1Et eris eam Miaris sol aeripiat unusiussique amat suis, se exire eam impetu, non τι Ascendatis . o sum,sa quis imp/ium fari mei. Inne exploratores necesse erit, is fietiam ad Principem so Artes meditare Heloiue, reprimit milites, ne impetum iaciant, signaque conseram, di descendant in puluerem. Solam impetus Duram de . monstat, ruet quasi impetentis exercitus linea menta inimicos sine vulnere triumphent. Indi serie modulatur cohortes, agminum imaginem exhibet, eoncellationisque simulacrum essirigit, & umbram praelii eotam lumine solis. Veiquid , si noti deueniendum ad arma 3 Satis elisiae paratio pro sorte.losae s. v etsi i. Inloant Sacerdotes area Domini septem eae ei, septem buccisas. qua min Abitio ιβ. es, pro. Abantque arcan/D Ini, ambulandes, atque clangent/s: s a martis poparus ibat ante eos. V, P. aatem reliquum sitiebatur arcam, o succiatis perfnasar. cis lartimque H-l

consuVores , ebraiae ut inem, Aui diap.μωα erat .s sies. Quid intererit circuitio per integram hebdomadam repetitar Quid clangor Me- cistae aerem verberans , aere armorum otioso lit rediique sne machinatum corpore viribrati lis sputa per campum. Cui non schalae admouentur ad muros. Cur non textis elatibus pinnae quatiuntur 3 Vbine arietatis testudo, scorpius, i& canis. vi sortissimam moenium fidem perstingat ullum adhue est laeulum cum ossicio; immunis aurasne telorum nimbo peccatur; nullum si tu saxo solamen. Et tamen exercitus,

quasi aliquid aseret, accedit dispostus ei una.

'olitus

muros, dispositusque ad tentoria tecedit..siseaena est nimiis sumptibus exhibetur: quod si vetitas, parum seruet. Sed tandem , solius artiuimagine cecidit arx, corruerunt muri, dirutus suit line lapide lapis, vers. ro. Ili in omni pa palo vociferanu, ct clangenti . t ij, p qua

crepat operis disposito, quam opus. Obsidetegnauitet muros, etiam sine teli iactu, demoliri udere est. Cui septem vicibus geminat ut

circuitus ut cum vitimo circuirent,ad obsidium redderent ut

436쪽

in Cap. XIV. vers s. 383

redderentur doctiores , de eireuitus repetiti ansuetudine , extrema vice cingerent industriosus.

Ergo tuit tibi id muralis molei solique bene depicto simulaeto eertaminis , muralis corona debetur. Non se sunditus moenia eortuerent, spartite testudines ingrui sient . hie & illi in rimas dehiscerem , seu, quod scelicius esset, hiatum panderent, ut miles post militem introiiaret ; plus vastauit compotita umbra, de operis imago , quam Opus.

Dissipato Sisara hostilibusque atminibus fulis,eecinit Debbora, Iudi eum s. versi . De Iod seatum es contra eos : stella manentes in o ineo cinsu suo, adtiosis Si viram pugnauerunt. Qualis haec umbia pugnae non nisi in umbra , ubi

nox in flentio Se imbellis 3 Si eminu, sedera

certauerunt, anne pro igneis iaculis ignes eae lestes . qui in noctis meditullio non vlunt, sed si culis ordinatis collucent An ne pro extersa acie, elatitudinis sulgor , pio tota aerat aliis pilis iubatis guttae 3 Sed in uia statione astrorum mili

tia quiescit. Quδd si vigilias scietum, sine ille

pitu de eum lumine est. Ipsa psaltria modulum explicuit pugnandi Si ira manente, in o Hne ocursia f. o. sat e st quod lucis agmina in suo ordine starent. Quia benἡ micabam, optime dimi

carunt. sola castrorum metatione , ordinibusque digestis, sis aram contriuerunt. stant stellae de ho stis oecumbit. Quot lumina , tot fulmina

iactant. Immotae eminus . cominus seriunt. Militatis nitor solam in suo ordine, ad sortis nitebatut fortunam. Eleua in serena nocte oculos ad eae teste, phalanges : Militia nuneupatur, Zexoti niti unum H dus Mars est. Imo etiam ibi venus delicato iubare militat, luminosis eoinibus impetit lautus,piseis & naualia bella pia tentat, aries fronte seiit i nullum est gregarium sine splendotis militari iaculo Φdus;nec tamen praeter ordinem . alia sunt arma. Lustrum Ze census militarium ast totum per accensorum luminum seriem illustrem . de splendidam computatur. Hae stellae pio fronte sunt, pio exeteliusque iugo de facie ; Qiae pro eornibus & latetibus ; istae in dextio mi illant, illae in s nistro ; umbili eum aliae eonstituunt ; de pro latitudinis inuro acies uniuersa eoruscat. Si in Oido sederibus est, quidani aduersus hostem pugnauisse credideris , etsi serenitas ipsa pacem demonstrabat, non bellum 3 Ammonitae Ee Moabitae innumeris turmis aduersus Domini exercitum ingruebant. Adest Propheta, qui Regem Iosaphat, Israelisque milite, acuit ad pugnam , re ut se prae patent, admonet ad certamen. i. Paralipom. 1 o. v. i5. crasaesen istis contra eos. Non eritis vos, quἰ Amic

d mliabitu. sed ιaniti modo cons Anter sare. Statione, impetat, sed inhibet impetum. Cur at-mati prosilient i si non dimittet gladium vagina, si brachia complicata manebunt, nee vir virum leget vi pugnet , nee imperator signa conseret , vi debellet 4 Praecesserat vers. is. Non est

τ/sra pugna . sed De;. Qith a s Dei est, ut quid

δ gerendae cohortes,& bellica expeditio procedet γ superuacit E in centurias se exerestus modulabitur , inutiliter acuetur in cornua, pande istut in frontem , de in aciei solidabit ut umbilicum. sed si bene lut Deus pugnet, praeordiu tas cupit phalanges, lustratos milites . aciem compositam. Imo ideo pugnat, quoniam solus apparatus pro pugna est ; quin pro victoria: nam pugna Dei cum triumphi titulo aequiuo

catur.

In passionis vestibulo

Lucae 12. vers 36. ccii Lue x viri non habet, vendat tunicam suam. emat gladium. 33 Tune illi vers. 38. Domine . ecce duo gravi, hῖα

Ergo Petrus , cui ut strenuo e latere pendebat machaera , ne in vagina otiaret ut, eximit,de militis aurietilam seindit ; sed Dominus inquit,

Matth. 16. vel . s x. Conuerte glossium tuum in Io- Matth.xs.cam sum. Omnes enim, qtii acceperunt glautam

gladio peribunt. An puti quia non Iustim ret e Patrem m/am , ct exhibebit mihi modo piris 4am a Leim legIones Mengelorum 3 Cut vi gladium emerent, pilas indixit : si eum ventu inest ad certamen , desidiosus in vagina torpenat 3 Sat sibi putauit ad pugnam, non imparatos proce sise disti pulos. Quos armatos esse imperauit, vetat in aestu puluetis arma mouere: quippe pugna Dei erat, eui pro salietori impetu praepaia ratio est. Nee aixit: Abiice a te gladium , shq

Conuerre gladium latim in lectio sum,ui eis subvagina , adhue in latere perstitisset, ne sinula crum pugnae deficeret, nee tribuentur imbeeit litati vii tutis, si inermis se dederet inimicis. 4.Reg. i . Verum, ut quid duodecim Angelorum legio te, 31.sbi de armamento orationis suppetere dixit, cum virus Angelus octoginta quinque millia hominum in sennacherib exercitu suderi: s Satie de Angeliea militia ordinem militatem aniatiit, quae non per centurias, sed per plures myriadat Numeratur, cum unaquaeque legio sex militum millia contineat, compingiturque equitibus de peditibus. Quam militatis ordinis adhuc probauimus 3 r.esseaeiam, eamdein in exteris virtutum sicinoribus proba. In ueti Numinis argumentum Elias prouocat Prophetas Baal, ut Deus haberetur. qui eomposta lignorum strue , occis; que bovis fructis super positis cumulo, per elapsum ignem

ris, ct compositi ligna . a ui,sique per membra so-uem , ct posse βριν luna. vix satus erat, post quam Oidinem lignotum digessit, de eeee disce.dit caelum , ignemque stientem laticis mittit, vers. 32 Cretaei autem quis Domin; , ct ιο u; holoe stim , o luna ct iapiris, puluerem qtioque

aquam,qua erat in aquarictu ambens. O noua

ignis indolesi deorsum cadit, qui adeo superum amat fastigium, ut pro ascendendi impetu fam- meis vestigiis sumum concitet quasi pulverem. Quo illiee flamma trahitur ge supernis 3 A compositione holoeausti. Nihil defuit ordini victoriali. Lignorum agger,lapidum in aram eiectio, bos iam quas , coquo conditus, & in frusta dissectus. Sed ignis nondum est. Quid λ erit viique. Sat est integer apparatus,ut sit. Adeo velox succidam.& undantem matellam in voraci gutture samma reeoxit, ut ad crepitum scintillarum , ud;que eum uti resistentiae querelas non suppeteret unum instans; nec igni in einetibus hebetati it ardotem, sed insolitum ei biam rem an

dii. cum soleat stamina pepercisse Duillis. Praeparationis mi iaculum suit.

Quam palatus in suggestum pergebat proprii 39.

pignoris, Sei, illud Domini eum. diseipulis Dominus iubet,

437쪽

Moralis Explanatio

pignoris, prius ab animo, quam a dextera iugulator. Genes. 11. vers 6. Tulit quoque ligna holoca Hi, ct imposuit super Isaac Ilium suum 1, ipse

vero portabat is manibus ignem σgladium. Ambas senex occupat manus, qui aduersus propriam carnem , instrumentis trucioribus armabatur

igne , 5e serro ; incidit unum, aliud incendit. incensio, & incisio duo sunt hostes, in patibilis carnis dolorem. Quo Cherub iste pergit cum gladio versatili & flamma r An ut paradisi aemuletur custodem , urgeatque in Adami supplicium , qui plus carnem ad amauit, quam Dcum, de derelicta Numinis obedientia blanditiis coniugis obediuit ; cum ipse , ut Deo obediat, nec

praeceptum cum uxore tractauerit, nec soboli Propriae pepercerit. Nonne erat compendiosus

tulisse bipennem , ut in monte finderet ilicem, de de scopulos cacuminis silice ferro pulsatum

igncm educeret Sed noluit imparatam ferre virtutem , ne sorsan in vertice egeret sacrificii instrumentis. Offeres, o fieres holocaustum, inuictissime Pater : illibata prole mactabis ouem,

qui in duplici persona , totum gestas iacti licis

apparatum , Sacerdoteni & victrinam , patrem

& illium , lignorum fas ccm, ignem, de gladium. Sed quaerit innocens Isaac. Vcrc7. Ecce ignis ct signa tibi es υit Iima holocausi ' Cui ille :Dem prouidebit sibi victi .am holocausti , Illi mi. Si Deus sibi victima in prouidebit, nonne de pariter prouidebit gladium, ignem ligna 3 imo

Providebit victrinam , quia caetera Pater prouiderat Vbi quod suum est, praeuenit homo, Deus sibi pia uenit & quod suum. Ex ipso monte victrina pullul hit , quae prae Paratuin lignotuin aggerem , gladium de inccndium exerceat. Sic contigit. Sacrificii imago transit in opus, de ne superuacua praeparationis dispositio maneret, non alis usui aries gignitur ab lcopulo , nisi vise dedistet in gladis aciem, inflammae seruorem, in altare lignorum.

Vers. 6. Tunc Achior videns virtutem, quam fecit Deus lsrael, rc licto gentilitatis ritu, credidit Deo, & circum

tus cit ad populum lsrael, de omnis succcssio generis cius usque in hodiernum diem.

SECTIO VI.

Patrocinium coloris est , sine limine & ianito- lumine negotiante se per oculos in interius

Fides quae ex auditu est, per aures quidem concipitur , sed per manus illa Irium operum adolescit. Exhibe ad alienos oculos fidem, quam tuis auribus Aia

bini. nam a Cisse He magis homines

incitatur,

L T et v s in animum , quod videtur, descendit, quam quod auditur. Breuior est pupilla, quam foramen auriculae ; dc tamen amplius percipit de velocius. Caelum pariter discedit, de tonat ; & cum fulguret modice, sed immodice crepet, prilis oculus insoliti iubaris sentit lucem, auris nonnis interuallo tonitruum. penetrale demittere : rudior est aut iculae fistula

nisi a limpido vocis latice , syllabas de litteras

non admittit. Ergo magis concutit animum,

quod oculis cernitur, quam quod ab elice linguae, per calliculum auris ductatur. Non sic nos iu Oudiat exempla priorum , quae vel atavis, Vel commentariis referentibus intelleximus , quam quae sine calamo de lingua, nostris oculis circumfraximus. Fides quidem ex auditu est, nobilissima virtus , nec sol sim cardo , scd dc sperandorum substantia : verum si quae credis, non ' .agis , nec diducis in opus spectabile , quod au- Iium ministerio suxisti, vitam ademisti virtuti, quae , licet per aures concipitur, nonnisi per visibilia opera vegetatur. Admoue manum credibilibus sacramentis, de de meritis secreto fidelium documentorum signa piae tende , ut quotquot viderint, plausibilibus venerentur obsequiis , quod in aurium latibulo circumclusuiu, de ab oculorum sequestratum theathro non sic fructum imitationis sortitur. Vei l. 6,Tunc Achior videns virtutem, quam fecit i. Dem Urael , relicto gentilitaris ritu, credidi die Deo, G circumcidit carnem praeputir sui. Quia vidisti Achior, credidisti : beati qui non vid Iunt,dc crediderum Nonne olim audierat Isia litici Numinis sacramenta , & diuinae manus miracula, qua vel in aqueos muros rub um pelagus ad pulvereum callem discrevit, vel ab

synthium fontium in sacchatimi dii issimus , erudiuit, vel sine scuto de iaculo Israeliticis geminauit triumphos i Equidem aded haeserant in Achioris pectore Dei Israelis per munimen-

xa generis celebrata prodigia, ut memoriter re

tuleiit Holoferni , supra cap. s. ubi Post in mmysteria dexterae diuinae nuntiauit , Orationi clausulam posuit , vers. 1s. Si non est offerim Iudith s. spuli huim coram Deo suo, non poterimus res et Eris e quoniam Dem eorum dessendet illos, Cy eri mus in opprobrium uniueuae irrra. Cur igitur postquam in Be liuliensium transiit col0iiram, non illic , gentilitatis ritum deposuit, de stigia libertatis subluit, amputata in praeputio idol latrae libidinis redundantia Equidem audiuerat tantum , non viderat : fidem ad buc in limine cogebat haerere, nec per vestibulum aurium in an unum labi, donec Ostia clariora, oculos nempe, ad ingressum aperiret, Per visum. lnde sngulariter adnotatur : Tunc Achior videns virtutem. Virius, quae videtur, gaudet Laeliciori prouentu , de oculorum ossicium oraeproperassertis mercede rependit. Sic age: illine virtuti colorem , operis seruore rubeat , ad conspe- ictum prouocet lumina ; ut quot spectatores, tot sui imitatores producat. Non perfilsata mani bus cutis, lepiditate ingenita marcet; si tractetur digitis, ascito sanguine rutilat, de ardorς servido purpuratur. Segnis signe opere Virtus,& in oti j lectulo recubans operta stragulis negligentiae, pallet, sicut hominis facies, qui

operia velamine dormit. Itaque, ut credant te virtutis alumi iuniper conspicua opera ale virtu

tem : multos numerabis sodales, S de visa pulcritudine formae procos ad aemulationem habebis. Matili. s . vers. r s. Nec accendunt lucernam, O ponunt eam sub modis ,sed super candelabrum , τι Maulas I iuceat omnibuι , qui in Amosunt. Eic luceat lux

vestra

438쪽

in Cap. XIV. Vers 6. 38s

me a caram ham istis . vi f;deant opera test bona , Osirii scent patrem lsrum , qti. in cassis es. Cui poterat eogitatio subrepere, lampadem sub modi eo concludere, mensuramque frumentariam ad lucis operculum aduocate 3 Qui sub modio lueem recondit, utrique nocet, de lucidi modio ; hoe a cumulo priuat granorum, vacuumque sile fluctuum scenore reddit, ilia iam a iubati, exercitio sequestrat; sTeque euite claritatem metitur, ut nonnis sub modi ea mensura dispenset, & vaeua unius modii eauitas clareat , dum caeterum elabi eulum tenebrescit. Nonne sat erit, qudd ex auditu nouerit inqui

sinus, suppetere sucem cubili, non es lectari tatis egenum, eui lumen sub theca resplendet. Quid quad eredat, non elle domum de situ tam hieetna . si quod videt, tenebrae sint. de pet tenebras nihil nisi tenebra, videt 3 Noticbiectorum eolor sentitur per aures : oculis apertis eaeeutiet. teque fidem luminis edo cebitur , nisi visu tractet sulgorem. Vt lueis si prouentus de modi j . distingat vitiamque, odium granis , cubi eulum luee persundat, luetabitui messem elaritatis de segetis. Optima parabola est, quae mores in lituit, ut fidei lumen , non sub aut leuiarum tegmine in lusiam, quas sub modio sterili lateat; sed , ut eredant, quotquot viderint, videant in aenigmatis nocte , quae saecillum est . tanquam in nitore

meridiano procedant. Quare illico subdit

M. De M uae tisia es is homἰnibus r ut vi adana opera i stra bona. Eighne ad spectaeu sum operum nos erudit , , t hominum sima captetur , quas de sedinteo cireo histriones lau

c am homiribus , integram percallerem peri dum ; quippe ad diuitiae lucis nitorem . non ianis diuinae gloriae scima sue dit. Opportui se sillaba eoncinnavit i quippe sdes, suae

euaeuatur in gloria, & ad sollem beatitud in is euatiescit, sutpote tenebras fidei elatitate su-

Dini lumini, abigente J adeo in spectator uinticulis per opera e restit, ut velut cum splendore gloriae nectat ut i & Deus , qui in Diatoris latibulo inaeeessibilem lucem habitat', quasi videli incipiat pet fidei exhibitam clarit

Dominus sita indigenis inquit Lucae .

vers 1 3. I iquι die tis mihi Misos οἱ se D m Mediae eina te 'stim, quanta istissiui nus fas ahi Capharnaam , fae o h e in patria ma. Latentia eogitantium conuitia carpit, qui mira- Ii, Christi litem mouebant, quod non intra proprios lares eoiam contribulibus , de patria patriaret. Ergo de ptouerbii stylo eorum obiurgationem pate saeit Dominus , quas prodigiorum impotens haberetur, quoniam indigenarum in aures , neutiquam in oculos , Ω- perae virtutis signa mittebat. Quare despectui erat conciuibus , qui aspectui . non auliculaesdem promptissimam deuouerent. sed 5 in-ssili, calumniantium so eot dia i si non dissi e

mini, eonciuem vestrum extra patriae te iminos naturae terminos praeeelluisse , dum neruos

dissolutos compresserit , paras 3 sique compressos gissoluerit . vacuas palpebras impleueti: luminati et1stallo , arentia eor potis organa ilia Zodia in Iad O. Tom. I I. gauerit humore vitali, motusque spolia in pe- eulium vitae reduxerit: siquidem audiuisse te ..i, stamini , nee mendacii secusvis audita Quid ulti, ad silet meritum vestigatis, quod diuina sicinora spectatriee peragat patria Θ Idipsum, quos ab auribus ebibitum aestimatur . nis per illos insuat, de crimine salsi damnat ut, de quamuis viritisqueaurieulae suffragium accedat, cadit a causa, utpote cui testimonium descit n.

o lorum.

Pharisii fle se ibi. qui sivili aegritudine η .

laborabant, ut nonnis per visam fidem leti 'ii. tirent , arroganter aeeedunt Matthaei ii. vers. 38. Magi p.r tota tis a te signκm tia . . Quid adhue non vidistis de ptomptuario diuite omnipotentiae a Consulite morbos, quotquot a Dominiet verbi pharmaco destiterunt.

Oecit tum explorare cauernulas , quotquot

quas exeutiente natura genitalis infimitas, utpote e neeptas in tenebris . in tenebris ingenitis dereliquit ; sed imperii Dominici luklumine stellatore pet fudit. Nec ploeul , vobis , etiam liuidE & iniuriose mirantibus , edidit portenta, quae cupitis : quid iterum appetitis i quae vidistis uidere λ Quoniam visam praeterito non videntur, adeoque isti scioli, fidom ab oeulis suspendebant . ut si semel lumina peracto visus sumpetentui ossicio , fi destique haerentem palpebtis in memoriam

praeteriti relegarent, praesens credulitas pateretur eaeeidium. Idem intrinsecu reeeptaculum est specierum, quaque potia subintrent, siue oculis , sue aurieulis. ergo nolunt sidere

penui communi memoriae , ne ob auditum ere-did ite putentur, sed iugitet & eontinuo ligna videre , ut sib signent prodigios Numitii,

vetitati. At ille necensus it spondet vers. 3s. Matis. ἐ. Genstrario ma arilleνa Antim saris . o ι' sentim non diabitur et , ns Anum Iona mo- ριὸ a. Stetit enim sese Ioni in ventre erit ινί - H bis, , es tribu noles ibi e se eri, Fuias hominiis D e de terra tri bus di/btis , ct i, ibis nom s. Cui generationem aAuli eram , & de surto thalami nuncupat ut 3 Quoniam is alamum adulterat fidei , qui ei oculos . ut sue eum bat supponit , auribiisque suratur coneeptum , re de proprio connubialique Or an illegit in in extraneum traducit. sponsa fide, nonnisi eum auribus dext tam nectit ,

etiam s ut postea splendida , de ornata ad

spectaculum per opera prodeat , alienos oculos , ut mirent ut , de diligant , ambiat.

Sed qui signum minaei reprehensone ne- Π.gauerat , cur post syllabam repromittit: Ει Anum non Δἴδεών e. , nisi signum Iona Pro- ώ pheta ρ Opportune quidem. illi signum sata

gebant videte. solum iuxta miraculum ,

quod audierant, spondet sui audibile lignum. Non quidem viderant in vasto gurgite a vasta bellua aeuotatum Prophetam , nee s bisu petilitem inter viscera , vivo alimento .etudo tamen de incocto , samem voracis

piseis non sanguinem , sed ieiunio deuotati s bi plectentem. ergo si quod tantum

audiuerant , crediderunt . cui non credunt

signa , quae iam viderant, quia novi vigent rDatur illis tignum , quod audiant , nee ponstit examini oculorum subiicere , nempe

439쪽

Moralis Explanatio

filio, hominis post triduum tumulo illibato i

surgens. si e se erudiuntur de organo silet, quae eet auditu est. sed & illi credere noluet tint, qui excubiatum ad sepulchrum oculos , ne per visum credete eogerentur , sepelierunt ementito sopore. vide quae in taliae togita-tiit astutia. Resurrectionis miraei ilum senserat excubitor miles , qui loeo Principum lapidis custodiam agebat. agmonet Principes de prodigio, utpote qui per oculos excubiarum signum , quod Dominus repromiseriit, simile lotiae , non tam auribus nauserunt, quam octilis. At illi praetextum somni initi tibiis videntibus consultitit . Matthaei at. vos i 3. Dishe, AD AC Utilἰ Atis nolle men runt , ct furat; stini etim , nnbst dor mlami M. Attende . quod iuxta petiodi seriem, Principe, dixi ile debebant 1 V. pia dormient ἱ- ιλ. sed i ad litem fidei calliditas i Nobis dormiantibus. dicunt . quas Principes, qui in suorum exeubi totum oculis viderant , somnus excusaret a sae , a sapor eque palpebris clatis, . eis signum notissimum audiuissent, non impellerentur, ut credete tit , qui nonnis patulis oeulis, & apertis, fidei ebibunt saeta.

menta.

αἰribo tisionem hane magnam, quare non com

h, ikν νtisti . panota stylum : Vadam , Omides. fisonem. Viso utique, qua vident Oculi . non videtur. Sed qui iam viderat, ideo cupidus euast videndi, ut quasi suamniet sit geret videte visionem. ut quid iterum simul oculis ci pedibus properas, ut repetita videris, quod vidisti 3 Viderat quidem es antinae pluuia spineti virorem, nee vitieam cedere incenditi , nee urticae incendium nocere, sed ii, spectabili pugna uti iusque victoriam, sammae quidem, quaa tribulos non ureret, ne deseerit,& in stii ardoris exuuiis, cinctibus

utique defundi, pelleret ; tribulorum, quod debili cuspide resistebant at doti, Dec tamen ab imple, is biae hii, ignem pugilem dimittebant. Sed nondum viderat causam , quam robare contendit e sitiare non comturiatvr νeis. Verum qui visionem esse magnam testatus est , natura, ordinem inutiliter quaerit,causamque sine causi vestistat. Ea est ad sile lia sina oculis probanda, propenso, v &Moyses seolus sitelis cum adhuc erat tyro in

Dominie is sacramentis , non uno oculorum iactu contentus propinquius luminum collinearet intuitum, si titulus esset naturae , non eratiae , sentium immunitas ab incendii, quo sa grabat, ardore.

Sed Dominus abigit aetedentem vers s. Ne an, opiam Me r solae calceamentum ae p/aesivi tuis r Locus en , is quo saι , terra sanIIa 63. Q. sim Deti, patria tui. Aurcondis Moyse, saetim suam . non enῖm audebatas laree eoni a Detim. Moyses geminauerat visum, fgnum Dominus geminavit. lam non solum ardet viror tubi, sed loquitur; nee tantum pascit oculos, sed & aures. Fidei fuit eruditio superim , quae auditum amat, exami nantia lumina reipuit. Audi Moyses , ncm videas: imo foeticillimam fidem adauge. quippes gnum, quod aures quaerit . ut ei se se siler prae non eat ; prius oculos urticoso lumine spatiast: quoniam plausibilior est fides, quae . postquam per auriculas subintrauit, per opera lucida est reditur ad oeulos prospectabilis. Non ad oeulos spinetum admoueas ; urtica ira ocul de visu in adimit. & dolorem rependit. sed

urti ea splendida est ι habet se in lumina , ve& via eatur & videat, qui pse serie visum , sisne aure sit, ubi propria fidei semita sternitur , de visum illuminat . si auris aecedat; quoniam per visibile opus silex redditur hi minosa. At Moyses absongi faelam sua non eriim aud bat a I e re contra Deum. Quo uri, qui auidus iterath videndi, gressum matura uit rubum , iam obnubit oculos, ne intueantur a Sat illi visum est ; quod videte cupiue rat, aruli ille. Agnouit iam eatinis , quare illibata rubus ardet et, nempe suisse caeleste prodigium, solium Numini cid spincto eoni pingi , cui nimius nitor est pro latibulo terae-bratum. Ergo abscondit Leiem , solumque liberas aures telinquit ; ut per teligionis opus fidele, nobis videntibias Prophetae venerationeri illustrem , fidei meritum pomoraque lucidam illustiaret.

Vers. 7. Mox autem vi orius est dies, si i penderunt super muros caput Hol'fernis, & accepit unus qui ue vir arma

sua, & egressi sunt cum grandi strepi

tu de ululatu.

V., s 8. Quod videntes exploratores, ad

tabernaculum Holos cinis cucurie

ui cecidis esuritime fuit iis , quis si s

ciem mus rutrit, non agnoscitum , is

a suis. Ignorus V obsequium,

iacet noti simus ad , i ι opprobriam.

O u solum faciem mutat sortuna , sed se hortunatos cios, si , vertice rotae diseusserit , ira alteram era vulnere ruinae, sa-ciem transformat. Non eadem frons superest ei, quem in elicitas tetigit; vultu, cliti li ineamenta turbauit idem tui bo, qui a eulmines elicim diseeit. A nemine non tignoscitur, quem ami eum sue diis respexit: si adito resipi citur, nullus est, qui a facie agnos eat. Expallidae genae : ollaque vix cute vestita a statu cadentis vultum deturpant, Iliat eadem rosa, ea Jamque eandoris nix . idem frontis lumen pristinaiti venustatem commendet. Etiam aiodalibut alius haberet , qui per infideli, sottianae vices de altero trans ait in alterum. in cipit esse ignotus , qui incipit esse imier. Omnium

440쪽

Omnium oculos serebat & corda, cui cum suo Apparatu ore pleno tiserat fortuna libenter ; si ridere cessauerit , nedum irridetur a sitis , sed nee amicorum ad infortuni j lachrymas oculos subit. Bifrons est, qui fastigium tenet honoris , directam frontem omnibus cum obsequio poplitis prospectabilem exhibet in cacumine ; si ceciderit, ostendit obliquam , vix limis oculis prospectandam. in detorsissimum traducitur de pulcherrimo , de gestuque liberali de amabili in torvum , eodem Ore manen-xe , quem paupertatis pallor obduxit. Nonnisi improbo digito designatur , quem in censu di

vitiarum stantem manus uniuersae captabant.

Figura quantitatis terminus est, qui substantiae, loriaeque 5e claritudinis quantitatem amisit.

amisit pariter de figuram. Quisquis transit, cubito pungit, luto loque vestigio; ut e plebe

ignotum , conculcat. Si formarum arii scin Miideras ; non pigmenta meretricia, non fucos ; nec coloribus illitas quaeras laruas ; pictorium penu pandit fortuna , eamdem personam de fauore alteram, alteram de ii sortunio producit. Habes in Holoferne morum admirabilem ethicam. Vers. 7. Mox autem ut oram est dies ,suspenderunt super muros caput Holofrnis , dcc. Quod videntes exploratiores , ad tabernaculum Holofernis cucurrerunt. Si excubiae caput Principis

E muro prospexerunt suspensum , quod dirusiniae licitatis mucro dissecuit , ruinaque fatalis , impetuosusque casus ab alto tanquam pilam, quam alapae turbo in siccum de durum pauimentum allist in resilire fecit in altum;

cur non agnoscunt vultum notissimi imperatoris , sed ad eius tabernaculum fugiunt , ut qu*rant . quem e pennis pendulum derelin-γuunt,3 Haec est , ε vos , Ducis potentissimi

acies; eaedem lineae , licet duro , perseuerant in ore; non defuit nisi color & calor, utpote quia uterque per excisas venas manavit. Hic idem est , intendite lumina. Prolixa coma , de undantes , quamuis in suo sanguine crines; oculi, quos mors , horrens ad viri trucem fortitudinem , non occlusit 3 torui, de sine vita vivaces 1 curuus , & cum clivo imminente desuper nasus ; cutis hispida; aures patulae, de retortus villus in mento , ex Pansa frons, ciliumque cum cilio de pilorum confusione contendens , Holofernem esse demonstrant. Imo eadem iam forma aulicis & amicis non est :quoniam non idem Ducis status. currente rota in sortunae , ut figuli, manu, noua sacies contigit illi , quem calamitatis tetigit fulmen. Ad sui Principis tabernaculum fugiunt, ubi sub gemmea pompa , & conopaeo , quod

uniones texunt de aurum, ad miraculum gloriae credunt recumbere, quem adorant. Ille, qui in

patibulo est, ab aere ventilatus in ludum , licet

tibi sit ipse, militibus de pedissequis suis ipse

non est , quem calamitatis caligo , adhuc postquam visum, fecit ignotum. Turba multa cum apostata duce, cum senalibus de lampadibus irruit in hortum, ut Dominum arriperent in silentio Matthaei 16. vers 48. Qui autem tradidit eum , dedit illis Ag m dicens : Quemcumque osculatus Dero , ipse est, tenete eum. Osculum imprimit indicibus labris , ut hoc nosceretur indicio. Tunc

Zerda in Indiib. Tom. I I.

accesserunt , ct marem iniecerunt in Iesum, Oxenuerunt eum. Quid opus cst signo ad vultuni notissimviri disce inenduin , e quo ad noctis tenebras eluendas subsidium iubaris erumpebat Quis solem vel digito designauit, euin, limpidissimus oculos per serenitatem aethra, dinusus acuit oculos ad oscium , nec eget Zindice , cum obiecta vel radiorum pingat in

dicio. Quisque vel ex cosorte gregarius , faciei Dominica pulchritudinem discreui siet, nisi infidi fuligo discipuli, xenebrosaque frons

proficiat ad luminis agnitionem. Verum quem iam patibulo voverant , 5c inter scelerato- irum in saltem serratimque deputabant cate uam , etsi antea publicitis ex miraculorum

signis , plebisque agnoui gent honor, , protinus e memoria raserunt , 3c de suturae calamitatis augurio etiam saciem eius ignorant , etsi non iis nitor signaret. lnde , post. quam reuin patibuli conclamarunt, Marci i . vers Coeperunt cons Mere cum , ct velare faciem eiis. Nonne irreuerentior esset in uiria, in reuelatam frontem sputa iactare . orisque spumoso foetore liberas , velo genas obruere i Ne agnoscerent, quin ne ignoscerent , faciem obumbrant, quali iam esset altera , quam

calamitosus imprope iij pallor obduxerat. Si eiaculares velant faciem homini, quem fortuna despexit, ne ullam subeat cognitionis spem. Ab honore deiectam interposui lintei ob ex ab spectatorum oculis disgregat . nec ulla pristini vultus filamenta subsistunt. Aman ille , quem Regij fauoris opulentia

beauit , in connivam Regis acceptus , idem meruit cum Regina triclinium. Sed inter ser- .cula conuiualia poculique Regalis Lyaea incipit subii O iei unare sortuna. Rexe pretiosis stragulis surgit , ut conceptam iram intelli orti sermina parturiret. At qui a Domi. nico fauore ceciderat , cum in Propinquo puluinari recumberet ; ad Reginae genua &asylum , veniam rogaturus se dedit. De viridario egreditur Rex, &ait, Esther . verss. rahet. . . Etiam Reginam vult opprimere , me praesent e, in domo mea. lino , 5 Rex , propitiationis te,

tigit fimbriam , & qui ab alto ruit , quasi

tibias allisisset in casu , reptans poplitibus, ad promerendam de Regina veniam curuatur. quem fortuna vertit , supplici iam vertitur

genu. Hi nutus non sunt tuam coniugena op-

I rimentis, sed prementis pietatem , si de sicco alice veniae, supersit guttula , quam thidiosa exprimat supplicatio. Gesticulatio haec , si adhuc Aman persisterct in fauore , supra solitum mereretur honorem. vel Mn iam actiorniseri non agnoscitur ; quae de virtutis meis rito laudaretur, antequam inter nailctos ablegatus. Non eadem manus , non pes idem;

α corpus dissipato superest post naufragium

honoris , operumque sorma mutatur, nedum

facies de membra. Nullus est verssormior Protheus, quam qui de varietate fauoris inconstantis arbitrio a seniet momento distinguitur. Quid tunc aulici , & Optimates Necdum seia,m de ore Regis exierat, O satim operuerunt faciem eius. Quam praepropera diligentia cadentis a gratia Regis; quasi cadau

ris vultum obnubunt i Quorsum os velamine te- Euiu Ouoniam iam mutauerat faciem, quamuis

SEARCH

MENU NAVIGATION