Expositionem veteris inscriptionis de Aesculapio et Hygea diis philanthrôpois... moderante Christiano Gotl. Schvvarzio...submittit Ferdinandus Iacobus Baierus...

1쪽

AD ILLUSTRO EPIST. AD TIT CAP. III a. IIII

CHRISTIANO GOTI . SCHVVARZIO

CO M. PAL. CAES. ET PRO P. PVBL.

SUBMITTIT

FERDINANDUS IACOBUS BAJERVS ALIORA

3쪽

α D. B. Q

RXhibemus ueterem mscriptionem, eam- que Graecam ς quam refert monimenis insicriptisi tum e ruinis Vlpiae Traianae effossum, sero mi inque Curia uici S. Mariae , distristus M a iensis Transiluania asseruatum; quod in Tabulis aeneis Marsiliani op

dris Danubialis delineatum reperitur. Quamquam uero illud ipsum eximium opus magno rei literariae bono proxime evulgatum iri speremus ; nobis tamen interea uti sum est, exercitii Academici caussa, in hoc epigrammate interpretando uires periclitari ; cum ad explicandam mythologiae par. ticulam faciat, et simul ad insignem diuiniorum literarum locum quodammodo illustrandum non nihil conferre uideatur. Eam autem ipiam inscriptionem hunc in modum legendam censemus: ACΚΛΗΠm ΚΑΙ i. e. Aesculapis et

Axius Aelianus Iunior donarium consecrauit.IIonius. forte nomen A

tificis

Videmus in delineato hoc monimento non nullas uoc Rafla I literasque uel temporum iniuria, uel oscitantia atque imperitia lapidarii, corruptas, uel certe inquinare descriptas i quas uero nis reddi- Cur proposito modo emenssandas duxerimus, facile potest in

4쪽

ACI A IIII ICII, pro AC ΚΛΗΠΙΩ. Cuius uocis prima figuri A designat litexam A'; quae et alibi isto sere modo, etiam in Latinis monimentis, exprimitur , v. g. in Reinesii Sunt m.

Alias elusdem literae formas, Graecis usitatas, exhibet uir erv. ditissimus, Bem. Montamconius, in Palaeo mm Graeca aquas , non est, cur iam repetamus; cum in Marsigliano Epi. grammate potius ordinaria figura τῶ A, quae ibidem in ceteris uocibus semper usitato more exscribitur, uel ex detrito lapide quodammodo corrupta, uel a descriptore deprauata, esse ui. deatur. Sic et ex tertia litera K in eodem nomine duo ramu. sculi exeuntes exciderunt, ut nunc sela erecta linea I sit relicta, Adhaec ibidem sexta litera Π stuperiorem amisit lineam. Porro, altera etiam uox eiusdem primi uersus prorsus nunc. corrupt/conspicitur; neque enim ibi superest, nisi haec figura A, sorte tanquam nota του A; eum e contextu intelligamus, ibi particulam lx AI locum habuisse : quae partiquia quamuis aliquando etiam ther compendium in antiquis monimentis exprimatur, V. g. in inscriptisne. -9 na, apud Monuauconium, p. Is 9, yer ;facile tamen credimus , in nostr' monimento literas Ret Itemporis iniuria periissse. L III.

Sequitur alter uersus, qui primo loco refert nomen ΥΓ F I A. De altero Sed in Tabula aere exscripta, pro Τ videmus I positum; incer tum, an de industria lapidarii, an per errorem desicriptorii, , qui fortassς uestigia τοῦ Υ, uetustate obscurata , minus recto assecutus sit. Equidem ex sono promiscuo, aut etiam medio, ut de literis I et 1 Fabius ait, LUr. I Insiit. c. , nata est no ., i infrequen' illa scripturae uarietas et permutatio , quam np,

scripti solum Codices, sed numi etiam ac lapides uetusti, arguin

5쪽

vnde, docente spanhemio , usu et praest. num T. I,

12o,ΣIPA , pro ΣΥPA , seu ΣΥPΑΚΟΣ1ON , videas aliquoties apud Par iam , in Sicil. p. a 4 et 3 4 ; et ΒΗ pr T1ΩN , pro ΒΗPTTΙΩΝ , in Begeri Thesauro MandenLVbl. I, p. si a. Tacemus nunc , eundem scribendi morem etiam librariis maxime saeculo nono familiarem obseruari a

Monis auconio, in Palaeogram. Gr. p. 2ῖς et a 2: ut adeo, secundum Spanhemium , illa permutatio non continuo monetariorum , uel lapidariorum , incuriae sit adscribenda. Verum in altera litera uocis ΙΙ EI A manifestus error, uel corruptela,

apparet, cum altera Egura 1 sine dubio lineolam sit perne prodeuniani amiserit , quam adeo T exscribi debuisse nihil ambigimus. At secunda in hoc uersia uox O E OIC utique plene recteque expressa legitur. 2 IIII. Tertius huitis epigrammatis uersiculus exhibet has literasa Λ AN OBCDΠΟΙΟ ; quarum ueram lectionem ut indaga remus, non parum soliciti fuimus. Verum nunc prorsus pq suasi imus, ibi latere uocem φ I A AN Θ PhΠ O LC: quae quomodo adeo corrupt* Meprehendatur, paucis ostendemus. PrLmum nempe nihil facilius fieri potuiti, quam ut prima isti

uocis litera φ v tustate ex usu detrita obliteraretur. Cuius rei multa exempla a collectoribus et interpretibus ueterum monimentorum obseruantur. Sic apud Reinesium , GU I, N. I 7, legitur ΠΙMΕΛΙΘENTΩΝ , pro EΠIME AIS E T ΩN, cum ab initio uersius litera E exciderit. Praetermitatimus plura alia huius generis testi mpnia. Praeterea , in eodem tertis uersu , quincta litera o uitiose estscripta est pro Θ,

perdito intermedio puncto, uel lineola; haud secus, ac D pro S legitur apud Gruterum, DXLVII, 9. Ast et ultima huius uersus 'litara o inquinate signata est pro C. Fieri tamen facile potuit; ud et ipseMapidarius Graecas literas sibi praescriptas

non accurate expresserito - . .

A ; V. Pro

De vero tertio.

6쪽

Progredimur ad uersum quartum, in quo sine haesitationε haec nomina legimus t ΑΔ IOC AI AIANος et ubi digna ob seruatu est forma του Ξ, in monumento eXpressa; quae proxime accedit ad eam figuram , quam Monifauconius , in Tabuia Alphabeti Graeci , quarto loco affert, et in aliquot marmoribus reperiri testatur. Ad quam figuram bene accom. modari potest , quod de litera E, uel cecinit Ausonius , in Technopaegn. de literis: Maeandrum flexusque uagos imitata uagor sed et in quincto uersu sine omni dissicultate legitur o tigri. ΥΕ P o C , i. e. Iuniori Sequitur uox diuist , et ex parte in sextum uersiculum relata, EΥXA PICTE PIO M ; in qua sis ram ultimam M pro N positam animaduertimus, dubii, utrum a lapidario, an a descriptore sic effctam. Certo sic M finali per errorem scriptum videmus pro N, in monimento Latino, opust Grutexum CCCXL, 4 :

Quin Spanhemius, de UM et praestantianumism. T. I, ' Imonet, cum alibi,. tum passim in Bedere Seleuci cum Smyuenaeis, ae in Smyrnaeorum Decreto, in marmoribus Arundentianis, legi THM pro THN. EM pro EN. TQ M pro ΤΩ et OCIM M pro OCIό N. itemque in antiquo Amyntaegis numo exhiberi ΑΜΥΜ T A pro A M TN T A.

. Quod ag ultimam denique uocem huius moniments aresnet , eius interpretatio multis dissicultatibus nobis obstructa uidetur. Existimabamus primum , nomen o NIO C. Brtasse deprauatum esse ex uoce AIGNION , hancque commode reserri posse ad proximum uocabulim ΕΥXA DIC THPION, quasi sic aeternum grati animi monimentum atque Zonarium

7쪽

suerit significatum ; haud secus, ac u. g. in Reinesii S tum Iusiri . civis. XVII, n. 19, legitur:

AΡTABA Nn IH MNIIM H A ΙΩΝΙΑ. At enimuero , hanc interpretationem nobis ipsis dubiam reddunt alia duo monimenta, utique tum ratione loci, ubi reperta se sunt, tum ratione nominum, quae referunt, cum nostro Epis grammate conserenda; quorum unum Albae Iubae, alterum in uico marhel, quondam inuentum est 3 cui utrique subibcitur nomen decurtatum IONI. Vtraque exhibet Grut rus, p. LXXVIII, n. I et a s quae infra illustranda suscipiemus.

laterea prioris monimenti in iptionem licebit hic afferamus:

Quid hie ultimae literae 1 o Ni , quasi a tota inser tione ει paratae, sibi uelint, prorsius obscurum uidetur. Id duntaxat

certum est, eas non ad Graecam uocem AI ΩNION pertinere.

Interim , si quid coniectura assequi possumus , opinamur , iis indicari nomen lapidarii, siue sculptoris, qui sortasse dictus est I O NIV s. Quod nomen a monimentis Romanis alienum non est. Sic enim in basi marmorea , Domitiano Caesari , Anno Lxx post C. N. dedicata, apud Gruterum, p. CCXL, inter tribuleae Iuniores Tribus 4 cc. commemoratur , IONI VsONEsIMus, sine dubio libertini generis homo ; utpote qua-lta potissimum ad iuniores tribuum referebantur. An hic ipse

B fortasse

8쪽

fortasse fuerit sculptor, attigeritque aetatem Traiani, quo impe xante 4 Axius Aelianus uixit, assirmare non audemus. Sussicit, hine satis probabiliter intelligi, eo etiam aeuo Iouium quemdam uiuere potuisse. Equidem haud inficiamur, rarissime in ueniri artificum et architectorum nomina inonimentis antiquis adscripta r non tamen prorsius inauditum est, eos uariis modis sui nominis memoriam operibus alleuisse. Sic Plinius , Libr. XXXVI, s, reseri, Sauron et Batrachon, Lacones Architectos templa Octauiae porticibus inclusa construxisse, insicriptionem sperantes; qua negata, hoc tamen alio loco et modo usiurpasse: nam in columnarum spiris inscalpta nominum ipsorum argumenta, ranam lacertam ς quia Graeci hanc σαῖρον, illam βοετροχον, uocant. Imo Philippus a Turre , in Mommentis ueteris Antis, p. II9 , quaedam monimenta nominatim excitat, in quibus, uel aperte, uel latenter, artifices nomen suum prodiderint. Tacemus nunc tot gemmas uetustas, nominibus caelatorum simul insignitas, quas singulari dexteritate haud ita pridem collegit-Philippus de Susch. Imo, ueterem inscriptionem, statuae adiectam, exhibet Bern. Mondi

fauc ius, in Diario Italico , ' as; in cuius fine haec legi.

mus uerba :

δ' ΑΝΗΣ ΛΑΣ ΘΕΝΕΟΣ ΑΣΚΛΑΠΙ ΑΝΕΘΗΚΕ. MAXATAΣ ΕΙΠΟΙΗΣΕ. i. e. Ophanes, La henis iis, Aesculapio consecrauit. Machatas fecit. Adhaec, lucuIentum exemplum affert Sponius, Misceas. eruae auri'. Secr. IIII, p. I; et, ubi nomen artificis ipsi mediae inlcriptioni simul insertum legimus. Dignum est istud monimentum, quod hoc loco repetamus, cum non parum faciat ad nostrum monimentum illustrandum. Insculpta est ea insicri ptio alteri parti Bassos, Romae ex uicinia Thermarum Traiani erutae , quae olim tulerat Apollinis et Aesculapii signa , ob sanitatem recuperatam a Nicomede Medico dedicata :

10쪽

vII. Quemadmodum uero in uniuersum eximios et conspicuos Dὸ Rufis singularum literarum characteres in hoc monimento susipici. literarum mus; ita nunc sigillatim de forma literarum E , C, et CD, E, C, et non nihil disseremus. Quod ad figuram E attinet, hac utique antiquior uidetur altera figura E, utpote Phoeniciae inuersae similior, et iam uetustissimis Ionibus et Atticis usurpata. Verumtamen et hanc si iam inde ab Alexandri M. temporibus in nuamis marmoribusque designatam reperiri, in Alphabeto Graeca. rum literarum ostendit Eduardus Bernamus. Vid. Spanhemius de Uu et praestant. numi . T. I, p. Montiauconius autem, Palaeograph. s. Libr. II, cap. VI, p. Is a, docet, ibteram E iri marmoribus Romanis et occidentalibus, ab Augusto ad quartum saeculum, saepius hac rotunda forma scriptum

occurrere; an uero Augustorum aeuum praecesserit, non constare; in marmoribus autem Graeciae et Orientis, E uetustiore et quasi quadra sorma exaratum, etiam post quartum saeculum obseruari; sed si rotundum frequentius; atque huius posterio. ris formae usum subsequentibus saeculis sic inualuisse , ut in omnibus Codicibus, unciali charactere conscriptis, si hoc modo consipiciatur.. Character C, pro Sigma, quinquies in monibnaento nostro occurrit. Is eius est figurae, ad quam suo tem

pore allusit Martialis, XIIII, 87: Accipe sinata scriptum te dine Sigma.

Vtrum uero forma Σ, an eius loco C, antiquior sit, disputant uiri eruditi. Salmasius, in Exercit. Plinian. p. 838, tradit, Sema Graecorum antiquissimum formatum , ut C Latinorum. Sic et Scaliger , in Animaduersionibus ad Eosebium, p. ΙΙ7, i statuit, C uetustissimam esse του Sema apud Graecos figuram. Verum Spanhemius , de Uu et praest. Numi . T. I, p. 99, sqq. copiose et erudite demonstrauit, in Graecorum antiquioribus numis passim Σ obseruari; alteram uero formam Cinius ante Domitiani tempora usiurpatam 3 sequentium demum

aetatum