장음표시 사용
681쪽
rum enunciationem ita volunt efferre, ut non ab eius subiecti, quod primarium est, costitutione apta sit', sed ut res absolute posita vere esse intelligatur letusque Veritas gravius 3SSeratur. V. notata ad Catil. c. XX, 5. Caes. B. C. II, 32, 11. Dilistentiu- quidem nostrum, aut quem ad sinem a huc reS Processit, cur praeteream' Cic. Agrar. III, 4, 17. Et quoniam qua de caussa et quorum caussa ille hoc promu s avi t ostendi. p. Rosc. Amen. c. 30, 83. Ouaeramus tibi malesicium et est et inreniri posest; ubi Matthias plura lauda-Vit, etc. hner in Cic Tusc. V, 41, 121 etc. 429: sEquidem hoc mihi videor observasse, Ciceronem in euiusmodi interrogationibus obliquis indicativum non admississe, nisi ab ubi pronomen demonstrativum ante relativum suppleri potest, ut de Fin. IV, 24, 67. at quo nituntur homines acuti argumento - Operae pretium est considerare h. e. argumentum,
quo) Seneci. IV, 12. nihil admirabilius quam quomodo mortem filii tulit sh. e. quam modus quo). cf. de Sen. VI, 18. senatui, quae sunt gerenda, praescribo h. e. ea, quae Sunt gerenda; alii male: sino - 2) ubi orationis vigore interrogatio non oblique, sed directe infertur, ut p. Rosc. Am. XXX, 83. quaeramus' ubi maleficium et est et inveniri po-Iest. Ad. Attic. VII, 12. si discedet Pompeius, quo aut qua aut quid nobis agendum est, nescio h. e. quid nobis agendum est 3 nescio. Supra I, 5, 10. dic, quaeso: Num te illa terrent': Eiusmodi locis, in quibus leguntur terminationeS - Nnt - untur pro - At - iantur, ut Sunt pro Sint, eaequirunt pro eaequirant, coluntur pro coluntur , ' Porro - τit pro rit, ut quaesivit pro quaeSirit , promu suvit pro promulsurit, - um pro im, ut Sum pro Sim itur matur ut loqu/tur pro loquatur, per lit erarum Similitudinem nihil effici ac domonstrari potest. Plerumque his locis Codd. et Edd. veteres variant. Eleganter de hac re disputavit suo ad Finn. IV, 24, 67. Multa exempla collegit Lat. Gr. g. 174, p. 712 sq. Ed. II. sed non satis distribute distinxit, multa etiam attulit, quorum lectio aperte falsa est. Quae Hundius ad Woph. p. 203 sq. docuit,
682쪽
662 Anno latio in Epistolas Bunulli.
mihi quidem non satisfecerunt. De Omc. II, 7, 23. declarat , quantum odium hominum valet ad pestem recte nunc a Stuereriburgo legitur valeat. Corruptelae caussa positae Videtur in seq. Vocula ad. Occasione data cf. de modo indic. post an in interrog. Obl. Sinues ad Plin. Epp. VII, 20, 6. et , Uad Ox. ad Quir. p. Red. I, 4. culpam J DoederL Syn. II, p. 151, 52. Rufinsten. ad Terent. Hec. I, 2, 79. Hemdors ad Hor. Sat. I, 2, 76. Mopstens. Lecti. Tuli. I, 14 p. 112.
Deprecor I Scriptum etiam reperitur Myraecor, cf. Reier. ad Cic. fragm. p. Scauro 218, 6. - De huius verbi notione multiplici cs Gem N. A. VI, 16. ibique monor. Manut. ad Cic. epp. Irim. VIII, 1. Corte ad easdem epp.
IV, 7, 14. Burm. ad Ouinctil. Institi. III, 6, p. 240 et ad Properi. 2, 25, 17. Ruhusteu. Rutu. Lup. p. 29.
ee, te J Quid discriminis sit inter certe et certo, Cognoscere poteris ex Charisii, Institi. Grammat. lib. II. p. 185. ed. Putsch, ex Hertos. ad Caes. B. G. VII, c. 3 l. p. 353. Moser. ad Cic. de Republ. I, 5. p. 26. Gerah. ad Cic. de Seneci. cap. I. Ramsh. Syn. Th. II, p. 211 , iar. 264. Grysar Theorie des lat. Slias, p. 508 sq. More. Annotati.
683쪽
I. in Verr. I. Smerenbury. ad Cic. p. Arch. g. 32, p. 191
Sq. Euhner. ad Tuscul. I. 1, 2 p. 47: 'semper certe habet Vim amrmativam, ponit aliquid, non concedit; sed affirmatio potest esse, ut barbare loquar, aut subiectiva, i. e. ad loquentis iudicium relata, aut obiectiva s. generalis, i. e. ad factum relata. cf. infra c. II, 24 c. 32, 78. Certo significat rationem vel iudicium pervenit. Θ cf. adhuc Zumpi.
Gr. Lat. g. 264, ann. I. Mebs Antig κ. Lateinschr. g. 598. ad risi boni offletum pertinebat J Cic. Rosc. Am. 13:i Illa res ad meum osycium pertinet. cf. etiam Omc. I, 2: In ospicio colendo sita est vitae honestas omnis et in ne-slisendo turpitudo. s De vocis offleti vi et significations consulas Heretos. ad Caes. B. G. V. 27. p. 268. summa contentione et totis viribus enitendum est cf. u. Cat. I, g. 1: omnis homines - summa ope niti decet. Cic. Orat. 4: Nemo fere laudis cupidus adolescens non sibi ad dicendum studio danni enitendum putavit. Epp. ad Attic. XIV, 14: omni ope atque opera enitar, ut cet. non patiar - non feram J Saepissime hoc modo ferres perferro et puti coniunguntur. cf. Cic. I. Catil. c. 5. g. 10: non ferum , non patiar, non sinam. Terent. Andri I, 1, 35: fuciis omnes perferre ac pati. ibiq. Ruhnk. Caes. B. G. II, c. 30 exeunte : ut ornum, quae in erarentur, sibi patienda et perferenda eaeistimarent. ibi I. Ηerzos. ingratitudinis J Vox barbara ideoque prorsus fugienda l uen. Antib. 424: v Recte monent 6. DD. Summam adhibendam esse cautionem in respiciendis huiusmodi Substantivis, in udo desinentibus; quum forma nulla sit, quae Sub- specie probatae Latinitatis magis decipere possit et V. g. claritudo, pro quo tamen Cicero habet claritas , habitudo , quod apud Terentium occurrit; item magnitudo , Planitudo, sollicitusio , nigritudo , lassitudo , crassitudo , Similitudo, amaritudo, amplitudo, assitudo, fortitudo, valetudo, a Metudo , consuetudo , desuetudo, inquietudo, et alia bonae notae sint. Ita enim, quae barbara sunt, sub hac specie ab incautis rerum arbitris recepta Sunt, V. g. uptitudo apud
684쪽
664 Annotatio in Epistolas Bunelli.
ipsum Schesserum; certitudo apud ipsum MDypium; promptitudo apud lipsum Boecierum, item incertitudo, stratuu- , infrutitudo, insi itudo, rectitudo apud Viros Latine ceteroquin doctos occurrentia. Cellur. Antib. 5 l. Gunther. Latin. Rest. 53. Mechorii Antiphila 194. - Neque serendus usquequaque est Gellius Ub. 13, c. 3; acerbitudo, inquiens, dicatur , an acerbitas, nihil refert; tili nihil interest, suavitudo dicas an suavitas, sanctitudo an sanctitas, acritudo an acritas. Acerbitas enim Cicero, Cornelius et optimus quisque; acerbitudo apud neminem Veterum: Sua--τitus, Cicero, Plinius, quintilianus: suaritudo non nisi apud
Plautum: sanctitas Cicero saepissime; sanctitudo autem non nisi rarissime; acritas autem et acritudo eiusdem census Videntur esse; neutrum enim Veteres habent: sed pro eo
quintil. acor, Cato acrimonias Plinius asperitas Lib. 9. c. 35 , ubi asperitate aceti et ni marsuritus in tabem resolvi scribit. v c. 547: stratitudo, Vocabulum Veteribus ignotum: Lat. stratus animus et beneficii memor e strata mens; si alianimi virtus, gratiae referendae voluntas , beneflcii memoriae , beneflciorum strata recordatis , stratu voluntas , memor in bene meritos animus; fruti animi sisnscutio; sempiterna memoria colere alicuius beneflcia cet. 'Idem iudicium esto de vocabulo instratitudo; pro quo Cicero in- fruti animi crimen subire: nisi quod Julius Firmicus et Cassiodorus eo usi sunt. Voss. de Vit. 68. Scio m. Jud. de
Stil. Hist. 184 et 222 ubi Lipsium et Thuanuin, Vocabulo
fratitudinis usos notat. Vorst. de Latinit. Mer. Susp. 62sq. Borrich. Cogit. 30. Goclen. Obs. 10. Silv. Barb. 33. Cellar. Antib. 39. C. P. 355 etc. I. Caes. Maliser Exerc. 317. Sect. 2: Gratitudo,
inquit, barbarum est et non necessarium: non enim Teyeritur res ipsa in animis mortalium: at ingratitudo, ratcteque barbara , ita mainime necessaria roae ad sistrascau-
dum id , quod frequentius , quam sol ipse , iut enitur. PBuchner. ad Fabri in Voc. Barbat ismus: Ouid piactui inquit, udmiserit , qui nora rerba inrenerit Proyter ino-
685쪽
yiam veterum - modo anulosiae ratio custodiatur ' Sic ingratudinis recepta est vor, quae apud neminem veterum exstat, necessaria tamen ad denotandum vitium deterrimum , quod huc usque nomine destituebatur. Verum enimvero, quod contra Buchnerum notandum, quis negaverit, αχωριστίας crimen Ciceronis aetati tam fuisse familiare, quam nostrae 3 nec tamen propterea necessarium arbitrati sunt, fingere nomen ingratudinis ἰ quod tamen facile potuissent. Cicero certe quum toties de re, quam m-
si utitudinem vulgo dicunt, in scriptis suis egerit: numquam tamen Vocabulo eo, Sed graeco nomine, quod paullo ante diximus, αχαριστία usus est. tac. Epp. ad Att. 0,6: sed ita meruisse illum de me puto, ut clκαριστίας crimen subire non audeam. Et recte Viri docti, qui Vocabula et locutiones graecas, in Epistolis Ciceronis Occurentes, interpretati sunt, fecerunt quod voca bulum clχαριστίας non ingratitudinis sed ingrati animi Verterunt: et Seneca in septem integris libris de Beneficiis, quum de ipsis rebus, quas hodie vocabulis frutitudo et ingratitudo exprimunt fuse ageret; numquam tamen ipsis illis Vocabulis usus est, sed perpetuo periphrasi animi fruti instratique eas res expreSSit. Ceterum an et quando liceat ονοuαrοΠοειν, et nova fingere Vocabula, Vid. Hadrianum Cardinalem de Serm. Lat. 19,
sq. et 24 sq. C. A. Heumannum in Epist. Crit. de Iure L. L. augendi novis vocabulis, et Mechorium in Antiphila p. 91. et 196 etc. ε Cellar. Antib. p. 58: imprimis aureum libellum : Aphorismen rab. d. lat. Schreibari der Neuer' p. 16. sq. Ed. ait.) Ingratitudo pro vitio ingrati animi priscis Latinis ingrata Vox fuit, quam Cicero ita horruit, ut Graecerem exprimeret, quam Verbo uti non satis Latino maluerit.
Nam lib IX Attic. Ep. VII ait: ita meruisse illum de me
puto , ut dχροριστίας crimen subire non audeam. Latine circumscribendum est. Lirius lib. XXXVI c. XX: casti- sati tantum rerbis Boeoti infrutum in tantis tamque re centibus beneflciis animum erga Romanos. Primus qui usus sit.hoc vocabulo Obscurum: nec tamen antiquior nobis Ob-
686쪽
666 Antiolatio in Epistolas Bunelli.
servatus, quam Iulius Firmicus fuit, cuius haec sunt Verba lib. V Astrol. c. I: multos fovendo susciPiet , ac multis et i-tae alimenta praestabit , sed erunt circa ipsum instratitudinis ritio inquinali. Succedit Cassiodorus, scriptor duobus seculis posterior Firmico. Ιs lib. V. ep. VIII ait, sine insi aliaudiuis naevo detestata expliciabili procurare consilio quamquam de sensu Cassiodori dubitari potest, an notam seu crimen ingrati animi intellexerit. Certe lib. I. Epist. XXX. hoc ipso vocabulo aliter usus est.' cf. Eius d. Curae Poster.
p. 308. Iuni philol. Lex. p. 927. Gessner Thes. L. L. T. II c. 1113. Mebs Ani g. p. 610. Nescio cur Omiserit Grysarius in Antib. p. 314. Quis sit instrulus, dicit Senec. Bene f. ΙΙΙ, l: Instratus
est, VNi beneficium iaccmisse se nessat, quod accepit: instratus , qui dissimulate instrutus, qui non reddit: ingratissimus omnium, qui oblitus est. Critii deterrimi J De doto; ραωi0 feler et taeter Scribit Nollen. p. 178: Diphthongus est Virgilii Medicet et lapidis
apud Gruterum p. 658: favent eidem etiam vulgaris derivatio a taedet, et glossae Philoinent, in quibus est: Σικχαν τοk, taediosus , taeter. E simplex est complurium librorum emendate editoriana. u. Coss. Elym . it. Art. Gr. i52. COd. palimps. Frontonis editus iterum ab A. Maio p. 162 habet taetra. Furian. in Thes. Forceti. S. V. ut est apud Ciceronem J ad Att. 8, 4: Nihil cvnoni instralius: in quo vilio nihil mali non inest. maculum J Labes depravat , mactita ruriat; nota iu- sonit. cf Doede' l. Syn. T. I, p. 134. Rumsh. Syn. T. II,
quod quidem J quidem i. q. sane , profecto. cf. Grysur p. 573 sq. Eremi ad Nep. Hann. II, 6. Heriel ad Tae. Agric. XV I, p. 34. Saepius certe quidem ita connectitur, cf. oc. Seneci. 2, 7: Tolumus quidem certe Senes sieri , ad Div. I, 9, 66: me quidem certe tuarum rectionum
socium habebis. Acad. II, 7, 32. De OsT. I, 39, Legg. Ι,
687쪽
l3. pr. Tusc. I, 29. V, 9. Vei P. II, 2, 74. et IV, 21. exti Al. Consulas de hac signis . Herm. Ad Vig. p. 828Frolschei . in ind. ad Xen. Hieron. Zuinpt. f. 63. Harad. ad Tui seli. II, p. 27. suo. ad Cic. Selieci. 2, 7. Hertos ad quintil. X, p. 9s. Euhn. ad I usc. V, 20, 60. De quidem retulit is postposito os . Hartuns, Partice. T. I, p. 4s0.
nou solum testisse - verum etiam probasse J Non solum - et erram etiam. cf. Zu-pi f. 724. Saepius etiam omittitur, ut Glaec. ου Gονον αλλα. cf. Tac. Germ. 10: non So- ωm vult plebem, sed cpud proceres. De formula non
modo Ipro non modo non cf. uldiny ad Quintil. II, 1, 2. Zumptii Supplem. p. 213. min. 1 f. ad N. D. p. 348. StulM. ad Buddim. 2, p. 361, Νr. 8. - Matth. ad Cic.
Mur. 3, 8. De non modo sed omisso eluma cf. Eritz. ad
Sall. Cat. 18, 7. Heusing. a J Cic. I, 44. Brerni. ad Nep. Cina. 4 , 1. Goerenet. ad Cic. Legg. 3, 1s , 25. et ad I, 14, 41. Matth. ad Catil. 3, 10 , 24 et Passom. Tac. Gei In. 13 exti'. cpios laudat Lex. Foroeli. T. III, p. 176 ed Heriel. - Addas velim Beterum ad Cic. O T. I, c. 21. p. 165. III, c. 29, p. 382. Krause ad Veli. II, 28, 4 pr. Siserenburu in Annotat. ad Cic. pro Arch. p. 34 de hac
re omnium Optime disserit his verbis: c. 2. quod non modo a consuetudine iudiciorum , vermn etiam a fore Isi sermone abhorreat. Hoc loco quamvis arripuisse dicar hanc Occasionem, docendi erunt homines docti, apud unum fere latitum Ciceronem hoc rerum legi in dictionibus non modo non solum9 rerum etiam. Certe nec apud scriptorem rhethoricorum ad Herennium, nec apud Caesarem nec apud Cornelium Nepotem , neque apud Livium, neque apud Tacitum ullo loco istud rerum in istis dictionibus inveni sed hi scriptores tum sola utuntur particula sed. Praeter Ciceronis autem locos plurimos paucissima mihi annotavi exempla, unum ex epistola Ouinti Fri ad Murcurn apud Cic. favia XVI, 16, 2: Amo te omnibus equidem mainimis de cauSSis, vermu etiam propter hanc , vel quod inihi sic, ut debuisti, νι urtiasti , h. e. uber auch. Tum praeterea in epi-
688쪽
668 Annotatio in Epistolas Bunelli.
stola Planci ad Ciceronem apud Cic. ad fam. X, 17, 2: Sed ego eum non solum hortatus sum, rerum etiam comitato prosicisci. Denique bis apud Sallust. D. I, 89 in: muniti advorsum hostes non moentibus modo et armis atque viris , verum etiam multo musis locorum asperitate. in Cic. 3, 6: Atque parum est, quod impune fecisti, verum etiam commemorando exprobras , neque licet oblivisci his serritutis tuae. Apud Ciceronem vero, ut iam supra dixi, saepissime legitur hoc verum etiam ; sed, ut fit, alio tempore saepius illud usurpavit, alio fere abstinuit. Sic in no-Stra oratiuncula septies invenitur non modo non solun ιὰ
verum euum. f. 3 , 4, 5 , 6, 14, 21, 31, bis tantum non modo on solum9 - sed etiam. f. 11, 22. Contra B. Easib. sexies quidem legitur non modo Dion solum' - sedetium f. 4, 8 l3, 26, 27, 28. sed ne semel quidem τerum etiam. p. L. Man. duodecies non modo on solum
- sed etiam s. 12, 14, 15. 36, 27, 28, 47, 48, 55, 56,
61 , 67. nullo loco rerum etiam. p. Planc. decies non modo
81, 91, 104, semel non solum rerum etiam β. 23. p. Sest. quinquies decies non modo on solum' - sed etiam
f. 1, 14, 25 bis, 33, 49, 67, 73, 79, 85, 100, 107, 120,
123, 142, semel tantum rerum etiam s. 9 ira Brut. semel et Vicies non Modo on solum sed etiam β. 26, 34,
52, 68, 84, 88, 93, 133, 136, 126, 132, 151, 153, 159, 171, 226, 246, 254, 255, 289, 325, bis tantum verum
etiam β. 247319. Atque haec quidem ratio est in unO- quoque fere Tulli opere, ut non raro quidem usurpaVerit non uto non solum - rerum etiam, VeΓumtamen Saepius multo non modo non somno - sed etiam. Et profecto, quod est exquisitius, quodque antiquam sapit dicendi consuetudinem, id non fere debet saepius usurpari, quam id, quod est simplicius et usitatius. Quod autem in nostra Cicero Oratiuncula multo saepius dixit non modo foroiu εὐ-lum' - et erum etiam, id casu potius quam consilio factum est, nisi forte quis contendat, Tullium in peroranda hacce
689쪽
levissima causa exquisitissima quaeque Verba sectatum esse cum ipsa materies ad causam bene agendam eum fere defecerit. - At quamvis saepe Cicero usus sit non modo n9n Solum' - et erum etiam, rarissime bis scilicet) apud eum invenitur non modo non - rerum ne - quidem, p. Roso. Am. 19, 54: quod planum facere non modo nouPOSSis, et erum ne coneris quidem. ad Att. I, 11, 1: Sed, cum omnia fecisse, non modo eum voluntatem eius, quas fuerat ersa te, recuperare non Potui, verum ne cauSSamqu/dem elicere immutatae voluntatis. Sic semel non modo - Nerum ne - quidem L Rep. III, 30, 42.- Multus tu quidem, inquit, Laeli, saepe caussas ita defendisti, ut esto non modo tecum Servium Galbam, collesam noStrum, quem tu, quoad vixit, omnibus anteponebas, verum nHAtticorum quidem oratorum quemquam aut Sua
Partist. Th. II, p. 235 Gernh. ad Lael. Exc. 1, p. 238sq. Aruet. ad Sall. Catil. LI, 4. Beneste ad Cic. Catil. I, 1, 2 p. 15 et ad III, c. 9, 3. 22 p. 233. Matth. Gr. Gr. f. 510. Eiusd. Eloq. Lut. Mempl. p. 195. hn. ad Cic. Tusc. 1, 49, p. 163 et II, 19, 43 et musit. Gr. Gr. f. 82l, Anm. 4.
Addebat te J Barior sane huius verbi iunctura pro Vulg. quod Vel ut, quam haut facile reperias nisi apud Cic. de Finn. 2, 17, 55: Addebat etiam, se in Dyem Voconiam iurarum contra eam facere non audere, nisi aliter amicis rideretur. p. Mil. 35, 96: Addit haec fortes et supientes viros non tam praemia sequi solere recte factorum, quam ipsa recte factu etc. Contra Orid. Pont. 2 , 9, 49: Addo quod ingenuas didicisse sideliter artes Emollit mores nec sinit esse feros. Cic. Tusc. III, 31, 75: Addimr ad hunc
690쪽
67o Annotatio in Epistolas Bunelli.
desinitionem a Zenone recte, iti tua opinio praesentis male
sit recens; ibique Milliner. et ad III, 3, 5 p. 230.
casus sustentandos J cff. Plin. Ep. 9, 30 f.: quoN prue-cωue indissere scias, sustentare et fovere. x Ter. Ad. 3, 5, 3:Hω utit illas: solus omnem familiam sustentat. Cic. Prov. cons. 5 meme Qui se nunc subsidiis patriinunii aut amicorum liberalitate sustentant. Cic. in Sen. 5 .' 'Cum
Suam rem confecisset, egestatem et luxuriam domestico lenocinio sustentavit. C ' Coe . 16: alere adolescentes et parsimoniam patrum suis sumptibus Sustentare.
Hr temporeJ L e. tempestire, opportune. Ter. Heaut. 2, 3, 123; in tempore ad eum reni, quod rerum omnium eSt primum. Andr. 3, 2, F: atque adeo in ipso tempore ee- cum ipsum obviam. Liv. 33, 5: Nisi pedites equitesque in tempore subvenissent. 2, 48 : At a Veiente hoste clades accepta temeritate alterius consulis: actumque de exercitu so-ret, ni Caeso Fabius in tempore subsidio venisset. Tac. Ania. 1, 58: Puer quo ludibrio conflictatus sit, in tempore memorabo. cf. Vorst. de Lat. Dis. susp. p. 28. Iani phil. lex. c. 1672. Cellar. Antib. p 195. Nollen. c. 1511: γωtempore non significat satis mature, bei Zeiten, sed iusto et syportuno tempore, zu rechter Zeit. C Vid. praeter hos
Nic. Heius. ad Ovid. Her. 4, 109. Beter ad Cic. Osr. III, 14, 58 p. 283. Ruhnst. ad Rutil. Lup. p. 85. Frotach. Drustenb. ad Liv. VIII, 7, 5. Donat. ad Terent. Andi . III, 2, 52. Zumpi. g. 475. Staim. ad Ruddim. Gr. II , p. 289. Hemdors ad Hor. Sat. 1 5, 47. Mitz. ad Sall. Catil. 48,5 p. 222 et Jug. LVI, 3. 2 p. 307. Beneste ad Cic. Cat. 1, 6 p. 66. Mebs Antig. g. 83, 1. Georstes in Luenem. lex. Lat. c. 1462. in tempore, im recliten Augeiablich; hoc Iempore, in dies una Augentilich; in hoc tempore , in diesementscheiden den Augent, liche; in his temporibus, in diesenungi instigen Augent, lichen; hac tempestate, in dieser Pe
lessissemque tibi oratias J cf. Iani c. 791 sq. Nollen. c. 1471 sq. Atthirheu. Praef. ad Scholieri Lex. p. 512. ed.