Des. Erasmi Roterod. De utraque verborum ac rerum copia lib. II. Ad sermonem & stylum formandum utillissimi

71쪽

sum, quam ut vivo possit elabi eadem me lux exanimem videbit, quae tui conspiciet immemorem. deo vivam quandam imaginem tui pecto ii insculpsisti meo, ut vix etiam unors ipsa sit abolitura non

erit Erasmus tui memoria vivacior tam vivax erit tui apud me memoria, ut ipse non sim futurus vivacior nunquam intercidet apud me M rica memori donec ipse non intercidero: Semper uti hominem experieris tui recordantem, donec vitae particeps erit : expers hujus vitae uero, priusquam a tui memoria alienus adeo ivax est in me tui memoria . ut ipse non in i i futurus superstes altius meae memoriar culm quam ut ulla te res inde queat moliri

Tenacius inliaeres cordi me quam ut praeter

mortis casum quicquam aliud inde te queat eticere Penatius hoc in pectore conditus es, quam ut hinc ulla ratione sis excludendus , donec mihi vitam fata non invidebunt. Interius insitus es animo nostro , quam ut inde incolumi quidem queas, ex tripari Fixius impressum est cordi meo timulacrum tui, quam ista perstiti possit unquam cetrahi. Sic frigies tui cogitationi mei penitus

impressa est . ut eam nulla aetas sit abro atura Dum vita suppeditabit , nihil extitetit quod

am animo Mori statuam valeat labefactare Fieri nunquam poterit, ut vel vivam parum tui interno donec apud superos commorabor . ne rota quidem Lethes aqua iiii memoriam poterit abolere donec aura vescar aetherea, subinde tui reminiscar vitam modo Deus impertia , esto tibi mentem perpetuo tui memorem polliceor

Si quis mihi vita functo sensus erit tam dulcis

amiculi recordabor, tantum abest, ut vivus

sim obliturus omnia mihi citius acciderint in

Vita, quam oblivio tui tum sursum versus recurrent amnes, ut Graecis est in proverbio, Cum ramus Mori sui poterit non meminisse: Non alius

me visurus est oblitum tui, quam qui visurus est arduis pronos relabi rivo. montibus, ta Tiberim

reverti, ut ait Flaccus:

72쪽

Onam vivum Erasinum Mori capiat oblivio.

irpibus in tabula pectoris me depicta est imago

tui, ut eam nulla annorum series possit eluere 'u

ta hac, non de morietur apud me tui memora aequoad haec mihi vita comes erit comitabitur de tui recordatio haec me vita tui memorem relinquet non avolabit a nobi tui memoria, nisi avolam vita ad supremum usque vivendi limitem , tu nobis memoria perseverabit in obtinenda tui non suero mihi dissimilis, nisi visus essedum donec hoc vitae munus divina benignitas ibi sal Vum esse volet, non intermorietur apud me tu be- nidnitatis memoriari vita defungar prius , quan mimoriam recolere cessabo diem obiero 'fiquam te ventis, d aurae mandem clavis adamantinis nostrae memoriae inli us cst Morus, quos non nisi una mors valeat abrumpere ad nos se in l-neres pergam tui meminisses ad extren an IN senectam tui me comitatura est memoria versum vitae si acium Mori memineri Erat ita, . . e X tremum usque rogum , tuorum erga me bene n-ciorum memoria prorogabitur fatalis ille dies c-raique metui memorem est reperturus dabo operam, ut tuae humanitatis recordatio ad bitra usque proferaturi nunquam mihi quIcquam Ob iij rit in vitanen uetam laetum, neque iam acerbum,

Quod tui nominis recordationem e sinu nectoris mei queat expellere quoad hic animus in hoc cor Duscillo tenebitur alligatus , non exulabit mea memoria Morusci citius futurum est, ut alterum an orbem tui memoriam mecum deferam,quam ut nicabiiciam lanimam egero prius, quam te: emoria tenere desiero si quando corpus umbram 'am poterit est ere, hic animus tui qui bi: oblivisci' non

ante quam diem vita novissimum clausero , denturus sum tuam in me beneficentiam animo racum-

inani longa dabitur vita, tam eii longa tui

73쪽

L I. I E mus. memori par nobis erit memoriae vita Ile modus tui mena mero quod auras carpsero vitales absit ut

mihi brevior fuerit tui memoria, quam vitari quamdiu funerabit Erasmum tamdiu tui meministe non gravabatur vita orbabor , antequam tui me relinque memoria. Supero privabo lumine, ut priscorum more loquar, Citi uri quam Morus ex animo deleattir meo Oc us hoc mihi corpusculum morte retrix erit, quam tui memoria frigescat apud me In extinctam tui memoriam semper tenebo: quantum temporis anima tua , sic enim loquitur Sallu: us , tantundem tui meminero 'erpetim tui recordatus uero Sine fine tui meminero. Nu lares naihi oblivio uena tui invexerit, nisi quae me ex hac hic evexerit orbem hunc verterim citius, quam animum hunc tui memorem vertero vi a

me exuerit is casus , qui tui impoliabit oblivionem crudelibus umbris occubuero, quemadmodum loquuntur Poetae, citius, atque tui memoriami recolere desi: urus sim : efferar ipse citius miram tui memoria is corde efferatur ad ipsum usque bustum me tui memoria prosequetur ne defunctus quidem , tui possiim oblivisci , nedum vivus Viventi mihi nunquam aboles cci hominis tam bene merui recordari quando futurum est, in apud Erasimam evanescat Mori memoria 3 nempe dum rata desinuetur usque eo tui memor ero , dum

in vivis agamo usque dum spirabo , te corde etestabo quamdiu dabitur anima frui, ut Sallu tiano

more ooua , non desinam tui memoria frui. Ned iam sit modus, Neque enim id a itur, ut osten-

termis, quousque nos in commuta do pro redimosiimus, sed ut studiosis adolescentibiis exemplo

emonstremus , quantam orationis ubertatem paritura sit haec exercitatio Sententiam enim admodum felicem, neque magnopere ad commutandum a cundam ferme ducenties ut opinor, commutavimus, neque tamen minutulas illas variandi rationes sumus anxie persecuti. Nunc Quod

v tria quasdam orationum

io: mu a proponemus non id agentes ut omnes

74쪽

6. DE COPIA VERB. er senuamur Nam hoc utilissimum quidem,Verum

iis aliquis, cui plus otii suppetet, quam ,

jusmodi dicendi figuras ex omni V npetitas, copiosius, atque accurauu in urbi at CO-luae candidatis. A P. XXXIV. Quibus moris tribuimus plura ex aequo.

ES vir ut eruditus, tum probus. Est livenis

formosus,&bene ingenialus. Atque repetitum Poetarum est: Virg. tque Deos Moue astra vocat crucesia mater.

Esi uir doctus pariter ac probus: Est vir doctus simul in per Est vir tam doctus, quam bonus: Vir est doctus iuxta , ac bonus: Vir est non minus probus quam teratus: Vir est non inferior iteras. . quam

moribus: Vir est ex aequo probus atque do est aeque literatus atque incomtptus: Vir doctus Q-Que ac probus : Vir perinde doctus ac probus: Ex-

ae loesius est itidem&facundus Vir est non

inore morum probitate , quam doctrina pi Vir est quemadmodum doctus, it ad inteper: Vir est doctusque bonusque in carmine Vir simia eruditus,fimul integer Vir est doctusque Z integer in Carmine Vir est haud secus eruditus ac probus est ut doctus, ita dc probus Vir est doctus, 3 idem probus. Vir est optimus, idemque doctissimus: Vir repari vel doctrina vel probitate praeditus: Vir en non tantum eruditus, sed Z integer . Vir est non modo

doctus, verum etiam probus Ut optimus quoqGeest, non modo doctissimus, Non tantum serunt, luci impellunt. Haec sermonis sorma peculiaris et Sene, ut omittatur etiam Vir est praeter summam er ditionem etiam optimus : Vir praeterquam quoadoctus est etiam optimus Vr est de quo dubites. doctiornest, an melior Vir est, in quo cum lite' ris probitas morum ex aequo certet eit

75쪽

ius eruditioni respondet morum integritas: Vir est qui parem vitae castimoniam Cum eruditione copularit Vitium ma quidem doctrina, verum mor una integritate neutiquam inferior sese. Interdum idem

pollet, vel Literis tuis majorem in modum sum delectatus, vel quod essent elegantissimae, vel quod humanitatis plenae Vir est in Ilieris egregius neque sui dissimilis in moribus. Vir est clarus imagi-uibus, neque non illustris egregiis in Rem p. meritis ossicium beneficio cumulasti Corporis o mam animi dotibus aequiparas. Cum diis ex pari vivit. Oratione tua graviter offensus est, partim quod esset incondita, partim quod arrogans. In hoc Probitas aequat eruditionem. In rtuna cumpribitate facit paria. Ita Seneca Vir est egregie doctus , atque item probus. Vir est similiter doctus ac facundia. Vir est haud dissimiliter eloquens ac doctus : Vir pari doctrina ac probitate: Vir est perinde facundus ac doctus Cives, atque s juxta metuit, dixit Sallust, pro eo quod est,

ives aeque atque hostes Fortunae Corporis animique bonis juxta dives. Ita Sallust Plebi patritibusque juxta charus odem Hyemem atque aestatem juxta Plin. Juxta diebus noctibusque tacitus ab illi mundus. Idem In Italiae partibus quibusdam, juxta hyeme, aestate fulgurat. Ad

hanc formam pertinenti illa, Plaut juxta mecum rem tenes, id est .aeque atque ego. Idem in Persa: Juxta tecum, si tu nescis, nescio. Sallust.

in Caulinario Quo in loco res sitae sunt, juxtariae cum omnes intelligitis. Huc pertinenta illa minus quidem ustilata , sed tamen apud probatis imos auctores reperta Terent. Quo jure quaque injuria me in pistrinum dabit id est, sive jure sive injurii, Cicer ad Att. At quam honesta , quam expedita tua consilia , quam evigilata iiij cogitationibus, qua itineris, qua navigationis, qua congrellus, sermonis j cum Caesare. Idem ad undem Cum video te distentissimum estis, qua de Butroliis qua de Bruto Qua posuit, protum.

76쪽

bus illaudatis. Est ille quiram parum eruditus. Vir C lsima, ita in Genii amaria lentat Vir cliud optimis prognatus maioribus, it praeditus mi l

st tacitus Convi 'aeli loqui is cibus ulurro Hic salutator quidem est comis, C i lii lentus olMri, r. Blandus est i ltu, ceterum animo tria Cu Ferox est in i dos , at in feroces in idus re state friget, hyeme calet. --. Item

mihi in tem, Paupe rimit ut in allii OS CUI Uurnelio IUS. iii nullum c lI-

tu . . ... Ibium Voliabia parit dolorem, contici Io voluptatem.

Vir est ne rubri nec li

ictus modo, verum etiam improbus: Vir est ut indoctus ita I improbus: Non minus improbus quam Literatus: Vir est tum indo stus, tum improbus: que indoctus atque m probus. Quintilian. Nescias ii aestare velint minus an postin P, id est, tam non possunt praestare quam nolunt pariter cin, doctus: improbum: Vir pes est.&nihilo Actior. Seneca , Flamma non potest magis quam quiescere. Vir cui nihil sit omnino bonarum literarum bonorum quoque morum tantundem. Breviter ferme iisdem rationibus remomus, quibus tribuimu3. A

77쪽

C A P. X XX VII. Qibus modis tribuimι i qualiur. Vir est cum doctus, tum probum Iuventas Cnim

eleganti forma , tum vero moribus optimis. Non pecuniam modo, verum etiam vitam tibi paratus sum impendere Vitam etiam tibi in Penderim , non modo pecuniam. Virum haeC verna nonsbium in similia communia sim rum ad aequalita tem, tum ad inaequalitatem mon sat erat imo illisse,

nisi d proderet. Non sussiciebat spoli istac

jugularet. Parum erat deformem est, nil mores forma dignor addidisset Nihil erat deformi esse vultu illi moribus etiam esset deterrimis. In hac sermonis forma eleganter interdum altera pars subauditur, eaque fere potior , ut: Chr7sostomus

sunt, non tantum in sexus honorem subaudi-r, sed etiam ob admirationem eloquentiae. Vidisti ominem non Corpore tantum tortum subauditur, e .um Etiam animo.

A P. XXI VI II. N 'On modo ra in intelligit, verum ne legit quidem non blum parum intelligit, sed nec

Ieg non tantum nihil intelligi r imo nec legit nec lepcre quidem novit, nedum in te ig. et non novit vel legere, tantum abest , ut intel igat latum abest ab in te is endo, ut ne legere irridem rit. Adeo' non intelligit, ut nec legat. UsQue

adeo non intelligi escia vel legere. Hic in Graecis literis niliu quid dicam in Olligere imo nec legere potest Hic nihil in bonis literis non dicam intelligit, imo ne legit quiden . Ingeni in quoque senectus deterit, ne dum corporis vigor per-

tu duret Horatius:

78쪽

Nedumsermonis stet honos, segratia vivax. Ne dum nove posuit, pro eo quod est tantum ab eitvit. Ne pecuniam quidem impenderet amico me dum vitam Eam figuram Quintilianus novavit ad hunc modum Nec enim de omnibus causis dicere quisquam potest, saltem de praeteritis, ut taceam defuturis, id est nec de praeteritis, tantuna abest, ut defuturis. A P. XXXI x. Ur pacto tribi mus, aut removeamus ordine.

UT quisque est gloria dignissimus ita gloria est negligentissimus Ut quisque gloria est

maxime dignus, ita gloriae minime est avidus Optima quaeque vitae pars quam ocissime praetervolat. Catullus Tanto pessimus omnium poeta, quanto tu optimus omnium patronus. Quam vos facillime agitis, tam vos maxime aequum est aequa lacere. A P. 4 L. Ter comparativum eadem sertur ententia.

Q Uo quisque dignior est, qui laudetur,hoc mi

nus lauaari gaudet. Ianto quisque fama dignior, tanto minus affectat famam. Quo quisque magis promeretur honorem, eo minus hCnorem appetit.

VERTI POSSUNT. Hoc minus ducitur laudis cupidine, quo quisque laude sit dignior Tanto quisque minus optat Pecu'niam, quanto minus possidet pecuniae.

CAP.

79쪽

Formula augendi possitivum. I Ositiva augentur compositione harum dictio

num PT i perquam , prae perdissiciles perquam inacite, praelongus, praevalidus, praepotens. Qiod idem contingit in verbis: Pervelim Perquam velim, percupio. In quibus idem inter- cum estica haec praeposivio De deamo demiror. tandem vim videtur obtinere. Ad adprobe , ad tabre adprime , adam Adjungunt jure consulti prapositionem In tanq iam idem pollentem. Sed erant mea sententia inod enim illi legunt, incliticile est, pro valde disticile, legendum est, initiancili est, pro dissicile est quemadmodum dicimus, in proclivi est, pro eo quod erat,proclive est: in promptu est, pro promptum est. In tuto est, in causia est in vitio est. Augetur positivumri citra com- politionem quam , sed gurate. Quam tenere amathuum quam nihil pudet Ut eandem vim obtinet. Ut gaudet, ut est severus Immane quantum distat. Papae quam is sibi placet ad hanc rationem pertinent. Praeterea his adverbiis intenditur, oppido quam, an quam nimis Quam antigerio, quod priscum est. Atque haec, ut dixi, non repudiantuain a Verbis perquam velim, percupio, sane quam cupit. Neque diversam vim habere videtur , Nae N. e ego infeli homo sum. Faciunt nae a telligendo, ut nihil intelligant. Item , Ad verbia illa omnia epit asin si .gnificantii admodum, valde egregie insigniter,

magiiopere, maximopere, summopere inprimis, adprime, cumprimis, in paucis,pro egregie apud inint. Curi tantopere dc quantopere figurate. Adeo pro valde: Fratrem adeo nobilem. Majorem inmodum, mirum in modum , supra modum praeter O- dum singulariter, unice, eximie, impendi , impente estu se abunde affatim, atque alia innumerabilia Uel uri unque essicit, auget Cicer ut vel perire in aluerit Senecae vel umbra satis est:

80쪽

inulentus: ii non tantum in iis iquo paulo ante meminimus. Terque beati Graecanicum est, Latinis tamen in carmine potissmaum. Sunte aliae fotai petitae Incredibile dictu, quam leon nulliu fi immane dictii: Dici non poconsequi nequeam : est rara

Plus satis animosus Plus

par est. Atque id genus alta I

iis adjungamur. Nam vulgata est illa amplificandi ratio quoiles superlativus pro positivo ponitur. Hu

Utimur vulgo comparativis pro absolutis, vel ipso Quintiliano auctore. Ut si quis dixerit in si

mi orem, id est, mericulosum. A P. l. Rationes num cndi o itiυum. Minuitur e regione possitivus appolitistitionibus. Subtristis, subrusticus, subolrus, subasper, subinvidus, sub inanis , subfusciis ratio fidem accidit in his verbis: Subpuder, subirascitur, subolet, subridet, subodoratur, libri