장음표시 사용
61쪽
ORATI INAUGURALis. 3r L Jurisprudentiam. Et nonne etiam alii,quamVi peregre Romam de lati fuissent, jus nostrum recte intellitagere, Veritatique equitati in inte pretando feliciter litare potuerunt pQuam longe petita hae a reprehensio Qtiida ubi ne ipsi quidem antiquissimi Romani, cum civitati asJduis tum bis seditionibus diu actatae jus
quum condendum esset, Graeci homi nis, Hermodori Ephesi exsulis conia silium adhibere dedignati sint quem etiam Leges Decemvirales Xposuisse se, statuaque in comitio publice dicata honoratum fuissse quidam tradiderunt annos, post civitatem jani olim ex constitutione Antonini Caracalia cum omnibus in Orbe Romano ingenui communicatam , peregrinitatis controVersam Jurisconsultis movebimus' Immo licet peregrini, licet remoti e prOVinciis oriunia
di fuisssent, nihil tamen ideo minus inde
62쪽
s ANTONII Scis ULTINGII inde ossicitur, quam ipsos Romam contendere debuisse, ut primo sermonem Latinum , ac dein demum Jura addiscerent, atque ita non nisi
sero evaderent eruditi, cum ea tempestate neutrum horum urbis Romae pomoerio , Vel Italiae etiam nibus circumscriberetur sed UtrumqUe longe lateque per Omnes Imperii partes personaret, proinde non ita dissiculter, ac antea ejus cognitio posus et comparari. Ut autem pedem propius Conseramus, quinam sunt isti Graeci, Syri , Africanis Vide heierecenseri Africanum Tryphoninum, Modestinum, avolentam, iis similes. Sed quibus indiciis , quibus testibus nobis fides fiet, hos non fuisse mere Romanos,ic in Italia, etiam in ipsa urbe Roma ino lucem editos pNullus sane idoneus auctor quidquam hac de re , scripsisse reperitur . quid magis frivolum, quid magis in-
63쪽
ORATI INAUGURALis ueseptum esset, quam nulla alia, nisi nominis ratione, Africano Africam patriam adscribere meo in Tryphoni
no, cui nomen Claudius, nec in Modestino, qui Herennius Modestinus appellatus est, aliud hac in parte causae apparet, quam quod illi e Graeco
formatum fuerit cognomeno hic libros de excusationibus Graeca lingua clicubrarit Sed quam invalidae, nullius plane pretii hae sunt conjecturae Quam facili negotio ingens illorum conteX posset series , qui, cum essent haud dubie Romani Graecali buerint cognomina, vel Graece libros elaborarint Notari ioc meretur, solos quotuor de excusationibus libros Graece conscripsisse Modestinuim, cum alios quatuor quinquaginta Latine Xaratos reliquerit Quod ad
Javolenum Priscum ita enim appellatus fulto attinet, non ignoro, liviris magnis observatum esta, Duoi in num
64쪽
36 ANTON 1 SCHULΤIN G11num,' et Jabolenum dictum quasi Diabolenum; atque adeo e Graecia petitum esse hoc vocabulum sed tamen eo solo argumento ipsum hominem Graecum fuisse, cui persuadebitur pIncidit sane is in tempora Domitiani, Nervae, Trajani, cum aliis honoribus functus est, tum etiam Africae Syriaeque praefuit ad quae , profecto, peregrinis tunc nondum patuit aditus. Nihilo melioris est monetae,
quod de Ulpiano non longe postilla profertur judicium ipsi, cumn tione Syrus esset, quod ipse satur,
cumque bonam aetatis partem in scholis Graeciae atque in Rhetorica exegi et
quo ex commentarus in Demo henem,quii tribuuntur, apparet longes cilius su e Graece qua in lingua eoercitatus erat, quam Latine scribere, quem sermonem declinante jam aetate ἀ- dici se eum oportuit Verum undenam constat. Ulpianum in Syria lucem
65쪽
adspexisse Ipse quidem de se testatur, Tyro sese oriundum fuisse at notum est in Jure Romano in definienda alicujus origine non de loco nativitatis , sed de illo, unde genusquis duxerit, cogitari proindeque nihil vetat, quominus Ulpianus origine fuerit Tyrius, & Vel patrem, Vel
avum, Vel proavum, abavum aliosque majores habuerit Tyrios ipse
tamen etiam in media Roma auras vi tales haurire coeperit atque ita Latina lingua ipsi, non sero demUm, Cpost inpensam Graecis litteris atque eloquentiae magnam aetati partem addiscenda sed omnino cum lacte materno hausta,' vernacula fuerit. Nec, si seculi illius consideretur genius , quae nobis ex Ulpiani laboribus sunt reliqua, sive in Digestis, ve etiam quae a Gothis conservata sunt, barbariem aliquam Vel peregrinitatem redolent: at e diverso
66쪽
sM ANTONII Scii ULΤINGII satis nitide, ornate, adde terspicue ipsum scripssse evidentissime demonstrant. Quod aUtem de Commentariis in Demosthenem adjungitur, hinc plane est alienum, cum jam dudum illa inter doctiores recepta sit sententia , Onia, Domitio Ulpiano sed cuicumque tandem alii longe inferioris aetatis ea deberi. Concidit itaque omnino illa deperegrinitate accusatio, atque adeo, illa novitii advenae cum vere nobili,p triae suae negotiis innutrito, atque in iis eXercitato odiosa comparatio. Nihilo magis aequum ac Verum,quod sequitur de recentioribus Jurisperitisjudicium,
im te ipso promptiores ad scribendum
Cernacula sua lingua, Gy εω , Fri ca Afrisana, quam Latina mirum, profecto , ita pronuntiari a Viro in omni antiquitate versatissimo; v rendum, ne, quemadmodum incis.
signanda ipsis patria parum disputavit
67쪽
feliciter, pari modo ieic re non admodium bene perpensa sententiam protulerit. Quid nosne, lingua Laiatina jam dudum mortua , nec satis
nobis comperto, quid seculi illius palato arriseris nosne illis, qui disertissimi, facundissimi olim audi-
Vere , quorUmque etiam, tamquam idoneorum Latinitatis auctorum, O- numenta ab ipsis veteribus Latinitatis censoribus , Grammatici. laudantur, hanc quaestionem movebimus pCaeteroquin ingenue fateor, antiquos recentioribu , non omne quidem Omnibus, multo tamen multis, palmam in sermonis puritate praeripuisse se. Ac licet non sim ignarus esse, qui solis ex andectis Latinam linguam pristinae integritati restitui potatuisse arbitrentur, illos tamen res sua sibi habere jubeo. Novi, non , Untam alterumque, at septem triginta auctores symbolas ad hoc opus
68쪽
6 AN o Ni SCHULTINGII contulisse , quorum novissimi a vera n 'um intercapedine me iam disiuncti quorumque adeo alii, quibus forente quammaxime Latin sermonis nitore nasci contigerit, mendatissime locuti reperiantur alii non patriae vitio, sed temporum suorum abrepti consuetudine a pristina caulis, ut Latinitatem ex Digestis non mediocriter adjuvari posse arbitro it absque Cicerone, Caesare, Livio Vrgilio, Horatio Ovidio simili eamdem integritati suae restitui potuisse, id ero pernego Horum me nitidissimis atque auro pretiosioribus lucubrationibus verendum suistat noctiamnum hodie Gothice atque Longobardice cum BartoloBaldoquenon tam loquutiestamus, quam barbaros inserine . quique delicatis auribus
69쪽
ORAΥI INAUGURALI s. Ihorrorem incussissent, nos edidissemus Et certe Magno Budaeo ipsus que sectatoribus immortales debentur gratiae, quod Jurisconsultos humanioribus litteris peram naVare, CLatina oratione animi cogitata essem re docuerint. Sed, ut in Viam mere- Cipiam, a qua me amor ille, quo erga Latinam linguam feror singularis abduxerat, defectusne hic nonnullorum nostrorum Urisconsulto rum in Latinitate , TribonianummoVere debuit , ut Vetustiores ilialis praeserret rofecto , si ex ve-T'; C , Ut Grammaticos, at ita ut Juris studiosos decet, rem hanc erit certiUS. nihil evidentius, nihil magis indubitaliam, Uam, primam ipsi ac potissimam rerum curam es e debuisse, an
Videlicet res, quas traderent, ei, qu tunc obtinebat Juxisprudentiae forent consentanei de Verbis minus fuis
70쪽
6 ANTONII SCHULΤINGII se laborandum. Immo is, qui ab antiqua puritate magis aberat, stylus , tradenda sub Justiniano Juris arti eo ipso fuit accommodatior.Qflin etiam , si qua hac in parte fuisset culpa, illa temporibus, non hominibus, non Triboniano esset imputanda. Quemadmodum autem de patria auLatinitate Juxisconsultorum nostrorum parum benigne, parumquejuste pronunciatum ostendimUS, ita nec verior justiorque illa quae priores eXcipit, , ut ara Vibiam, sequitur, accU-
satio ι illos ita haerere in exprimendo Latine id quod Colunt, ut dimidiapars
supplenda st ut Culgo dicitura
a iuvanda litera etiam disinando. Non abnuerim, unum forte alterumve i Veniri qui non admodum exacte atque perspicue mentis suae intentionem CX- presserit verum paucissima ejusmodi responsa in Pandectis exstant in inter tot alia, ad octo novemve millia, ante