장음표시 사용
61쪽
sEMIOTICA Ointelle ictus quiescat Vnde non est mirum Gale ius doctrinam coinnatantia in i Epidem in princ nuneupauerit minus certam cognitione propriorum. Quaeramus itaque ex facili in is co :nitionem contrariorum. Cognosscuntur autem haec, quia praecesserunt, vel etiam adsunt, cauta extrinsecus occurrentes Ont artae, ex essentialiter inhaerentibus, quoniam etiam rei p. n. hoc inest Tentialiter, ut agat cum nocumento. Namsi fuerit affect u sim
ple p. n. non autem cum nocumento agens,
ut docui methodo curatrice, ex Galeni senten tia lib. ad Thrasyb. c. c.&alibi, non habet rationem indicantis. Cognoscitur quoq; res p. n. ex effectu quoniam ea omnia excitat'
ad sui fugam. Cum igitur aliqui conquerunt ur de aliqua re, eius' ablationem desiderant 3 adversus ea quaerunt auxiliaci iam soni scatur, eam rem esse .n. Cognoscitur quoq; omnis res p. n. ex dissimilitudine. Cum enim p. n. res sint valde dissi inites naturalibus, Maliquis afficiatur huiusmod rebus naturalibus dissimilibus significatur, eum rebus p. n. correptum est e. Galenus enim a de com
i os medic s . . dixit: Cum res inter se inultum distantes apparent, jam contrario': rum contingit cognitio. Postquam constat inesse corpori rem p. n. facienda est dein id eiusdem rei diuisio. Diuiditur autem res p. n. ri iudi
62쪽
symptomata diuidi potest quoniam ea etsi sint
p. n. non tanaen sunt indicantia; quamuis indicant non ratione symptomatum, sed ratione causarum iidicant. Idcirco sufficit, ut res p. n. indicantes dividantur in morbum causam riua, facta divisione methodo semiotica demolirativa inuestigandum est, Vtium patiens morbo vel causa p. n. detineatur. Antequam autem hoc constet vos notare cupio, cur diXerit Plato in Philebo,resserente Gal deplac. s. iam
divisivam adiunctam esse his methodis, quibus cognitio accipitur similium .dissimilium Rationem enim eam esse existimo, quod, ut iam constat facta diuisione, statim resolutiva metho- do,compositiva, argumento a simili probatur aliquod membrum diuisionis in corpore reperiri. His enim methodis hactenus devenire potuimus in cognitionem rerum p n. in genere: &propterea diuisio non est praecipuum instrumentum ducens incognitionem similis .diss mitis: sed instrumentum aliis methodis inseruia uias, seu ut dixit Plato, aliis inethodis annexum. Agamus autem nos in pnesentia de cognitior e ni arbi& causae priusque de cognitione illius, quam huius sermo est habendus. Nam quem- adniodum in methodo curatrice, Ut docui,principaliter quaeritur morborum ablatio,&in huius si aliam secundo loco causae morbi habentis in Hain quaeritur remotio ita in pnesenti methodo
63쪽
praecipuus es scopus morborum cogniti, quae ideo prius est tractanda secundarius vero copus est cognitio causae morborum quae propterea secundo loco tractari debet. Dum ergo constat, res p. n. inmotbum&causam diuiden De corni.
das esse deinde melliodo semiotica morbi cogni tione morri est investiganda. Cognoscitur morbus inibi genere, quia praecessit vel adest causa morbili lca, quoniam inhaeret essentialiter corpori aedgrotanti constituto p. n. Qualis quidem si fue erit externarum partium, cognitu facilima existi tanquam causa, quae sensibus subiiciatur: si interna, aliis signis eget ut in uestigetur, agri 'sciturque morbus ex effectibus qui quidem propriis symptomata nuncupantur. Nam quem admodum effectus sanitatis proprid appellanturaςcidentia, Galeno teste'. ari med. 8 . ita esse-etus morbi proprio symptomata nuncupantur; quemadmodum etiam idem Galenus docet et.
gnoscitur. Inter alia autem symptomata esto lmnis operario sensibiliter laesa dummodo blas
non sit propter eYternum errorem. Oportet
64쪽
nullo modo significat morbum . e. si quis pos
tis iam multorum, prauorum ciborum,aut propter immodicas vigilias incideret in coctione ii ventriculi diminutam' ex hac coctione non significabitur morbus , quoniam, Gal. teste 3. de sympi caus i . haec operatio proscisci tur ab errore externo imo, quod magis est. haec operatio sensibiliter laesa ob errorem ex ternum, neq; symptoma dici debet cum o nane symptoma, quemadmodum superius c cui sequatur morbum, haec vero ab X ter o
prodeat errore. Verum occurrit dubium Daliam. quomodo Galenus, qui ubique profitetur, C i mne symptoma sequi morbum coctionem ventriculi laesam, ob externum errorem, sine interventu morbi symptoma appellet D de sympl. caus I Neque est, ut dicamus hanc
Operationem laesam symptoma communiter dici, prout nomen symptomatis se extendit ad omne genus rei p. n. omni enim rei p. n quae communiter symptoma appellatur, c steo l. de differ sympl. r. competit hoc, Vt ha-; beat quandam permanentiam quae tamen non competit laesae operationi propter errorem N iternum cum haec potius passio, quae ab ex terno errore pendeat, velut umbra a corpore, quam res facta, permanentiam habens,
dici debeat Aceedit quoque, alenum iii Princi c. a. l. dedisser morb., profiteri, se esse
65쪽
. 8 hiro TICA O locumira deproprie de dictis symptomatis Hoeil dubium vellein, ab aliis solueretur. Dicam, tamen, quid ipse sentiam. Volens Galenus 3 de sympl. caus loqui de causis cuius' symptomatis in coctione laesa communitate sermo-1iis uetiis, etiam causas coctionis laesae, quae
non est symptoma, investigauit, lassem 0-
ectionem ob externum errorem sympto in ap-
Pellauit propterea, quod quandam habeat similitudinem cum aliis operationibus sis, quae vel .symptomata dicuntur. Et illa operatio, non symptoma, sed passio aut accidens dici dea bet Est enim operatio laesa quae in sano corpore reperitur. Sed quidquid sit, de hac dubia Patione, quae non spectat ad piaesentem mei thodum, sed potius ad pathologicam, dici-imus, ex operationibus laesis, ortum non du-Τcentibus ab externo errore, morbum signiIscari. Significatur quoque morbus ex aliis symptomatum differentiis ex dissimili tudine Namque patiens statim ac morbo corripitur a seipso dissimis redditur quod sat
impotens ad edendas actiones. Sic enim teste a dedissser morb. 3. , ex omnium communi onsensi constat, naorbo illos correptos esse,
ut quidem ad agendum sunt impotentes '
Propterea constat, habentes operationes Propter externum ea TOlem, non est ei
66쪽
morbo correptos quoniam neque sunt impo tentes ad agendum sublato enim eaeterno erro-l re,st alim consuetas edunt actiones ablato v. usu multorum prauoram ciborum, sublatis vigiliis A allis eiusmodi statim celebrat Ar ventriculi coctio naturalis. Posteaquam constat patientem rebus p. n. affectum esse, morbo detineri, morbus deinde dividendus est, ut ap Pareat, quali, de quanto morbo patiens detineatur, Illud tamen est prius aduertendum, nos non semper esse coactos, probare, patientem rebus p. n., Minorbo correptum esses sed hoc feri nece sitim es duntaxat, quando neque res r. n. neque morbus est suapte natura evidens Nam si constet,patientem morbo correptum in
se. constet quoque,qualisnam hic sit morbR S, t calidus,non est ut tentemus probare, ipsi in lire p. n. vel morbo detineri Propterea Galenus in de mori, vulgar comm. deIProgo. s. dum Hippocrates inquit in morbis acutis eue considerandum inprimis quidem fa- ciem aegri,an valentium,maXime vero sui ipsius imilis sit animaduertit, quod si propriam tene
amu naturam . magnitudinem in colorem non est, ludi quaeramus communem. Quia
vero omnium hominum antis non cognosci, mu naturana, sed nec opinantes saepe ad igno, tos accersimur, principium cognoscendorum morborum, praesagiendorum a communibus instituimus Quando ergo constat, pati'
67쪽
sEM IOTICA.entem re p. n. 3 non omni sedi morbo correaptum esse, nisi constet,qualis hic sit morbus, hodest patefaciendum, propterea morbi diuis in simplicem compositum est tradenda, prius cognitio morbi simplicis, quam composiati investiganda. implex morbus diuiditur rLa intemperiem, malam compositionem, Usolutam unitatem. In temperies dividitur in salidam frigidam humidam , siccam. Malal vero compositio in morbum in magnitudine,
in numero, in tu, 4n annexu, consorinotione. Morbus in magnitudine diuiditur in auctam& diminutam magnitudinetia quem-l admodum quo e morbus innumero in aucta ini diminutum numerum diuidi solet. Mala vero consorinatio in morbum in meatu, aut rate, superficie ac figura diuiditur. Et ino lus in meatu et multiplex, prout meatus mutettipliciter afficitur. Itaque datur in eo inorbus in angustia&apertione. Et morbus in angustia est vel densitas, vel abstructio, vel compressio, vel subsidentia, vel coalescentia. Et morbus in apertione vel est in raritate, vel in latitudine. Pariter morbus in supersci diuiditur, prout l
uperficies alia laevis, alia aspera appellatur Ve
quin no tantum morbus diuidendus est per dis 'ferentiam, luit, constituitur, qualis sit morbus sed etiam dividi debet per distὸrensas, quibuslpatest,quantus quilibet morbus exsistit. Propter adiuiditur morbus calidus in intensum I remis
68쪽
remissum, seu in magnum .pamum: quo l licitur de hoc morbo , deinde omni alio est licendum ut nempe omnis morbia, aut a gnus aut paruus exi stat. Haec diuiso morborum complet traditur a Galeno in lib. de disser. norb. 3 a nobis declarata est exactissime inanethodo curatrice. Is ac radita divisione inorbo in investigandum cst quesis 'Han- tus sit morbus, quo patiens et neatur: o sil constat, qualis sit,ius scit dcclarare quantus X istat. Nam si accedanuis ad ebricitantem 5e ognoscamus, ipsum febre detineri non licet arrobare ipsum affectum esse morbo calido, sed emonstrare opus est, quanta caliditate p. n. letineatur. Recurramus itaq; ad solite a nobis superius propositos, uter quos quidem V uriis est signorum sons, qui desumitur a causis, inter causas locum habet aer propterea declad andum est, quomodo aer demonstret, qualis, quantos morbus exsistat, potissimum hoc est praestandum,quia Gai meth. . liae habet. Propterea quo ad eum affectum noscendunt oui omnino tum sensu tum rationi latet , cpe Yogimur de aere 3 alia externa causa inquirere. dcirco opinatur vulgus, tunc uoque sanati hi s ni ratiouem indicare Aer ergo vita cuin se, taxaeteri causis, signiscat affectum, qui latet ain docuit Hippocoat i . Aphori a comm. Nain xl dicit Hip
69쪽
rum denotabunt anni tempora Galenus habet on solum ex tempestatibus anni, sed ex aeris temperatura, regione, coeli statu Maliis eius in
d conititutiones morborum significari. Et si ea em est doctrina oppositorum, atque aeriston peratura naturalem constitutionem si nita sicat, quemadmodum Galenus docuit metico dicens: Temperaturam variam e se ni cara, a diuersitate regionis temperat raea ris, coeuitatus Maliorum eiusmodi Ouaret hi ter ac non poterit constitutiones p. pseuciorbo significare menotat ergo eis, ua' ut ipse morbus Nam nisi aer astatis ac latrici enti, ut frigidus calorem concentrando calefaciendo semper aer est aer, semper a 'g' .morbos sibi similes producit signiscat. Cui tutem e non semper morbos producat, sed tiam uant morbi ex errore in victus tempe ritura, ut patebit postea ideo Gai , . Aphoris dixit Si solus aer morbos efficeret, semper morbis aeri similibus detineremur. Pro pterea aer uiplurimum est causa sanitatem uJstodiens ideoque Galenus dixit L. Aphoris, er
adolescentes vere, pueros in initio aestatis,senes itate, hyeme iuuenes optimi degere. Quan-ido igitur aeris temperatura morbos sibi similes producit, eosdem etiam significat. Verum non tanti uri temperatura aeris signis cat qualitatem δ
70쪽
Nam causa,caeteris paribus,quant,diutius agi tanto magis agit sed aer diutius agit, morbos sibi suntles efficiendo, quam alia causa: Ergo uoque maiores morbos producit, quam alia st ausa , Ac siquidem aer non est in nostra pote Itate, aerem neque eligere, neque fugere facile possumus quin imo ut plurimum praesenti
status constitutione aeris, quamvis nocua, si cogimur, quemadmodum alcnus docet 3 meth. 1 4. Caeteras vero causas, V. g. eXe citium .eiusmodi alias, eligere, aut secundum nostram voluntatem fugere valemus. Cum itaque aer diutius agat, quam aliae causae: hdcirco morbos quoque vehementiores pro tu cit, qua aliae causae. mactenus constat, aerem ignis care qualitatem& quantitatem affectius demonstrabit si quoq; inscrtus, aerem signifi