Marci Annaei Lucani Pharsalia, cum supplemento Thomæ Maii

발행: 1767년

분량: 462페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

' is Nam simul ac nigro serpens caput eXtulit antrosν Horrendus , totamque implerunt sibila silvam . , Attonitos timor invasit 8, non ulla salutis .m Spes manibus , non ulla fuga. Deprendere praedam is Distendit subito toto se corpore serpens ei, Saepius in flumen , monstrum vitare nefandum , is Desiluere viri r sed non praestare salutems, Flumen eis potuit. Nantes: correpsit in undis, is Nec mergi licuit miseris , pejora manebantis Fata illos , monstri obscoena conduntur in alvo.,, Sic impiine diu silva grassatus in ista Egressus tandem est , & se ad majora paravit. is Quid pecudum strages , quid singula fata virorum is Persequar haud vacat hie privat s dicere clades..H In populos furit, & totis cum gentibus atrox.ν, Bella gerens , ausus Romana lacessere castra est ris Cum primum turmas Libyes ad litora duxitis Regulus Ausonias , & in his consederat arvis , ,, Quis mihi de tanto credet certamine solus . , Invasit totas acies. Exercitus ille, is Qui sibi promisit Libyae, & Carthaginis iataeis Imperium . quem tot gentes , mundique timebatis Tertia pars , uno vix se defendit ab angue..H Dux capere arma iubet . nec solis ensibus illic. n Aut pilis , sed balistis . quti moenia summam Et turres quatereot. monstro nova bella parari.

412쪽

3 6 SNPPLEMENTUM

MProtinus insonuere tubae ; tunc erIgit alte M Se , dirumque caput serpens attollit in auro B Undique despiciens campos , tantusque VidetuTis Quantus is est geminas coelo qui dividit Arctos. D Tunc asper saevit; Stygias de gutture diro

M Exhalans nebulas , &.flammea lumina torquet. M Squamea cum volvit sublatus terga , putares Excelsum ad pugnas castellum sponte moveri. se Distantum Ionge subito se immittit in ora. is Hos morsu, amatu necat hos, hos tollit in altum. is Ut casu interimat miseros ἔ totasque cohortesis Sternit humo, latas cauda dum Verrit arenas.

is Consternuntur equi passim, fmnisque rebellesis Invitos saevi dominos serpentis ab iram Dum fugiunt campo portant. Cessere manipli,

is Tergaque vertissent si fas est credere cuncti .is Ni tandem valido contortum hastile Iacerto , MDum sese arrectu tollit, sub pectore diro is Haesisset. Fluxit sanies de vulnere nigra. is Horrendum immugit tum primum vulnera passus is Longaevus serpens caudaque flagellat arenasis Iratus ; cuncti clamorem ad sidera tollunt, is Speque alacres validis mittunt per inane lacertisis Undique pila. Ferit pars magna innoxia tergumis Squamosum monstri, crepitantque sonantia tela,

is Ut sonat aestivus salientis grandinis imber,

413쪽

Lν cINI. LIB. IV. 3

B Tegmina tectorum seriens. Hastilia quaedam νε Fortunata magis maculoso vulnera ventrim Infligunt. Solus levibus penetrabilis illis, Venter erat telis Nigro humectantur arena H Sanguine serpentis , laecundaeque ante venenis M Gorgonea de tabe, novo nunc semine tristes M Concipiunt iterum pestes . & monstra nefanda. M Nec minus iratus serpens , tantique dolorisis Impatiens saevit campis, & corpora Iethois Prosternit. Levibus necquidquam praelia pilisis Aut iaculis tantum tentasset miles in hostem , M Robore ni tandem demissa Phalarica magno D Immensi spinam fregisset pondere dorsi. mTum fractus vires, & tanto languidus ictum Decubuit. 4olito non sese attollere nisu

m Iam potuit, patulo tantum minitatur hiatu , D Et nebulas laesis exspirat faucibus atrasis Sic quoque Iethalis , tandem stridore per auras M Tormento Volitat trabs acta caputque nefandum is Discutit, & cerebro nigras dispergit arenas. M Horrendus tandem serpens tot jugera magno HVentre premens , ipsa metuendus morte jacebat νε- Postquam oculos silvae miracula tanta vetustae

Caesaris implesset, Utica discessit ab urbe, Et victi per regna Iubae victricia ducens Agmina, regalis famosa ad moenia Zama

414쪽

378 Sν P. LUCANI. LIB. IV.

Pervenit. Ducis hic Petreii animosa Iuhaeque Funera cognoscens , animo tam tristia fata, Fortunaeque vices summae miseratur Amaras. Tunc urbe exceptus Zamenses laudat, & illis Praeficit imperio Crispum. Μaurusia tellus Romula de tanto facta est provincia regno. Inde Uticam remeans , Ventis dans carbasa, Sardori Appulit , atque illa paulum tellure moratus , Tutus ad Ausoniae pervenit litora Caesar.

415쪽

LIBER QUINTUS.

ARGUMENTUM. Triumphi Casaris quatuor continuis di

bus. Templum Veneri extructum. Pom

peii Iuvenes bellum in Hispania re

novant.

B. o ΜυLEAs arces celeri victoria famae Caesaris intrasset. Fictis certare parati Obsequiis complent Phoebeia palatia Patres. Atque quater denis quamvis devicta sit ips, Illo Roma die decernunt vota diebus.

Caeduntur tauri, gratoque altaria ture Cuncta calent. Nec tot sunt templa ornata coronis ,

Cum Latio audita est olim victoria felix Scipiadae , & fusus Zamensibus Annibal arvis. Aut cum Teutonicis intravit moenia victor , Exuviis Marius. Non plus felicibus armis Externisve unquam laetata es . Roma , tropaeis , Quam nunc amissa pro liuertate triumphas. Tum iusto . meruit quem Gallia Victa triumpho, Dilatoque diu, iungunt decreta Senatus Tres alios , veteres ut possit Caesar honore obscurare Duces ; pompasque emedere Cunctas 3 Utque triumphales utroque a cardine lauri

416쪽

38o SUPPLEMENTUM

ornarent pariter currus : Australibus illa Splendida divitiis , Boreae generosior ista Robore & exuviis : ut pictis mixta Britannis Agmina Niliaca incedant, ut sole perustos

Mazaces albo comitentur corpore Suevi:

Ut Galli Armenis juncti , Μaurisque Sicambri

Spectentur pariter populis e longeque remotae Tot possint gentes , & quas commercia nunquam Iunxissent, Latiis iunctae nunc ire catenis , Communemque simul vinctae deflere ruinam. Ut cunctos pariter sontes, captivaque Tibris Flumina Caesareis videat depicta tisellis. Inde catenati Iugens Germania Rheni Fata sui sedeat : Nilus septemfluus illic Cornua fracta gemens : fraenato ut gurgite Gallis Itide suis Rhodanus , Μauris hinc Bagrada PIOret. Nec maiorem ullo sese uxhs Romana triumpho Fortunamque suam potuisset cernere , si non Ipsa triumphatae partis pars magna fuisset. Tot clarus titulis, tot bellorumque superbus Exuviis , Tyrio Caesar spectabilis ostro Moenia sublimi intravit Romana triumpho, Quadrijugis vectus niveis , quos pascua mittunt Clitumni laeta . & sacrae Victoribus undae.

Dicito Calliope , quot gentes quattuor illis Quos Ponto , AEgypto , Libye , Gallisque subactis Ducebat Caesar, spectabat Roma triumPlila.

417쪽

Quam diversa fuit facies , quam corpore toto ,

ornatus populis Varius , quam dissona lingua, Dum fluvios tabulis pictos , dum facta metallis Oppida , bellorum series , diversaque pugnae γTot genera ostendit; varie & fabricata ministri Arma , Ducum exuvias , argenti pondera & auri, Captaque magnorum portant diademata Regum. Sed si non tantae dignaris singula pompae Dicere Calliope .i saltem miser ile magni Vercingetorigis satum reticere putato

Esse nefas , quem hellantem tot viderat Ennos, Gallia , collatis toties cum Caesare signis , Et toties renovantem acies proavita tueri Iura , jugumque suis Romanum avertere Gallis. Hic, quem dura Ducis nimium sententia morti Damnasset , residens indignabunda pheretro Dejicit ora : tegit frontem diffusa minacem , Caesaries ε, diis iratus , vitamque perosus Captivam , domini gladios Optare Videtur. Ecce alia in Phario facies miseranda triumpho Corda movet vulgi. Incessit Regina catenis ta Arsinoe , passis per candida colla capillis 3 Et teneras , modo quae gessere AEgyptia sceptra , Auratis palmas manicis religata tenebat. Quamvis Arsinoen non hic sententia mortis Dura manet , parcit clementia Caesaris illi rAut donat victor, Cleopatrae captua iamorae

418쪽

Germanae Veniam , Phariamque remistit ad auIam. Heu quantum , Cleopatra , tibi, si capta perisset Hic soror , abstulerat crimen' Fortuna futurum I

Nam miserae Arsinoe donatam a Caesare vitam Crimine majori posthac soror impia tollet. Μaxima sed populi subiit miseratio mentes , Cum videre Afro pueri captiva triumpho Ora Iubae L cujus Libyco rex maximus Orbe Nuper erat genitor , qui tot modo regna, tot urbes, Tot populos lata tenuit ditione remotos. Quis latius , miserande puer , tam obtusa gerebat Pectora, quem tua non aetas innoXia movit Aut quis te tanto deiectum culmine regni Immerita hosti1i praehentem colla catenae Non moerens animo vidit sed caeca futuri Μens hominum. Felix, quae tam miseranda Videtur,

Sors tua, Μagne puer; vinclis selicior istis Es Iuba, quam magni maneant si regna parentis , Et stet firma tuis tellus Μaurusia sceptris. Illa dies quae te captivum secerit, illa

Transtulit in melius quis crederet illa suturaei Tristis visa licet posuit fundamina famae.

Moribus Ausoniis primis nutritus ab annis . Barbarie exutusque , tuo felicia posthac Tempora constituens orbi, moderamine iusto Commissas olim regni tractabis habenas. Nam te post casus tantos ad culmina regni

419쪽

Lν cINI. LIB. V. 383

Evehet Augustus Caesar , solioque locabit.

Praeterea excultus studiis , miranda relinques Ingenii monumenta tui, calamique perenniSDocti fama tibi per saecula cuncta manebit. Sed non Pharnacis captiva Quiritibus ora Armeno potuit Caesar monstrare triumpho. Ille fuga evasit. Vehitur fugientis imago; Et VENI , VIDI , VICI , tria verba superbo

Portantur curru totum narrantia hellum.

Romanos animos , plus quam spectacula ViVa , Tristia fata Ducum tabulis depicta movebAnt. Illic moesta videt civilia vulnera Roma, Et proprias luget cIades; illic sua quisque Funera Romanus , cognataque damna recenset. Inter Barbaricas strages , & sunera Regum Extera , magnates Libyae , caesosque per Alpes Gallorum proceres ', proprio qua pingitur ense Rex Iuba transfixus convivia moesta cruentans, Demersusque sui Νili Ptolemaeus in undis, Μonstrantur Latiae mortes , absumptaque bellis Μaxima Caesareis Romanae nomina gentis. Hic cum Rege Iuba Petreius , Afranius illic r . Illic Torquatus moriens , hic Sylla iacebat. Nec procul hinc oculis agnoscunt flentibus ora Scipiadae , puppi jam desilientis ah alta. Te quoque , sancte Cato, fodientem viscera deXtra, Et properanti animae lacerantem Vulnera cernunt.

420쪽

384 SUPPLEMENTUM

Verum inter procerum tot mortes una tacetur.

Nec tabulae moestis monstrare Quiritibus audent Flebile Pompeii fatum, ne tanta triumphos Tristaret clades. Sed mors ea sola relicta. Quae tum praecipue populo eXpectata fuisset ,

Altius infixa est quaerentibus , & hene cuncti Iam sine picturis Magni miserabile lethum ,

Et seriem tantae possunt memorare ruinae.

Quis numerare queat variae spectacula pompae Quot campis ludi nova quot certamina circo Spectentur populis 3 quantoque madescit arena Sanguine nobilium dat quas Hyrcana serarum Silva , aut monstriferis nutrit Getesia campis Quin & nocturnae praefulgent undique Pompae, Delectantque, parat cum post spectacula Caesar

Nocte redire domum toto famulante Senatu. Cum mediam cernunt elephantes ire per urbem ,

Et lucem gestare : forum via lactea visum est :Τot simul accensis elephantum terga micabant Ignibus , atque ibant coelestibus aemula signis. Nec tantas victoris opes spectacula vana Τestantur solum : sed duratura per aeVum Exurgunt opera , & saeclis miranda futuris Nam templum Veneri, domus a qua Iulia nata est, Aut pius , aut tanta sublatus origine Caesar Magnificum extruxit, spoliisque ornavit opimis. Ut formosa Venus tanto videatur honore

SEARCH

MENU NAVIGATION