장음표시 사용
441쪽
Apuleius in apol. idem M Flor. At plerique falsa morum & illicita.velarunt tristis philosophiae flexibus, Seneca de vita beata cap. 2 o. Plin. epist.22.hb I. Gellius lib. 13. cap. 8. Iulius Firmi ς lib. 8.cap. 6 .ali dex fronte pollicentur, aliud L ter in moribus celant, Funt enim austiba facie , prolixa barba, ceruice curua, sted totum hoc fucato mentiuntur age tu,siunt enim natara petulantes , cr qui latenter amorum idecebris semper exaestuent. Fabius in praefat Institui nostris temporibus sub hoc nomine ma ximain plerisque vitia latuerunt, non enim virtute ac studiis ut haberentur philosephi, tiborabant, pia vultum tristitiam cr dispentientem ab aliis habitum pessimis moribus praetendebant.
Philosophi curui ceruici; his verb contrarij sunt, qui rigida ceruice capite retrorsum adducto incedunt, quos Graeci nomi
Dici tamen possunt curui ceruici, qui nil virtutis meditantur, nil altum sapiunt, sed toti terrenis inhaerent quorum
Cumae in terras animae CX caelestium inanes.
Speusippus curua ceruice, cuius luxuria de auaritia infamis; sidonius Apollinatis epist. 9. lib. '. Speusippus ceruice cur , Aratus panda, Zenon fronte contracta, Epicurus cute distenta, Diogenes barba comante, s crates coma candente, Aristoteles brachio exerto, Xenocrates crure collecto, H raclitus fetu ocuis clausis, Democritus riseu labris apertis; Chosippus digitis propter numero um Iudicia constratiis. Euclides propter mensurarum statia laxatis. Deflecti lumina ijs dicebant veteres qui ali cuius rei subitb ci ridi fiebant i Varro, nam qui ad eum sunt ingressi integris oculis, omnet
sunt 'abi faeli. Strabum fieri, de deflecti oculos idem est.
In morbis corporis qui medico non paret, vitam periclitatur suam. Detur enim aliquis febricitans, qui medicum compellet his verbis: medice, quid sibi vult ista pectoris trepidatio, quid mali graveolentia portendat. Medicus, quia tertianam metuit, iubet eum uiescere, & a vino ac balneis abstinere. Quid fit 3 ubi post tertium tem sentit moerbum in partem leua ri, unam & alteram noctem tranquillius esse traductam, mox eius, quod est a medico prescriptum, oblitus vinum Surrentinum curat sibi afferri. Reversus ad eum staculo die. medicus hominem obiurgat, de vini ac balnei usum dissi det, quoniam inde febris grauior, vel alius morbus nasceretur. V rum ille tantum abest, ut praescribenti medico pareat, seseque contineat i :a cibo de potione, quin magis corpori blanditur suo : haec
Turn. in Adueti. Iussus Q Vr EsCERE..Hgrotorum est iacere. quiescere; unde, iacentes, Petro Cusiologo sermone
442쪽
sermone 3 o. de grabatarii, conci I Altis d. can. Ig.
Surgit tibi hydropisis, quae aquosi, albo corpore tinguor, Horatio est lib. 1. Cami. Heraaitus Ephesius morbo aquae intercutis arreptus medicos ter aenigmata sciscitabatur, an possent ex imbre siccitatem facere : illis non intelligentibus . seipsumboum stabulo includens,& hmo bubulo obruens, eo calore arbitrabatur noxium ac exundantem humorem exhaurire posse.
Balneae tempestiuae prosunt, nocent corpori intempestiuae. Veteres caldariis utebantur, ut cruditatem decoquerent,S eneca epist. 8ς. Plin. lib. 19. cap. I. Quemadmodum cibos balneis calidis decoquebant,ita potiones sudoribus exugebant, Seneca epist. I 12. Post caldariam,in frigidariam cellam descendere solebant, ut corpus λydarent, seneca. epist. Sc. Plin. epist. c. lib. s. Vnistoria cellula erat, ubi lauti tergerentur, ac ungerentur: illustris strigilum linteorumque addesquamandum, fricandum, purgandumque corpus apud Senecam
Veteres peregi inantes balnei utensilia ad suum sibi usum secum habebant; hinc Plautus in Mercat. capiet lucem, tollo ampullam atque
Hora balnei hyeme nona', aestate octaua, Plinius in epistolis de Spurina. ins est IQuidam molles ac delicati aqua per saccum percolata in balneis
sese lauabant, Seneca epist. 33. O hominem calamitosium nescit vivere, non sccuta aqua lauabatur. Balneae marmoreae, vel aeneae, vel ligneae laquearibus suspendebantur, quae manum impulsu alias leniter, alias vehementius agitabantur ; maxima in istis iucunditas dum praeter suauissimum illum motum aquae delectatione, eaque mollissima, & quadam titillatione sinsula membra corporis tangeretur. In balneis voluptuariorum variae caelaturae, ut lubrici pugillum . nexus,& palestritarum lasciuae vertigines, lasciuae inuolutiones parietibus illinerentur, quorum etiam tortuosos, & in pudendum modum compositos amplexus virga Gymnasiarchae dirimebat ac dissol. uebat; personae ridiculorum histrionum multicoloribus pigmentis e stangebantur, Symmachus in epistolis. Architecti balneas a Septentrione & Aquilone auersas, ad Occidentem vero versas construebant, Vitruvius lib. I. cap. 2. Columella lib. r. cap. s. Plerique habebant in opere, non in usu balnea, Sidonius epist. 9- lib. 2.
443쪽
Primis temporibus Reipub.Romanae balnea per rimas tantum ad mittebant diem,erantque tenebricosa; idcirco iocose blattaria vocabantur , id est caeca, & lucifuga, Seneca. epist. 86. Veteres sub veste lauabantur; Celsus,sub este primum in Balneo insudare, ibi ungi, tum transire in caldarium.
Guttur ex illuvie, vel ingluvie tetrum odorem exhalat: illuuies sordium 1 non lauando, ingluuies ventris, ab inglutiendo.
Id est, graues odores, Seruius ad illud virgilij .
S uamque exhalat opaca mephitim.
Mephitis, inquit, Dea foetoris.
Tubae in diuitum funeribus adhibebantur, Properum lib. y. sis maestae cecinere tubae. cum Abdita nostrum. I. iiii Detraheret licto fax inimica caput Tibiae in pauperculis efferendis, idem de funere suo. Nec tuba fit fati vana querela mei. Romani mutuati sunt usum hunc tubae aut tibiae a Phrygibus , si
lius. F. Theb. Cum signum luctus cornu graue mugit adunco; Tibia, cui teneros suetum producere manes Lege Phogum morsia. CANDELAE
Faces adultis, cerei pueris; itaque initum qudd adultus Persij enferatur cum cereis. At mirari desinet, quisquis attentus erit ad locum Senecae in extremo de breuitate vitis, At me hercle istorum funera ta quam minimum vixerint, non ad faces, sed ad cereos deducenda sunt.
Beatulus, vel qu bd hic immatura morte praeuentus fuerit ditiL simus; qui enim erat in magna re dicebatur vulgi sermone , beatulus; cui alludit Horat. lib. 2. Od. a. Reddatum ori Iobo Phraaten Dolidens plebi, numero beatorum
Vel beatulus, quod mortuus sit; mortui beatuli, selices Horat. Omnes composui felices.
Componebatur mortuus lecto puluinis farto; de adhibebatur c5- posito custodia, Ulpianus l. is. ff. de religios & sumpl. senen impensa peregre mortui quae facta est, ut corpus perferretur; luet nondum homo funeretur. Idemque Cr si quid ad custodiendum, vel etiam commendandum sa-
444쪽
num sit. Petronius Arbiter, non contenta vulgari more funus mys prosequi crinibus, aut nudatum pectus in cofectu frequentia plangere, in conditorium etiam prostri ta est: positum in Dpogaeo, Graeco more corpus custodire, ac fiere totis nodi bur diebusique crepit. Custodela ista seialis ut plurimum adhibebatur propter veneficas; Apuleius lib. i. Metamorphos. consipicor medio foro procerum quenda senem, insistebat lapidem, claraque voce praedicabar; Si qui mortuum seruare vellet, de pretio liceretur. 2t ad quempiam praetereuntium, quid hoc, inquam, comperiori hiccine mortui solent aufugere t Toce respondit ille. Nam oppita puer, cr satis peregrinus es, meritoque ignoras Thessaliae te consistere, ubi suae mulieres ora mortuorum pasim demorsicant; eaque sunt ictis artis magica Applementa.
De unctura dicturi sumus in legibus duodecim Tabularum.
Mortuus extendit pedes; &, extendere , simpliciter cecinit Papianius lib. I. Thebaidos.
--Tu matris honori Terrigenam Tioon Soras extendis arenis. Ita&, explicare, idem 1. Syluar. in patris epicedio. Sed te torpor iners. σ mors imitata quietem, Explicuit. HEsTERNI QUIRITES.
Setui testamento facti liberi,non vespilones,cadauer exportarunt: cognationis ergb, & amoris, quidam non contenti erant vulgari more funus prosequi, sed propenso in defunctum amore. proprijs humeris efferebant, Plin lib. 18. c. 3. Manumittebantur aliquando serui in testamento ut lanus Domini sequerentur pileati, aut cadauer thure ventilarent. aut idipsum efferrent ad pyram L unica, Cod. de Lat. liberti tollenda.
Huic Pettano conatur nebulam discutere Heraldus in Martiale.
Quae sit mens Persij in reliquis versibus huius carminis satyrici, . Turn. cap. 11. lib. a3. Adaeis. docet.
445쪽
Esto ut M sub nomine Alcibiadis lacessit, qui, cum neque usu neque aetate valeret, imperatoria sustinebat. Imperatoria definitur cura salutis alienae; quae cura seruatur in bello dc pace. Nam haec vita in belli & pacis oportunitate diuisa est. ut ait Plato i. deRepub. Alist t. Polit. c. 3.& l.Vnica. Cod. de Iustiniani Cod. confirmando,
Veneno hausto perije Socrates, Seneca epist. 98. ω io . & lib. de tranquil. animi. cap. 3. Gellius lib. II. cap. ai. Iul. Firm. Mathes lib. I. cap. 3. & Boetius libro primo, prosii. 3. Socrati obiecta est religionum violatio, dc iuuentutis corruptela , Tertullianus in Apologetico , lego partem sententiae Attica in Socratem corruptorem adolescentium pronuntiatam. Seneca epist. Io . idem de tranquillit. cap. Is.
Sapientiae condimentum aetas. Elegans in conuiuio Platonico locus sub persona Alcibiadis, tum vel maxime oculus mentis acute cernere incipit, quum primum de lorescit corporis oculus. Diuus Hieronimus in epist. ad N epotianum, adolescentia inter incentiva vitiorum, lumborsititillationes , quasi ignis in viriditate ignorum si socatur , ω' siuum non pote texplicare fulgorem. Verumtamen in iuuene aliquando senilis maturitas, Plin. epist. IS. lib. s. Apuleius 2. Florid. fenilis in iuuene prudentia. Symmachus epist. . lib. i. Fortunatus ad Leuntium Episcopii.
Paruus erat annis, trauitate senex. Iocose Varro ,sed neque vetulus canterius, quam nouellus melior, nec canitudini comes virtus. Cassio d. epist. 22. lib. '. multi iuuenes morum grauitate maturi sunt, e contra quidam sienes morum leuitute maculantur. DICENDA, TACENDA Q V E CALLES.
Magnum est Locutio, & Deo Silentio litare; magnum est, aut incere, aut loqui te meestive. Vt intempestiuum silentium pudorem onerat interdum , sic importuna responsio non rard de laude iam quaesita, meritisque diminuit.
Cum librae lances aequaliter suspensae sunt & examinatae,ium iustupondus est, neutra praeponderante; ac tum libra est anceps, ac utram
446쪽
in partem vergat, nescit pariter aequata de perlibrata. Rectum etiam iotes , o Alcibiade, illudens ait Socrates,per te discernere dc cognocere, etiam cum inter curua subit: cuius tum & animaduersio distaficilior et t. cum aliorum deprauatio, quibus admixtum est, speciem eius obscuret. & pati vitio prauitateque deformet. Quinetiam si regula vara & praua tibi in manum detur, quae, quod rectum est. mentiatur curuum Jc prauum, per te tamen tuaque sponte rectum intelligere poteris, de vitiosam regulam coarguere, haec Turn. cap. s. lib. 3o. Aduetc
Praefigere theta viiij sest mortis sententiam in reos proferre. vel notam adponere ad ea quae virtutis vel viiij sunt. Dicta de facta quae vocabant laudabilia, nota L. vel X. notabant; ita etiam contra, quae improbabant litera si designabant; Sidonius. isti qui volet exarationi Districtum bonus applicare theta. Ea scripta quibus theta mustum erat, dicebantur a grammaticis deculpata, ut apud Agellium lib. 19 cap. I. nam culpae dicebantur
anno tamenta vitiorum in alienis scriptis. QT IN TU IGITUR DESINI s.
Quin desinis Imperatoriam,si ossicia imperatoriae nescis; quae sunt rem romanam tutari armis, motibus ornare, legibus emendare; Horatius epist. I. lib. 1.
Cui veratrum nigrum aduectum ex Anticyra magis necessarium
Responsum Alcibiadis siue Neronis nequiter viventis. Voluptas, inquit, mihi summum bonum.
Insolatio duplex, una naturalis scilicet apricatio.altera est artificialis, & balneatis, cuius meminit Seneca epist. At nunc, inquit, blattaria vocant balnea, si qua non ita aperta siunt, ut totius diei solem fenestris ampli imis recipiant, nisi Luantur ut colorantur. Chromatiari ad est colari dicebantur, qui ungerentur, de in oleo essent, ut oleum corpus
Inspice tu. Persius inquit Neroni, vetulam Baucin oleratricem eam si rogem ut te interrogaui, quae tibi summa boni est 3 non secus renponderit quam tu qui princeps de imperator. Anicula te adaequat
447쪽
sapientia, ut oratio tua E maiori prudentia non profisciscatur, qu ni eius contumeliae, conuitia, qua seruulis nequam in vijs ingerit. Id x enim esse videtur, cantare ocimum, quod seritur cum maledictis, teste Plinio lib. i'. cap. 7. Vt vero te ex genere venditas. terisque bonis smilibus, sic illa se liberam & ingenuam vernulam seruam dicit. Aut potius significat Persius mulierculam olerum venditricem, quae per urbem cantitat Ocyma venalia , quae serui solent emere, aeque ac ipsum Alcibiadem, si mauis, Neronem,upere ; Turn. cap. 8. lib. 3o.
Vultuosus, elatus, sufflatus esto genere non tam paterno qu in materno tu Nero, qu bd mater tibi sit Agrippina, & ratione huius tu de stemmate domus Augustae. Neque vero patrem iactat Nero, quia
is omni parte vitae infamis , a thore Suet. c. f.
Adclamatum Neroni in spectaculis. καλος Κά- . . AmVων. formosus Caesar, Apollo. Dio in Nerone. At Sueton. cap. II. vultu, inquit , pulchro magu quam venusto. Romani.ut Lacae demoni j formae dignitati & proceritati plurimum tribuebant: l acaedemonii eminenti statura, & eximia corporis maiestate regem esse volebant; quae qui non haberet, succeilorem p tius de filium regis, quam vere regem existimabant. Pulchtitudo maxime cernitur in duobus, nimirum in iusta statura.& legitima conuenientique partium singularum corporis constitutione. I usta statura aestimatione romana senum pedum circiter fuit: in tyronum delectu proceritas iusta censebatur si senos, vel certe quinos pedes, & denas uncias habere probarentur, ut scribit Vegetius lib. I. cap. V. Imperatores Valentinianus & Valens in tit. Cod.
Theodos. de tyronibus dilectum haberi iubent in quinque pediabus , & septem uncijs usualibus. Verum qui septimum pedem implerent; proceritate notabiles & quasi gigantum loco habebantur, Sidonius Apollinaris. lib. 8. Hic burrunio septipes, frequenter Flexo poplite supplicat quietem.
Interea, ne quis aberret in rerum veterum memoria,pes Romanorum longior, de aliarum gentium breuior; quamobrein non alicui mirum esse debet, si decem pedum homines in historia graeca mem rentur. Iulius Capitolinus narrat maximum pedum octo , eo plus; quod si accipias de pede veteri Romano, stupenda proceritate fuit. Pulcher a vertice ad imos talos obseruabatur. pedes modici in lamdem, ut grandes in vitupetium: qui erant hac parte corporis virios, dici solebant pedones, planci. Seneca cap. 18. libri in sapientem no
448쪽
eadit iniuria, tribuit Iulio Caesari pedum encrinitatem. Crura suris sulta turgentibus erant laudi, Sidonius Apollinarius lib. i. epist. in laude Theodorici regis: contra exilitas aurum vitio,
Cuneum femur, internodia poplitum bene mascula, genua minime rugosa.
Patulae manus, longiores digiti in homine suis partibus absoluto. quemadmodum breuiores in homine undecumque deformi notabantur. Patulas manus & longiores digitos in militum delectu laudat Vegetius: patulis enim manibus & longioribus digitis milites valentius arma tractant: & qui milites munus Martium & functione militarem auersantur , ut inhabiles sint, digitos sibi amputant, Suet. in Augusto. vide Cui acium cap. 9. lib. is. Obseruat. quibus adde quodlegitur l. 4. s.&ro. Cod. Theod. de tyronibus. Milites ei uia modi imbelles inter iocum appellabantur, murri, vide Ammianum Marcellinum lib. Is.
Dura brachia id est pilis aspera: Duri, pilosi, histriculi. non glabrae
commendabantur.' Veteres brachia, & crura pumice, resina, psillo. thro, salamandra, de veneto luto expolibant; quod Plinius appellat lib. 19. cap. t. pilorum mirationem. Laeues enim illi & glabri virum euitare videbantur. Persequor reliqua corporis; ille, cui succincta essent ilia, qui ventre modicus, ille, cuius pectiis accederet recedente suo, ille, cuius abdomen non propenderet, merebatur laudem. Ceruix succulenta deiiderabatur, liniit non eminerent nerui, Apuleius de Batillo. a. Flor. ceruix succi plena, nec cedens neruis. Laus ex cute lactea, quae propitis inspecta iuuenili rubore suffii deretur: rubor laudabilis, quem non ira, sed natura & habitus corporis inducit. Labra subtilia, nec dilatatis oris angulis ampliata nil detrahebant legitimae conformationi corporis. Nasuti commendabantur; Artemidorus lib. i. cap. I p. rationem luculentam reddit cui nasuti cordatiores sint, ac venustiores. Nasus venustissime incuruus non dabatur vitio, Martialis.
Frons breuis , atque motas breuiter sit naribus uncis.
Pulchrum, quando geminos oculorum orbes hispidus superciliorum coronaret arcus ut cum Sidonio loquar lib.i. epist. id est, si supercilium hirsutum geminos orbes obtegeret. Summum de ultimum in homine, capitis apex rotundus: Cassiodorus lib. de anima. cap. 16. caput nosseum ex ossibus compactum in similis tudinem stberae caelestis rotunda concauitate formatum est.
Pannuceius, pannosus laceris pannis, pruinosis, Iuuen.
449쪽
Viis adulator fulvo precingitur auro . I sola pruinosis minet facundia pannis.
Discinctus seruus . id est male cinctus, male seruiens; cui opponitur praecinctus, id est sedulus, scitule ministrans. Servius ad I. aeneid. accinctus, inquit, industrius; discin tuae, piger. neghens.
Verna interdum nomen maledicti; Ennodius de Veneto qui Gal
lis obloquutus est, maculatae vernula terrae. v T NEMO.
Tu, inquit Persius, imperium ferre in populum,& illius vitia intueri potes, ad tua caecutis; Catullus, Suus cuique attributus est error, Sed non videmus, manticae quid in tergo est. Seneca, papulas obseruant alienas ipsi ulceribuι obsiti. ARAT QIANTUM NON MILVVS OBERRET.
Magnitudo latifundiorum Vectidij Iignificat ut ex miliiij volatu; Iuuen. saty 9. tot miluu intra tμa pascua tisiis. Modus agri possidendi fuit definitus lege Stolonis i Titus Liuius lib. 3 . quid legem Licinia excitauit de quinquaginta iugeribus, nisi ingens cupido agros continuandi. Miluius, authore Festo, a uis circanea, quae iniueuit circare siue ci
Cum instant Compitalia, quae alij festiue celebrant, huic sordido, parcipronio Genius unister, non propitius est; iste cum Genio suo belligerat die Compitaliorum. In veteri kalendario semel notatata
sunt sexto Non. Mai. Varro lib. s. de lingua lat. compιtalia dies attributus laribus; quotannis is dies concipitur : aetate Varronis non nisi vita Compitalia; eorumque dies, ut fere conceptiuarum feriarum, incertus fuit.
Compitalibus, ut die festo, suspensum aratrum.
Rusticus coenula contentus ingemit ac exclamat, hoc bene sit; quaesormula est fauentiae, Ouid. 4. fas Postmodo glans nata est, bene erat iam grande reperta.
Cepe velatur membranis tanquam tunicis. Salisberiensis, cepa nicatior, densatus pellibus. Victus priscorum cepe; Varro in bimarcho ; aut Cratuus nostri cum alium σ cepe verba eoru olerent, tamen optime animat ierant, Homerus Nestori de Machaoni pro obsonio apponit cepe & mel flauum.
450쪽
Tria sunt in vino flos, flox,& quod proprie vinum dicitur; Caecilius, ego neque florem, neque flocces volo, mιὴι vinum volo. Flocces autem vocavit faecem, qu bd in faece sint flocci quidam,& panni; unde etiam Pςrsius cecinit pannosam secem. Per saccum saeces vini transmillae olim purgabantur; glossae veteres Graeco Latinae, de co, faeco, sacco, succolo.
R idiculus miles qui vulnuVillatum sibi aureo baltheo tegeret; non minus vecors dc insulsus, qui ingenium & mores corruptiis mos claritate generis sui conatur obducere. Nam ut miles iste aliis quidem hominibus imponit,& verba dat, vires autem & neruos omnes decipit; ita perditus & nequam supercilios,fronte, Nabias, splendore famulae potest in errorem inducere saltem eos, quibus ignotus est. seipsum nequicquam potest decipere icclamante conscientia, Turn. in Aduers.
Non dignus imperatoria si auarus, si libidinosus, si periurus es.
si quicquid tibi moleste amareque prurit ea parte, quae virum 1 muliere discernit. facis; si quicquid amarae titillationis in eam parte incidit, facis. & in omnem libidinem te prosundis, penique inseruis, non te ut capacem gerendae Reipub. iudica, licet popellus tibi blandiens aliud sentiat. AMARUM.
Disserit Aristoteles multas voluptates a molestiae impulsu oriri; illa urtica dc scabies libidinis amara & molesta est,nec qui e scere sinit pruritus titillans.
Puteal Libonis ara sitit, non domus, non tribunal. Ad hoc iurare soliti iudices cte aduocati: Horatius lib. I. puteal Libons mandabo sicciti, quasi dicat. sint sobrii iudices qui ad puteal Libonis in leges iuraturi se conserunt Plinius lib. 4. epistolarum meminit senatusconsiliti, quo qui negotij aliquid haberent, iurare debebant nil se ob aduoca. tionem cuiquam dedisse. Et aduocatos etiam iurasse,nil se ob aduocationem accepisse constat ex Horat. sat.s.lib. 2. Ante fecundum Rosicius orabat sibi ade festa puteal cras. Quia iurare in aram Libonis cum aduocatis suis litigatores solent; hi quidem nihil se dedisse,cauisse, aut promisisse:illi vero sese nil accepisse ob aduocationem idcirco cecinit Horatius Roscium orasse aduocatum suum,ut sibi adesset ad Puteal Libonis; ad quod huiusmodi i