Rolandi Mirtei Onatini Commentarius rerum in Belgio gestarum à Petro Henriquez de Azeuedo comite de Fuentes, &c. ..

21쪽

nerat, cum aduersa valc tudine tantopere coepit af.

flictari, ut non modo,quod res sagitabat, nequiret rei p. malis animu scrio adijcere,icd ut plurimu nec audire posset ipse,quae gerebantur Domesticis quibusda gratiosis fidcbat, hi facilitate & morbo eius ad auaritia & prauos assectus alios abutebantur, &Principem decipiebant,omnes aditus claudetes, ne monita Comitis de Fucntes,&alioru Deo& Regifidoru ministrorum, d mitteret. Ipsi interea,multa permittere,quaeda statuere, quae extremo Belgium periculo exponebat.Ideo primu bonos moeror ,&animi aegritudo occupauit, mox malorum grauitas impatientia attulit,& silentiu abrupere coegit omnes pala liberius miserias publicas miserabatur,pauci fontem malorum noueiat.Scelerum artifices, ut a se perfidiae suspicione amoliretur, statuerunt culpa in capita innocentiu derivare: spargunt per suos rumore vario, Comite de Fuentes & alios Regi addictos,maxime nominis mispani, alorum omniuauthores esse,ipsis voletibus & suadentibus pace &publica comoda impediri. Nota Archiducis Erne bonitas prona his dictis fidem impetrabat: & qua facile erat,sopitas odioru famas in Belgaru pectoribus talibus dictis accendere,iam difficile calumnia passis fiam is extinguere, quatu muis in couentibus& consilijscuctis c ara innocentiae suae& sensus ab his plane abhorretis signa assidue praeberet. Belgas

calamitatis acerbitas,ne luce clara videret,excaeca- rati ne veritate audirent,calumniae aures obturarat.

Miseri plane cum & Rex absens, & qui Pro-Rege propter

22쪽

Propter aegritudine adiri no posset: spe fracti,cosiiij

amo Pes, votis irriti, que se in portu reciperet,& unde malis remedia peterent ignari Belgae λ ut rebus de Ploratis vulgus solet, deterius remediu amplectun-xor, cum cassae, mondacis, impiae, faedaeque Pacis, Rciam tunc Hollanli,ceterique haeretici ac rebelles sic rion abnuere silvulabant: non quod pacem fierio P Larent, quam ca e peius oderatar, nec quod ullas

vel aequissimas colitiones vellet accipere,sed quia tristituto suo,de valuersi Belgij tyranide occupada,

Hirifice simulatone istam expedire arbitrabatur. unam huic rere moram Hi spanos ceterosque nationis exterae allites iactabant hi si pellerentur,vel dimittere tu priu , separatos postea ponere arma, dexteras angere. Videlicet Catholicae caulae canes depelis& amoliri nitebantur, ut gregem incustoditua degluberent ac deglutiret.Sic se spera-bini bret Apostolicς Romanς fidei sanishtiones,&Regis su impertu conculcaturos; qui scopus & finis conatia omnium,iam inde a principio rebellionis Cullelmo Orangio& socijs fuit.Quyd auid c ama- I ine bar,id icco lecutos sontabat: certi de costili j eue tu, de ει - saliud in circulis&cosiliabulis subsagitabatvitia Π qibus. rationibus alijs Hispanis iter in Bel γiuoc

sederent,ijs vero qui discessuriexusi omne i literci- iret sindebat prudelia,hostisti enuo,&cu urgetur Mi prodigo, ponte potius argestu sternere sed ce-:icrudelitas sanguine sitiebat ,&iugulis imminescissit penu habebat, vel cum proprio detrimemio, factam discedςnribus securitatem violare. Inις-

23쪽

iea dum adhuc spiraret Archidux, qui anno et sys. Marti j i s. decessit e vita , &dam pacis studium simulant cum Henrico IIII. Francorum Rege belli L ς' infestioris consilia ineunt; ut ille Lutetcnburgen--μ q sem Ducatum inuaderet pacti, illi vero in ditione p.r i. Leodiensi quaedam oppida , Ut sic vires coniunge

Cabes. rentUBalignius autem Cameractialium tyranus m-Henau de Hannones & Artesios lacessetet : qui Franciae Regi Homagio praestito Princeis Cameraci fue-πιμνε rat eo nominatus: sic dum pacim sintulant,bellum undique intulerunt. Primus exparte Sedanen -

, sium Dux Bullonius, in Lutetcnb gensi ditione Dis ue potitur Iuosio, La Ferta, abansio, locis alijssu de Bulgo. bita & inexpestata inuasione. llandi mox δερῆ/- Huyum intercipiunt. Ditio Leodi i sis neutri L adhaerens parti . dum vitiusque arnicium studet conscruare, ab utraque spoliabatur , t solent IIo. quibus cordi non eii sententia Solonii Aberat Principe tum in Germania Princeps Eburonum Baua- in Ligς- tDucibus Eleistor Colomentas Ernestuk optimis in diaeta Imperiali officijs pro Catholici fun-IIosian ctus Ecclesia. Visi perfidis Batavis proba faeieri, defet. violandi occasio. Hasseleto, Maseyca: &ipsi leo-H dio insidiantur , uno cuncta die proditorum 'e- invasuri , cetera irrita , de Huro succein L luami Henricus V ossius Hasselen sis , homo plibeius,arrosae quondam monetae reus arcem cui

sociJs nocte intempesta occupauit. Simul vigili erant: praecedebat Vossius , & reptans per ripem editam, cui arx imposita, schalas e funibu

24쪽

r 3 αδ mrarum usque disponebat ,& uncis ferreis firmatiat: si1c ad fenestram peruenere , ac cancellis ferreis Paululum submotis, in aulam Flandrensem siet vocant)silenter ingressi, praefectum postridiem isam audientem, & paucis militibus stipatu op- Pretaexurit. Re audita missi Leodio non pauci equi Lis etcs,ex Condrus ijs peditum aliquot signa Praesectus Co ' Prouinciae Bruyssius adduxerat, quibus si se ciues adici rixissent,vis in arcem praecludi,& ciuitas de sendi poterat . Verum ignauia siue perfidia magistratum oppidant,velut Panico terrore perculsi hostem intromiserui auxiliares copias abire,& sua curare ius erunt. Adfuere proditoribus confestim equites leuis armaturae quingenti,pedites octingeti , duce Herongucrio exule Cameracensi,Bredano Imrogier Gubernatore. Hunc Mauricius veteranum & vete- me .

ratorem oppido de arci pretposuit. Ingressus cum 'in' suis urbem, velut vi captam dilige ter diripuit. Vrbi

loca vicina vastauit, chatolicos ditiores in neruum

compegit,pauperiorcs a quibus lytri opimi spes no

affulgebat, per acerbos cruciatus necauit: nulla tuCBatavis templa,nulla monasteria intacta, Pretiosa furati, locorum religionem profanarunt, dicatas Deo virgines constuprarunt, caelestium imagines

confregerunt, nihil praetermissum, quod a latronibus rapacissimis, carnificibus saeuissimis,& haere licis profligatissimis potuit timeri. Multi in ipsa E- Lig buronum Metropoli nouarum rerum studiosi versabantur , qui de Principe de ordine Ecclesiastico, cuius illic diuitiae magnae,numerus frequens,digni B 3 tas

25쪽

i ege.

tas prςcipua, summum imperium ; expellendo, consilia inibant clanculum , dc seditiones leuius culas, grauiorum prς lusiones, miscebant. Verum

a quodam Impet ij Elccto i ei cui, licet Lutheri perfidia imbuto, tam nefarij conatus improbabantur ; Princeps Ernelius Bauarus admonitus, celerrime ex Germania Leodium aduolauit. H cceleritas telam araneorum disrupit. Capti in urbe seditionis Principes,& pars capite luerunt. De Huyo disceptatum . Primo decretum bello abstinere, &iniuriam Batauorum dissimulando violatum foedus ut sartu tectum conseruare, sinerent Regios curebellibus confligere, ipsi non actores fabulς, sed spectatores essent. Nihil religioni Catholicς, tum perniciosius,nihil gratius h reticis potuit, qua hoc

decretum accidere. Carolus Billetis,qui Ecclesiae, de Principi fidus,hoc cernens ut dissiparet persuasit,ea de re iterum in consilio referri, & maturius cuncta

considerari. Principi, vere studioso tuendi religionis Catholicς,ostendit tam impedita,& turbata ense omnia Regijs, propter ea quς diximus, ut vix queant sine Eburonii auxilijs soli in tepore Huyum recuperare. Quod si soli perficerent, tam foede desertam a Leodicensibus arce; qua isti fronte ab illis auderent otiosi spectatorcs alieni laboris ac sanguinis premium postulare. Vel cedere sponte arce,oppido,territorio Huyensi, potius omni ope allaboradu.ut Bataui intelligant.Eburones sua sibi per fraudem specie foederis eripi non passuros,ncc animos, nec vires ulciscendς iniuriae deesse. Hoc nuc seluti,

26쪽

post M praesidio fore, ne sm ilia vicini moliantur.

Scriberi dum ergo ad Archiduce; qui nondum anima e mauerat,cum haec disceptarentur; petedum vecollatis viribus,opera mutua, commune incedium extirigueret. Sic prius decretumeliore mutatu,&coroe Polteriores,praestabiliores fuere .Actu ab Electore Ernesto,cum Ernesto Archiduce per litteras, Vc Primo quoque tempore Huyensi nidulo,qui inuolarat milui exturbarentur. Summam rerum in hoc cardine volui. Nam si vires confirmare & se cuFracis,qui in Luteteburgensi Ducatu bellu gerebat, coniungere Hurenses sineret unNam urces Hannones,Brabantos,omni c5mercio, & securitate spoliados,interceptas quoq; trasuectiones ex Germania

Italiaq; in Belgiu iri, nec facile milite e Burgundiae comitatu, ceteris Belgij prouincijs adduci posse; si

loca occupata hostis munire sineretur.Suma celeritate opus esse;se quicquid posset op' allaturu;simul milites,tormenta,annona quς prς staret, significauit;nec defuit promissis. Ex Fracia no istiora nutiabatur,& costabat foedus fragi, ederatos dilabi,nobiles nutare,& queque suis rebus costulere. Denique Artessi,& Hanones capita coserre,coitiones facere,

ubi de pace cu Fracis,& rebellibus ordinibη ineuda, vel inuitoRege, certe inc6sulto,agebatur .Se negligia Repe&Archiduce deseri,a militibus expilari,sibi prospicere debere,reipublicς salute lege esse suprema.Nec desuerat qui in c5uetu de Austriaca familia in alia mutanda & nouo Principe deligendo metionc insiceret,Mulartius Antistes Atrebatensium.

27쪽

Dοη IM ante Ioannis Austrij gubernationem, non minimum ventilabrum rebellionis. Contra optinii quique nam multis de hac pace tractare non placebat , eo quod clare fiati des& insidias rebellium perspiciebant hisce c5 tradicentes,acerbis aliorum

odijs,& minacibus dictis pressi, nec libere quod

sentiebant dicerc,nec contra niti audebant. Quem admodum fluviorum exundationes,nisi aggeribus obiectis reprimantur, omnia perrupunt & demergunt: sic mentium semel deceptarum isthaec aberratio longius sempera ratione defectens,& sanxconsilia ab effrenata v sania plurium in prςceps

rapiebantur. Immemores erant prςt criti teporis exemplorum. Non rcuocabant in memoriam,qua

graue vulnus Catholica religio,& status Lictgij iam bis dicessu Hispani militis accepisset. Tcrti ia vice

Batavos eadem sica in Ret,ub. lari non considerabat. Perieramus, P si eu, ut Ouut ex machinale intulisset, &quod mortalibus o Pos ibile, id sibi factu facillimum ouendulci. Salus inopinata undique affulsit. Moritur Arch dic, successit ex

Regiis lirieris in gubernationem Comes de Fucres, qui cum optime caulas malorum nO:let, cuiuisitiet restaurandς. aerari j melius constituendi,& militaris hesis risdictblutionis restringed: e negotium serio fiatim de Par suscepit. Magna celeritate Valerinum Mottae Do-Heu. minum, Amiterim Generalem mittit Huyum,&iu ' bet Ludovico Velazquio ut eodem secum pedita' tu conferar. Renitebatur Vela Zquius, & detrecta-

28쪽

Antonio Tunigae Veterano Legionis Hispanicae Duu κου- Tribuno,ut ipse eo proficistatur; quo nihil cuncta. dethpuduit Vclazquium obedientia vinci. Ambo ita- δμ' que Huyum obsessuri tendebant. Tertio die,quo a Turnilautio Regii mouerant, pedites praecedebat, et equites subsequebatur.his in tribus pagis diuersantibus,metatores nunciant, Batauoru equites quin-ietos,haud procul inde prςda&spolijs graues pro-

esset anes Corduba equitatus illius magister, re Ποπ juia intellecta,iussit singulos, ut quique aduenerant in Horis

hostem manipulatim tendere,& prout in eum incit dissent pugna inchoare:ratus,quod res erat,si hostis paucitatem nostroru aduertisset, qui ducetis plures no erant,animosiorem futuru & cladem illaturum, numeru vcro minime initum, si singuli se seriatini intulissent: deniq; suspicaturu hos antecursores esse totius exercitus lubsequeris,& ideo de fuga,qua depugna citius cogitarum: Non fefellit opinio. Primi accurrerut, pauculi qui tum aderant hipposiopistae. Grobbedoncmj,quos eo absente,vir fortis Leescer Caprinbetius Locutenens ductabat:subsecutus,cu hastatis μ' bensuis Sanctus de Luna, mox ceteri tata festinatione, M'

ut prope Tungrorsi urbem in planicie simul undiaque Corduba,Luna,Salazarius cu turmis suis irruerent,&hostes in fuga verteret,vix facie hosti ostesa, eho MLupauci in praelio ceciderunt, plures vulnerati, ceteris na, pedu velocitas siluti suit, multos rustici acceptam Tiniuriariu memores interemerunt ExRegijς nullus CV 'defuit. Corduba ad Tungros usq; persecutus fugie '' 'μ'tes,quos Tungri in urbe admiserunt, Corduba cu

29쪽

i gRegijs excluserunt. Equi capti ultra quadtingetos, i . - bis,i,holoserici,& mercium aliaru quas Fleruuiae diripuerat,vis magna. Regias partes hic euetus valdὀrcstaurauit,& bene sperandi quasi signum iustulit, docuit Regijs equitibus, cu vcllent adniti, Batavos inferiores esse,& Regijs non vires, sed voluntatem hactenus defuisse. Pothiidie Huyu peruenit exerci-Lisi s . tus ibi adfuere auxiliares Eburones,& aenea tormeta per suuiu subuecta sat bona,si plura: Regiae machinae murariae nodum perduehr,deerat alia quoq; no pauca obsidioni &oppugnationi necessaria, quutamen mox magna sedulitate Comitis de Fuentes iam unanimi cosensu ordinii,clauo manu admouerat sunt maturata. Anni tepore difficillimo Matthdie xiii. prima prolusione, singulari strennuitate Velazquij & Zunigae ex pulsis Batavis, suburbia fuerunt occupata. Sichoitis praeuentus, ne, quod in ea die inconsulte distulerat, coenobiu sanctissimae Trinitatis dirueret: id quia non nihil cilito loco&firma structura erat, nostris commodo,Batavis mag- no damno fuit. In subu bio & coenobio annonae copia magna fuit reperta, fida quoque nostris ita tio castris locandis, quae res frigido & pluuio caeso ad celeriorem victoriam non minimum prosuit. In coenobij loco eminentiore quatuor aenea tormenta locata, & his moenia quatere institutum:

post dies paucos ruina, quae nonnullos simul in cedentes milites caperet, strata: per hanc Hispani coesis octoginta qui restiterant, reliquis in arcem confugientibus, ingresii. Arcem natura tutis simam

30쪽

simam rupe praecelsa ,& ferme inaccessa reddebat,

humana vero industria murorum , fossarum, &propugnaculorum munitione ciccorarat. Idcirco quam putabat vi expugnari vix potic, cam Motta statuit machinis sulphura rijs diruere,& propugnatores ruina obrutos pro mausoleo sepelire. Coepit id facere duabus ex partibus tormentis quatuordecim terribili boatu & spectaculo Praesidiar ij latrocinijs quam bellis exercitatiores trepidare , quod in arce intuta sibi omnia viderent ; S: conari clan- Covisculum datis ad Mauricium Nassovium litteris au- 'Hit xilia accersere: sed tabellar ij omnes hostium potiti. Ex litteris cognitum, vi be&arcem Mauricij no ' μ' mine,initium noui Principatus in ceruices Eburo' Lienses. num & Namurcensitum teneri ab Herongerio ;quid id amiculis suis sine fuco perscribebat. Sed iactantiae raro comes constantia. Ecce septimo ab obsidione die Mart ij vicesima,deditione arcem reddiderunt, pacti vitam & quae in arcem ipsi intulerat: ibi inuenta quaecumque obsidioni ferendae neces s. . bsaria custodia Ioanni Sornosae Hispano centurioni cum cohorte eius demandata , donec Rex , quod vellet statueret. Leodienses id aegre tulerunt, quod etiam suae gentis milites arci praeficiendos censerent. An ex pactis conuentisis vel . spe sola id postularint , nescio. Sane Comes Mn- eis eritanus rem suo noluit arbitrio decidore, sed ad Rege derellit. Rex sola fide de pietate usus,restitui arcem, urbemque Electori iussit , praefatus se Leodi - , censi Ecclesiae, quam adimere, de suo largiri malle.