장음표시 사용
331쪽
tem modus j dc conatus ex particularibus ei instantiis pensenduserit,fiet que pr sertim auertendo mentem ad aliud obi ctum Sed ubi timoram conscientiae viri experti sunt nunquam se consentire,& resistendo ne dum non proficere, sed aemiisinap ti , a poterunt etiam absque veniali , illas contemnes e , sibi huci in modum potius quasi fuga , quam resistentia compe-
Dubitatur quarto. Qualis inaduertentia iudicanda sit splenε
voIuntaria,& deliberata. In hac reob Certum est primo. Aliquando inaduertentiam,vel ex impetu passionis,uel cx naturali causa etiam si concurrat aliqua negli. geluia,etiam si diu durarer,etiam si quis aliquantuIum delectaretur posse est e in tantariam, e c indeliberatam ac proinde non inducere pecc.mortanon enim semper positum est in potestate nostra recordari eorum qua oporteta . ta , Certum est secundo lanc inaduertentiam esse peccatum mon tale , c cum enim ex magna voIuntatis malitia procedit, neduni non minuit voluntarium, sed adauge .d Regula autem generalis est , ut qui habitum contraxerin consentiendi huiusmodi peccatis quando aduertunt,ita ut excΟ-gitatione mox ad opus patrandum exeant, censeantur in dubij, peccare mortaliter, secus qui benὁ affectam erga Deum voluntatem habent, lentque resistere,&abstinere nediuti ab operesseda consensu cum aduertunt. - a Dabitatur quinto. An delectatio morosa , idest, an simplax complacentia,& delcctatio sine consentu exequendi pus sit mox tale. Pro solutionα Notandum primo. Inter voluntatem efficacem, & simplicis complacentia hoc eise discrimen, quod illa totam maIittam inr-tuatur ab opere malo , prout executioni mandando, haec au
Et quidem maIitia,qna est ex obiecto,& circumstantiis, licet primario inlita stiri exteriori, secund3rio tamen derivatur etiam minteriorem, cum hic sit illius causa', unde sicut medicina per analogiam dicitiir sana in ordine ad sanitatem , quam inducit sic voluntas efficax operis mali , quod causat, dicetur βc ipsa
Hoc autem non contingit inuoluntatem simplieis complaee tiar, cum praescindat ab opere; Unde fieri potest ut aliqua ops ratio externa sit sine culpa , & adhuc fimplex de ea complacentia sic peccatum, patet instii pro uiolenter illato, qiaod ex se quidem non imputatur ad aliquod precatum et , qui illud patiatur, quamilis adhuc peccare possit , si de eo aduertenter delectetur; patet etiam in sententia capitali iuste in aliquem delinquentem lata, euius complacentia, quatenus malum alterius in
332쪽
Notanduna C N quis prςcxistente uolantate emcaei ailhue ab opero retraherctur,quia uidet illud esse malum,uinc uolirmas ex usabitur a peccato. Ratio qu sit pra, quia scilicet uere cycludit propositum pe candi, de hoc ex motivola neliatri. L . . Idern qtie dicendum si truditiuum esset ad euitandas poenas in As. Th. Rroi, modo ex alio capite opiis non placeret, nec amplius de λ. 7 ,ar. executione cogitaretur,alioquin timor essct seruilis cum seruilia 1 tate his praemi sq. '. ib Respondeo, Delectationem morosam , seu Complacentiam de peccato mortali in materia venerea, nam inali s infra, csse mortalem. Probatur primo ex Patribus. e Chrysostomus enim damnat, mi.&alii dum concupiscere ad adulterandum , sed Z vidcrc ad concu- apua My. piscendum. nu. s.
d Nihil omi tuis operi fornicario, illecebrosam affectiodem ε Hom. τad quata e Augii itinus propter:hanc aeternum reatum incurrere- 2 Μ- m. mines asteucr.it. subscribunt Grez.Ι id Sς- inlitat Secundo ex Scri pturas lautiismodi noxias cogitationes incre
pante, et attest. antque eas a Deo separare. LQ. i Tertii ratione. Res mala tepugnat rectae rationi,ergo debet di Timo
splicere rectae uolulatati. Dubitatur sexto. Quodna debeat esse obiectum,ut delectatio motosa sit peccatum mortale. Suppono autem.ut ιupra dictum est,delectationem esse uel de re inala cogitata,vel de ipsa rei mare cogitatione. ' b Ducendum primo . Delectationem morosam de ipsa cogitatione,& bonam esse , si ex bono motivo procedit, nempe con a b .c. racionandi,tegendi,&caetera. Malamantem cum aliquis pereqm a semeti plum peccati periculo per consensum in opus cxponit ,
- ι Dicendum seeundo,Nihil refelet ad malitiam delectationis, cu decisis an fuderenmurathuel positivo iure prol ibi in-Ratio,quia utrobi cobiectum est motrλliter malum vat, , Continrituri idocuerunti Gabrieb, m L des m . n. & Corduba uoletius tanto idelectatione imdcve suapte natura ma- putat ilo. ia,ut furta , homicidia s&Cae t. esse lTal. am , non autem epin Medin. C. quae est de re mala ob prohabitionem, v t sunt ludus,carnium esus de resti. q. Me Veneris Sc. i. s. Probam primo. Quae mala si rea tantiam ratione,quia proia musiam,
duis, . dubita possera non ut se prohibita , esto ii appreti dantur non probia
dabio tertio. i. o r. parte quarta, quς io uigelim a prima, articino scptimo.
333쪽
hibita non erunt mala , S ut sic pollit quis impune de eis delectari. Confirmatur, quia posset quis desiderare a non esse prohibita: Respondeo concedendo totum, non enim sumus in casa n stro. sed loquimur absolute,ctim quis de eis delectatur 1 me huius modi praescissione. Probant secundo. Intentio I egislatoris etiam Ecclesiastici ,est
tantum ut lex suo tempore Obseructur iecundum opus exterius, er m praeter hanc,ni illam aliam ob lagationem inducit. Respondeo non esse in potestate Legislatoris prohibere opus, di non includere delectationem molosam circa tale opus. Ratio, quia cum opus ex prohibitione rςdditur malum , redditur & neces ario mala voluntas efficax cina ipsum, cum ex huius malitia illius reatus derivetur. io Dicendum tertio. Quamuis omnis voluntas cfficax de Ope sim, ut εre est obiecto malo mortaliter, aut venialiter, mortale, aut Veniale peccatum sit, pro ratione obructi, simplex lamen d . lecta- Iimra, mintio, aut displicentia non tantum ex obiecto , quantum ex Op- Ima risu positione ad rectam rationem , virtutcna , peccatum mor- mu ab ν bdrale, aut veniale erit. Ratio utriusque patet cx dictis . Hinc isse i etia, μη fertur. ' . o. σ3οὐ b Primo simplicem delecti thurem superbiae,quia ex se oppo ε νε ni tu r virtuti humilitat: s,li sit notabilis,ec inani erata, ut suit in A agetis, Esse .peccatum mortale. , CSecundo, Desectari de peccato, prout est ostensa Dei, esse mor
Ratio,quia est contra virtutem cIaaritatis. Terito notabi em delectationem contra mandatum Superio- aris,esse mortalem. Ratio,quia opportitur virtuti obedientia,&in his casibus.simplicis complacentiae, species peccati sumitur non ex obiecto, sed ex motivo,quo quis delectatur. inarto delectari de alicrius damno i otabili, vin Orre,praeci pili ,c c. prout sunt malum pers bi , Esse mortale Ratio, luli1 hoc opponietur virtuti charitatis, vel misericordiae, inter saeuitiam,. crudelitatem,coi .sulec Diuum Thomam sociis autem e 'er,si qui et delectit retur de commo lo tibi inde obuena - tu, alit ridicula circumitantra,vel ruita nouitate, aut alio mouuo ,
. iamlemque ob causani delectari de liuio etiam prohibito ,
modo per hoc non incucat alios ad luden cum, non est i Ital - - ΛRatio, quδ supra, nam si hoc opponinetur alicui viri illi, certὰ non alteri, qualia Eu trapuliae, aut huic opponitur citatu ludus non . prohibitus, cuius tamen delectatiouon cIt prohibi in , sedc -- cedi M.
334쪽
a Nec obstat quod Augustin asilamnata spectum venationis, ain psr4ν nam ipse tantum de ea intelligit, in qua venatoris vita periclita di refrenartur, I adspicienti nascitur delectatio ex hoc motivo, quod est in c. vides
Ex quo etiam deducitur,narrantem furtum,vel homifidium a. se commissum cum delectatione ob damnum proximi , peccare mortaliter, secus si ob bonum sibi secutum,vel subtilem momentum,quo ita patrata sunt. Infertur quintci Desectationem interiorem de obiecto vene. reo si sit immoderata,& notabilis esse mortalem. Ratio, quia opponitur virtuti castitatis. Sexto infertur etiam in assectu simplicis displirentiae attendendum esse motivum,ex quo illa procedit,nam quando hoc nulli virtuti sopponitur, nullum causabit peccatum , sic non peccabit qui de ieiunio sub prςcepto tristatur ob famem,vel molestiam, ν' .iccae Sic etiam,quia Christus de morte,quam sebire tenebatur sub praecepto,tris abatur tantum,quatenus erat malum naturi, ideo nullatenus peccauit. E contra,etiam si quis tristaretur de proprio . peccato ob maximum emolumentum , quod inde 'inimico euein nites raesertim si non aliunde sibi peccauissem spliceret. Dubitatur septimo. An omnis delectario morosa sit in materia venerea unius speciei,an potius iuxta specificam operis exte- irioris diuersitatem,& ipsa specificetur. Pro solutione recolendum ex supradictis , quasdam luxuriae species uni tantum virtuti opponi, scilicet castitati , cuiusmodi
sunt fornicatio. & peccatum contra naturam, nonnullas vero, praeter castitatem,opponi etiam & alteri Virtuti, ut adulterium, castitati,&iustitiae, Lacrilegium, castitati,& RHigioni ,&c. hoc supposito. . . a Respondeo. Omnem simplicem complacentiam rei Venereae Ut pote unam castitatis virtutem, esse vinis speciei; non enim 'in illam toti obiecti malitiam transfunditur,sicut in voluntatem efficacem,unde apparet, b Authores in hac re,verbis, non sententia
'' Aod autem fallit in eo. qui absoluid votii castitatis emisit ;i,
nam per desectationem inbrosam , se aret Giam contra Religionem, cum voto se obligallei it absti. c re ab utroque actii exteriori,& in aeriori, secus ii aliquis tantum exteriorem actum misuisset. Ratio, quae supra non enim in simplicem complacentiam tota obiecti materia derivatur. Caeterum ex Diuo e Antonino v d Nauarro 'optimum censetur ad poenitentis statum intimius di noscet dum,etiam in mor o. gsis delectationibus liuiusmodi obicisti externi deformitates expli ncare, ita ut aperiat se delectatum in cogitatione venerea eum p.
335쪽
Dubitatur i. an sit peccatum mortale in coniugatis delectari extra adhun matrimonij de actu coniugij , maxime in absentia alterius coniugis. a Respondeo. Nullum esse peccatum , etiam si delectatio sit Da. H. a Pal. 4. d. nedum in voluntate , sed in appetitu sensitivo. I, 2 . is s q. 4 o Probatur delectatio in praetentia utriusque coniugis, item ta- Dν,2.-itiaci. . Gers &- ipsos etiam sine animo consuri,andi copul wε ci lam, modo non absit periculum pollutionis , nullum est pecca adiud siv tum , propter bonum matrimoni , ergo dc delectatio in absentia ,- .n h. . alii.&e, line huiusmodi periculo pollutionis , ob idem matrimonii h serii Chii num , non erit peccatum , secus si quis nedum cogitatione desc-sost hom. staretur, sed de tactibus impudicis sc prouocaret , etiam sne pe- 17. i Mart. riculo pollutionis. . Nam A- Ratio, quia huiusmodi prouocatio non est ob bonum eon' r. Loin iugii.*ς pμψ' Confirmantur quae dicta sunt, alioquin satis periculosus esset --I 'η λδ' status coniugatorum. Neque aliter sentientes firmum habent' aliquod sundamentum. , Dubitatur nono . An peccet mulier vidua delectandosa dei actu matrimonij praeterito, vel sponsa de actu matrimonij futu- ro, secluso periculo pollurionis, vel consensus in illicitam cinRelpondeo, vel dele tatio est ex motruo venereo, quia scili eet apprenditur actus matrimonii, siue praeteriti , siue autem su a
. turi, ac si praesens esset, Sc hoc ut conueniens tactui , & libidinem explens, & est mortalis , cum omnis eiusmodi delectatio extra actum matrimonii, utpote notabilitercastitati repugnans, i. inuti. iis c Diuina leges te rohibita, Vel prenditur ex motivo honesto, is ..... M. csi tui n. pura vitandi foroicationem, vel habendi prolem, vel commo. a i dum temporale,&c. 'cest.licita.l Contrarium docuerunt d Caiet. alij' ais: t. o. Probant primo Delectatio interior sequitur naturam operispus r.ro. exterioris sed actus pisteritus, uel futurus matrimonii est licitus ergo de delectatio. ud- Μαι. Respondeo ad minorem actum matrimonij esse licitum pro eo tantum temp. e, quo fuit, ues futurum est matrimonium, i& consequenter deseerationem de eo non esse alicti licitam , nisi concomitaliter ita ut matrimonio non existente reddatur ilia . .licita. ' .
Probant secundo. Asimili potest Iudex delectari de actu Iu stitiae iratidicatiuae,pr teritae,ergo&mulier de actu uenereo prae
Re ordeo disparem esse rationem, etenim obiectum in uelii Iustitiae indicatiuae semper est bonum , nec nulla lege prohibe- tur, secus est de actu uel eo ., qui tantum est licitus in matri
336쪽
itiditur oc peccato momta i lilli hac conditione, scilicet, sinone' et peccatum a Dicendum primo. Si compricen tia ex prauo motitio, verbis ratia libidinis,od ij, intuiti t. ae, erit peccatum inor tale,etiam si sit luti conditi ne . Rario, quς supra, nam complacentia sequitur rationem in
Didendum secundo. Desiderium efficax de re sib conditione hone ita, verbi gratia, de matrimonio in rus tu sedandae inimicitiς , vel acquirendae haei editatis, similiter desiderium efficax de ii omicidio, sub conditione Reipublicae liberandet, deci non cit pecca- Ratio, quia voluntas estica X qualificatur ab opere externo , quo . ,existente hone sta conditione, numquam est malum, secus, si quis habeat honeitum desiderium occidendi, si licitum es. et homicidium Ic moueretur odio in personam , Iec. Ex quibus deducitur primo . Superuacaneam esseo illinctionem allatam circa hoc abb Adriano, Malijs de re mala, vel iure naturali, vel potiti utcumque enim mala semper sit complacentia, Stestica de id eritim circa illam, etiam sub conditione, se habent modo supradicto. Deducitur secum to e Caietanum, Sc asseclas salti, dum indi stincte damnant quamlibet eiusmodi complacentiam sub conditione, quippe qui is se innitantur fundamento , scilicet, operis malitiam in simplicem complacentiam derivari. d Pubitatur undecimo. An delectatio morosa consurgens Ob pulchram muliercin visam, sat peccatum mortale. Idemque e bili mel de cogitatione, defcctatione insurgente ex tactibus, osculis, bc amplexibus, tam foeminae, quam viri. In hac dii sicut ἐ
Primo. Certum est nullam sensationem naturalem secnndum se esse peccatum. Ratio, quia et tab ipsa natura,ac proinde visus, A tactus secum dum se non nint peccata. 3Secundo, Cerrtim est, huiusmodi natii tales se sitiones posse bene,& ma e fieri, respective ad bonum, vel malum motivum , a quo procediant, sic qui videns pulchram muliere in , delectetur saudando Deum, iuxta illii de Dallidis Propheth. Delectalli me Domine in tactura tua, nedum non peccat, sed meretur . Qui autem id facit ob leuitatem, reccat venialiter, qui Iob libidinem,
Tertio. Certum est , delectationem morosa in ex tactibus sosculis ,&lexibus eodem modo esse peccata , pro ratione motivi, de intentionis,ex qua consequitur, ut de visu dictum est, circa quMinuat moriam reuocentur, quae supra diximus desponiis Quarta Ua' L
337쪽
Qtrario denique,certum eii desectationem insurgentem ex tactibus,osculis,&lexibus, quς non ex motivo venereo, in partibus honestis sed ex c. Hi honesta fiunt non esse peccatuli, , qualuuis tunc ex somite riginali ,vel Diaboli, sugge-itione, aliqua instar erct de ct tio, modo 'nullus consensus i t rurri at,idem . que dicet oum,cum in i cis frequentibus. prae multitudine inuiti se tangu ut homi- ι
339쪽
Anglo Cosmegationis Casinensis. Authore 2
multis quae impressorum inclima passiin irrepserant errorib. exprigata:&genum ccmdori authoriSauillogr.ipho congruenti restituta.