장음표시 사용
471쪽
castris egressi, acie directa medio serme spatio in ted bina castra constiterunt. Campus erat planus omnis et aptus pugnae. Ibi stetere IIispani hostem exspectantes. Romanus intra vallum suos Continuit Ρer quatriduum continuum; et illi eodem loco aciem instructam tenuerunt. Ab Romanis nihil motum. Inde quievere in castris Celtiberi, quia pugnae copia non fiebat: equites tantum in stationem egrediebantur , ut parati essent, si quid ab hoste moveretur. Pone castra utrique pabulatum et lignatum ibant, neutri alteros impedientes. XXXI. Praetor romanus, ubi satis tot dierum quiete credidit spem iactam hosti, nihil se priorem moturum, L. Λcilium cum ala sinistra et sex millibus Provincialium auxiliorum circumire montem iubet, qui ab tergo hostibus emat; inde, ubi clamorem audisset,
decurrere ad castra eorum: nocte profecti sunt, ne POS-sent conspici. Flaccus luee prima C. Scribonium, praesectum socium, ad vallum hostium cum equitibus extraordinariis a sinistrae alae mittit. Quos tibi et propius accedere, et plures, quam soliti erant, Celtiberi con- SP Xerunt, omnis equitatus est unditur castris: simul ot peditibus signum ad exeundum datur. Scribonius . uti praeceptum erat, ubi primum fremitum equestrium, audivit, avertit equos, et Castra repetit: Eo effusius sequi hostes ; primo equites , mox ut peditumacios aderat, haud dubia spe, castra eo die se oppugnaturos. Quingentos passus , non Ρlus, a vallo abe-
Ai haee iungenda; Drah. u. ciam alia sinistra ; vide ad XXV,
472쪽
rant. Itaque, ubi Flaccus satis abstractos eos a praesidio castrorum suorum ratus est, intra vallum exercitu instructo, tribus partibus simul erumpit, clamore non tantum ad ardorem pugnae excitandum sublato, sed etiam ut, qui in montibus erant, exaudirent. Nec morati sunt, quin deCurrerent, si ut imperatum erat, ad castra ; ubi quinque millium armatorum β, non amplius, relictum erat praesidium. Quos quum et paucitas sua, et multitudo hostium, et improvisa res terruisset, prope Sine certamine capiun urcastra. CaStris β, quae pars maxime a pugnantibus
conspici poterat, iniecit Acilius ignem. XXNII. Postremi Celtiberorum , qui in acie erant,
primi flammam conspexere. Deinde per totam aciem vulgatum est, Castra amisSa ESSe , et tum quum maxime ardere ; unde illis terror, inde Romanis animus crevit. Iam clamor suorum vincentium accidebat tum ardentia hostium castra apparebant. Celtiberi parumper incertis antinis fluctuati sunt. Ceterum. postquam receptus Pulsis nullus erat, nee usquam . nisi in certam lue , spes, pertinacius de integro capessunt pugnam. Αcie media urgebantur acriter a quinta legione. Adversus laevum cornu, in quo sui generis provincialia auxilia instruxisse Romanos cernebant, cum maiore fiducia intulerunt signa. Iam prope erat,
5. Quinque millitim armatorum rvi Non est quod quingentoriam armatoriam emendes eum Glur. et aliis r nam cum L. Aellio non tantum missa suntaex is illia auxiliorum, sed et ala sinistra sociorum, i. e. Pediles eius et Pars equiluin. Ala vero foetalis si non maior, certe liaud minor est, quam legio romana , quae eiten haec tempora quinque admodum in illium peditum et CCC equitum fuit. Recte igitur Livius C ltiberos prae hostibus
ut paveos consideravit . . Drtih. 6. Castris, quae pars etc. Pror et quidem ei parti, quae ele. vel castro rum parti , quae maxime ete. Cap. XXXII. a. rim uiatim naiaxime aruere; vide ad XXlX . II, n. s. u. Cl. stiOrtim aeriueliat; pro atridebat Oinnes paene e d. hahent ae-eendebat; vide ad XXI. io, u. S. LEM.
473쪽
ut sinistrum cornu pellereti r Romanis, ni septima legio successisset: simul ab oppido Aebura, qui in praesidio relicti erant, in medio ardore pugnae advenerunt , et Acilius ab tergo erat. Diu in medio caesi Celtiberi; qui supererant, in omnes passim Partes capessunt fugam. Equites, bipartito in eos emissi a magnam caedem edidere. Ad viginti tria millia hostium eo die caesa; capta quatuor millia et septingenti, cum equis plus quingentis , et signa militaria octoginta octo. Magna Victoria, non tamen incruenta fuit.
Romani de duabus legionibus milites paulo plus du
centi , socium latini nominis octingenti triginta, externorum auxiliarium duo millia serme et quadringenti cecid crunt. Praetor in castra victorem exercitum reduxit. Acilius manere in castris ab se captis iussus : postero die spolia de' hostibus lecta, et pro concione donati, quorum virtus insignis suerat.
XXXIII. Sauciis deinde in oppidum Aeburam de-
Vectis , per Carpetaniam ad Contrebia in ductae legiones. Ea urbs Circumsessa, quum a Celtiberis auxilia arcessisSet, moranti hus iis, non quia ipsi cunctati sunt, Sed quia profectos a domo inexplicabiles continuis imbribus viae et inflati amnes tonebant, desperato auxilio suorum . in deditionem venit. Flaccus quoque, tempestatibus foedis Coactus, exercitum ' omnem in urbem introduxit. Celtiberi, qui a domo profecti erant, deditionis ignari, quum tandem, Su-3. Equites iamrtim in eos emiasi: vida aA II, 5ς, ri. a. Nox ea ea quatuor malia dtieenii etim equitatis Mingentis eod. Μogunt. Sed libraritiate pro avec dedisse videtur , et saepsaevi, nunquam equites capti metaorantur: Drah. Cap. XXXIII. r. Ad conerebiam orbem Celtiberorum, aut in finibus
eorum sitam. qciae et memoratur Flo.
474쪽
peralis, ubi primum remiserunt imbres , amnibus, Contrebiam venissent, postquam Castra nulla extra moenia viderunt, aut in alteram partem translata Pali, aut recessisse hostes, per negligentiam effusi ad Oppidum accesserunt. In eos duabus portis Romani eruptiovem secerunt, et incompositos adorti suderunt. Quae res ad resistendum eos et ad capessendam pugnam impediit, quod non uno agmine, nec adsigna frequentes veniebant, eadem magnae parti ad sugam saluti fuit. Sparsi enim toto passim campo se diffuderunt; nec usquam consertos eos hostis circumvenit. Tamen ad duodecim millia sunt caesa; capta
plus quinque millia hominum , equi quadringenti , signa militaria sexaginta duo. Qui palati e fuga domum se recipiebant, alterum agmen Celtiberorum venientium, deditionem Contrebiae et suam cladem narrando, aVerterunt. Extemplo in vicos castellaquo
sua omnes dilapsi. Flaccus , a Contrebia prosectus , per Celtiberiam populabundus ducit lcgiones: multa castella 4 oppugnavit, donec maxima pars Celtiberoruina in deditionem venit. XXXIV. Haec in citeriore Hispania eo anno geStu: et in ulteriore Manlius praetor secunda aliquot Proelia cum Lusitanis secit. Aquileia colonia latina eodem anno in agro Gallorum est deducta. Tria millia puditum quinquagena iugera, centuriones Centena, centena quadragena equites acceperunt. Τresviri deduxerunt, P. Cornelius Scipio Nasica, C. Flaminius, L. Manlius Acidinus. Aedes duae eo anno dedicatae sunt : una Veneris Erycinae ad portam Collinam; dedicavit L. Porcius L. F. Licinus duumvir; vota
ti. Vbi primum remisertim imhrea a raptignarit; Gron. vide ad Il. 34. n. . Cap. XXXI v. a. Manlius praetor δ3. utilia castellia oppugna,il: lege vide ud XXVIII, 3b, n. a.
475쪽
erat ab consule L. Porcio, Ligustino bello : altera , in foro olitorio, Pietatis. Eam aedem dedicavit M'. Acilius Glabrio duumvir 3; statuamque auratam, quREprima omnium in Italia statua aurata est. patri Glubrioni posuit. Is erat, qui ipse eam aedem V Verat, quo die cum rege Antiocho ad Thermopylas depugnasset; Iocaveratque idem ex senatusconsulto. Per eosdem dies, quibus hae aedes dedicatae sunt, L. Aemilius Paullus proconsul ex Liguribus Ingaunis triumphavit L Transtulit coronas aureas quinque et viginti =: nec Praeterea quidquam auri argentique inco triumpho latum. Captivi multi principes Ligurum unte currum ducti. Aeris trecenos militibus divisit. Auxerunt eius triumphi famam legati Ligurum, pacem perpetuam orantes: ita in animum induxisse Ligurum
gentem, nulla unquam arma, nisi i erata a PUulo romano, sumere. ReSponsum a Q. Fabio praetore est Liguribus iussu senatus, Orationem eam non nouam Liguribus esse : mens pero ut noua et orationi conoeniens T. LIVII
Ligtiatino betior quem nihil memora-hile gessisse serihil Li Witis XXIX, 4έextr. Ex h. l. demum tutelligitur.etim eum Liguribus pngnasse: nam in dixerimine pugnae diis aedea voveri solebant; Duh. 3. Aodem dedi ine M'. Aellitia Cia-bris ritimMis i vide ad I, 53. n. 3, et XXII l, 3o. n. 8. - ne Prima omnium in titilia alattia atirata est; eos . valet. Μax. II, 5. g. r. Enim vero signa aurula iam XXXVIII. 3I et XXXIX, eominemorantur ἔ Ern.
SMIura malebat Geon. - mari Gia-hriori ex emend. Sigon. ut ap. Valet Naxa maris Cliatrionis omnes NSS. et edd. an t. non improb. Drah. quia ita dictum mones legatoriam alattiae positae IV. P . et dedieare aedem dei v. 23, al. - D tignasses: id verbum monet Druhetib. saepe cum emphasi usurpari de gladiatoribus, qui nouantea a pugnando cessabant. qua adversarium, eum quo eomparati erant, tuterfecissent. Hine depugna, evel simplieiter pro pii vare, vel sor liter pugnare. vel ita pugnare, ut vietoria reportetur. poui solet. vide exempla quae assert Drah. ad h. l. Constite quoque Burin. ad Phaede. v. , v. 5. LEN. . Proeonstat ex Liguribus trium- μὰλιι vide aA XXVI, II. n. I. s. Transititie eoronas aureas XXV numerum pauperiali huius triumphieonvenite, non vero mula et Misint. eod. Nogunt. monet Drah.
476쪽
esset, ipsorum id Plurimum referre. Ad consules irent, et, quae ab iis imperata essent, iacerent. Nulli alii, quam conSulibus, senatum crediturum esse, sincera friin pace Ligures esse. Pax in Liguribus suit. In Corsica pugnatum est cum Corsis. Ad duo millia eorum M. Pinarius praetor in acie occidit: qua clade compulsi
Inde in Sardiniam exercitus ductus, et cum Iliensibus , gente ne nunc quidem omni Parte pacata, Secunda proelia sacta. Carthaginiensibus code in anno Centum obsides redditi, pacemque tum iis populus 7
Vomanus, non ab se tantum, sed ab rege etiam Masinissa, praestitit; qui cum praesidio urinato agrum, qui in controversia erat η, obtinebat. XXXV. Otiosam provinciam consules habuerunt. M. Baebius, comitiorum causa Romam revocatus, consules creavit A. Postumium Albinum Luscum et
C. Calpurnium Pisonem. Praetores exinde facti Ti. Sempronius Gracchus, L. Postumius Albinus, P. COP-nelius Mammula, Τi. Miti ucius Molliculus, A. Hostilius Mancinus, C. Maenius. Ii omnes magistratum Idibus Martiis inierunt. Principio eius anni, quo A. Postumius Albinus et C. Calpurnius Piso consules fuerunt, ab A. Postumio consule in senatum introducti , qui ex Hispania citeriore venerant a. Q. Fulvio Flacco, L. Minucius legatus, et duo tribuni militum , Τ. Maenius et L. Terentius Massiliota. Hi, quum duo secunda proelia , deditionem Celtiberiae, consectam
I. Paeem e ttim ita 'omitis maestitia pro eum iis reeepi ex JHS. lari. et mox ex eodem et eod. Vietor. m yraesidio pro tum p.
cons. cap. II. Cap. XXXu. t. Baebitis ... constitis
477쪽
Provinciam nuntiassent , nec stipondio, quo mitti soleret, nec frumento portato ad exercitum in eum annum Opus esse , Ρetierunt ab senatu Primum, ut
ob res Provere gestas diis immortalibus honos haber tur: deinde, ut Q. Fulose decedenti de ρ Mincia δε- ρOrtare inde exercistio , cuius forti opera et ipse et mulli ante eum praetores usi essent, liceret. Quod fieri, praeterquam quod ita deberet, etiam Prope necessarium es set .. Da enim obstinatos esse milites, ut non ustra retineri posse in Propincia Oiderentur, iniussuque abisuri inde essent, si non smiuerentur, aut in Perniciosam , si quis i ense retineret, seditionem exarsuri. ConSulibus ambobus provinciam Ligures esse senatus iussit.
Praetores inde sortiti sunt. A. Hostilio urbana, Ti. Minucio peregrina obvenit. P. Cornelio Sicilia, C. Maenio Sardinia. Hispanias sortiti, L. Postumius ul
teriorem, Ti. Sempronius citeriorem. Is quia SuCCeS-surus Q. Fulvio Flacco erat, ne vetere exercitu Pro vincia Spoliaretur, et Quaero, inquit, de te, L. Minuci, a quum Consectam provinciam nunties, existimesne,
is Celtiberos perpetuo in fide mansuros, ita ut sinera exercitu ea provincia obtineri possit 8 Si neque dora fide Barbarorum quidquam recipere, aut astimarera nobis potes, et habendum illic utique exercitumra CenseS; utrum tandem auctor senatui sis supple
ra mentum in Hispaniam mittendi, ut ii modo, quibus is emerita stipendia sint, milites dimittantur, vete-
2. Confestam pro Meiam nuntias asent i vide ad Ili 4 , tr. 9. 3. Quod fieri, praeterquam ... ne eessaritim esset; nisi cum Doeringio
hoe impeditiva loquendi genus ita expedias. ul dieti m sit pror quum, id fieri , praeterquam quod ita deberet,
478쪽
is ribus in ilitibus tirones immisceantur' an, deduis clis de provincia veteribus legionibus, novasis conscribendi et mittendi; quum contemptum tirociis nium 4 etiam mitiores Barbaros excitare ad rebellan-M dum possit8Dictu, quam re. sacilius sit, provinciam is ingenio serocem si, rebellatricem , consecisse 2 Pau- is eae civitates, ut quidem ego audio, quas vicinais maxime hiberna premebant, in ius ditionemqueu venerunt 7; ulteriores in armis sunt. Quae quum is ita sint, ego iam hinc β praedico, Patres conscripti, is me exercitu eo, qui nunc est, rempublicam admi- is nistraturum: si deducat secum Flaccus legiones, is loca pacata me ad hibernacula lecturum, neque is novum militem ferocissimo hosti obiecturum M. XXXVI. Legatus ad ea, quae interrogatus Ernt, respondit: Neque se, neque quemquam alium dioinare Posse, quid in animo Celtiberi haberent, aut Porro habituri essent. Itaque negare non Posse, quin rectius Sit, etiam ad yacatos Barbaros, nondum satis assuetos imperio , exercitum mitti. Novo autem, an petere exercitu
opus sit, eius esse dicere, qui scire possit, qua fide licteri in pace mansuri sint; simul et qui illud e Dratiam habeat, quieturos milites, si diutius in prouincia
retineantur. Si ex eo, quod aut inter se loquantur, aut subclamationibus aPud concionantem imperatorem signia scent , quid sentiant, coniectandum sis; palam pociferatos esse, aut imperatorem in provincia retenturos, aut clam eo in Italiam renturos esse. Disceptationem intecpraetorem legatumque consulum relatio interrupit,
s. Prooineiam ingenio ferocem pro
vidis ad II, 4. . n. s. r. In ius dιtionemque Menerunt; vide
479쪽
qui suas ornari provincias, prius quam de praetoris
exercitu ageretur, aequum censebant. No us omnis exercitus consulibus est decretus: binae legiones Pomanae cum suo equitatu, et socium latini nominis,
quantus Semper numerus, quindecim millia peditum et octingenti equites. Cum hoc exercitu Apuanis Liguribus ut bellum inferrent, mandatum est. P. Cornelio et M. Baebio prorogatum imperium β, iussique provincias obtinere, donec consules venissent. Tum imΡeratum, ut, dimisso quem haberent exercitu, reverterentur Romam. De Ti. Sempronii deindo exemcitu actum eSt. Novam legionem ei quinque millium et ducentorum peditum cum equitibus quadringentis consules scribere iussi, et mille praeterea peditum civium romanorum, quinquaginta equites; et sociis e nomine latino imperare septem millia peditum, trecentos equites. Cum hoc exercitu placuit ire in Hispaniam citerio Dem Ti. Sempronium. Q. Fulvio permissum, ut, qui milites, ante Sp. Postumium, Q. Marcium Consules, cives romani sociive, in Hispaniam transportati essent, et praeterea, supplemento addu-
C p. XXXVI. i. Mas ornari pro- nesias; vide ad lX, 4 , D. II. u. Qtiantias semper numerus , sorte q. tum fere numertis. Cous. caP. l. 8, 26. Vox semper defendi Deqoit
tis apte rtim semper eoni. Lips. Mil. pom. II, 7, tibi et sitie neeessitate mox emend. XV millia peditum et mitti Meenti equites. Cotis. Duuer. et Drahen b. 3. P. Cornelio et M. Baebio prorogatam imperium ; vide ad XXXV, t.
D. I. - Prninneias oblinere, tenere.
habere, aut retitiere; vide ad III, 36, n. ia; et XXIlI, 24, n. a. 4. cum equitibus quadringentis; vide ad XXIII, 3έ, n. r. - Et sociis
e nomina latinor is Livius non cit Ibi ita loquntus est. et . si lectio genuina est, ordo verborum eriti orare plerique NAS. imperario Meiis septem militia peditiam e nomine ratino. Nullus lamen eodieum vulgatum firmat. nisi Lov. 5 perpetuus editionum as- ec in neque agson litiae Pighio in Anti. ad a. 5 3. pag. 33έ . legenti a sociis ornomine latino. N tiliae edd. habent eι suetia a n. 1., plerique MSS. et sotata
n. I. quidam et a. nom. . quae ordinaria ae soleiunis formula est . . Drah.
480쪽
cto, quot amplius duabus legionibus, quam decem millia et quadringenti pedites, sexcenti equites essent, et socium latini nominis duodecim millia si, sexcenticquites, quorum sorti opera duobus adversus Celtiberos Proeliis usus Q. Fulvius esset, eos, si videretur. secum deportaret. Et supplicationes decretae, qiaodis prospere rein publicam gessisset β: et ceteri praetores in provincias missi. Q. Fabio Buteoni prorogatum in Gallia imperium est T. Octo legiones, praeter exercitum veterem, qui in Liguribus in spe propinquamissionis erat β, eo anno esse placuit. Et is ipse exercitus aegre explebatur propter pestilentiam, quaeia in tertium annum urbem Romam atque Italiam vastabat.
XXXVII. Praetor Ti. Minucius, et haud ita multo post consul C. Calpurnius moritur, multique alii omnium ordinum illustros viri : postremo prodigii loco ea clades haberi coepta est. C. Servilius pontifex maximus piacula irae deum conquirere iussus, decemviri libros inspicere, consul Apollini, Aesculapio, Saluti dona vovere et dare Signa inaurata, quae vovit deditque. Decemviris supplicationem in biduum valetudinis causa in Urbe et per omnia sora concilias socium latini nominis XII millia. se. peditum; quae vox passim omittitur; verbi eausa, XL . 38, 44 ;XLl, i S; Dra L. 6. Prospare remptihlicam gessisset; vide ad lI, 64 . n. 3.7. Buteoni prorogarum in Collia imperiam est a al. in Galliam . prob. Sigon. qui in suis veteribus libris sellane leel. reperisso dieit r sed vid. XXVi. 18. n. 3. L M.
8. Praeter eaereistim Neterem, qui ... erat, sorte exe=rietis Deteres, qui erant. Sed etiam supra hoe cap. et
itis. p. 38. dici exeretium , scii. qui cuique consuli esset, monet Drali Cap. XXXVII. a. Ea clades, ea calamitas per pestilentiam illata. Sie VI. uo sin. elades dieiiue de pestilenistia, aut calamitosis pestilentiae e Letibus: Pestilentia etiam br i eon sequia a. ntillis Metirrentibus tantae cliadis cratisis. LEM. - meemDiri tib sinspieere; vide ad III, Io , v. s. Consul, qui sit perues erat . altero