F. Nicolai Concinæ S. theol. mag. e congregatione B. Jacobi Salomonii Ordinis Prædicatorum. Oratio habita in gymnasio Patavino cum primum ad metaphysicam publice profitendam accederet

2쪽

Amplissimis REI LITER ARIM TRIUMVIRIg

MAURO CAENO

Equiti,

Equiti, & D. Marci Procuratori,

Equiti, & D. Marci Procuratori,

GYMNASIl PATAVINI

MODERATORUM

F. Nicolaus Concina

J o N I A M haec , Viri Amplissimi, a me habita Oratio tu celeberrimo Vesro

3쪽

Gymnoso Patavino non fine qua

dam Soapientum approbatione accepta fuit , eorundemque nonnullis

.ikomni adulandi suspicione longe Phenis haud indigna existinata Iut lucem a spiceret , eam lubenti animo typis edendam illico desinavi ; quo grati animi atque obser vantiae erga Vos mea publicum exi-yeret, atque perpetuum argumen- tum . Hoc consilio nunc jum ed,

tam ad eam Vobis supplex oferendam accedo , quam pro Vestra incredibili humanitate spero fore, ut aequi bonique faciatis . Eoque magis id sperare me juvat, quod cum vestram, tum Majorum Vesrorum providentiam, Metaphdificae cathedra fuit insituta, suo loco immota servatur , hac ipsa Oru

lDisiliaco by Go li

4쪽

tione tam multum, quum quod maxime commendavi. Rutionibus qui

dem invictis ac jumme perspicuis palam feci, Metaphi cum non mu- do utilem esse , Jed penitus neces sariam Religioni naturali atque bominum societati tuendae vindicandae ; D Mo nostra qaidem m-tissimum tempestate , principiis D fundamenta in

tuntur homines impii subvertere , abutentes disciplina . Ouae . autem major pro dentia , quodque

divinius potes esse consilium, quam

eam alere facultatem, rata Di- Π humanae contineantur ae

quibus felix fausumque Principum

Imperium , V pri torum integra salus pendent Z Quare desinent tandem aliquando nonnuli quidem

5쪽

suo pos t gemo νον semper indubstere ) Metaphsicam veluti inutietem , tr nobili ma Vestra ita,

gnam Academia ad inuidiam V comtemtionem traducere. Quod qui faciunt , uo eu tautum Metaphysicae separe, quid autem ipsa viteat , aut illi iidem ignorare videmtur, aut eoF certe, apud quos eam calumniantur, putant nescire. Sic

porro Triumviri sapientissimi , a

natura, aut cousuetudine quadam comparati sumus, ut, sicut a pectus 1 aepe rerum 1acie , ita earumdem nomiuibus nostra nonnuriuam aures offendamur : unde At , ut animus , nisi ratione cohibeatur, res ipsem magπο ceteroquin is pretio babendas comtemnat. Quo profecto naturae, me consuetuZinis Di

Disi ipso

6쪽

, tio con os fulife arbitror Metaphsicae vituperatores e cum hocce .. N0mme a quibusdam Arisaelis Imterpretibus forte minus sapienter,

, satis baniare excogitato , nihil per se nobile, niis uegrave D laude dignum explicari videatur , sed

eo ineptiae solummodo atque inanes subtilitates vulgo creduntur signi cari . Quamquam vel ejusdem nominis vim. F paululum attentius considerarent bomines si , quid- piam ex eo sublime cogno cerem.

At vero , si usus obtinuisset , no-sra ut haec disciplina, Ρrima Ρhi

losophia , prima quidem mutam ordine doctrinae , quam trineundarum praestantia rerum , vel Theologia, naturalis1cilicet, aut denique Sapientia appellaretur ,

7쪽

quemadmodum reipsa es, eamque pluries Arsoteles appellavit; nul

lus sane unquam, nisi insipiens stultus , isu lus eidem fuisset con

sare calumniam . P eque enim credibile es , ut scientiarum omnium a) maxime liberalem & liberam , maXimeque honorabilem atque Divinam , ut Metaph sicam nostram idem laudatus Philo

sophus praedicat propter squali

rem atque barbariem, quam olim, communi caeterarum disciplinarum

calamitate , passa est , despicien

dam abjiciendumque garrirente alioquin imprudenti mi suas quoque merces, quibus ipsi tantopere gloriantur , quasque plurimi vendere

student, a) lib. i. Metaph. cap. R.

8쪽

sudent, in eandem, etsi nolentes,

damnationem projicerent . Fateantur ergo, quod Perum, quodque iblis non minus, nobis es ne

cessarium V nempe sunt ho

minum artes prostentium vitia, etidem artibus ipsis minime esse tribuenda, neque in i fas esse comeditendas animadversones, quae Drent in artifices exercenda . Verum ut probabiles in Metaphsicam crim, nationes videri aliquando potuerint, nunquam tamen profecto misus , quam nostro hocce tempore , quo

Sapientiores qui taberi , D esse cupiunt, nihil , quam Metaphisi

cam, impensus colunt; quove nec

caeterae disciplinae satis delectant viros ingeniosiores, nisi Metapbdificis, hoc es exquisitis, nece sariis , at

9쪽

que aeterms rationibus fuerint stem tractatae; U quo deuique tempore, tanto numero, ex Transalpinis praesertim, libri prodeunt de Metapb-ficis rebus, Metaphsica certe subtilitate di serentes: qui Ureliquis studio a multis quaeruntur , , diligentius versan

tur ab iis, contemplatione malunt , cognitioneque accuratia clare re onerari , indige-saque rerum memoria . Illud autem es mirabile dictu , is moveudos risus aptissimum,lis paucissimi illi quidem , Metapb eam der,

dent , eamque osciunt contumeliis; libros ex e)iu μ'nιε depromios , ejusque luminibus omatos ', non illius tamen abjecto , sordido

10쪽

que nomine inscriptos, sed aliis D ciosis bonesisque titulis decoratos, D cariore comparant pretio , Ufrequentis is atque amplis is

laudibus praedicant . Verum Deo optimo gratias nos habere atque agere summas oportet , Moderat

res praefantissimi , quod Vos potis um, fingulari videlicet Tapientia Viros , Vobisque semper fim,

les providentia sua literarum s diis praesciendos desinaverit , a hominibus , suarumque

dumtaxat rerum amatoribus quicquam contra fas D aequum inveheretur . Ipsi enim per Vosmetipsos optime novisis, sudia utilia, necessaria fuerint , quaequc adeo fovenda, emendanda ; qua contra tamquam inutilia , U