Gulielmi Pisonis De Indiæ utriusque re naturali et medica libri quatuordecim : quorum contenta pagina sequens exhibet

3쪽

UTRIUS

NATURALI ET MJ

Porum contenta p in

5쪽

AUTORES ET TITULI

Librorum, qui hoc Volumine

exhibentur.

Medici Amstelaedamensis,

I. De Aeribus, Aquis, & Locis. ΙL De Natura & cura Morborum, Occidentali Indiae, imprimis Brasiliar, familiarium. III. De Animalibus, aquatilibus, volatilibus, & terrestribus, edulibus.

nascentibus in Brasilia & regionibus vicinis. V De Noxiis & venenatis, eorumque Antidotis. Quibus insertae sunt Animalium quorundam vivae sectiones; Tum & aliquot Metamorphoses Insectorim. VI. Mantissa aromatica dcc. Posita post Bontii tractatus.

GEORGII MARGRAVII Gelaepsiatis

I. Tractatus Topographicus & Meteorologicus Brasiliae, cum Observatione Eclipus Solaris. IL Commentarius de Brasiliensium & Chilensium indole ac lingua &c.

Bataviae in majore lava novae Medici ordinarii,

L De Conservanda valetudine.

IL Methodus medendi

IL Methodus medendi i

ΙII. Observationes in cadaveribu

IV. Notae in Garciam ab orta. V. Historia Animalium. sp rsm insitam G. PIso Annotatio

p nes S: Additiones qua icones atque res ne-VL Historia Plantarum. 3 cessarias.

7쪽

SERENISSIMO ATqVE POTENTISSIMO PRINCIPI AC DOMINO

DOMINO

DEI GRATIA MARCHIONI BRANDE BURGICO: Si ROM: IMP: ARCHICAMERARIO ET ELECTORI MAGDEBVRGI: BORVSSIAE: CLIVIAE: HVLIAE: MONTIUM, STET IN POMERANOR: CASSVBIOR VANDALORUM, ET IN SILESIA CROSNAE ACIA GERS DORFFII DUCI: BVRGRAVIO NORIBER GENSI, PRINCIPI HALBER STADIENSI AC MIN DENSI, COMITI MARCAE ET RAVENS BERGI DYNASTAE IN RAVENS TE IN: . SERENISSIME PRINCEPS, ELECTOR AUGUSTE

Ugusta res esst Historia Naturalis , utpote eisdem, quibus hoc Vnive

silina, terminiS comprehensa. Quo ipso constare arbitror, quantae molis

opus suis sibi humeris imponant, qui eam posteritati tradendam sumunt. Fecit olim , & tam felici successit, quam stupendo ausu, Plinius major. Etiamne perfecit pCerte non potuit: non fatistente animi qua facile vel alterum valuisset Orbem complecti . magnitudine, sed

deficiente rerum materia. DefectuS illius causa fuit, non una; potiores tamen duae. Altera, quod Indiae, jam tum notae , non satis tamen essent cognitae, nedum perspectar. Vtpote adiri solitae, non mari, non pace sed te

ra atque bello. Quorum nihil esse aut isto difficilius atque mille discriminum plenius, docuere integri per so- s litudi-

8쪽

litudinum vastitates & omnium rerum egestatem deleti exercitus: aut illo inimiciuS scientiarum propagationi, omnium temporum historiae loquuntur , ut ne dicam experientia quotidiana. Altera, quod major ter rete pars, uni Versa America stilicet, spissis ignorantiae te nebris involuta, velut in Chao deliteret. temporibuS aVorum reperta , patrum detecta nostro lustrata , praebuit uberrimum priscis adjiciendum copiae rerum cornu. Qtiarum quia ipse non contemnendam partem

sui S inspector de notator, sub auspiciis Illustrissimi Io.

Mauritii, Nassavii Principis , & Brasiliae , terra mari que, Praefecti, Tuaeque nunc Celsitudinis ad Imperii Comitia Legati , certe non debui hoc talentum, quod mihi Deus ad enarrandam gloriam suam Concredidit, abscondere,&servum me facere inutilem. Quod

a me amoliri crimen satagenS , coepi eX observationibus illo tempore collectis concinnare Historiam, cum Naturalem, tum Medicam , eorum , quae Occidenta

lis India suo in sinu fovet salubria humanae saluti. Quae

nunc , cum Orientalis Indiae desideratis Naturae theias auris simul in lucem prodire gestiens, Serenissimam Tuam Celsitudinem adeundam sibi putavit,quo sub tanti nominis non solum auspiciis decus, si quod habet, tueri , sed & patrocinio ac favore tuta,facilius se atque efficacius probare aliis possit. Id vero audendum sibi tanto fidentius existimat, quo minus, praesentis seculi calamitate , perstrepentibus undique bellorum procellis, securi ac tranquilli secessus conceduntur Musis his, quae sanitati imprimis prodesse, , si fas esst dicere fatalia ac decretoria vivendi tempora, quasi novis rationibus propa gare velle, Ostendunt. Qua etiam de causa , & quod non interpretem se eorum, quae ad sensuum blandimenta ac

voluptatum illecebras sunt excogitata, vel ad pompam

9쪽

& ostentationem Vanam comparata , sed simplici styli circa stimini Creatoris opera Versari profiteatur, indigna non debet videri, qtiae Tuum Nomen gestet in frontispicio, & sub tam augi istae inscriptionis tutela vivere ac vigere in oculis hominum desideret. Fuit illa pristis seculis Regiae dignitatis pars non infima , Caelique Terraeque tractus & Marium spatia atque proprietaxeS percontari, eorumque interpretibus bene velle combinatis pacis bellique studiis firmiorem ac beatiorem imperii possessionem sibi asserere: idque non adeo multa

literarum peritia, quam eX Vero earum usu. Eruditi audiebant Tiberius, Nero, Domitianus, aliique ; maXimo interim humani generiS exitio nati. TrajanuS contra& Alexander, eorumque similes, etsi minus eruditi, lucem tamen vel imprimiS mundo intulerunt. Eadem ratione recentiores inter multi Christiani Principes longe potentioribus praevaluerunt, dc supra Mortalitatem sttantum non extulerunt, potentiae semper animi cultum

adjungendo, & ad suam suorumque salutem, in omnis bus ceu Cynosuram intendendo. Quae procul dubio camsa est, quare Omnium largitor Deus homines docuerit tot stientias & artes, ingenio item & sapientia atque

prudentia instruXerit. Tu Certe, PRINCEPS CEL- sis si ME, qui copiis, & imperio tam late patenti, non

vi & sanguine quaesixis, sed ab avis & atavis longa serie,

veluti per manuS, traditis, ac Vigore animi corporisque carus simul& suspiciendus factus, magnum & illustre ejus exemplum praebeS, dum premendo majorum vestigia,tantarum selicitatum cumulo, tanquam colophonem superaddere illam sapientiae partem contendi S, quae in contemplatione operum Dei naturalium consistit. Quod inCelsitudine Tua studium procul dubio non parum promovit , recenS ejusdem commatis documentum Illustrisse

10쪽

EPISTOLA DEDICATORIA.

simi Ια Mauritii, qui publicae omnino salutis interesse se existimavit si imposterum EuropaeiS non lateret, quam longe lateque per uniVersum terrarum Orbem diffusa sit immensa rerum Natura. Quod ut effectum daret erectioris animi Princeps , ita vestigationum difficultates sumptibus sitis de auctoritate non solum si1blevavit olim in India occidentali; sed & omnes illos, qui

agricultura, Venatu, aucupio, piscatu Vitam tolerarent,

mihi parere jussit. Quid mirum, si tanti Herois studium

atque favor me inflammarint, ut & volumen hoc ad umbilicum perducerem, & confectum atque meliori cura CXcultum, additiS quamplurimis, hactenus aut incognitiS , aut neglectiS, neque tumido aut praecipiti conamine in umbra excogitatis,sed propria ut plurimum eXperientia atque usu comprobatiS, ad TUOS pedeS deponerem.

Quod si sitscipere dignaberis , perque otium inspicere,& vel umbra favoris Tui prosequi, Certe nihil vel auctori optabilius vel operi honorabilius eVenire poterit .Quodsiiperest, D EVM OPT. MAX. Veneror, ut Celsitudinem Tuam impleat omni benedictione, prosperitate, felicitatC.

SERENISSIMA, & AVGUSTAE CELSITUDINI TUR

Devotissimus cliens