장음표시 사용
191쪽
Cap. 8. Devsu respirationis primario .
dens aeris ventilatione indigeat; &ideb defieienta respiratione extinguatur, quod confirmari ipsis Vi debatur, ex eo, quod illi, qui diutius in feruentis mis balneis morantur, pereunt, sicuti flamma in l6 6 langusto ab aere non ventilata, nec refrigerata colita. lbescit, extinguiturque. Et hinc est , quod Pultabcordis flabellum, & ventilabrum appellari solet. Adeo inualuit lisc persuasio apud antiquos ut c0m
fidenter pronunciarent in corde residere caliditateri feruentissimam, & comburentem, quae indigeat e0atinua refrigeratione ab aere inspirato . Et omitto, quam stulte tam grandis flamma in credide accenderetur, quae continenter reprimi, et extingui deberet, cum magno compendio finis quaesitus temperiei vitalis ealoris haberi posset excitando minorem flammam . Et primo considero,quod in corde ignis,et mmma actualis vivere non potest, eo qu/d in loco restricto, et undique clauso suffocatur, extinguiturque ; et pectus continet mediastinum, et hoc ambit pericha dium , et hoc comprehendit cor, et huius ventriculi Undique coercentur a parietibus carnosis,et a valvulii
eiusdem ; Ergo est impossibile, ut ignis accensus i)ὶ pr dictis cordis ventriculis vivat, etiamsi per vicς aer ibidem insufflari possit. Sed expositus esse deberet
in loco apeteto, et tunc aer continuo affluYu eum agi
tando vivificare posset, ut alibi dictum est. Percepi hac impossibilitate,recentiores philosophi coacti stipi negare ignem, et flammam visibilem in corde,sed i tum modo admittunt feruentem, et intensam calidit tem igneam, quae si tangi posset,inanus comburer x 'Hoc autem falsissimum esse sensus ipse declarati
192쪽
sotato enim pectore vivi animalis, et immisso digito; ita cordis cicatriceminullam caliditatem adurente usu hespii, ibidem reperimus, sed aeque moderatam , ac habent prinieliqua viscera eiusdem animalis . Utque exacte gradum caloris cordis agnoscerem,Pisis vivi cerui pectus aperiri curaui , et subito iussi thermometrum per cicatricem intra cordis sinistrum ventriculum insinuari . Et Vidi maximum gradum caliditatis cordis non excessisse gradus o. quantus esse solat apud nos gradus caliditatis solis aestiui. Et postquam similibus
thermometris mensuraui gradum caloris iecoris,pitl-monium, et intestinorum in eodem ceruo vivo, patuit eodem gradu caloris foueri cor, ac viscera reliquata. Quapropter cor non erit focus praecipuus animalis , qui ob excestiuum ardorem refrigerari , et ventilari
Praeterea aer ille, qui per ς tuo residet in bronchijs
pulm0num, aeque calidus est, mor, ut sensu constanquare etiamsi talis feruens aer intra cor immitti posse set, non rerigeraret. Ille vero aer, qui de nouo insipi r)tur n0n progreditur ultra medietatem fistulae thra-ζheae, & raro eam replet. Igitur rectigerare tantummodo poterit tracheam ipsam: , quam tangit, non Verx0 c0r longius, tanto magis, quia inter aerem aduen
litium, & cor mediat aer calidus, sanguis , d fluorpςxichardij, quae omnes partes actu calent aeque, ac ς'x Imm' aer calidus compressus, & condensatus, yη bronchiis contentus maiorem gradum caliditatis 'ςqRiret, quia caliditas distributa per aerem rarum test minus spatium, postquam idem aer ς densatus, & ideo ab aere inspirato potius cale γ xῆatmnabest, ut refrigerari possit.
193쪽
19o IO. AL. BORELII cam s. De Quoad ventilationem pertinet , dico, quod ea
V se respira, possibile , ut focus cordis a respiratione vivificetusis: I carboneS accendantur, Oportet, Vt ventus iri mediate tangat prunas, & eius flammam agitet , n6α vero possunt prunae intra cubiculum clauia accendi ivento per plateas. spirante . Sic pariter secus intri cordis ventriculos coercitus nec tangi, nec agitari psi terit ab acre inspirato intra canales pulmonis, qui ν que ad cor non perducuntur. Et licet Via pateret, Vt intra cor insufflari posset aer inspiratus, non accende. ret, sed suffocaret ignem illum vitalem. Quia inpul.
monibus aer valde comprimitur, & condensatur e stitione costarum , ut dictum es , & ab a erriniciis condensato ignis. suffocatur, extinguiturque n0Msecus, quam a quolibet liquore fluido, ut experieati.
Nec quia aer expiratus: validius exit, putandum esst,a corde contraxisse talem teporem,postquam refrigerium ei intulit. Nam talis reactio efficitur a cal, ditate propria pulmonum , quos immediate aer tangit, non a corde remoto : nec pariter quia diu in bal neis calidix commorantes intereunt, dicendum est ob
defectum refrigeris cordis extingui. Nam aer aestius aliquando calidior est aere balnei, & tamen: ille deli quium, sui eationemque non inducit. Ergo in bal
neis aliae causa longe- diuersa talem noxam affert 'scilicet vapores, . aut fumi abundantes ,, aut venes t.
Vr e carbonibus& fodinis es foveis tritici expirat
194쪽
DE MOTU ANIMALIVM. Isia,seiente respiratione calor Vitaliβ Ρtinguitur, quia πρόην
non refrigeratur , nec Ventilatur . Hoc probant , morantes in balneis calentibus sus λ λ' eintur; Verum ignis culinae non extinguitur ab aerelido aeolopylae, nec ab ardente aere fornacis, im-hio augetur, & vivificatur. Ergo similiter cordis fo-eus, quem feruentissimum supponunt,extingui norta deberet ab aere valido balnei. Si dicant suffocari ob defectum ventilationis, scimus,flammam aeque ventilari ab aere calido, quam a frigido. Rursus multoties
ventus extinguit flammam. Praeterea cor non Ventilatur a respiratione, quia secus in eius ventriculis existens n*n percutitur a vento respirationis absente, a quo non tangitur ; sicuti ignis cubiculi a vento externo non accenditur.
Si dicent, quod absque vento vivere potest ignis, dummodo non sit clausus in loco stricto. Dicam ego, cordi sfocum restrictissimum esse intra angustos parietes ventriculorum eius. Quare hoc nomine extingui potius deberet. Si tandem dicant,lias duas actiones simul coniun- stas considerari debere, ut scilicet respiratio refrigeret, & simul ventilet focum cordis. Reponam ego, si Ventilatio impedit extinctionem ignis, ergo impedit diminutionem eius, eo quod extinctio absque dimi-RRtione ignis percipi non potest. Quare Ventilatio Rugendo continenter ignem,eum conseruat, & fouet. 4 ς0ntra restigeratio ex sui natura imminuit ardorem ignis, Igitur eadem actio respirationis duos δ cius contrarios eodem tempore producit, nempe 'Rgςt, & imminuit feruorem flammae vitalis cordis, quod
195쪽
Expiratio instituta non est ad expellendas fuliginti
genitas ab igne in corde existente. Sicuti in nostris caminis per eorum canales sunt exhalant defcrentes tetras illas fuligines, quae impia. guntur in eorum parietibus, sic antiqui philos phicum videret prodire ab ore animaliu vapores calidos, qui hyeme sub fumi specie eructantur,cesuerunt verea foco cordis emitti fumos,&deferri fuligines foras. Vertim talis ignis impurus non reperitur in corde,sed tantum temperata, & moderata caliditas. Ideo ilia fabula in fumos abit. Et talis caliditas temperata non residet in corde, tin propria sede,sed potius est aduentitia, quia ibi gignitur a sanguinis commotione , sicuti resultat in caeteris visceribus , & carnibus : Nec pra terea temperata laec caliditas fumos tetros , fuliginosos gignere potest , quia nullam actionessi propriam caliditas, ut talis est,in corde efficit, nempζnon liquefacit, non comburit, & non elixistat sangui
Neque ullum opus fermentativum in cord fit, quia est musculus similis caeteris, atque in eissicauitatibus non adest, nec gignitur succus ullus sti mentitius, sed tantummodo purus sanguis non pς; manens, sed in continuo rransitu . Igitur sicut ii '
196쪽
ὰustulis non fiunt, nisi pauca eXcrementa , ita vide- Cas . g. ut incredibile, Ut tanta copia in corde excrementa , Vsu relatiati fuligines gignantur, ut indigeant cloaca pulmonis, Her quam eXpessi debeant. Non nego, quod ab ore non exeant aliqui vapore saquei una cum aere expirato ; sed hi non exeunt a corde, sed extillantur a glandulis tracheae faucium palati, de narium, ut earum superficies cauae deliciantur , & sica rapido vento, quo aer expiratur,abraduntur minimae illae guttulae vaporem compo
Rationes , quae me mouent ad credendum, quod E is glandulis tracheae, & faucium potitis, quam ex artersis,& venis pulmonum egrediantur aquei vapores expirati,sunt; Prima,quia Natura capacissima officia
navi exfretoriam in renibus praeminuit, vi aqueam ser0sitatem e sanguine excerneret, ergo frustra in pulmonibus idem labor efficeretur , ut paucae guttae aquae in vapores redactae eijcerentiar. Praeterea aqua
ex sui natura libentissime sales in sanguine existentes c0mbibit, & intra se excipit, & hinc est,qiuod aqua,
quae in venis morata est, id per urinam , aut sudores excernitur, acerrimo sale ammoniaco nitroso, dc tari reo impraegnatur. Si igitur e venis pulmonum eXeuty4pores aquei expirati, deferret secum eandem acerrimam salsedinem in saguine existente, et valde laede-rζnt sua ac redine, & mordacitate pulmonem absquz vllst necessitate. Insuper experientia idipsum suadet; ηδm urina,& sudores, qui absque dubio ex sanguin yRiQrum egrediunttir,sunt acerrimi,& falsi,at vapores p r dxpirationem eiecti insipidi,& dulces sunt, simil- succis glandularum.
197쪽
C,ν: s. De Vltimo loco malus odor, qui ab aliquibus expiti ζί.h , 'ν illi , non euincit, tales corruptos fumose pulmonibu natio. emitti: quia aliunde constat, stomachum male assesctum a crapula,ebrietate , & a cibis istidis,eructare graues illos odores, eo quod Vna cum stomachoas ciuntur glandulae oesophagi gulae, & palati. Hinc est, quod aer sincerus e pulmonibus exiens, in transitu pelloca talida contagium suscipit a tetris illis evapora tionibus. Hoc confirmatur, quia emendata stomachi intemperie,malus ille odor evanescit. contra ex pulmonibus male affectis, dummodo non sint putridi,& ulcerosi,& sphac elati,non exeunt flatus istidi Ex quibus omnibus concludere licet, quod perexpirationem non eijciuntur fuligines, ut e lignis combustis exhalant, nec excrementa, & sordes cordis, 2 sanguinis , cum vapores expirati nedum sint similes, sed puriores ijs , qui per transpirationem inseassibilem emittuntur. Vt ulteritis procedere possimus, aliqua lemmata praemittenda sunt.
Duo aggregata corpusculorum diuersorum exacte inter se commisceri non possi inimis contrarijs motibus agitentur, ut possint partic lae unius intra alterius aggregati particulas insinuari.
Vt fieri solet in scientia mechanica,subiectu cpi' libet propositionis abstrahi debet a varietatibu circumstantijs materialibus; vel conditiones esse
198쪽
i si debent. Et sic in casu nostr iupp*damus primo Cij. q. D, eui, congeries granulorum milij,Vna quidem ex deal- usu respira batis,alteram ex nigris granulis composita.Sic eninta pri- rotundae eaedem, & aequales sunt, & aeque graues. Iam si duae dictae congeries contiguae ponantur in duobus lateribus eiusdem vasis , vel sacci, & neutra moueatur, patet, quod nunquam commiscentur,ut quodlibet granum album a singulis denigratis tango tui . Si postea duo illa aggregata moueantur ad oppositas partes, a se inuicem disiungentur , vel si ad easdem partes circulariter eadem velocitate nigra ab albis fugiant, constat pariter nunquam miseeri posse ;Vertim, si grana nigra quiescant ,. vel lento motu fugiant, & omnia alba celerius moueantur versus nigra, necesse est , ut ad instar cuneorum illa insinuentur inter nigra, quae excipere aduenientia alba non possent, nisi a se inuicem delectarentur. Ex quo sit, ut primo nigra granula lateraliter moueantur, postea reflexo circuitu retrocedant ad occupanda loca ab albis derelicta ; Et rursus reiteratis occursibus, & repulsioniblis , & mutuis insinuationibus, eficietur commotio similis ebullitioni. Vnde fieri potest, ut nullibi grada nigra absque consortio alborum remaneant.
Isdem positis,ab ijsdem motibus contrarijs mistionem ericientibus, ipsamet mistio destrui potest, nisi adsit alia causa Vnisne
ini in exemplo adducto grana milij sunt MM
199쪽
Cap. S. Devsu, respirartionis pri
rotunda,& laevigata , hinc fit, ut contactus albore,& nigi orum non sint firmi, tenaces, durabilesque quia ob laevitatem superficierum facile possunt Uni super alteram excurrere , quae lubricitas aeque separa tionem granulorum producere potest , ac prius uni,nem effecerat. Qihare ab eisdem casualibus, &verti. ginosis occursibus , a quibus. alba grana misceri ph. tuerunt, a se inuicem quoque separari poterunt, aut totaliter, aut in paruax ageries , & inaequales initi
Vt igitur perseueret semel inchoata Vnio,& c0ata ctus singulorum granulorum candidorum cum singillis nigris , necesse est, ut glutineo, aut Vinculos aut uncinulis, seu hamulis connectantur, ne Vnum ab altero discedere vaseat a Sic contingit in commiuiolle aquae,. & farinae, ubi aquea granula postquam attingunt aridas particulas Latinae,ab sis avide illa exuguatur, &intra earum poros, & anfractus excipiuntur,. Vt non possint abi harum consortios arari .. Idipsum in caemento contingit,&in alijs: similibus sturis,qes quantu magis agitantur, contundunturi & pinsuntdheo eXactius particulae aqua iubdiuiduntur, de insinu tur inter exiguas. particulas aridasa ex quo fit, ytΚlcbulae aridae , & consistentes subdividantur,& a mi' stura. aquearum portiuncularum, resulteti uniformi
200쪽
Modo non diuerso;ommiscentur fumi e camino eluctantes , aut guttulae aqui e , vel minimae particulae diutueris ter restris. cum aeris particulis quiescentibus miscentur,. quae consistentiam similem nebulae consti.
Sic pariter limosa fragmenta , et feces aquam, dc vinum conturbant , in quibus omnibus misturis conspiciuntur motus illi contrarii vertiginosi , & insi- auationes ad instar cuneorum,si ne quibus est impossibile, ut tales. miscellae fiant
si una pars sacci a granis. albis occupetur , & nolia exacte repleatur a nigris,poterunt alba , ει nigra granula commiscerr a varia k dc multiplici sacci compressione , & contusione. Tata. I 8. Fig. 8. Si in sacco AB DE sit pars ALFCB repleta a granis; Milij albis,dc reliqua pars FEDC noni omnino repleatat a granulis denigratis , ut laxat remaneat, &. com primi, ac diratari possit. His positis,comprimatur eX-d mitas: AL B ,. ut occupet spatium, restrictumis CF B. . Et quia pritis repletum eratab albis gra- Ergo, exprimentur grana illa , quae in spatijs: . . Gr.& B M in continebantur ;; & haec ob, sacch R itatem infirmarii debent intra sinum, DC,ω pro Rque dilatabitu i saccus in I,-Κ , ac restrictus