장음표시 사용
301쪽
LVI. Multa alia, in Scipionis exitu maxime vitae, dic Iuc dicta, morto , funere . so pulcro . ita divorsum trahunt λ; ut, cui sumae, quibus Scriptis assentiar, non habeam. Non de accusatore convenit; alii M. Νaevium, alii Petillios diem dixisse scribunt: non de tem pore, quo dicta dies sit: non de a sino, quo mortuos sit: non ubi mortuus , aut elatus sit. Alii Romae, alii
Literni et mortuum , et sepultum e iatrobique monimenta ostenduntur et statuae. Nam et Literni monimentum monimentoque statua superimposita fuit,
quam tempestate disiectam 4 nupor vidimus ipsi. Et Romae extra portam Capcnam in Scipionum monimento tres si 'tune sunt; quarum duae P. et L. Scipionum dicuntur esse, tertia poetae Q. Ennii. Nec inter scriptores Perum, discrepat solum ; sed orationes quoque, si modo ipsorum sunt quae seruntur, P. Scipio-Seipionis aliquid Ohscure lici here notaVit Crov. An ideo a se elata tim esse aerarium dixit, quod in illud iciniam pecuniam intulisset, ut iam Opus nono i eritiserri a populo trihuitim, nee peti inde ne raratim ad tributum accipiensum aperiri 3 sed id nusquilium emoratum, et exstincti tribuit cloeu diu vi tririam Paulli Aemilii de Perseo rege refertur. An ideo , quod Derpetrato Puni eo hello sinem attulerit stirapi; bus illi , quilius immensis exhausitim fuerat aerarium Z virm que sensum respuit D eri g. et huius inei distierit tale in sie explanat: is Aeraria . tu quibus multum auri et argenti eouditur . elati di . et diligentereo, lodiri solent. Scipio igitur quum in aeraritim sine dubio vacui in et proinde haud elati sum militum auii et argetili intulisset, ut id elatisse retur , eineerat, h. e. aerarium millia auri argentique vi instruxerat M. LEM. cap. LVI. t. In sepionis Mitti m a. xime, praecipue , vitiae, dique die ei a tributiis pl.
s. In diseratim trahunt, M. auci
Dium . alii Petillios di m ei dixisse senibunt, tilii Pestillios et Naevium . tilii Dei illitim Acitientia. Cf. XXXIX,
4. Inter geri morer rerum se ii annu-
lium , seu historiarum uisererat e vide ad I. 3, n. έ. - Orationes. quce ferunt, dicuntur esse, vel elicum e
302쪽
LIB. XXXVI l, CAP. 56299nis ot Ti. Gracchi abhorrent inter sc. Index orationis P. Scipionis nomen M. Νaevii tribuni plebis habet i
ipsa Oratio sine nomine est accusatoris: nebulonem
modo, modo nugatorem appellat. Ne Gracchi quidem oratio aut Petilliorum, accusatorum Africani, aut diei dictae Ascicano ullam me utionem habet. Alia tota serenda subula est Goacchi orationi conveniens; et illi auctores sequendi sunt, qui, quum L. Scipio et
accusatus et damnatus sit pecuniae captu e ab rege, legatum in Etruria suisse Africanum tradunt: quo post famam de fratris casu allatam, relicta legatione, cucurrisse eum Romam β, et . quum a porta recta ad forum se contulisset, quod in vincula duci fratrem dictum erat, repulisse a corpore eius viatorem, et tribunis retinenti has, magis pie, quam civiliter, vim secisse. Ilinc enim ipse Gracchus queritur, dissolutam esse a privato tribunitiam potestatem ; et ad postre
mum , quum auxilium L. Scipioni pollicetur, adiicit tolerabilioris exempli esse, a tribuno plebis potius
quam a privato, victum videri et tribunitiam potestatem, et rempublicam esse. Sed ita hanc unum impotentem eius iniuria in si invidia onerat, ut, increpando quod degenerarit tantum a se ipse , Cumulatas ei vo- 'teres laudes moderationis et temperantiae Pro reprehensione praesenti reddat. Custigatum enim quondam ab eo populum, ait . quod eum perpetuum Consulem et dictatorem vellet sacere prohibuisse statuas sibi
supra ad lit. 3ε , n. et 3 inindia one- ι , in magnam scis. addueit invidiam
seu odium. . Quod eum perpe uum eonsti emel diviaetorem Detiet fuere : in eadetra
303쪽
in comitio, in Rostris, in curia, in Capitolio, in cella Iovis poni; prohibuisse, ne decerneretur, ut imago sua triumphali ornatu e templo Iovis Optimi Maximi
LVII. Haec, vel in laudatione posita, ingentem magnitudinem animi mode pandis ad civilem habitum honoribus significarent, quae exprobrando inimicussa tetur. Huic Graccho minorem ex duabus siliis nam maior P. Cornelio Nasicae haud dubie a patre collocata erat) nuptam fuisse convenit R. Illud parum con- Stat, utrum post mortem patris et desponsa sit, et nupserit; an verae illae opiniones sint, Gracchum quum L. Scipio in vincula duceretur, nec quisquam collegarum auxilio esset, iurasse, Sibi inimicitias cum Scipiontibus, quae fui erit, manere, nes Se gratiae quae
Ae moderatione Scipionis refert Val. Nax. IV , a , '. 6. Sed in eo , quod ibi de imagine Seipionis in Capitolio dieit. deinde et a Livio. et a se ipse diserepat VllI. t 5, f. r. Cons et Apis
piau. Hisp. 23. Ceterum miror. Livium rem tam memorabilem et admulandam totam formam rei p. perii. nentem per oceasionem decreti Grae-ehi leviter tangere , quam tu eorpore ipso historiae narrare et iudieium suum de veritate illina interponere maluisse. Nam quod Graccho hunc germovem tribuit, non satis argumenti est, eum
sidem ha huisse illi, . qui hoc tradiderant ', quandoquidem et alibi , quum sibi quaedam parum certa videri signise set . deinde alios ea an inmu eertissima affirmantea indua
est, mihi res notabilior esse videtur. quam quae in historia ipsa, cui saepe vitilio leviora inserit, praeteriri de-htietit . . Du r. Cap. LVII. t. Moderandis nil eloilem habitam honoriitia. h. l. modum.
honoribus non efferri, aes communem se tamen adversus oui ex gerere; Ern. Animi moderantis honoristis eod.
de honorem , despἱeit et pecuniam tquidquid enim saeti. si id virtutia amore , non praemii causa; Getit. ll. loeo praeclaro Claudiani de Cotis. Mallii i sq. - Duabus filiis, propr. d. fliabus, tit XXIV, dis pr. sed illud
quoque non sine exemplo eat gratius que h. l. auribus. a. mptam his se eonMenit: vide ad ,3 . n. 4. - Παδ partim eonflial .iartim post mortem Patris et de mangit sil et numerit et es Pirit. Ti. Graeci .
ibique Val s. 3. Consurrexisse, et petiisse, etc.
304쪽
LIB. XXXV HI, CAP. 57, 58 3 , i
rendae causa quidquam facere; sed in quem carcerem reges et in emtores hostium ducentem vidisset P. A Dc-- , in eum se fratrem eius duci non passurum. Senatum, eo die sorte coenantem in Capitolio , consurrexisse, et petisse δ, ut inter epulas Graccho filiam Africanus desponderet: quibus ita inter publicum solenne sponsalibus rite iactis, quum se domum re
cepisset, Scipionem Aemiliae uxori dixisse, siliam sominorem despondisse. Quum illa, muliebriter indi
gnabunda, nihil de communi filia secum consultatum, adiecisset, non, si Ti. Graccho, daret, exspertem consilii debuisse matre in esse; laetum Scipionem tam concordi iudicio, ipsi desponsam. respondisse. Haec de tanto viro, quamquam et opinionibus, et monimentis
literarum variarent, Proponenda erant.
LVIII. Iudiciis a Q. Terentio praetore persectiS, Hostilius et Furius damnati praedes eodem die quaestoribus urbanis dederunt. Scipio, quum contende
ret, omnem, quam ac epiSSet, pecuniam in aerario
esse, nec se quidquam publici habere, in vincula duci est coeptus. P. Scipio Nasica tribunos appellavit η, orationemque habuit plenam veris decoribus, non communiter modo Corneliae gentis, sed propriac familiae suae. Parentes suos et P. Amricani ac L. MD4. Non si Ti. G oeho daret, ete. vide ad v. St. n. r. ideo Aemilia meminit Graeehi, marito suo inimicissimi, quod eo tempore ivventutis
Γυm. Praestanti Minus sorat; quasiate rel. nou oportuisse, ut maritus
de tinptiis eommunis stlae se ineos- stilia ageret; ne tum quidem , aleam opl irae elocaret. et prineipi iu.etitistis Ti. Craeeho desponderet; DraL. Corneliam virtutis causa Graccho placuisse , tradit Plut. Gracch. pag. 8a4. Ipsi demonsam . re Poridisse. Lihros omnes teucitur Gehh. praeserre et ipsi desponsam. Delevit et Gelen ., tanquam inutile atque ingratum. Waleiiii vero Emend. pag. IOI , nudum illud ipsi neminis animum explere dieit, et,erihi iubet ei ipsi. LEN. Cap. LVIII. i. medes eodem die .ete. vide ad ill, a 3 , v. s. Ad haec et seqq. eons Cell. vll, 33. 2. Nasica tr. hunos appetitioit; vida ad II, 2 . u. a.
305쪽
Pionis, qui in carcerem duceretur , fuisse Cn. et P. Scipiones, clarissimos Miros. Eos, quum Per aliquot annos in terra Πivania, adoresus multos Poenorum mvanorumque ci duces et exercitus, nominis romani famam auxisse ιι, non bello solum, sed quod romariae te erantiae fideique vecimen illis genιtibus derissent , ad extremum ambo Pro rePublica morte ocω-buisse. Quum illorum tueri gloriam ρosteris satis esset , P. Africanum tantum palernas suemoisse , laudes , ut fdem iecerit, non sanguine humano , sed stime dioina satum se esse. L. Sc*ionem, de quo regatur ut, quae in Hispania, quae in Amrica, quum
Iegatus fratris esset, gessisset, praetereantur 9, consulem et ab senatu dignum visum , Cui extra sortem Asia provincia et hellum cum Antiocho rege decerneretur , et a fratre, cui, Post duos consulatus , Censuramque et tria hum. legatus in Asiam iret. Ibi, ne magnitudo et vlendor legati laudihus consulis offceres , forte ita incidisse , ut, quo die ad Magnesiam signis collatis L. Sci se Antiochum deoicisset , neger P. Sc*is Elaeae dierum Hiquot Dia abesset. Non fuisse minorem eum exercitam , quam Hannibalis cum quo in Amrica esset Pugnatum: Hanni iam eundem fuisse inter multos alios regios duces, qui
in erator Punici belli fuerit. Et bellum quidem Pagestum esse, ut ne fortuniam quidem quisquam criminari possit. In Pace crimen quaeri: eam esci nisse. Hic decem legatos simul argui, quorum ex consilis data Pax esset. Quin exstitisse ex decem legalis , qui Cn. Manlium accusarente tam non modo id criminis fidem A. sed ne ad moram quidem triumphi eam accusationem paluAS .
306쪽
ut nimium accommodulas Antiocho, Suvectus CSSc. Integrum enim ei regnum relictum: omnia Possi recum rictum , quae ante bellum eius fuerint: auri et
argenti quum Dim magnam habuisset, nihil in pubi
cum relatum, Omne in Privatum Dersum An non Praeter omnium oculos tantum auri argentique in
ινλmpho L. Sc*ionis, quantum non decem aliis triumphis, si omne in unum conferaltar, sit latum 'Nam quid de Inibus regni dicam P Asiam omnem et Proxima Gropae tenuisse Antiochum 8 Ea quanta
regio orbis terrarum sis, a Tauro monte in Aegaeum usque Prominens mare, quot non urbes modo, Sed gentes amplectatur, omnes scire. Hanc remonem,
dierum plus triginta in longilia tem η, decem inter duo maria in i litusnem patentem, usque tid Taurimon is iuga Antiocho ade iram , emulso in ultimum cingulum orbis terrarum. Quid, si gratuita Pax avi. plus adimi ei potuisse ' Phili reo uicto Macedoniam , Nabidi Lacedaemonem relictam; nec Quintio crimen quacillum: non enim habuisse eum Amricanum fratrem p cuius quum gloria prodesse L. Scipioni debuisset , inuidiam nocuisse. Tantum auri argentique iudicatum esse in domum L. Sc*ionis illatum , quantum, Menditis Omnibus bonis, redigi non ρosset. Id ubi
ergo esse regium aurumst ubi tot hereditates acce- ριas' In domo , quam sumPlus non exhauScrint , exstare debuisse nouae fortunae cumulum. At enim ,
ut sit dupla rhi Io lovgitudinis ad la illudinem : quamquam ne hoc quidem vertim est. Siquidem Herodotus liti. let ii, Asiae huius latitudinem a Cili cio mali ad pontum Euxintim quiti que dierum itee expedito Deit. Velum Scipio hie omnia exaggetatv. Clar.
307쪽
quod ex bonis redigi non Possis, ex comore et Iezoper pexationem et consumelius L. Sc*ionis Petituros inimicos; us in carcerem 4 iter iures nocturnos ellatrones vis clarissimus includatur , et in robore et tenebris exviret, demde nudus ante carcerem Ariaiciatur. Non id cornelise magis familiae, quam urbi romanae, fra erubescendum. LX. Adversus ea Terentius praetor rogationem Petilliam et senatusconsultum et iudicium de L. Scipione factum recitavit: se, ni reseratur pecunia iu
publicum quae iudicata sit, nihil habere, quod sa-ciat, nisi ut prehendi damnatum, et in vincula duci
iubeat. Tribuni quum in consilium secessissent, paulo post C. Fannius ex Sua collegarumque ultorum, praeter Gracchum, sententia Pronuntiavit, Praetori non intercedere tribunos, quo minus sua potestate utatur. Ti. Gracchus ita decrevit : Quo minus ex bonis L. Scipionis, quod iudicium sit, redigatur, se non intercedere praetori. L. Scipionem qui regem opulentissimum orbis terrarum deuicerit, imρerium populi romani Proyamorea in ultimos terrarum f-nes , regem Eumenem, Rhodios, alias tot urbes Asiae
3. In e merem .... inesti rur; multi eod. . exhibent in carcere. Vtraque eleeum loeutio Livio in usu fuit. XXIV. is ibi an eareere inelusi atin a XXXI. i , insanies etiam eum stilania mentis in omniasiam ineludi iuberen i XXXVIII, 35. eiam eoningibus e liberia in arce inestissa se mortem exspectare; eodem libro . eap. 42.c ristitia amica in Maties Ligurum in- Iua. LEM. In robore M tenebria exspiret; vide ιid I, 33. u. t. - uua vinis e. proia luti'. ivbuiuatus;
vide ad l,έs, v. a. Cap. LX. 1. Ni referoatirmetinia in publieum; vide ad II. s. n. 4. Adhaee et seqq. eons. Geli. VII, 39. qui
pro Terentio prael re memorat C. Minucium Augurinum trib. pl. a. Tribtini tim in consilium a Cesis
308쪽
LIB. XXXVIII, Ch P. 6 oderinxerit populi romani bene iis, Plurimos duces hostium in triumpho ductos carcere incluserit4 ) non passurum inter hostes Populi romani L. Scipionem
in carcere et in uinculis esse, mittique eum se iubere. Tanto assensu auditum est decretum, adeo dimissum
L. Scipionem laeti homines viderunt, ut vix in eadem civitate videretur factum iudicium. In bona deinde L. Scipionis possessum publico quaestores Praetor
misit Ar neque in iis non modo vestigium ullum comparuit pecuniae regiae, sed nequaquam tantum redactum est, quantae Summae damnatus suerat. Collata Pecuniu a cognatis amicisque et clientibus est L. Scipioni, ut, si acciperet eam , locupletior aliquanto EsSet, quam ante Calamitatem suetat. Nihil accepit: quae necessaria ad cultum erant, redempta ei a pro-Ximis cognatis sunt: verteratque Scipionum invidia
in praetorem et consilium eius et accusatores.
3. Pliarimos duras hostitim in trium. interieetam parenthesim , vel perspi- Φῆn duram eareere ineluserit, tibi ne-- et itatis gratia, data opera illud tepe-caei vel in robur dei iei solebant. ut iiit. vel eius ah initio iam positi, quod ignobiliores eaptivi stiti eorcina vendi. optimis qui sque aeriptori hisa Mei- COD . I, 33. n. ia ; Epit. lib. LXVI l; dere solitum , immemor fuit. LEM. Cie. xere. V. Aoi Taeit Ann. XlI. 4. In bona Seipionis possessum a s. n. 3. Mox verha L. Seipionem. misit; vido ad XXIV. O. n. g. titiei ui inclis,a. videri delenda. iam Rede era ei, empta. - Verteraeque. alii monuere. - Sed fortasse Livius, pr . se verterat, ut passim apud Liv. ait obsea. i mitrius. . Oti Iougiorem vide ad II, 3. u.
310쪽
Car. I; Coasules ambo hellum gerunt in Liguribus; quae pro vincia semper Romanos maxime ad virtutem acuit. - II; Ligures Friniates, Apuanos aliosque cis et trans Apenninum Euhigunt et pacata proviseia, ne in otio lial,eant militem , C. Flaminius a I nonia Arretium, et M. Aemilius Lepidus ah Plaeeolia Ariminum perdueit viam. - IlI; M. Furius Praetor, qui in Gallia insontibus Cenomanis arma ademerat, ea reddere, et decedere provincia iubetur. Magna Latinorum multitudo, quae Romam eommigraverat, cogitur domos redire. - V; M. Fulvius proe . , ex Aetolia reversus, triumphum petit agitque causam sua in adversus M. Aburium trib. Pl. , qui intercessurum se ostendit, si quid de ea re decer- matur ante Μ. Aemilii cos. adventum. - V; Is, oratione Ti. Graeelii collegae eastigatus, remittit intercessionem, Et triumphus decernitur agiturque. - Ιἔ Consules Sp. Postumius Albinus et Q. Marcius Philippus praetoresque creantur. Ex Gallograecia triumphat Cn. Manlius Vulso, qui disciplinam militarem omni genere licentiae corruperat, primusque luxuriam peregrinam ex Asia invehit in Urbem. - VII; Triumphus eius. Consultatio senatus de bello adversus Celtiberos Lusitanosque gerendo. Lndi Romani et plebeii. Malus in cir- eo iustabilis in signum Pollentiae procidens. - VIII; Prae ores sortiuntur Provincias: consulibus autem dcceri itur qua stio de Bacchanalibus , sacris occultis nefandisque, quae grue