Ezechielis Spanhemii Dissertationes de praestantia et usu numismatum antiquorum

481쪽

l. II. .

rrio.

ra Thyeste.

3ή. DIssERTATIO QUINTA quam legendum contendebant. At quod nomperinde obvium , candem ctiam REGIs REGUM appellationcm sequiori aevo vel ambivisse Roman rum Caesares, vel ultro iis delatam, liquet mihi ex Gregorio Nagian Zeno, ubi de Constantio verba facit, ου του ΒΑΣΙΛΕΑ ΒΑΣΙΛΕΩ N-ῶνα f νομιζεας , Nec quod RΕx REGUM esset AE estaretur. Potiori certe jure, quam Hannibalianus frater Delmatii, qui Rex Ponticarum gentium a Constantino renuntiatus, REX R E c u M in ejusdem Constantini Excerptis vocatur. Nata autem haec REGIs REGUM appellatio, 'auta ηod Regibus imperarent, juxta Ammianum quo sensu Princeps.Principum Domitianus dicitur apud Ma tialem, & apud Ovidium Agamemnon Dux Ducum, hoc cst juxta Tragicum, ductor Agamemnon ducum ; sicut in Novellis lego Provinciarum Praesides Iudices Puta cum dictos, ct Promisciae Praeses videbitur quidam Iudex Pudicum; respectu nempe Defensorum Civitatum, Iiorumque inferiorum Judicum ac pedaneorum, quos habebant sibi obnoxios. Quo sensu certe Rex Regum

optimo jure dici potuit Rex ille Indorum, qui aucto

ribus Strabonc ac Nicolao Damasccno, in Syriam ad Augustum profectus, sexcentorum Regum Dominum sese vocare non dubitabat , & quo alias titulo prude ter Alexandrum abstinuisse docet alicubes lutarchus. Aut vero frequenter ita dicti, ut non tam imperium sibi in alios Reges, quam primatum inter eosdem tri buerent: quo sensu etiam Rex Regum dicitur Atreus apud Senecam, O me caesitum excelsissimum, REGUM-TI E REGEM, & a d Horatium, Liber, honoratus,pulcher, REX denique REGUM. Sicili Consul ciniolum in veteri Elogio, & Pater PatrumI

c Episcopus Episcoporum Tricassinus Praesul apud Sid

482쪽

DE PRAEs T. ET USU NUMIS M. nium; hoc cst, primi & maxime conspicui inter Roges, Consules, Patres, Episcopos. De hoc certe postremo non sinit nos dubitare ipse Sidonius, qui de codem loquens An tistite, egone, inquit, cum sis procul dubio P R I- Lib. v r. MVS omnium toto quapatet orbe Pontificum. Unde & illu- strandus venit vexatus ille apud Tertullianum Episcopi Episcoporum locus, seu vere seu ironice usurpati. Primus nempejuxta Sidonium, non Dominus; sicut Athenae jam olim dictae, & Calaris Sardinue Metropolis Urbs Vrbium apud Florum, hoc est acetπάτη πιλεων, prima nempe Gracia, aut prima urbium quemadmodum Provinciarum Metropoles crebro vocantur apud Graecos & Romanos scriptores; quo sensu etiam Narbo & Tholos a principatum Humienere dicuntur Ammiano, & quae frequens notio eo Lib. xv. sensu in Codice Theodosiano ac Novellis. Sic, quod nec praetereundum hoc loco,apud Macrobium, Ianum Patrem dictum videas quasi Deorum Deum,hoc est quasi Deorum primum & antiquissimum, sicut Herodiano Lib. t. Vocatur, Saturno certe coaevum.aut sorte, quod primus auctor fuerit Deorum cultus, ut de codem paullo ante ex Xenone tradiderat Macrobius, Panum in Italia Lib. i. Sa-

PRIMUM Diis Templa fecisse, se ritus instituisse sacrarum, non autem quod in alios Deos imperium hab ret, sicut rursus intelligendus videtur Hierocles in aurea carmina, ubi de summo Deo agit; τὸν δημn ργον μονον Θεον , ο, ΘΕΟΝ ΘΕΩΝ Θεον- , Creatore Olum Deum, quem DEUM DEORUM

E erit aliquis, se Deum summum ct optimum. Quo iam mine nempe dictus ' Horatio Rex Deorum Iupiter, quod ' Lib. i m e h Pindaro ut alia expressisse video, qui Jovem alicubi

Εαι- α Θεῶν itidem vocat. Caeterum Persarum, ut hoc Nem.

addam, exemplo, .ibus fuit quodammodo peculiaris

It i a illa

483쪽

36 DissERTATIO QUINTA illa Saans in seu REGIs REGUM appellatio, Turcae quoque Sullanum suum eodem Consilio peculiari vc

potens.

TM Cog - . PHILELLEN IS etiam titulum usurpasse videmus en δ' Ais A c ID A s, quod iterum aliunde, quam ex Num- , ii,&e. morum illorum fide vix constare existimem . Mira vero in Darii, Xerxis, aliorumque id genus Haeredibus appellatio, quos utique Graecorum magis odio quam amicitia claros exstitisse nemo nescis. Unde etiam non Demosth. Philet lena, sed communem Graecorum hostem vocat euel alicubi Persarum Regem Graecus Orator. Desumpta vero mihi videtur ab Arsacidis blanda de amica tacnomenclatio, ad exemplum successerum Alexandri, qui a privata in Parentes aut Fratres pietate , Ρ H I L in

PHos se passim inscribebant , & quidem usii asse prius illud nomen Arsaces illos & Vologeses , ad dem rendos sibi Graecos Asiaticos Syriae, Mesopotamiae ac reliquos illius tractus Parthici viciniores, qui Graec rum Coloniis & lingua passim florebant , ita ut a quibusdam ex iis nummos id genus percutas statuere liceat. Graecae enim diistae illae civitates, haud minus ae ipse Urbes Graeciae, sicut apud Livium Rhodiorum

Lib.x-ii. Legati Romae in Senatu contestantur: Non qua in sis modo antiquo sunt , Graea mo urbessent .quam Oma --rum, illinc quondam secta in Mam. Linguam nempe, mores , habitum, leges, factar, n iun quoque suarum

484쪽

DE PRAEST. ET USU NUΜISM. 37Metropoleon vulgo retinebant Coloniae , unde Roma divino Vati nasiens Traia , Carthago urbs Tyria , Sur cuta Iphmiaca tecta aut Ephyraea mamia Silio, Massilia Phocis Lucano & Sidonio , Silio Phocais, ipsi Massilienses, in Gallia positi, Graia jumentus, Grais remiges, Graia classis, Ape apud Lucanum aliosque nuncupantur. Qua ratione etiam Graeci non Iones solum dicti aut Insulares a Graecis profecti , sed remotiores etiam in Syria aut Me potamia constituti. Hinc apud Josephum, Me potamiam κομι-ῶνπις- m Lib. xm νες, incolentes Grarier Macedones , Demetrio Syriae Regi auxilia contra Parthos offerunt. Immo Tacitus oppo

tune de Parthorum Rege, & Graecis id genus in eo

tractu Coloniis, At Tisidates volemibus Parthis Niceps rium se Mihimusiada, catera que urbes , sua Macedonibus sitae, Graeca vocabula usurpant , Italumque dr intem Parthica oppida recepit. Inde itaque ΦΙΛΕΛΛHNΩN

desiimpta a Parthorum Regibus appellatio , quamquam de iisdem Nicephociis Macedonum in Mes

potamia colonis, observet Dio, eos Romanis ut ΦNA E Λ A Η ΣΙ libenter & magna inde spe concepta scse tradidisse , Q P αμ ι ς, ῶς ημὶ ΦΙΔΕΛΛHN ΑΣ Lib. x i. ελπιζον ς. Eodem enim cum Parthis instituto, Majores vestros illam quoque appellationem ambivis se, m hic locus satis arguit, tum bella pro Graecis Asiaticis contra Antiochum suscepta, aliaque benev lentiae illorum in Graecos argumenta ambitiose etiam non semel contestata abunde docent. Ita Cassius C. Eris interfector ΦΙΛΕΛΛHN- ab Archelao Rh dio dictus apud Appianum , & Tullius alicubi ad A peli: H,il. ticum suum , Nunc quom- cse lauris alia spimi semperi b δ' Dimus , ct praeter caeteros ΦΙΛΕΛΛHNEΣo sumus orhiam r. inamquam praetor Arsacidas ita dictos in I ii 3. Corum.

485쪽

38 DissERTATIO QUINTA corum Nummis, aliis quoque barbaris Regibus familiare fuisse idem cognomentum, vel unus Strabo ubdeatur comprobare , qui in genere Regum I Λ E Λ- Lib. xlv, Λ Η N Ω N alicubi mentionem facit. Sic A masis AEgy- Lib. ri. ptius apud Herodotum εἷ Indorum & Thracum quia 'Lib. ii. dam Reges apud φ Diodorum & h AElianum, Hiero. Syracusanus apud postremum, quo & Polybius alb Libi ii. cubi respexit; Aristobulus Hircani filius RexJudae rum apud 'Josephum ι Julianus desertor apud i Gr

ς Lib., ri. rium NaZianzenum, pIAEΛΛHNEΣ totidem nun- antiq. e. t s.cupati leguntur. Eundem titulum quoque Salaminiis Or x k ΤΠ Cypriis tribuit in Epistolis Isocrates. Parcimus vero .congerendis ipsis Auchorum locis., quae cum superi ribus hinc petant Lexicorum consarcinatores: neque cnim in eo mustaceo laureolam quaerimus. Nec tamen

hic insignem Aristidis locum de cadem appellatione positim praeterire, quam Marco Aurelio tribuit, ac limul ita commendat, ut facitose Graecum Sophistam

L E L L E N Α , nemini certe laus haec magis convenit. Ita

nim P LELLENs noster Imperator, & quae ibi plura hanc in rem leguntur. Ut vero Philesimum, sic nata etiam 4 IΛAΘHNΑIsa N appellatio, quam Alc ndro Epistol. ad tribuit idem Isocrates , immo etiam MΛΑΘΗΝΑΙ δεψε-M g Τ A Τ Ο Υ , qua patrem ejus Philippum prosequutus Demosib. 2Eschines, si fides habenda ejus adversario, qui id rod Lis ἰς- liquis illius criminibus adnumerat. Neque eo tamen sensu dictus apud Plutarchum M. Antonius ΦΙΛΑ- . H N AI Ο τ quippe non tam caritate cisa Athenion-

ses, quam ob desponsatam, sibi ab iisdem Minervam Caeteroquin sicut Philellenes aut Eri . ίζονπς quand que

486쪽

DE PRAEST. ETTUsU NUMIS Μ. 39que dicti in Graecos bene adfecti, sic Thebani Herodo- In Calli , seu propensit in Medos; unde passim Mη- pq δεσμον de defectioite ad Medos seu Persas apud Aga- Lib. m. thiam legas. Et praeterea ut ira ΛΕΛΛΗNEΣ quidam, P sic Mii contra Mi ΣΕΛΛHNEΣ: quod postremum Annibali tribuit Diodorus αν-κ ψύM MI ΣΕΛΛΗΝ, Lib. VII. ρο- natura etiam odio in Graecos ferretur , sicut viceversa apud Platonem, Atheniensium gentem dictam videas In Mene-MΙΣ OB APB AP ON, non vero b ξοcάοσαρον, instar py g aliorum Graecorii m. Hi sie=h Huc accedit formata eadem eXemplo ΦΙΛΟΡΟ- De CozMMAI ΟΥ nomenclatio, quae non tam sponte sumpta, δ' quam a Senatu olim sociis & amicis Regibus benevo-,' ' lentiae emo tributa legitur. Hinc occurrit eadem ad- C LAui, I r, huc hodie in aureis & argenteis nummis A R I o B A R-Z A N I s Cappadocum Regis, quales plures vidisse

MΛΙΟΥ; cujus ectypum etiamduc habes. Ante omnia hic explicanda venit figura sedens in aver sa Numini parte. Vis doctus Goltzii interpres, existiamat Romam signari, quamquam Galeam fus minus

accurate expressam fateatur. Sed toto coelo errat. Ncque alius enim, quam ipse Ariobarzanes sellae Curuli insidcias, & cum sellio Cappadocibus capitis tegumen Q. Sella autem Curulis in nummo Regis barbari ideo

487쪽

MO DIssERTATIO QUINTA insculpta, quod eam insignis muneris loco cum donis aliis a Senatu accepisset. Notum enim inter dona, quae vulgo ad amicos & socios Reges mittebantur, juxta stipionem eburneum, Togam pictam, palmatam T nicam, aliaque id genus, sellam etiam Curulem vel praecipuum locum ubi vindicasse. Crebra ejus rei apud Livium exempla, ubi missa recenset munera, vel ad Ptolemaeum & Cleopatram in AEgyptum, vel ad SD

Lib. xcii. phacem, vel ad Masinissam, vel ad Eumenem, donaque ς ξ quam amplissima data cum SELLA CURULI, atque

eburno scipione. Qualia etiam missa ad Ariarathem, Cappadocum itidem Regem, & ex Ariobarzanis hujus Decrebribus, apud Polybium legas, & quidem Ggnanter de utroque munere tanquam praecipuae digna-

Φ P o N Remisit autem dona. qua inter ipsos Romanos)pro maximis habentur, stapionem O SELLAM CuR LEM. Verum ante omnes audiendus hic Valerius M ximus, optimus superioris nummi interpres, & cujus Lib. v. e. . locus eximiam eidem lucem commodat, Pompeius filium ARIOBARZANEM ct REGEM appe avit , ct Dim demasumere jussit, o in CuRuLI SELLA s EDERE

coegit. Hinc itaque iste sedentis ejusdem in Sella Curuli habitus, quem hic nummus nobis ante oculoS P nit. Immo etiam ut se magnitudinem hujus doni intelligere contestarentur Reges illi Barbari, soliti iis dem Sellis Curulibus insidentesjus dicerc. Id certe de

Lib. xii. Antiocho Epiphane observat Livius, Romano more Η- Q Sesti Eburnea jus disebat , disceptabatque controversias m ximarum rerum, quae totidem penc verbis cum a Polybio apud Athenaeum, tum a Diodoro referuntur, ut

viderunt jam ad eum locum Viri docti. Haec autem

omnia

488쪽

DE PRAEs T. ET USU NUMIS M. MIomnia quum minime essent recondita, non latere debuerant cruditos ac diligentes antiquarios. Alias vero iste Nummus cum Philoromaei epigraphc, mirifice illustrat Tullii in Epistolis locum , ut ego Regem AR Io- Lib. x v. BARgANEM Eusebem ct PHILO ROMAEUM tuerer; &paullo post de eodem ense incredibili or pene disino,

PELLAsTIs, nulla postulante, &c. Agnoscis utique PHILO R OM U M, ut honorificae inprimis appellationis vocabulum, cum Ariobaniani tributum, teste Tullio, tum ab eodem juxta superiorem nummum inter praecipua dignitatis insignia vice cognominis continuo receptum. Ratio autem illius fagi & moris o via , quod nempe in eo nomine praesidium omne suum ac dignitatem reponerent Reges illi obnoxii, ut reipsa expertus est hic Ariobarzanes, Romanorum opera conservatus, & cujus etiam rei testis luculentus Rex Aser apud Sallustium, qui vestram AMICITIAM diligerent, .colerent, eos multum labore usicipere, caterum ex omnibus MAXIME TU Tos Use. Magni itaque nomen constitis e Barbaris Regibus liquet ex Dione, qui unum e Lib. xxxv. Ptolemaeis immani pretio hunc AMICI ROMAN RUM titulum refert a Romanis redemisse. Hinc illud plenum auctoritatis amplissimi ordinis decretum de Boccho Mauritanorum Rege; Haeduso AMICITIASallust.Beli. dabuntur, cum meruerit , ut satis liqueat non promiscue quibusvis indultum. Α perte etiari Livius de Syphacis filio, Itaque pacem illi λου pete am a Populo Romano esse, Lib. xxxi. quam ut Rex Ioctu que A M I C U s 'pellitur. Nominis ejus honorem pro magnis erga se Re - meritis dare Pop. R mimum consi esse. Ejusdem vero appellationis exemplum

suppeditant adhuc alii duo Nummi reconditi in illustribus Cimeliarchiis, Unus ARIARATHISCap-

489쪽

Dridem vulgavit. Meminit etiam Uusdem nomenci, M. Vis Agazas,-- φI A OP Ω Μ AiOJ, S Fuli imperatoria ct PHILO ROMAEI, ub male legitur. Ut mittam aut Eumenem Perga menorum Rinem, aut Arabum P sectum Aramnem, quos pro Paramaeis habitos aristor est Plutarchus , ita in Oi ne tamen ut de priori aliter sentiret Catoriori autem proditus sit una cum Romanis Legionibrin M GA Crassiis. Conjunxit vero utrumque Graecorum & Ti. manorum Amici titulum Strabo,

Orat. X.

Amicos fuisse non Romanorum solum sed Rem

Λ Ε Λ Λ H SIN. Et ias autem de utram hac appel: Done N geminis id genus aliis apudThermstrum i

ν ΙΛΟ POMA ION 0rum voco Amicum Perγα - , non amtemgeneris humani ,.Alexandrum mero amicum Macedonum, non autem Graecorum, P H ILE L L E N AP it inustum autem ita cum Romanorum P H I L OM AEU M). Ni forte adhuc verius

λ γοιωτες dici debuerint, quibus appellationi i. fompcium alicubi Dio prosequitur, quam toti m cpι-

ut ibi Themistio designantur Alias ut a tota Romanorum gente florente adhuc Republum:

490쪽

DE PRAEs T. ET Usu NUMISM: 4 3 sic a Caesaribus etiam sub eorum imperio, petita nonnunquam ab amicis aut obnoxiis Regibus vel populissimilis appellatio. Ita Agrippa Judaeos in genere O-

cat Parthos alicubi Strabo. Ut proinde haud mirum Lib. xν i. sit, hunc ipsium HERODEM AGRIPPA Μ, non Q-lum in genere M ΛΟΚΑΙΣΑPOΣ, sed proprium quinque Φ Ino ΚΛΑΥΔΙΟΥ scu Amici ClaudB Imperat

ris nomen sibi vindicasse , scut liquet adhuc hodie ex praeclaro ejus nummo, quem jam citavit in Eusebianis Scaliger, & novissime e divite sua Gaza protulit elegans Petri Seguini industria. Eundem vero in G, ga Palatina itidem occurrentem his caelandum etiam

duximuS. Capitis nempe inscriptio , ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΗPΩΔΗΣΦ ΙΛΟΚΛΑΥΔΙΟΣ, seu Rex Herodes Claudii Amicus ;aversae autem partis , ΚΛΑΥΔΙΩ ΚΑΙ ΣΑPI ΣΕΒ Σ Τ Ω E T. P. seu Claudis Caesari Augusto Anno Tertio. Quo

facto scilicet Herodes Agrippa midium suum & fidem sngularem erga Claudium, quam &illi sublato e vivis

Cato luculenter probaverat, voluit psiblicis ac duraturis monumentis consignari. De hoc enim Herode, cujus mentio in Actis, malumus hunc Nummum inter