Coutumiers de Normandie : textes critiques

101쪽

g. 3. DATE PROBABLE DE A VERSION FRΑΝΓΑISE.

102쪽

V0, col. I). Judicatum os quod si aliquis habeat filios, et si marito antena tum filium suum, si contigerit quod antenatus ill habeat heredem de uxore sua desponsata, et filius ille antenatus moriatur, heres ante nati filii habobi do horeditat avi sui hoc quod pater suus haberet si viveret ... is L. Deli Ste, Neouei de jugement de Eohiquier, p. 92, no 36I.

103쪽

DES DOCUMENT MANUS CRIT CITES DANS LE NOTES ET DANS 'APPENDICE.

104쪽

E. I

R. I

105쪽

DE DUCE J

Quando dux Normanni in ducem recipitur, sacramento tenetur occlesiam Dei doservire et ea, que ad eam pertinent, et bonam pacem tenere et ' legalem justiciam.

DE EIS QUI EXCOMMUNICATI MORIUNTUR.

l. Comites, vel baronos, set milites si laserint d domo vel familia Ducis, sive sorvientos excommunicati non erunt, Duce vel ejus capitali justicia noscientes; non enim bonum

106쪽

o sit principem et dominum terre cum Xcommunicatis

communicare.

2. Itoni statutum est quod, si aliqui predictorum hominum Versus occl0Siam Dei inique egerint, Duci vel jusjusticio capitali eorum ostendatur iniquitas it eorum mal0- factum, absque dilatione, plenarie faciant mundari. Si

aliqui vor aliorum hominum excommunicati laserint, texcommunicationis vinculo per annum et diem n0gligentor subjaceant, omnes rei in misericordia Ducis erunt. 3. Misoricordia excommunicati, et emendatio est Versus episcopum catalla, que habet', usque ad novem libras,prseter victum suum et domus Sue. Hereditas excommunicati non vendetur nec invadiabitur ' pro satisfactionseXcommunicationis Militi oro absoluto arma ut equi sui, cum predictis victualibus, remanebunt.

DE VIDUIS ET PUPILLIS.

l. Viduuit pupilli sunt in protectionse ecloste. Vidua dotum suam hab0bit usque ad torciam partem hereditatis donatoris', excepto capitali masnagio, quod heredi remanebit; si sero aliud masnagium datum lauri viduo in dotem, illud hab0bit, preter turrem vol castellum. Marita gium habebit, quod et quale datum laserit ei ad sponsalia, si donator o poterat dare. 2. Si autem os, o maritagium in hunc modum datum

107쪽

viduo denegata suerint,idue, Sacramento hominum ostituontur'. qui interfuerunt ad Sp0nsalia, i cet consanguinolo amici suserint alicujus partis Vel utriusque partis pere0 glnatos enim et amic0s fiunt sponsalia.

DE VADIIS MARII AGI SIVE DOTIS.

I. Si vero sponsus viduo maritagium vel d0tem invadia verit uxoris sue, ipsa vivente Vellai urante, procopio mariti sui non tonsebitus; sed ' mulier illa habebit si int0gra,sielut si data fuerunt' ante ostium ecclesie . 2. Despui uri agat mulier per misericordiam', si voluserit, et si preceptum sponsi sui adimpletur, fecit quod obuit multor enim in multis, et in plurimis, et lare in singulis, viro suo obsedire debeti. 3. Ceterum mercator ut invadiator dotis vel maritagii viduo sequivalon habebit excambium super hereditate hor0dis venditoris dolancti, ut invadiantis, et si sponsus nullam horoditatom habu0riti si catalla habuerit ili obitus sui, de catallis quibuslib0t, i sponsi dolancti viduo, et heredi, reddetur pecunia mercatori si vero nulla, nichil de nichilo

mercator accipiet.

Vidus si herodis. - B. et et idue hered.

108쪽

DE DOTALICIIS

I. Si aliquis uxorem habebit et liberos, et ipsis vivontibus, unus de liberis uxorem ducat et in doto inlo partem odori vel totum maritagium matris sue, et pater ' o filii obierint, maior habebit totum maritagium quietum suum sponsa vero filii vidua suam accipi0t dotem equivalentem super hereditate ' patris o filii desunctorum, et si nulla fuerit hereditas ex parte ponsi defuncti, junior vidua suum expectabit dotalicium' donec maior viri sui vidua obierit, in cujus maritagio suum itum fuerat dotalicium. 2. Et si vidua uxor fuerit alicujus bordarii rustici ' terciam partem curtilli potest haber in dotem ord0llum

Cotto rubrique est laesi dans

109쪽

xoro romanebit heredi et si solum b0rdellum suorit absquo curtillo, terciain partem habebit vidua in bordolio. 3. In burgagi, vero similiter I burg ensis enim, si non

haboab nisi solum unam domum, terciam partem domus poterit dare uxori sue in dotem. 4. Si aliquis nec ullam ' habeat hereditatem set uxori suo argentum vel aurum promiSerit in dotem, d communicatallo, ad obitum viri sui, dos sua capiatur it illud expondore poterit. 5. Si vero vidua partem suam propriam de catallis' laboro v0lueritit aliam portionem viri sui dolancti in dotum volu0rit habere, eam habebit in hunc modum, quod p0rtio illa resorvabitur in manibus legitimorum hominum, donec terra et redditus inde emantur, do qu0rum exitu vidua viva ti, o terram sit redditus habeat in dotem. Quo terra et redditus p0st decessum mulieris venient ad heredem. 6. Non liceat viduo in dote sua nemora Vendere, nec vi gultum extirpare. T. Post decessum viduarum, d0talicia heredibus propinquioribus' redibunt, d quorum horoditat dotalicia exierunt et quoniam dilatio est in ecclesiasticis curiis ad suad0talicia habenda vel maritagium, per appellationes factas

110쪽

ab archidiacono ad episcopum, ab episcopo ad archiopiscopum . ab archiepiscopo ad summum p0ntificem, statutum est, ecclesiastica curia concedente, hoc in laica curia

diffviri, ita tamen quod si in malicia sua convicti suserint

in laica curia, in ecclesiastica curia satisfacere tene nitur, per constitutam pecuniam ' vel corporis penitenciam castigati

DE PUPILLIS.

Pupillus horoditatis habebit salsinam, qualem habuit pater ejus die quaibiij super qua resp0ndere n0n tene

motandum siquidem quod, si de dolo agatur Vel de maritagio, non potest contramandare. ni si semel, ille Versus quem agitur

p. 94, col. In Marnier, p. 8 l. I.

Per constitutam pecuniam. BB. per constitutam penite tiam. exte ransais se ii qui en ta cor late soni convaluc enleur malico soni tenuis fere sati-

facio en a cor do 'ygiis parpaine de denter o par penitencede cor Marnier, p. 8 l. 8. Lacon usion quo 'on elovo on cetendroit dans o s. est duo A apr6Sene datis ne mome phrasedes mot pecuniam et penite ciαm, donicies abr6viations offrentune certaine analogie. Contramandare nisi semel illo