장음표시 사용
671쪽
Iove, in Elost. Doct. c. tim, Suinte Marme , I. I. Elos. et T. IV. Gall. Christ. La Croiae Maine et si Verdier Cau privus, Bibl. 'anc., meer in Chron. Binet en ta Viede Ronse, Blanistaura, Hist. des MuιL des Requet. Q Addas Baylii Diction. hist. S. V. et aliOS. Galliarum J Numerus pluralis haut facile quidem apud melioreS Scriptores reperietur, sed B. divisionem Galliae in complures partes respexisse Videtur et analogiam, cf. Cis. Pro Fonteio c. 3: scitis, iudices, maximos populi Romani exercitus in duabus Hispaniis - fuisse. pro Lest. Manil. c. 12: duabus Hispaniis et Gallia Cisalpina praesidiis ac navibus confirmata. Caes. D. C. 1 , 10: Pompeium in Hispanias iturum. c. 29: interea Veterem exercitum, duas Hispanias confirmari. III, c. 73: quod duas Hispanias, - PacaViSsent. Sallust. Cat. 18: Pisonem cum exercitu ad obtinendas duas Hispanias mittere; ubi videas Eortium et Miletium. Plin. Hist. N. 17, 26, 40: Hispaniarum Vindemitor. Tuc. Agr. 28: c0hors Usipiorum per conscripta. Hinc in Inscr. ap. Grut. 375, 1: mentio est duarum Germaniarum, et 457, 6: Germaniae superioris. et 502, 6: Germaniae inferioris. - Audias quae praecipit Hermosius ad es. D. C. III, c. 73 p. 445: Den Plural bet Lundernamen honnte der Lateiner nur setgen, WO factis cher Unter- schied und Wirhliche geographische Sonderung Stati fand. Soversielie icti aucti 2 c. 28: cohors Usipiorum per GermaniaS conscripta, i. e. tum superiorem, tum inferiorem. Lmato J i. q. nos dicimus Ambassa leur, Gesandier. Scriptores posterioris temporis usurpant Vocem penitus barbaram Ambussiatoris fanibus hiatoris, Ambaxiatoris' e. g. huctor Breviloq. Ambussiator est Lmatus Prinis is in arduis nessotiis. Concit. Constantinop. sub Menna Act. 4, p. 696. Edit. 1618. Heraesius Diacontis Ambasiator Euphraemii Patriarchae Theopolitani. Stephanus Diaconus et Ambasiator Episcopi Caesareensis. Vide Thvxroestium in Attila c. 13 in Ludovico cap. 4. etc. Vitam S. Zenobii
672쪽
65a Annotatio in Epistolas Bunelii.
Episc. Florent. tom. 6. Maii p. 54. - tom. 3. Concit. Hisp. p. 650. V. Du Carve, Gloss. T. I. P. 1. S. V. PNep. Hannib. c. 7 : His magistratibus Iesuli CarthaginienSes Romam venerunt. Cis . Orat. 2, 37: quum Ath
nienses ad senatum Iesatos de suis maximis rebus mitterent.
pro Arch. c. 4: legati cum mandatis et cum publico testimonio; nos: Abyesanine mit Commissionen und Creditisen. de Seneci. c. 13: legatum esse apud regem, kouisticher Sandier sein. D cf. Iani philol. Lexicon der reinen undZierlichen Latinitat. Leipκ. 1730. 8. p. 133- quum ad eum scribimus J Editio Steph. ubique habet
cum, qua de ratione scribendi sive ορθογρανίψ etiamnum dissentiunt grammatici. Nolten. lex. Antibarb. c. 46. S. V. haec adfert: cum coniunctio et adverbium scribitur etiam quum et quom. Ouom exolevit: quum autem a plurimis eruditis praefertur, Omissa altera illa scribendi ratione per cet disserentiae ergo praepositioni rectius relicta. Cui distinctioni etiam magnus ille Rhetor, Ouintilianus, L. 1, c. 7-DVet; eique merito adstipulantiae Scaurus, Velius Loussu Victorinus in Orthoyraphiae praeceptis , et alii recenti0res. Atque haec ipsa disserentia incurrit illico in oculos sequentibus locis, obiter in Ciceronis lectione observatis, nempe lib. 2, Ep. 13: Eso, quum mihi cum illo ma u.iam stratia esset; et lib. 3, Ep. 6: eum illo quum. loquerer, et lib. 3, Ep. 12: Nondum erat auditum, quom Gaetum Villium cum his ad te literis misi, et lib. 15, Ep. 2 : 0uae quum eN-Sem in consilio meo cum Rme locutus; et pro Archia c. 4. neunte: Ouum esset cum L. Lucullo in Ciliciam profectus. Cellar. p. 121. - Forcellin. Thes. L. L. T. L p. 636. ed. Germ.: γ Ad scriptionem quod attinet, placet Cellario et adiis discrimen servatum ab antiquis multis, teste I eL Lonss. .
Orthostr. p. 2231. Capro p. 2241 et Terent. Scaur. p. 2261.,
ut quando est adverbium temporis, seu coniunctio, quum Seu quom scribatur; cum vero, si sit praepositio. Id confirmare etiam Ouintil. I, 7, probat Spaldissius , cum antea ib. locus ita legeretur, ut quom scribendum doceret pr0
673쪽
adverbio temporis, quwn pro coniunctione causali, cum pro praepositione. In Veteribus quidem, quae exStant, monumentis non facile quum inveneris, inquit Cellarius. Nam quom Satis apparet antiquum esse. - Grammaticorum locos de hac controversia classicos legere excerptos poteris in E. I.
A. Seuertia libro sane egregio: aras Geschichte una MD-tist ymi undete Lai. rachlehre On 5 Bdchen. Brandenb. I798. 8 9 f. 116 sqq. et f. 1829'' imprimis autem consulas Konr. Leop. Schneider , Elementarielire der lat. Sprache, T. I, p. 336 sq. G. F. Groteond, grossere lat. Gram. T. II, g. 194, p. 212. Zumpi, lat. Gr. l. 5. Rams- horn, lat. Gr. l. 15, 2. cum quo J Nouen. c. 1376: eum quo bene: usitatius tamen pro eo quocum Vel quicum. cf. Cic. Osr. 3 , 19. Dignum esse dicunt quicum in tenebris mices. Em. sum. 5, 2l: quibuscum essem libenter. Idem Mil. 5: Cum quibus in ceteris intelligis abfuisse. Plin. Ιl. N. XIX, 3, 18:quidquid sit, cum quo decoquatur. - γ Optimi quique
scriptores praepositionem cum ante relativ. ponere solent.
bus causas cognovit.- Ita saepius Ouint. cum quo. V. 3 , 6, 13. 14. 16etal. cf. Drust. ad Liv. 38, 9. 2. ΡΑnnot. in
Forcellini thes. T. l. p. 636. - Addas Rumsh. f. 161, 3,
cum quo nobis - intercessit J Eadem Verborum compositio apud Caes. D. C. ΙΙ, 17 : necessitudinem quidem sibi nihilo minorem cum Caesare intercedere. c. 25: Huic et paternum hospitium cum Pompeio et simultas cum Curione intercedebat. Cic. ad fam. VI, 13, 5: Veteres mihi necessitudines cuin his omnibus intercedunt. Ouint. 15: Is, quicum tibi amnitas, societas, omnes denique causae et necessitudines veteres intercedebant. Coel . 13. s: Quod quidem facerem vehementius , nisi intercederent mihi inimicitiae cum istius mulieris Viro. Terent. Hec. 3, 1, 25: Magnum nescio quid necesse est evenisse, unde ira inter eos intercessit,
quae tam permansit diu. Cic. Fam. XIII, 23: Inter nosmetipsos
674쪽
654 A nnotatio in Epistolas Bunelli
Vetus usus intercedit; et A. 65 in.: multa et magna internos ossicia intercedunt. Accurate exponere J Noli dicere hac significatione eracle, quod tantum apud scriptores posterioris temporis legitur ut apud Gem N. A. 1, 3: Theophrastus super hac re eX- actius, quam Cicero, disserit. Mela I. prooem: Dicam alias plura et exactius. Sidon. Ep. 5, 11: Exactissime pascere. et 7, 9: ut exacte perorantibus mos est. cf. Vorst. de Lat. Mer. Susp. 266. Cellur. Cur. post. p. 114. Hadrian. Card. de Eleg. Lat. Serm. p. 151. Grysur, Antibarb. p. 285. Mebs Antig. 2. Lateinschr. p. 602. Ed. 5ta.) Contra Cic. p. Arch. c. 8: Quae vero accurate cogitateque Scripsisset, ea sic vidi probari, ut ad veterum scriptorum laudem per- Venirenti Oss. I, 2: accurate copioseque a philosophis disputata. Brut. 22: Studiose accurateque aliquid facere, ib. 80: accurate et exquisite disputare. ad Attic. 8, 12. Accuratius mihi perscribas velim. Addas neber, Uebungs-
e onereJ Cic. sn. 4, 1: tam multa memoriter, tam obscura dilucide exposuisti, 3, 4: rem pluribus Verbis exponere. Caecil. 8, 27: Vitam alterius totam e licare, atque eam non modo in animis iudicum, sed etiam in oculis conspectuque Omnium e onere.
in praesentiaJ Nep. Alc. 4: Quiescendum in praesentia. Them. 8: Huc quum venisset, et in praesentia rex abesset. Liv. 24, 22: Tutiorem ratus esse Viam, si in praesentia tempori cessisset. . Caes. B. G. 1, 15: Suos a proelio continebat, ac satis habebat in praesentia hostem populationibus prohibere. Cic. Fin. 5, 8: Sed quoniam non possunt omnia simul dici, haec in praesentia nota esse debebunt; ad Att. 15, 20: Hoc video in praesentia OpUS esse. Famil. 4, 5: quod in praesentia mihi in mentem Venerant, decrevi brevi ad te perscribere. Ouinctil. X, 7, 22: Vis
Omnis intendenda rebus et in praesentia remittendum aliquid ex cura Verborum. Vid. Spatilino. ann. ad hunc locum Ter. Ad. 5, 2, 14: Provisum est, ne in praesentia haec hinc abeat.
675쪽
Pen. Antib. c. 988: Ita Cicero alibi saepe, itemque Caesar, Livius, Nepos, Plinius: licet Hem icus Stephanus
in Pseudo- Cicerone suo p. 98: non dubitet scribere, suspecta sibi esse loca omnia, ubi in praesentia sit exaratum; quum tamen hic Stephanus paucis ante Paginis , nempe pagina 93, ita ipse loquatur. 'Libere dicam , quod sentio, suspecti sunt mihi loci omnes, tibi in praesentia imitur. cf. F. N and ad Gronov. Antidiatr. p. 26 l. Ruperti ad Tac. Agric. c. 31. p. 293. Brastenb. ad Liv. VI, 26, 8. matther ad Tac. Ann, I, 76. Done ad Nep. Milt. 7, 6, Hermost. g. Caes. D. C. I, 6, p. 33 et c. 42, p. 123 al. De
voce impraesentiarum, cuius fides adhuc in dubium vocatur, videas Noven. Antib. p. 1004. Perizon. ad Sanct. Min.
II, 3, p. 171. Ceuar. Antib. 115. Cur. y0St. Prolegg. P. 11 et 178. Gunm. Lat. Rest 289 sq. Erasm. in Vall. 224. Kuppium ad Jensium 17 sq. Bunsium Obue Philol. p. 1418. Coss. de Vit. Serm. 109 et 806. Godo'. mohi de
Formula Impraesentiarum. Witteb. 1709. Iuni philol. Lex. p. 874. Coss. lex. Elym. p. 407 S. v. praesens. Sciom. Comment. de Styl. Histor. 118 Gesner. Thes. L. L. T. ΙΙ, c.
1014. Ruddim. 1, 312 et 2, 334. merenz. ad Cic. sin. 1, 17, 55. Weber. lat. Uebungssch. p. 69, 6 2. Habicht. Syn. p. 366, 531. Rumsh. Lat. Gr. f. 150, 4. Ν0t. 1, S. 469. Synon. Th. II, p. 46, 688. Pausser Bremi et Done ad
Nepot. Hannib. VI, 2. Nic. mufr. Eichhos praeceptoris optimi) Uebers. des Nep. Frankf. 18 15. p. 489. Grysur. Antib. P. 354 imprimis Doederi. Syri. T. l. p. 439 sq. et III, p. 312: qui laudat Maium in Edit. Fronton. Ep. Edit. 1823 et Burm. Syl-l0g. Epp. Τ. 1, p. 53. Lindem. ad Viti. Hemst. et Rulinii. p.
59'' γ In praesentiarum. Formula suspecta, a qua Sibi ca-Veant adolescentes. Ortam putant ex male intellectis Verbis : in praesentia rerum. Saltem iuris videtur Vocabulum, translatum illud e sermone Vulgari. Nam praeter Nepotem et Tacitum, ubi lectio incerta est, nemo probatiorum eo
676쪽
656 Annotatio in Epistolas Bunelli.
Conspectum omnium huius Vocis interpretationum praebet
Edit. Germ. Forcellini Thes. T. II, p. 478. in hoc laborandum est, uti Magna adhuc de diversa laborandi et elaborandi significatione quum sit controversia, Virorum doctissimorum hac de re sententias tironum in usum brevi in conspectu huc esse putavi transscribendas. Foreellis. Thes. L. L. II. p. 150: Laborare est vires in aliquo opere exercere cum molestia et frustratione: eM-borare vero habet aduinctam significationem aut fructus,
quem in laborando spectes, aut finis, quem habiturus labor
sit. Bremi ad Cic. Finn. 1, 4, p. 19: f debeo profecto,
quuntumcunque possim in eo quoque elaborare, ut sint vera, Studio, labore meo doctiores cires mei.9 Multi Codd. habent laborare. Quum ista saepissime in Mss. confundantur, ita VV. DD. plerumque illam Varietatem notarunt, quasi nihil sit inter utrumque discriminis, proferentes nonnisi exempla, quibus utramque lectionem per se bonam esse probarent. Si quis haec Verba ex usu consideret, quem incompositis plurimum observabit, in eam facile suspicionem Veniet, ut elaborare desiis rebus dicatur, in quibus summum et indefessum studium ponitur plerumque enim Vim intensivam verbo addet praepositio) laborare autem de iis, quibus aliqua, sed non maxima opera tribuitur. At falleretur. Nam elaborare de aliqua re, non de maxima opera dicitur. Hinc saepissime additur mazime, summo studio et similia. Laborare autem summam industriam, Omnem virium contentionem indicat. Haec, ut alia mittam, docent exempla
ab musiveris ad librum de oss. 1, 1, 6. allata , qui quidem ipsi nihil inter utrumque vocabulum discriminis statuunt. His tamen utique non negatur, duo haec verba interdum significatione etiam inter se confundi: proprie tamen illud erat discrimen. g merenz. ad eund. locum, p. 14: elaborore.J Tres quoque mei, editique veteres sat multi laborare: ita Scribae paene ubique hoc in verbo. vide Heusinsu. ad I Oss. 1, 6. sed Bremi h. l. compositi verbi discrimen a simplici
constituens, nemini sane, qui de compositorum Verborum
677쪽
ratione accuratius cogitavit, hoc Persuadebit, ut, cum Simplex Summam industriam, omnemque et trium intentionem notet , elaborare aliqua, non autem murima opera dicatur. Utroque potius opera cum gravi, atque inde etiam molesta nonnumquam , virium contentisne , exprimitur ;hac tamen disserentia, ut, qui elaforet, rei qu0que, in qua laborat , est ectum spectet: quod plus minus ubique
Valere debet, nisi de composito recte posito iure sis dubitaturus. Hoc discrimen et Verbi natura et loca, quae nOS ObserVaVimus, omnia probant. Ita 1 Orat. 59, 251 elatentandum non erat: minus etiam II. Orat. 57, 231.
v Gernhard ad Cic. OS. I, 1. p. 5: Equidem dixerim
elaborare de aliqua Opera eaque non intermissa: laborare est magnam Operam per aliquod tempus collocare. V.
c. 32 p. 116.s cf. eundem ad de Seneci. VII, 24. Oaener. ad Olivet. Eclog. C. IX, p. 259 Ed. 1828): In laborarellegi, wie in πονεῖν , der Begriss des Mithseligen, BeschweP
24. v. I, 1. Beter ad Osr. I, 1, 3: Utriusque verbi discrimen accurate enucleavit Gernhard- t. Mai. 7, 24: Sic, ut in V. laborare ad primam virium tu aliquo opere einercendarum notionem accedat in aliis locis molestiae aut frustrationis cogitatio; unde facta ab agendo ad patiendum transgressione, in aliis locis sit curare, sol citum esse, denique malo et exuri in aliis; elaborare adiunctum habeat aut fructus, quem in laborando spectes, aut finis, quem habiturus labor sit, significationem; esse igitur i. q. labore sic,
ut res, in qua Vires expromas, eventum stium habeat aut ad exitum perducatur , assiduo laborare , rem laborando
678쪽
658 Annotatio in Epistolas Bunelli.
stibistere. Comprehendamus igitur quaestionis Summam, Credamusque, laborare esse simpliciter Iaborem in aliqua re collocare, quod etiam frustra fieri potest; elaborare, laborem in aliqua re exhauriri, laborare usque ad sinem, espcere aliquid labore, ἐaborando aliquid assequi , non frustra laborare. Etenim e praepos. in compositis indicat emersionem ex illa re, quam Verbum simplex exprimit. v Krebs Antig. g. Lateii aschr. p. 599 Εd. Vta): elaborare aliquid , et vas et er- fertissen , Musarbellen , homnit hei heinem Blassilier vors sir facere , persicere und bei schiis ilichen Sachen scribere. Jenes elaborare Wird nur mit in aliqua re Ver-hunden und heissi sicli anstrensen , mit Austrensuras undnishe arbelten. Wenn aber selbst bei Cicero maniL I. nihil perfectum ingenio, elaboratum industria. Orat. ILVersus elabor uti u. a.) das Part. elaboratus, aus9earbellet, die Verbindvng elaborare aliquid gu beWeisen scheirit, SOist der Leweis nur scheinbar, da solche Daiticipien belian ni-licti aucti xon sol cheia Verben gebit det werden, Melche activnichi mit einem Accusative verbunden merden. Man denhe
'ad Ouinci. In sit. L. X, c. 4 p. 164: 'Satis frequens quinctiliano est transitivus huius Verbi usus, quem Ciceroni sine idonea caussa etiam nunc abiudicat Mebsius fontis La-temschr. p. 57O9. Brut. c. 90, 312: Deinceps inde multae caussae), quas non minus diligenter elaboratas , et tanquam elucubra as afrerebamus. Nec vero simplicis Verbi similiter positi exempla desunt. Tacit. Germ. C. 5. I Frumenta ceterosque fructus - laborant. Mat. Thob. III, 279. Marti Venus de Vulcano: vipsique laboret Aruiti Ouin-eliL XII, 6, 5. s laboratam - dierum ac noctium studio
actionen. v et IX, 4, 144. cf. mula. ad II, 3, 6. Neque adduci ego possum, ut probem Schulgium, quod apud Cic.
Cael. c. 21. Sic rescripsit: quum elaborata proferri et iderentur. Enim vero Vulgatam illic lectionem restituendam
679쪽
390o Rumsh. Syn. Th. II, p. 133, 781: s Dei laborare
mird aus deri Esselit heine Buci siclit geli minen; dieses findet aber Stati bei - elaborare, sich abmitheia , bis manersch5pst ist; Etwas durch Millae gu Stande bringen, auSar-beiten .s Dύderi. Syn. Th. I. S. 116': s Laborare ist belProsathern nur Selten ein Transitivum, aber rege linassig inder Composition elaborare d. h. durch die libernommenen Beschwerden ein Resultat herausbringen; Wie aucti piscariein Neutrum, expiscari ein Transitivum ist. Cic. Osr. I, 1, 3: Id quidem nemini video Graecorum obtigisse, ut idem utroque in genere elaboraret, d. h. productiv ais Schris steuer arbellete; denti ob nichi mancher Grieche sicli fite sicli allein init boiden Facherii boschas tigi hiitte, laborarisset , horante Cicero nichi missen, nocti bellaupten; I gl. aUSser Beter das. Gernhard s. oben) Euendi Zu Cic. Briit. 7, 25, p. 25. y UVortes. g. Cic. Tuscul. p. 327 ed. OrelL: Elaborare in aliqua re, setnen Fleiss aias etWas meriden; Iaborare in aliqua re, etWas muliselig betreiben. R Euhner ad
Cic Tusc. I, 1, 1. p. 47 ed. ait.) 'Utrumque recte dicitur: elaborare et laborare in aliqua re, ut in studiis, litteris, sed aliquo sententiae discrimine. Laborare enim est in re aliqua studiose atque enixe agenda tractandaque Versari, notione adiuncta vel molestiae, vel dissicultatis, vel frustrationis, Vel curso sollicitudinisve; elaborare contra este labore in aliqua re collocato quasi emersere et Vel ad speratum fructum, vel ad propositum finem pervenire, Omninoque lab0rando aliquid effectum dare: hinc semper ponitur, ubi non de anxia, sed de liberiore quadam agendi ratione
in eo ipso declarando , quare scribo I cf. RutiL Lup. I, . 6. p. 153. Fro&ch.: 'Haec si praesens agit, ut dixi, respublica, quid animi estis habituri, quaero. - De hoc in-
680쪽
66o Annotatio in Epistolas Bunelli.
dic. modo observat Ruhnken. haec: Nesciebat R. Stephanus, qu0d nunc pueri sciunt, itidicativum modum saepissime iungi interrogalixis indesinite positis, corrigebatque adeo: quid animi essetis habituri, quaero, in quo coecum ducem
secuti sies Gryph. et Lovan. Ipse Rutilius β. 8. huius libri:
Ouaeres a me, - quo iure mihi Polyaenus reliquit, praetor dedit possessionem, et f. 10. cum quaeri s , quid dicimus. Aliorum scriptorum exempla quamvis multa in promptu sunt. Sed sufficiunt collecta a Malavina in Ciceron.
ad Att. XIV, 13. et Burm. ad Lucan. I, 126. Is opstenS. Lecti. Tuli. II, 5. p. 144. 312. Heusinser ad Ovid. Heroid. XV, 4. Ergangungsbl. der aen. A. L.-Z. 1821. Ni . 78. S. 235. Burm. Misceli. obs. III. p. 256. Corte ad Sal.
Jug. IV, 4. Reind. ad Cic. N. D. II, 6, 18 et ad Horat. Sat. I, 2, 23. merenet ad Cic. Finu. IV, c. XXIV, l. 67. p. 504. Geruli. ad I Ofr. 7, 26. Creuet. ad N. D. I, 41.
Quintil. Inst. Orat. X, 1. pr. Ruddim. Synt. I, 2. p. 347. Oaener. ad. Oliv. Eclog. I, p. 29. Matth. ad Cic. pr. Rosc. Am. 30, 83. Euendi ad Brut. c. 3, 13. Ramsh. GP. Lat.
Ozn. l. l. p. 28: ΘΕs sind in der That doch gu viete, Mo in dei gleichen mitteibaren Fragesaigeia der Indicativ ge- funden Wird, ais dass manso eigeninaclitig versaliren dilrs te: am hi ivsgsten si ellicli hei Dichtern utid bei sol chen Schrist- stellei n, die sicli mancheriei Graecismen eriauben etc. εFrorach. ad Quinct. l. l. p. 8: s Quinctilianus et Cicero et . Optimi quique scriptores in obliqua etiam oratione cum ii1- interrogandi particulis et pronominibus haud raro iungunt
indicativum, quem nemo Opinor, Variandae orationis cauSSaΡoni credet, quicumque, quae sit et huiusmodi natura et talium interrogationum simplex nativaque conformatio, recte et diligenter consideraverit. s Milet. in Sallust. Jug. e. IV. P. 21: s Ut paucis dicam, indicativum praegressa interrogativa enunciatione tum ponunt Latini, ubi posteriο-