Commentaria in 4 libros sententiarum magistri Petri Lombardi

발행: 1907년

분량: 469페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

QUAESTIO RAEMIALIS fit per cognitionem supernaturalem ergo est. Ista ratio peccat, quia petit in minori quod quaeritur in consecutione; sed probat per Isacim cui

non multum Crederet philosophus

Potest, i contra philosopho una tertia

ratio talis: Quando potentiae sic se habent ad invicem quod qualis est comparatio secundae ad primam potentiam, talis est tertiae ad secundam tunc siseCunda non potest moveri nisi ab his quae sunt motiva primae, Sequitur quod tertia non possit moveri nisi ab his quae sunt motiva secundae. Sed sic se habent phantasia, Enteriectus et SeuSuS, - .ae Anima, et phantasia non movetur nisi ab his quae sunt motiva sensus ergo intelleCtus non movetur nisi ab his quae sunt motiva phantasiae Μultorum autem aliorum est nobis cognitio necessaria ser hilosophum T. et O. Ethic Ergo etC:

Ouiaris armιit Scotus sic omni agenti per

Cognitionem necessaria est distincta cognitio sui finis se homo est agens per sui Cognitionem ergo est sibi necessaria distincta cognitio sui finis. Sed hanc non potest habere e puris naturalibus ergo etC. - Minor prioris vllogismi probatur, quia Philosophus Sequens rationem naturalem, aut Circa ne errat, aut dubius remanet; unde T. Ethic. dubitando dicit: Si aliquod est donum deorum, rationabile est elicitatem esse. Et confrmaus idem, quia nullius substantiae proprius finis cognoscitur, nisi e ejus actibus. Ecquibus habetur quod talis finis est conveniens tali naturae Sed nullo actus experimur in nobis e quibus cognoscamu vi-

22쪽

QUAESTI PRO EMIALIS

sionem substantiarum separatarum esse nobis necessariam et convenientem ergo etC.

Quinto sic omni agenti propter finem G

saria est cognitio qualiter finis acquiratur, et e rum quae requiruntur ad consecutionem sui finis; sed homo agit propter finem, et non habet Cognitionem praedictorum, quia finis datur tamquam Praemium pro meritis, quae Deus libere acceptat tamquam digna Vita aeterna. Ultimo sic: Cognitio substantiarum separatarum est nobilissima ex es Metaph. ergo cognitio eorum quae sunt eis propria est maxime nobis necessaria sed hanc non possumus habere e puris naturalibus, quia non continentur virtualiter in primo subjecto metaphysiCae ergo etC. Si arguas contra istas rationes Aut sunt ex fide, et tunc non vadunt contra philosophos aut non sunt e fide, et tunc probant oppositum ejus quod intendunt. - Responsio aliud est alteram Partem contradictionis esse veram, aliud est hanCpartem determinate SSe eram.

Dico ergo quod non sunt e fide. - Tu dicis ergo probat oppositum ejus quod intendunt. Ne

consequentiam, quia probant aliquam Cientiam esse necessariam, et non determinate istam particularem scientiam esse necessariam. Teneo ergo quod

cessarium est homini aliquam doctrinam Supernaturaliter inspirari. Ad cujus evidentiam nota quod potentia receptiva sive intellectiva potest comparari ad actum quem recipit, et sic nulla accipitur supernaturalitas.

23쪽

QUAESTIO ROCEMIALIS quia ad quamlibet intellectionem naturaliter inclinatur et quasi naturaliter perficitur Potest secundo Comparari ad agens a quo recipit; et tunc omnis Cognitio quae non potest causari ab intellectu gente et phantasmate est sibi supernaturalis tales autem sunt multae veritates complexae de Deo in Deus generat Deus est trinus et unus, et hujusmodi. Omnes enim tales veritates habentur sum naturaliter per inspirationem.

Munc aismumensi imas Aorum: Ad primum dico quod major est vera deprimo objecto naturaliter attingibili, non autem de primo objecto ad quo potentia naturaliter inclinatur Ens autem si ponatur a quibusdam primum objectum intellectus, hoc est secundo modo et non primo. - Aliter potest dici quod major est vera quando contentum sub primo objecto respicit 'o-

sentiam ut motivum naturale, non autem ut motivum voluntarium.

Ad secundum nego secundam partem minoris. Ad probationem, quando dicitur termini primorum Principiorum sunt communissimi; dico quod sicut termini subjecti sunt communissimi, ita et sermini praedicati, et ita non habentur nisi Con-

Clusiones communissimae se ultra ista Communissimas oportet habere de Deo aliquas veritates SP tales quas non possumus habere virtute terminorum Communissimorum, siCut si dicerem: omne Iotum est majus sua parte, per hoc quidem principium haberem istam communem Conclusionem:

24쪽

quaternarius est major binario, sed non haberem istam specialem quaternarius est duplus ad bina

rium.

Ad tertium ne o majorem. - Ad probationem,

quando dicitur aut sunt medias aut immediata, concedo quod sint mediata. - Tu dicis ergo pos- Sum Concipere medium Neo, quia medium inter extrema est quandoque essentialiter ordinatum, et quod quid est alterius κtremi, et de isto habet veritatem quod assumitur. Aliquando autem medium est particulariter contentum sub κtremo et non essentialiter ordinatum ad ipsum, et de isto non habet veritatem, sicut in proposito. Unde potens concipere figuram in Communi, non equitur ergo potest concipere triangulum in particulari.

Ad quartum dico cum Augustino . De Trinit quod ad intellectionem concurrit objeCtum, ut declarabitur infra I dist. a. Licet ergo Sit in nobis sumciens activum et passivum respectu Cognitionis ad intra deficit tamen sumciens activum extra, idest objectum.

Ad quinrum nego majorem, quando Potentia

passiva ordinatur ad Persectionem tam eminentem, quod ad eam Consequendam Ctio naturae e X- tendere non valet. - Tu probas ergo erit frustra in natura. ex consequentiam, quia Correspondet

sibi aliquod agens in tota Coordinatione entium naturalium Vel sic omni potentiae passivae Correspondet aliqua potentia activa, verum est in toto ente, quia saltem potentia activa Dei; sed non oportet, quod in natura creata, ML hoc suffecisset

25쪽

QUAESTIO ROcEMIALIS Philosopho qui ponebat Deum agere ad extra de

Ad ultimum dicit Thomas quod diversa ratio cognoscibilis diversitatem scientiarum inducit,

quia eandem Conclusionem demonstrat astrologus et naturalis, puta terram esse rotundam, quamvisse diversa media et sic nihil prohibet de eisdem conclusionibus tractare Theologiam et physica di-Sciplinas, in alio et alio lumine. - ntra si de cognoscibilibus in Theologia est possibilis cognition aliis scientiis, licet in alio lumine, ergo non est de eis necessaria simpliciter cognitio theologica. Consequentia probatur per exemplum Suum, quia

CognoSCen terram esse rotundam per mediun na-eturale, non indiget medio mathematico tamquam simpliciter necessario. Respondet Thomas sic: Habitus, et est habitus et est forma. Inquantum habitus habet distinctionem ab objecto, inquantum jorma habet distinctionem a principio activo. Licet ergo hic non esset distinctio e parte objectorum, esset tamen distinctio e parte principiorum. - n- Ira Forma est universalior habitu, quia omnis habitus est forma et non e converso sed aliqua esse distincta in ratione superiori, et unita in ratione inferiori est impossibile ergo impossibile est quod aliqua sint distincta in ratione formae, et uanita in ratione habitus. AD RIMUM PRINCIPALE, uero consequentiam cujus ratio patet e solutione quintae rationis prompinione hilosophi. Ad secundum, dico quod potentia noStra PrO-

26쪽

IO QUAESTI PROCEMIALIS portionatur illi objecto per aliquod supernaturale Tu dicas ergo potentia adhuc est improportionata. Ne , quia est in potentia obedientiali ut proportionetur ei.

27쪽

Cupientes aliqui de penuria ex.

Circa istum rologum Sententiarum primi quaeritur Primo: QUAESTIO I. Utrum Theologia sit de Deo ut de subleeis. Videtur quod non I. Quia forma simple Subjectum esse non potest, secundum Boetium se de Tristi . . Sed Deus est forma simplex. Ergo non est subjectum Theologiae. 2. Praeterea, materia et Sciens non coincidunt in idem numero, ex a P s. Sed Deus est Causaessiciens hujus scientiae. Ergo non est CauS m terialis sive subjectum. 3. raeterea, subjectum habet principia, partes et Passiones, ex F. Post Sed Deus caret his omnibus Ergo etC. Contra Augustinus S de civit. Dei Theologiae est sermo de Deo. CIRCA STA QUAESTIONEM unt tres Articuli Primo, ponentur aliqua praeambula. Secundo, Videbitur utrum Deus est subjectum in Theologia Tertio, sub qua ratione sit ibi subjectum.

28쪽

na LIB. I SENTENTIARUM

QUANTUM AD PRIMUM sunt tria Proeambula: Primum, quod Theologia sumitur duobus modis: quia est Theologia in se et Theologia in nobis. Et oco Theologiam in se cognitionem illam quammata est sacere objectum theologicum in intellectu sibi proportionato, sicut intellectus divinus Theologia autem in nobis est rei cognitio qualem in-rtellectus noster natus est habere de illo objecto.

Secuniarint praeambulum est quod Theolo-uia in se distinguitur in theologiam necessariorum, .cujusmodi sunt veritates ad intra, ut Deus emerat et in theologiam contingentium, sicut sunt Neritates ad extra, ut Deu Creat mundum.

Neritiam praeambulum est quod primarium

subjectum alicujus habitus continet virtualiter omnes eritates illius habitus. Probatur Veritates alicujus habitas mediatae dependentis veritatibus immediaris I sed primum subjectum habitus continet verietatas immediatas ergo Continet omnes Veritates habitus, quia in scientia non sunt nisi veritate mediatae vel immediatae. Probatio minoris quia Ve-Titates immediatae dependent e subjecto, et propria passioue quae oritur e propriis principii subjecti. - Praeterea causa adaequata Continet esseC-rtum adaequale sed objectum est causa habitus adaequata ergo continet ipsum adaequale Sed non Contineret ipsum adaequale si non extenderet se ad

Gmne V itate ejus ergo etc. - objiceres sic Sicut objectum ad potentiam, ita subjectum ad habitum sed objectum non continet virtualiter omnia apprehensibilia ab illa solentia; ergo nec Su-

29쪽

ΡROLOG QUAEST. I 3bjectum continet omnes veritates habitus. R 'On MO negetur major, quia proportio objecti adiso tentiam est proportio moris ad mobile P motivum autem ejusdem rationis, potest in mobile ejusdem

rationis et ita extrema proportionis Sunt Communia proportio autem subjecti ad habitum est proportio causae ad effectum omne autem Contentum sub isto objecto non potest esse per se Causa habitu sive effectus, sicut ponit Philosophus exemplum de-

pluribus trahentibus navim, M. circa n. ne secuncto Aruousi, dico quod primum subjectum Theologiae est Deus. Quod probo: Primo sic: rimarium subjectum alicujus a

bitus continet virtualiter omnes veritates illius habitus sed nihil continet veritates theologicas nisi Deus ergo Deus est subjectum primum in Thoologia. Probatio minoris nam, nihil aliud continet veritates theologicas ut causa, sive a quo habeant attributionem, quia Deus nulli attribuitur: nec aliquid continet istas veritates ut essectus, quia effectus potius educunt in errorem quam in O-gnitionem veritatis, sicut patet de aeternitate mundi Secunia sic Theologia est de his quae tint soli intellectui divino naturaliter nota ergo debet esse de subjecto solum intellectui divino naturaliter noto; sed hoc est ipSemet Deus ergo etC. Tertio sic: In nulla scientia traditur ita distincta cognitio de eo quod non est per Se Subjectum, sicut de illo quod est per se subjectum sed in nulla scientia traditur ita distincta cognitio de Deo, sicut

30쪽

r LIB. I SENTENTIARUM

an ista; ergo Deus est subjectum in ista scientia. arto sic: Honorabilissima scientia est circa nobilissimum ens ex es Metaph. sed honorabilis sima scientia est Theologia, et nobilissimum ens

est Deus; ergo etc.

mitto unum exemplum, scilicet quod homo potest cognosci quadrupliciter. Primo, inquantum est animal rationale, et haec est cognitio quidditativa. Secundo, inquantum est substantia, et haec est cognitio in communi Tertio, inquantum est animal mansuetum, et haec est cognitio per accidens uuam Io, inquantum est animal nobilissimum, et haec est cognitio respectiva. Istis quatuor modis potest poni quod Deus cognoscatur. Et sic circa hoc quatuor Variantur opiniones:

Una dicit quod Deus est subjectum in Theologia sub ratione communi, puta sub ratione entis infiniti, et haec est opinio Henrici in Summa. Contra istam opinionem arguitur sic: otens cognoscere Primum subjectum aliCujus scientiae sub ratione illa qua est subjectum in illa scientia, potest cognoscere totam illam scientiam ista patent exsertio praeambulo primi articuli sed naturaliter pos-

Sumu CognosCere Deum sub ratione communi sive entis infiniti ergo naturaliter OSSumu CogΠΟ- Scere totam Theologiam, quod est falsum.

Alia est opinio Varronis lib. I. quod Deus est

subjectum in Theologia sub ratione qua bonus. Quod probat

SEARCH

MENU NAVIGATION