장음표시 사용
2쪽
PARTICULA. INAUGURALIS PHILOL0GICA
AMPLISSIMI pHILOSOPHORUM ORDINIS
DIE XXIx. M. IULII A. MDCCCLXI.
6쪽
De partibus comoediarum Graecarum uti dissererem, imprimis me eommovit A. Boech hii, viri Illustrissimi, benevolum consilium, quod hoc loco commemorasse sufficiet, ne quis mihi vitio vertat, quod hanc mihi materiam sumserim tractandam. Graecarum autem et tragoediarum et comoediarum non prorsus intelligi posse credo internam indolem atque naturam nisi perspectis simul formae externae et Structurae rationibus. Eo autem magis mirandum est, qui factum sit, ut haee res diligentius sit a nemine fere tractata exceptis iis, qui recentissimo demum tempore de parodo tragoediarum et de comoediarum parabasi disseruerunt, praesertim quum quantum tribuerint veteres homines formae externae nemo nesciat. Quae quum ita sint, vix dubium esse potest, quin relictae sint haud paucae et difficili timae quaestiones, dignae eae quidem, quae in liquidum perducantur. Atque ad has quidem solvendaS, quamquam summas obstare difficultates probe conscius mihi sum, ut pro virili parte stipem conferam, animus me inpellit.
De fontibus, quibus in seribenda dissertatione usus sum. Veterum hominum in dijudicandis rebus antiquis vestigia premere, quantum fieri potest, quum haud facile quisquam neget
magno esse usui, ante omnia inquirendum esse mihi censui, quaenam exstent de re proposita illorum testimonia.
Ac primo quidem loco asserendum est Iulii Pollucis Onom. Iib. IV, 108-112. His adjiciendi sunt Joannis TZelgae τεχvucoὶ
7쪽
περὶ κ ou.ωδίας, quos primum edidit Duebnerus in Mus. Rhen. IV, 393 seq. et Mei nekius in D. com . Graec. II p. 2, 1840, p. 1250-1254. Praeterea de his Teteletae versibus inspicienda est O. Muelleri docta dissertatio, quae legitur in Mus. Men. V, 334 seq. Rusdem J. Tgelgae duo exstant commentarii, . pedestri oratione conscripti eo sane consilio, ut essent prooemia TZelgae in Aristophanem scholiorum. Descripsit hos commentarios e codice bibliothecae Ambrosianae jurisque publiei fecit in Mus. Rhen. Nov. VI, 1847, p. 108-134 et 243-457 Henricus Keilius, qui in addita docta dissertatione inter alia id egit, ut quaenam esset inter hos TZetrae commentarios et alios περὶ κωνι ρδιας scripta, quae statim allaturus sum, cognatio doceret. Antiquos autem auctores ΤgetZaΘpraesto fuisse ideoque partem certe aliquam commentarii e bono et antiquo fonte esse derivatam, testes sunt Dionysii, Cratetis, Euclidis non parvae auctoritatis nomina. Ex his Dionysii nomen utrum cum Meinekio D. eom. Graec. II p. 1240 ad Dionysium Halicarnas Sensem, qui μουσικγχ ἱστοριας libros XXXVI composuit, an cum Keilio l. l. p. 130) ad Dionysium Zopyrum, quem eri licam artem in Aristophanis sabulis exercuisse discimus e schol. AV. I 297, referendum sit, equidem non dijudicaverim. De Cratete ero, Praeclaro scholae Pergamenae grammatico, vid. Mei nekii quaeSt. Scen. spem III p. 5, et ejusdem hist. erit. com. Graec. p. 13. Euclidem deinde eundem esse cum illo, quem Homeri scholia Lipsiensia Ιl. A, b de versu Homerico disputantem inducant, cum O. M uellero l. l. consentit Keilius I. I. Horum igitur grammaticorum utrum integros libros legerit an excerptos ex illis cum nominis indicio habuerit commentarios, quis est qui dijudicet
Simillimus Τgetetiano est commentariolus πῖρὶ κω ι Οιας ab an0nymo quodam grammatico scriptus, quem e codice Paris. edidit Cramerus, Anecdot. Paris. I. p. 3 - 10, unde receptuS est in edit. Schol. Aristoph. Paris. p. XVII seq. et praefixus edit. com Oed. Aristoph. a Τh. Bergkio juris publici factae Lipsiae l857, p. XXXV, Nro. VIII . Atque hic quidem commentarius, mutilus magnisque inquinatus vitiis, utrum e TZetetae commentario sit conscriptus, an Τgetetes ex illo hauserit, an utrique ad antiquiorem fontem communem sint referendi, haud facile dijudicari potest, si omnino
Bae editione usus sum in Iandindis versuum numeris.
8쪽
potest. Qua de re, qui plura scire concupiscat, ipse inspiciat Κεilii dissertationem supra laudatam. Praeterea nominanda est vita Aristophanis, ab anonymo haec qu0que composita Seriptore, quae invenitur in edit. Berghiana, p. XLIV, Nro. XII et in edit. schol. Paris. p. XXVII, Nro. XI. Brevissime rem attingit schema logicum e codice Coistiniano de-8eriptum ap. Cram erum, Anecdot. Paris. I p. I 404, quod ex Androni et Rhodii, philosophi Peripatetici, opere petitum esSesuspieatus est Bergkius l. l. p. VIII seq. ea fortasse de causa, quod idem eodex Andronici Rhodii de animi affecti. tractatum continet, quare equidem viri doctissimi conjecturae haud ita multum tribuerim, quoniam saepissime variorum atque ut aetate ita ingenio diversissimorum scriptorum opera sorte in unum eundemque codicem esse conjecta satis compertum est, ac magis quam Bergkii probatur mihi Crameri sententia, verba esse alicujus commentatoris in Aristotelis tractatum de Poetica censentis, quae estpropter nota biliora sint, quod scriptor pleniorem eam, quam qui ad nos per venerit, habuisse videatur es. Oram. Anecdot. Oxon. 18 39, I, p. 403 seq. , Praeterea vix monendum est, permagni aestimanda esse ad rem propositam antiqua scholia Aristophanea, maximam partem eveteribus commentariis hausta. Denique quum comoediam tragoediamque ut similem rariginem habuerint, ita forma quoque esse simillimas facile appareia, ut Si summam rem spectas, ad idem fere exemplum videantur compositae: mirum non erit, Si id, quod de tragoediae partibus jamjam prolatum est, in nostrum usum convertimus, siquidem tota nostra disputatio ita instituenda est, ut semper tragoediae habeamus rationem.
Inter eos autem, qui de tragoediae partibus disseruerunt, primo Ioco nominandus est Aristoteles, cujus Poet. cap. XII hue spectat. Sod variae exstant de hujus libelli capite virorum doctorum sententiae, aliis subditicium esse et mutilum, aliis integrum censentibus ac genuinum δ . Has vero sententias recensere totumque illud Caput sub examen vocare, et longum est et abhorret a disputationis
D cf. Κleinium, . de pari. formisque, quibus tragoediam constare voluerit Aristot. , In Progr. gymn. Bonn. 1855 - 1856; - Leopoldi Schaei diti disput. . do p rodi in trag. graee. notione , Bom. 18bb, p. 4 seq.; - Th. Kockium iu Jahnii Ann. vo1. 75. 1857, b. I.
9쪽
institutae consilio. Hoc unum autem liceat mihi proferre, me, quamquam non dubito, quin genuinum sit et ab ipso Aristotele pro- laetum, tamen sacere non posse, quin assentiar iis, qui mutilum esse et salso loco insertum statuant. Quamobrem non pO8Sum a partibus stare Gepperti eam ob causam Aristotelem comoediae
partes omisisse dicentis j, quod formae tragoediae, quippe quae
sint cujusvis dramatis solitae atque usitatae, ad comoediam quO-que et ad drama satyricum spectent. Id num verum sit, infra apparebit. Praeterea Vero Superest una pars comoediae, Para b is, de qua infra sermo erit, a tragoedia aliena, nihilominus
autem digna, de qua ille egisset. Ac dixerat Aristoteles in libelli
priorem disputationis institutae partem εκ ποιωvὶ absolvit, affert quidem tragoediae νυυρια κατα το πο v idque satis simplici et jejuna expositione, comoediae vero partes deseribere omisit, quamquam in libelli exordio promiserat, se esse cujusvis poe8eOS generis partes et queses et quot sint, illustraturum. Quod autem promiserat philosophus, id profecto servavit. Itaque veri simillimum mihi videtur esse, caput illud XII. esse nescio quo iniquo
casu mutilatum mutilumque ad nos perlatum. Nostrae aetatis viri docti obiter tantum et quasi praetereuntes rem attigerunt, eamque ob causam hoc Ioeo enumerare eos uolumus suilo quemque loco infra laudaturi.
Generalis de partibus eomoediarum disputatio. Totum let comoediarum et tragoediarum argumentum ita descriptum est, ut una pars sit choro, histrionibus altera, tertia Vero tam choro quam histrionibus attributa, quam commaticam vocant grammatici. Ceterum Aristoteles hasce tragoediae affert partes: προλoIov, ἐπει διov, αυδov, χορικυv, quarum extremam in parodum et stasimon dividit. Simili modo grammatici in j 1. dissertationis nostrae laudati quatuor partes primarias comoedi rum esse dicunt hasce: πρ0λ0Iov, χορικov, ε ισυ ov, εξοδ0v. Hisce partibus enumeratis Aristoteles non minus quam illi gram-
10쪽
matici breves addunt dis nitiones, in quibus permagnam videre licet sententiarum discrepantiam. Ac primum quidem, quod ad Aristoteleas definitiones attinet, nemo non videt, eum tragoediae partes dividere in scenicas et thymii eas, quas dicunt; quapropter primo loco affert tres partes scenicas, prologum episodium exodum, hisce addit partem thymelicam leto χορικοv . Multo minus accurate grammatici; nam allata primum parte scenica προλογος
secundo loco ponunt το χορικ0v, tum alteram partem ficenicam ad
ita ut, si accurate rem pensitaveris, tres, non quatuor, partes illos enumerare inVenies, quum secunda et quarta unam efficiant. Quam eandem enumerationem partium observat TZelges et in Versibus technicis 11 - 17, et in commentario de comoedia prosa ora
tione conscripto k b, quae eo magis mira videtur, quod idem in enumerandis tragoediae partibus multo subtiliorem sequitur rationem ; ibi enim primum partes illas dividit εἰς σκηvικο v τι καὶ χορούδε του τροπου, deinde illam addit enumerationem, quam antea, illustravimus. Sed magis etiam ipsae partium definitiones, quales exhibuere Aristoteles et grammatici, inter se differunt, quamquam de prologo fere consentiunt. Prologum enim Aristoteles esse dicit μ ρος oλov τραγωδιας το προ λορού παρόδου, ac similiter scriptor commentarii ap. Berghium No. VIII notati: π ὁ τός tστι αερtovκωμωδ M M MUt ritu ei σοδου τού χορod, et alius: προγογις ισπιτο μάχρι τού χ0ρod λεγον sun ρησις. Quae verba sine dubio corrupta sic fere restituenda esse videntur, ut primum post χορod inseratur της εἰσοδου, post articulum τυ autem μερoc vel αυρι0v της κωμωδίας; quae denique sequuntur verba λεγομvη ρη , ea app0sitionis vice fungi eamque ob causam addita eSse videntur, ut prologus, una e partibus scenicis, opponeretur eantilenis a choro cantatis. Itemque utrique consentiunt in definienda episodii notione, quod Aristoteli est μάρυς υλο, τραγοὶ δίας το μεταξυ ολωvχορικω, μελ au, cum apud grammaticum legamus: επεισόδιόv e
et ρήσεις internoscit, eo haud scio an significare voluerit, non omnia chori carmina esse cantata ε).