장음표시 사용
291쪽
a in DissERTATIO TERTIA minum institutum egregie vel firmant vel illustrant obvii passim in nummis consecratorum apud Romanos Phoenices , qui Gentilium sententiae de Augustis suis e busto ad coelum prosilientibus , & in novam eandemque aeternam vitam adsertis, prodita symbola adhuc hodie conspiciuntur. Hinc solemnes illae imscriptiones, depicto Phoenici adscriptae, T E R N ITATI AUG., ne miremur aeternam a tem dictam jam olim Claudiano,
aut vero illud Christiani Vatis apud Eusebium, post
recitatam de Phoenice Gentilium narrationem ,
Graeci ergo Graecis fabulos creditis, Ne iam negetis si itari mortuos. Unde Christianis etiam Caesaribus idem novae vitae, vel novi quasi & fortunati quidem saeculi symbolum
frequentatum. Praeclarum inprimis ejus rei argum e tum praebent obvii allias Nummi Constantini Juni ris , in quibus Phoenix modo supra rupem , modo supra sphaeram , ut in sequenti nummo , collocatus cernitur, cum memorabili illa inscriptione , F E L. TEM P. REPARATIO, seu Felix Temporum R paratio. Cui inseper praemittemus insignem alium Nummum magni Constantini parentis, in cujus MVersa parte occurrunt duae figurae cum Globo, supra autem Phoenix itidem radiatus, cum inscriptione illis temporibus familiari GLORI A SAECULI VIRTUS CAEss. Mus autem iconem exprimendam curavimus beneficio viri commendatissimi nominis, Amplissimi Joachimi Camerarii nostri, praeclari illius Nummi possesseris.
292쪽
Ubi videas nempe Phoenicem eadem figura, qua illum nobis Herodotus, Plinius, Solinus, vetus Poeta apud Eusebium,Claudianus,aliique tradidere, Aquilae nempe magnitudine cum plumeo apice seu corona radiata, quam in ejus descriptione selis imaginem vocat Achilics Tatius , ut facile inde sacrum soli animal & Horo in Lib. in Hieroglyphicis, dictumsuUmbolum adsequamur.
Acc EDUNT praeterea alia quaedam caelata in Num- D. M o is mis id genus monstra, quibus symbolorum aut Naturae R-s Interpretes,possunt industriam suam excitare aut orna- re luculentius. Unum quod inter Hieroglyphica AEgy- Nummis. ptiorum animalia retulerim, exhibet Nummus Mediaceus Hadriani, in quo cauda, corpus & pedes Leonis,
pessiis Crocodili, caput Isidis cum flore, &desuper
293쪽
. DissERTATIO TERTIA Sphinx cum rota. Haec enim omnia AEgyptium nummum satis a unt, εc mea sententia, juxta familiaria iulis symbola, Lunae concordem cum Sole in haec inseri ra virtutem, & recurrens statis vicibus Jovis sui AEgyptii incrementum. In vicina quidem AEthiopia haud
Lib. vi unum agnoscit monstrum Plinius, ex variis id genus , 'i' nimalium formis concretum, collo etiam cauda, pectore Leonis, caetera diversum. Neque alienus ab hoc loco
Nummus quidam plane singularis Gordiani Pii a Nucaeensibus in Bithynia perculius, in quo figura inequibtans monstro, capite equino, cum brachio veluti loco dextri pedis baculum serpenti involutum apprehendente , priori sinistro pede humano, duobus posterioriabus equinis, cauda vero instar serpentis inflexa. Eques autem ipse ornatus galea ac thorace, deXtra coronam tonens. Ipsa vero monstri inscriptio haud minus singularis, mΠoN BPoΤΟΛΟΔ Α NIKAIEΩN. Sed operae pretium
est, ipsam rarissimi & plane singularis Nummi iconem conspiciendam dare,beneficio Christinae Augustae, maliis id genus ex Regia vere ejus Gaza depromptam. Quid autem monstri alat haec figura, fateor me juxta 1 narissimos scire, neque ad quam vel histrioniam vel fabulam adludat haec inscriptio, adsequi adhuc certo
potuisse. Neque vel exantiquis Strabo, vel Dio Chrysost
294쪽
stomus, vel Memnon apud Photium, aliique, qui multa de hac primaria Bithyniae Urbe , ejusque veIConditoribus, vel Tutelaribus Diis, Hercule, Baccho,
Nicaea, Naiade, caeterisque observarunt, Vel quos constitui, cruditi monumentorum id genus interpretes, facem hic mihi praetulere. Si Arriani opus exstaret, quo ταμυθικὰ Bithyniae complexus apud Photium traditur, aut Alexandri, Menippi, Demosthenis commemorata antiquis Grammaticis Bithyniaca , haseremus forte hanc rem magis explicatam. Quo loco mihi in solatium occurrit magni illius Herculis Musarum, Josephi Scali- In selliis geri consessio, profitentis tam multa in Nummis & ina Πλnup g. scriptionibus antiquis latere,quae nos fugiunt,& ex qui- 'bus tot praeclara ac recondita liceret eruere,si illa utique possemus adsequi. Alius quidem Nummus, ejusdem Gordiani & ab iisdem Nicaeensibus signatus, Bacchum eumque seniorem illum Barbatum exhibet, cuius cum Diodorus meminit, tum ad Demosthenem Ulpi Lissi. inus, Pantherae super incubantem ; urbis nempe illius Ad ora .
ut supra notabamus, cum Vict*riam, quam ὸ
gemit, & quae ad Nicaeae nomen videtur adludere.
Sed nihiI Nummus ille ad priorem, neque magis alter Macrini Nicaeae itidem percus ius, cum figura monstro simili, non Equo quidem sed Elephanti insidente, quem videbam nuper in Collegio Claromontano Parisiensi. Cebos quidem Simiae genus, priores pedes munibus i
295쪽
2έ3 DIssERTATIO TERTIAnibus, posteriores autem humanis pedibus similes h buisse,supra ex Aristotele & Agatharchide tradebamus. At non Simiam hic, sed Equum cum dextra & pede hi mano , eique insidentem Equitem licet intueri. Ne
quid tamcn hic intentatum relinquamus, crederem facile ipsum Gordianu m designari illo emblemate Bithyniam peragrantem, & quasi alterum 2Esculapium, ceu gratum salutis auctorem conspicuum iisdem fa m. Designati enta vulgo, ut nosti per Figuras Caesarum Equestres, corundem Adventus, & quidemaliquoties
in residuis hujus Gordiani nummis. Instar vero praesentis 2Esculapii exceptum a Ni ensibus alguere videtur baculus ille serpente involutus, familiare hujus Epida rii Dii symbolum , cujus etiam, ut antea monebamus, prae numinibus aliis salutares & frequentatae vulgo pud Graecos Epiphaniae. iEsculapium certe Nicatae cutitum, haud minus ac Epidauri liquet ex Nummo Ant nini Pii, in quo AEsculapius cum serpente ac epigraphe
sum juxta AEsculapium, & in ejus aede cultum apud Epidaurios, in alio nummo eorundem Nicaeensium otavium, sicut praeclare eruit illum & explicavit Tristanus. Neque cuipiam mirum videbitur, apprehensum aut gestatum ab illo Equo AEsculapium,qui equorum simul& hominum salutem huic Deo Epidaurio curae olim fili sic meminerit, & eundem proinde juxta Equestrem Ncptunum, invocari ab Hierocle in praefatione Vet rinariae Medicinae, κεκλη-ω δ συμφορεις ζ
ro se nobis operis huyus adjutores, Neptuum quidem Equestris,
humani autem generis SERVATOR ESCULAPIUS,
qui omnino etiam EQUORUM CURA AI gerit. Neque alias
296쪽
alias a Gordiano abludens hujus Equitis effgies , m
xime si Graecorum & Barbarorum nummorum rati nem habeas, in quibus vulgo Caesarum minus decorarct: inconcinniores formae conspiciuntur, &adeo nonnunquam, ut fatente Cl. Seguino, Imperatores isti non In uel Lvultu, sed selo nominis indicio agnoseantur. Ut certe id iii cos quadret, quod de primis nascentis picturae rudimentis observat alicubi Alianus, adeo rudi & inin Lib. x. M. perita arte essicta a pictoribus animalia, ut necesse ha--ς- iv derent ad ea adscribere, hoc est Bos, Equus, Arbor. Accedunt vero firmandae huic conjectitrae, aliorum quoque Caesarum cum monstris caelatorum figurae, in
aliis barbaris & AEgyptiis nummis. Talis Hadrianus cum monstro Cynocephalo, in Nummo ejusdem Ci-meliarchii inclytae Reginae. Ut jam mittam Isidem
monstro etiam insidentem cum Sistro, quam Faustinae nummus exhibet in eadem Gaza. Sed hoc fateor tumbare videtur inscriptio illa superioris Nummi, I Π Π o Nppo Torio ΔΑ NIKAIEΩN, quae & sensim reconditum & vocem Helladi hactenus, quod sciam inii dem, inauditam videtur continere. quidem novi dictos Gnecis post mortem coelo insertos, ut ex Hesychio constat , sicuti alias βροJολοιγὰν, Martem Homero, quod nemo ignorat, Amorem autem in v teri Epigrammate, quod Argentario, in Anthologia Lib. i. adscribitur, nuncupatum. Unde haud difficulter lic ξpig 7 . bat illas voces in nummo distinguere, & supplere IΠ-
Equum hominum perniciem, Genium Nicaeenseum. At non
continuo lidebat adsequi, quomodo illud attributum huic Equo conveniat, qui 2Esculapii salutare numen apprehendit, ac proinde salutis potius quam perniciei auctor statuendus. Facessant certe prae illo Equite ciIi in si-
297쪽
2s 3 DIssERTATIO TERTIA insidente, Bellerophontes, Persei, Antinoi, aliique in Pegaso, aut Gryphe sublimes, Hoc vero Equinum monstrum cum humano pede & brachio, quo Epidaurium Serpentem tenet, opportune mihi in memoriam revocat simulachrum illud apud Phigdenses Arcadas,
In Areidi- cujus meminit Pausanias, Equino itidem capite, compore tunica velato, una manu Delphinum, altera C
lumbam tractans. Aliud quoque in Syracusanorum numinis suppeditat Gaga Medicea, capite itidem riquino, cauda bifurca, stipiti incumbens, & Draconi caetera simile. Alterum rursus in iisdem videas alatum, Equino capite, cum duabus tibiis equinis, infra pectus caudam serpentinam. De quibus proinde usurpes iborat. t. lud Gregorii Naziangeni, Θηρ ον Ξκ-αγκει- πιλυμ αρφον ex multis se uis conflatam mariam quandam cst multiplicem besiuam. Neque Serpens
ille praetereundus, Equi dorsis impositus, in rarissimo nummo AEgyptio Domitillae Augustae , Vespasiani Conjugis, quem vidisse contigit in Musto Lomeniano Cl. Patini, ac pro solita ejus comitate, illius ectypum Similem ctiam Nummum habet Gaza Medicca sub
Domitiano percussum. Referendum vero illud monstrum ad hieroglyphica id genus AEgyptia; ex diversis animantibus vulgo apud cos conflari solita, sicuti ex Porphyrio supra videbamus, aliisque antiquis eorum monumentis paullo ante commemoratis , & de quibus iterum
298쪽
iterum Nagian genus AEgyptum alibi compellans, socunda nempe in Julianum Philippica , τ' eα
fata copreaelisa. Ex his autem quae supraeadtulimus, abunde colligas, familiarem imprimis illi genti petitam
a Serpente vel Dracone mixturam, ob divinitatem vel providentiam ei animalium generi passim apud cos tria butam; ut ex praeclaris & antiquis eorum Nummis Iv-culenter demonstratum. Alias ut equitantem hic vis . des Se Fentem, sic rursus Serpenti instar Equi vel Cameli inequitantem famaciem, hoc est satanam, e libro Medrach tradentem legas Magistrorum doctorem in laudato supra opere. Caeterum plura id genus ex veto Maimonia. rum Nummorum penu erui adhuc possent, unde iis qui monstra vel vera vel fabulosa congerunt, uberior materia diligentiae & contemplationis suppeteret. Haud inanem illam instiper ad mysteria veteris sapien tiae, aut obscura nonnunquam austorum loca illustra
da, facile unusquisque intelligit. Ita quidem, ut abunde de illorum; udiciis securus in posterum esse debeam, qui ad aliquam Naturalis Historiae lucem nihil omnino consene id genus monumenta hactenus credidere; aut qui meam hac de re sententiam, nimio cuidam Hslenam, quam ornandam hic suscepi, studio &amori videbantur forte tribuere. Equidem quando id veris & novis serme probationibus non vicissemus, luculentos ejus rei testes ac praecones dare hic possem, in hoc ipse naturalis historiae argumento, aliorum industriam& conatus quodammodo supergretas. Unus est Ulysses Aldrovandus in Herculeo opere, qui Nummorum subsidium ad ejus illustrationem frequenter assivocasse haud contentus amplissimum alicubi hoc iis, Ii a test,
299쪽
asi DIssERTATIO TE . TIA inlibo- testimonium praebuit , Ut modo iussis omnis Antiguitati log. sib I utilitatem aliquam ex nostris hse Natura historiisperci iam 4ς hqμj. propriis ae aptis locis NUM ISMATUM Imperator m, aliarumque Familiarum antiquissimarum,dVrserim Aquilae inseribuntur, utrumque latus declarare decreti: Atque ideo Iubentim , eum cognoscam hoc eruditis seculo in m ximo haberi honore insudia in quibus variae traduntur Hiasoria,' PRAESERTIM ILLA QUAE AD NUMISMATUM, Marmorumque antiquorum lectionem flectant. MULTA nissub eorum cortice LATENT MYSTERIA N quae maxime se perscrutantium palato arrident a nimumque oblectant: Fateor equidem me Ex HIsCE sTUDIIs MAXIMUM 'SEMPER FRUCTUM PERCEPISSE, atque hic inter alios a threes AEnea Rici, Huberti Gestari, Gulielmi Chouli sit, Sumsiani Ertari vera usum fuisse. Sed ludia isthaec inprimis ο- .
movet auto a i a , ideoque tum Romae, Florentiae, Terrariae, rum etiam in aliis locis apud Serenissimos Principes rariss
ulta mississe MIHI PLURIMUM PROFUix. Quid p it obsecro diu luculentius ad commendationem hujus mercis in hoc ipsis contemplationis genere, idque ab homine nullo ad id peculiari consilio & trami ne assiducto p sustragatur eidem clarissimum Galliae suae lumen, & cum monumentis aliis reconditae doctrinae, tum novissimo de sacris Animalibus immortale, S muel Bochartus. Ille enim lecta priori hujus libri editione , & dc nova ista, quam adornabam certior factus, ab hoc inprimis singularium in Numinis caelatorum a- nimalium argumento, immane quantum huic supellectili pretium statuit, & quam inde magni nunquam sa- . . tis stili mancte utilitatis fructus percipi possent, sitis ad me litteris haud ita pridem significabat. Supersedeo a verbis ejusdem commemorandis, quia cum mea laude
300쪽
Quidem illum, de quo modo agebamus, in
ipsius NATURAE contemplation ς, rei h jus antiquariae ussim ac praestantiam, haud leviter vel firmat, vel illustrat, quod neque in ornanda PLANTARUM Historia supervacua omnis haec Nummorum veterum supellex censeri debeat. Etenim qualis olim fuerit figura S i L- Iti s it- .P HII aut L AsERPITII Cyrenaici, decantatae acto , H i o Q apud Veteres plantae, nequidquam apud recentiores Herbarum collectores ac interpretes quaeras ; nec aliunde hodie quam cx Nummis disces. Haec enim planta, quae vel sola Cyrenaicam r gionem per plura tacula nobilitavit; unde & Laser'ciferas orenas vocat Catullus, & cujus Laseris aliquot pondera in publico Populi Romani aerario recondita narrat Plinius, jam ante illius & Strabonis etiam aetatem, si fides eis habenda, apud Cyrenenses defccerat, cujus rei causam 'hic in Libro xi. . barbaros, ille in publicanos transscrt. Severi tamen ν Lib. viii. artate, Laseris illius Cyrenaici copiam adhuc Romae ς ῖ superstitem extitisse, liquet mihi ex Galeno, qui in consectione antidoti, quale sibi frequenter paratum docet, adhibendi inter alia ὀποῦ ρ υιπικοῦ diserte in Lib. i t. de . minit. Ne putes solum in libris simplicium, hujus Lase- Α' i 0 in geriere magnum auctorem meministic, undet 's: i