Ezechielis Spanhemii Dissertationes de praestantia et usu numismatum antiquorum

301쪽

2sq. Diso RTA et I O TERTIAca quaedam viri docti ad Dioscoridem congcesserant. Quod vero Aristoteles, Aristophanis interpres, TZ tres, Hesychius, Sindo, blita tradiderant, Silphium . in Cyrenensium mininis vulgo signatum fuisse , m nifeste etiamnae eo biit argentea & vetusta illius tractus Numisinata, obria in Cimeliarchiis antiquari rum. Visueti preticis p it magnum Solini in te pretem, nummo hi generis, haud in uno Exercit tionum Plii uisa uni laco producere, quo nobilissimae illius plantae vulgo ignotae figuram ex iisdem repraesentaret, quod jam ante eum praestiterant duo Antonii, Piso de Augustinus in collectione Veterum Numism tum. Alteram quidem hujus Silphii fguram non parum diversam, ex antiquo Distoridis codice depromptam exhibet etiam idem ο -νυ Salmasius; sed ita ut adulterinam eandem, aliam certe quam Cyrenaicam fateri ei sit necesse, & priorem ex Nummis prolatam, ' germanam & genuinam agnoscere. Nam quod alias prioribus curis, nihil in hac Nummi figura simile Apio reperiebat, cui similia tamen hujus Libet caulis sicut Li Antiphani vocatur apud Athenaeum) folia, veteres auctoresTheophrastus, Dioscorides, Ulinius constitim ' ter tradidere, alibi postea producta accuratiori ex dii bus aliis Nummis Silphii icone, feliciter retractavit,& sequens gemini nummi efiigies deprompta ex Gaza Palatina hic ante oculos ponet.

Nummis, non

plantam selum, sed ipses quoque signari Cyrenenses sib

302쪽

D: PIL Es T. ET USU NUMIs M. asssilphium Batto conditori suo osserentes cunde natum ctiam proverbium Βααὶμ fateor in residuis limine Cyrenarum nummis nondum mihi observatum. 2 Iec ideo tamen continuo illustri Scaligero accedo, falsi eo nomine TZelgem arguenti ; quod tamen pridem In Canon. ante illum Graeculum, levioris sorte fidei, gravior aliquanto testis Aristoteles tradiderat: sicut recte ex voteri Aristophanis interprete colligit Salmasus, ut nulla amplius supersit ratio dubitandi Nec enim quia Numini ejusmodi hodie non exstant; labat continuo illorum fides , quasi omnia id genus numismata superessent, quorum veteres meminere, depraesertim gentis Africanae , aut etiam talia adhuc quotidie non eruantur, prioribus antiquariis & ipsi olim Soligero ota. Ut mittam nihil alienum aut in litum, sed familiare potius in Nummis id genus symbolum denotari , ut nobilissimae apud se plantae caulem offerrent suo Conditori , haud aliter ferme ac vel Palmae, vel Lauri ramos, vel Spicas etiam offerentes nonnunquam Caesaribus videas feraces iisdem Provincias. F Gm ctiam liud Cyrenensium Batto & ejus prcseniet Silphium offerendi tangit Hesychius, ubi simul meminit Nummorum cum caule Silphii in iisdem expressi i

Ad quod proverbium respexisse observo colebrem ipsius Cyrenae Antistitem ;- -Synesius

,honi Anaparavimus, Laserpicium Silphii copiosum . B A UT 1 stilicet SILPHIUM auris. Locum vero Hesychii integrum adduximus, ut vindicaremus etiam illum a

303쪽

216 DI s sn R TAT Io Q URRTA reprehensione viri magni,qui postrema verba de Nili ino Cyrenensium cum caule Silphii, nihil ad explic tionem proverbii Batti Silphium, nec ad honorem Batti quicquam pertinere, ad Solinum tradit. Atqui nihil hic peccavit, aut alienum adseruit summae accur

tionis Criticus ; qui ubi rationem illius proverbii assitulisset, petitam ex more illo aut facto Cyrenensium, pnestantissimum Silphium Batto , aut Micui ex ejus progenie offerendi, causam opportune adjungit, quod haec planta in . into apud CIrenenses honore haber

tur, ut eam etiam in altera Nummorum apud sepe cuiuorum area signari curaverint ; unde utique lux pr verbio non mediocris accedebat. Nec minus etiam

ibi lapsus est vir summus, dum eodem Hesychii l

co deceptus, imberbis vultum ex Cyrenensium Nummo prolatum , pro Jove Amm0ne obtrusit , aut quum sententiam suam de priscis δc recentioribus Cyrenensium Nummis ac siguris, in anteriori illorum parte expressis adtulit; qua de re uberior allibi dicendi

crit locus. Battus enim, ut obiter hoc moneam, aut

Ptolemaei Cyrenensium Reges vulgo de Em cum Sibphio , quod de postremis etiam adnotasse video Virum

variis & reconditae doctrinae Isaacum Vossum ad Molam. Equidem fateor posse υν πιανυ in sententiae suae patrocinium, praeter Hesychium, Suidam quoque advocare, qui itidem in una Nummi parte Ammonem, altera Silphium signatum a Cyrenensibus tradit. Sed aut Suidas ipse cum Hesychio deceptus, qui pro Bat to aut Ptolemaeis, Ammonem in iisdem depictum crodidere , aut quod longe mallem, alios adhuc Cyrenensium praeter hos, quos hactenus viderunt antiquarii, nummos inspexere. Certe longe divcrsa Ammonis enfigies, qualem e nummo veteri protulit idem celebem rimus

304쪽

DE PRAEST. ET USU NUMIS M. a syrimus Vcilius, & de qua nos alibi in sequentibus. Neque vero hic praetereundum, quod idem Suidas tradit, . Ampeliotas Africanos Delphis caulem Silphii dedi casse, ut eximium quendam honorem habitum nobilissimae huic plantae vel inde facile adsinuaris. Ut non mirum sit, traditam quoque videre ab Arriano Cyrenensium in custodiendo Silphio sellicitudinem, qui sepem illi obducebant, quo greges ovium inde arcerent, & ideo quidem, quod maθni fieret apud cos Silphium, Unde etiam Lib. m. Augustus inter blanditias illas , quibus Maecenatem

suum nonnunquam demulcebat, Laser Aretinum, Ca-Lib ci. Sa dem ratione qua illum Hur ex Etruria, aut Tiberinam tur .c q.

Margaritam, teste Macrobio, solebat indigitare. Quin& illud haud pigebit addere, haud dissimilem valde huic Silphio Cyrenaico figuram ex horto Patavino e pressam, in libro Prosperi Alpini de Plantis Exoticis

vidisse me non ita pridem apud laudatum modo Isa cum Vossium. Alterius vero Plantae, nec minus olim nobilitatae lu- D. L o et oculentam etiam figuram Nummi Vcita es nobis suppeditant. LOTU Μ AEgyptiam intelligo, quem Lilio senilem, immo Lilium AEgyptium, juxta Herodotum,

tradunt vulgo auctores, Theophrastus, Dioscorides, alii, & usibus variis ac dignitate in ea gente celebrem docent. At vero vulgo veteribus Elcm hic intendunt recentiores, qui illos ex una planta male duas effecise existimant ; neque enim revera aliam esse Loton illam

AEgyptiam, quam Nymphaeam albam. Hujus enim Loti duo esὰ genera solo colore discreta ue unum rosacci coloris, quod idem si cum Colocasia seu Faba PFgyptia , alterum flore albo & Lilio simili, quod nihil aliud sit dum NImphaea Nilotica. Haec inter alios viri ma-- Κk eni

305쪽

218 DIssERTATIO QUARTAgni ad Solinum sententia, quam pluribus ibi adstruere

conatur. Sed ut largiamur multa habuisse hanc Loron, cum Nymphaea communia ; puta originem in palustribbus locis aut amnibus, florem Lilio similem, caput instar papaveris , haud tamen omnino easdem plantas exstitisse, constare poterit ex praeclaris aliquot IEgyptiorum numinis , quibus frequenter cum flos Loti, tum Caulis, tum Fructus eXprimuntur. In lignes hanc in rcin duo qui sequuntur, quorum prior insuper Harpocratem exhibet digitum ori admoventem, alter Isi, dem Oro admoventem ubera.

Flos nempe ille expansus, cui insidet Harpocrates in priori nummo, haud alius quam Lotus, ut vel ex Plutarcho & Iamblicho liquet; sicut erudite jam monuit Cl.Tristanus. Aperte certe Iamblichus libro de Myst

riis A gyptiorum , s quidem 'btii fingunt in Loto se

re Deumsupra lutum. Sic iidem, auctore Plutarcho, S lem infantem e Loto prodeuntem depingebant, addi-

accendatur. Caulis autem, quem manu gestat, itidem

Loti, qualem omnino describit Prosper Alpinus, meliora

306쪽

liora de hac planta, ut ipse agnoscit, edoctus ab erudito Medico, a quo Plantas Loti in ri gypto decerptas, cum floribus, fructibus,caulibus, foliis, se accepisse profitetur. Consule librum ejus, si tanti videatur, de Plantis Exoticis. Loti itidem Caulis, quem pnesert infansoriis in altero nummo, Isidis matris uberibus ad in tus Α, ornamentum autem illud capitis cum Harpocratis tum Isidis, Flos itidem Loti non expansus, quod non observavit Tristanus. Flores nempe in hac Planta candidis Liliis foliorum angustia proximi, multi ac densi, ut testis oculatus cosdem describit Alpinus unde veteres etiam florem hunc non Lilio sol uni similem, sed nonnulli, ut etiam Herodotus, Lilium vocarunt. Unde jam adsequimur, non de Lilio, ut multi existimabant antiquarii, sed de hoc Loto ei plicanda illa capitis insignia, quae frequenter in AEgypti rum nummis occurrunt Lilio haud absimilia. Certe familiare fuisse AEgyptiis illud capitis insigne, sicut apud Graecos Sc Romanos Laurum vel Quercum, licet ex Heliodoro praetcrea colligere, apud quem praecin

sequens nummus, in quo juxta hieroglyphica AEgyptiorum symbola, de quibus fuse jam egerunt Viri docti, Isidis caput Hydriae impositum cernitur, cum Gmili capitis ornamento.

307쪽

16o DissERTATIO QUARTA Nonnunquam vero floris loco, fructum ipsum Loti adhibitum videas inter duo solia, quo nempe insigritiatus occurrit Orus in superiori nummo, cum Matre Isbde depictus. Loti nempe hujus fructus magnitudo, ii ii 'pi ἡ papaveris maΣimi Theophrasto traditur. E eir. io ' etiam capitis ornamento Osiris decoratus in qu dam AEgyptio Trajani nummo a Cl. Seguino Guu to , ut racile mihi primum Gallorum antiquariorum. decus largietur.

Non Loti, sed Perseae AEgyptiae ceu vulgaris Persicae l

fructum existimarunt nonnulli in nummis id genus ignatum, moti auctoritate Plutarchi, qui inter stirpes Lib.de Isia. 2Epyptias, Perseam Isidi maxime consecratam tradit. - Ο φ Mitto illud, quod Perseam AEgyptiam , & Vulgarem Persicam confundant , quas tamen diversas arbores fuisse ac inter se haud parum dissimiles, vel ex The phrasto satis liquet, &vere etiam ab eruditissimis v, iris observatum. Certe Perseae AEgyptiae Ductum figura oblongum & Amygdalae modo destribit Theophr

. stus , Plutarchus autem citato loco, cordis speciem, s. llium aulcm linguae referre tradit. Unde factum etiam Observo, ut Arabes vocem cum arborem fructum ferentem instar dactyli, tum risicam etiam interpretentur. Dactylorum enim sicut & Perseae fructus figu-

ra vulgo oblonga , unde & nomen illud prioribus hae

sisse

308쪽

DE PRIEs T. ET UsU NUMIs M. 26 Psisse vulgo existimatur. Videant autem quam parum ea conveniant cum figura rotunda fructus , in commemoratis modo aut similibus nummis expressi. Cor

nam autem e Loto, Osiri familiarem, liquet insuper ex Plutarcho; qui refert Isidem ejus cum sorore con- pessum agnovisse, ex Corona Loti ab eodem apud

Locus autem signati superioris nummi, ut obiter hoc addam, singularis; nempe urbs Comus, aqua lingua AEgyptia hodierna Coptica dici meruit, & quod oppidum a voce ut gyptia, quae privationem notet ob OG .rin ibi e vivis sublatum, derivat eodem loco Plutam chus. Caeteroquin diversiam aliquanto a superioribus capitis ornamentum, in sequenti Galbae nummo AEgyptiooccurrit, quod an rursus ad Lotum referri pontit, vidcbit ipse, qui hunc nummum aliosque id genus, quos possidet praeclaros & selectos, propriis observationibus brevi illustrabit, Patinus noster.

Florem autem Loti frequentius inter capitis ornamen ta receptum videas in antiqua illa AEgyptiorum num morum supellectile. Nilum certe, praeter supra commemoratam Isidem, alibi ctiam Osiridem, eodem ornamenti senere non caruisse, praeter alios arguit nummus Hadriani Mediceus. Illum enim Nειλωοις, stu Nili floribus, quorum Heliodorus meminit, adnu Lib. ix . Kk 3 meran-

309쪽

262 DIssERTATIO QUARTAnacrandum, jure Parenti tuo hoc ossicium liquet praestitisse. Regibus vero & Reginis, ad Isidis nempe &Osiridis exemplum , eundem honorem habuerunt gyptii; sicut nummi aliquot superstites adhuc hodie contestantur. Juncta enim codem modo videas Pt lemaeorum cum conjugibus capita, cum flore illo in vertice, aut cum diademate in ejusmodi florem des,nente. Quo refero nummos aliquot hujus generis in Gaza Modicca mihi inspectos, quorum unum cruditus illius Cimcliarcha male ad Jovem Ammonem res rebat. Talem etiam forem Arsinoe Philadelphi & ab ter Ptolemaeus in capitis vertice apud Ursinum praeferunt ue prior ex Nummo aureo, alter ex Gemma veteri cxpressus. Neque enim audiendus vir doctus, qui in

Notis ad has Fulvii Imagines, florem illum de Silphio,& non de Loto accepit, ac proinde a Cyrenensibus

prosectum utrumque hoc monumentum credit. Fig

ra enim illius floris ibi expressa a Silphio longius discedit, de quo paulo ante egimus, & Lotum revera Lilio haud absimilem prodit. Quae omnia certe egregie i, Lib. i. lustrant haud ignotum cruditis antiquariis Diodori locum, quo receptum tradit apud AEgyptios, Leonum non solum, Taurorum & Draconum, capita Regibus suis circumdare; sed Arbores etiam, Ignem & stilitamenta in vertice eosdem gestare , cum ut his decore se CXOrnent, tum ut stuporem aliis & superstitionem simul injiciant. Ex quibus praeterea lucem aliquam De neratur Athenaeus, qui Coronas plexas ex floribus L ti apud Alexandrinos commemorat, quibus postea

.Lib. xv. Antinoearum nomen suave poetae cujusdam commentum dedit. Ipsum certe Antinoum eodem Loti flore coronatum videbam non ita pridem in singulari ejus

nummo incomparabilis Regiae Gazae Parisiensis. In

310쪽

mo ctiam Animalium apud eosdem AEgyptios vel sacrorum vel nobilium capita, haud absimili ornamento insignita nonnunquam observo in priscis Uusdem gentis nummis , cujus generis en tibi Serpentem signatum inter AEgyptia Hadriani Numismata, cum Sistro &

Serpens ille forma & magnitudine conspicuus, ac d majorum, ut videtur, illarum Aspidum genere, de quibus supra egimus. Ornamentum autem capitis, si Tri- Tom. r. stanum consulis, qui praeclarum illum Nummum jam C*mment ante evulgavit, lucerna, & ex earum quidem genere, quas in Pompa Isidis praelatas pradit Apuleius, Lib. ix. nempe Cymbium in medio suo patore flammulam Iusitans largiorem. At certe florem potius este, quam Lucernam aut illud Cymbium Apuleianum, cum abunde ex superioribus, tum ex accurato examine ipsius nummi liquere mihi videtur. Eo forte facilius referri posset praelatum capitis insigne in alio Serpente situ Dracone, insignis magnitudinis. iPrb