장음표시 사용
71쪽
Cap. 3. De alterius corporis fieri debent , ut ostensum est '. bibi sibu,' chimicorum vasa , oua,& castane, vitali, eon m igne copioso crepant , & dissiliunt,etiincitur, quod tractionis intra eortina ventres facta sit grandis ebullitio, licet
hilius. Ad secundum patet responsio ex dictis b; vere: S hu' musculi inflantur , & augentur mole ob duritiem, & euidens incrementum musculi cordis . Ad tertium aio , quod effervescentia in musculis momentanea esse potest, sectis quam in fluoribus fa-linis chimicoru. Pro cuius clara intelligentia aduert0, quod ratio,ob quam ebullitio in musculo cito fit, 2 momento cessat, non est, quia succi illi fermentitij, completa inflatione,ab inuicem separantur,mad diuersa receptacula reconduntur ut aliqui censuerunt)sed quia dissoluuntur, & consumuntui, aut ambo,aut unum ipsorum, sicuti in puluere pyrio omnes partes componentes,carbones, sulphur, & nitrum simul BD
mam concipiunt ,& consum tur, & ideo momento accenduntur, & subito extinguuntur. At diti perseuerare flamma accensa posset, si successive noulls puluis nitratus superadderetur, morulis adeo breuibus, ut sensus distinguere interruptiones non posscd sicuti titio circumductus representat circularemai gnitam lineam non interruptam ἀVertim differt effervescentia falium fluidorum ab accensione pulueris nitrati ; quia fluores illi non bito per minima uniuntur, sicut puluisculi nitri, sul phuris , & carbonum exacte commixti sunt. Et ide quamdiu nouae uniones illorum fluidorum fiunt,us 'post alteram in dii tersis locis,perseuerat ebullitis , t. lucta per aliquod tempus . Atii artificio aliquo inpymei e
72쪽
sterae particulae spiritus salini ad instar roris caderent Cum s. Desiper alium salinum succum,fieri posset momentanea causis pr effervescentia,cith nempe consumptis spiritibus illis r 'bis
Et perseuerare posset per aliquod tempuS illa effer- tractionis uescentia, si denuo noua pluuia rorifera succederet musculoru saepius reiterata.
Id ipsum in musculis verificari posse videtur , quia
flamenta neruosa multiplicia ad instar radicum arboris , non a tendinibus , sed a trunco illius raminertiei, qui in praedictum musculum inseritur, sparguntur inter musculi fibras,& ab eorum orificijs simul tempore ob conuulsiuam irritationem effundi possunt guttulae minutissimae spirituum , quae omnes cum sanguine in musculis eXistente momentaneam effertae scentiam concipere possunt ad instar accensionis nitrati pulueris; talis autem ebullitio ex sui natura subito cessare potest, consumptis nimirtim spirituosis illis guttulis: & eatentis perseuerare potest, quaternus nouis , & assidue repetitis conuulsiuis irritationibus , nouae effusiones roriferae spirituum , & indocum sanguine nouae effervescentiae, & hinc inflati nes pororum musculi , & tandem valida eius contractio continuata produci potest. Ad quartum respondeo, mirum non videri, quod per breue tempus Testudines truncato capite, &aliuiso Corde,eorum musculi concuti, & agitari va
leant , Ranae saltare , & Viperae inflecti possint . Quia succi spirituosi hactentis aCerebro intra neruos trans missi, & sanguinis reliquiae in poris musculorum relipomini esseruescentias posthumas essicere; irr xδαβ nempe neruis a pimestura , sicuti prius nedum
73쪽
Cap. 3. De causis pro habilibus vitalis con tractionis musculorλ.
7o IO. AL. BORELLI in Cerebro sed etiam in ipsis flamentis irritati
Sed dices, quomodo paucae guttulae succi spirituo
quae in illo truncato neruo remanserant, sussicient ad tot feruores ericiendos per horas integras ξ Eo,in quam,modo, quo a paucis Moschi , & Zibethi gra. nis effluit substantia odorosa es scilicet particulae c0 poreae per aerem dispersis , quae fumos fragrantis mos per mille cubicula , atria , vias , & plateat spargunt , & hoc effluuium perseuerat per plures menses absque sensibili molis , aut ponderis Moschi, S Zibethi diminutione. Ergo simili modo succi spi rituosissimi in neruis resectis existentes,a nouis irrit, tionibus conuulsuis exprimi possunt subdiuisi in exi lissima stillicidia scilicet in particulas corporeas aeque minutas , ac sunt granula odorosa per aere 'dispersa) quae immista cum relique ijs sanguinis intra fibrarum poros existentibus. possunt effervescentias ,& tumores musculorum excitare , a quibus contractiones. eficiantur . Quae postea reiterari possunt, quousque omnino succi illi absumantur , vel concrescant, aut musculorum fibrae arefiant. Huic conie- inarae praeclare, experientia suffragatur. Cor enim Testudinis auulsum, resectum, & dilutum diti pulsat, quousque terna cutis arefacta , & corrugata sit , di tunc denuo ab aqua humectata reuiuiscit , & pulsat itandem post unam , vel alteram horam , quando ex tinctum omnino: videbatur, acu punctum , . aut silc o corrosiuo irritatum,pulsare bis & ter obseruaui. Ex
quo conijcio , quod sensitiva facultas in illo Cord non prorsus extincta, a corrosiua punctura neruimV lesta
74쪽
lestata , grandi conatu neruum ipsum conuellendo , Cap. 3. De exprisnere possit extremas illas guttulaS succi neruet. Nee mireris,motivam , & sensitivam facultatem ino V, ah, eon corde abscio, & in eius neruis remanere posse ; tractionis hoc enim communis Schola Peripatetica constanter pronunciat, dum in xeptilibus animalibus Animam diuisibilem ponit, & ideo caudam serpentis abscissam moueri, quia animae portionem retinet. Et profecto nisi sensum doloris pars illa perciperet, non conuelleretur , nec agitaretur eodem modo, quo prius ita animali vivente annexa concutiebatur; Quia lenis illa punctura acus non habet irim exiccandi, ut indosequatur contorsio similis et,quae fit in tabulis ligneis madidis, quando vina eius facies igni exponitur,Nec acus vim habet torrefaciendi, ut pelles, & pili ab igne torrentur. Nec demum acies acus alterationem inducit silmilem ei, quam succi corrosilii producunt; sed solummodo debilem motum in fibris com dis affert conlaetiis ille pungitiuus , qui motus,cntata sit tardus, & debilissimus , non poterit impetum, &concussionem se ipso maiorem producere in illo Cor-
de . Plaeterea debilis impulsus acus non poterit commouere reliquas omnes partes Cordis, quas acus nonradgit ,& quae tenaci , & dura unione mutuo non connectuntur; & ideo dicendum est, quod sponte neruus concutiatur, irritatus nempe a punctura illa e0dem modo, ac in vivente animali contingit ἰ quai: Pςyςipisti quoque neruus abscissetis sensum do-quiatum patet responsio ex dictis . Vnde colliditur, quod illi, qui tam confidenter energiam, qua
piculi imperio Voluntatis ingentia pondera susti
75쪽
vitalis con tractionis musculoru, c pari. I. prop 7.
nent,propriam esse aiunt ipsius fibrae motricis mustu lostea verborum obscuritate decipiuntur , dc nota aduertunt impossibilitatem propriae assertionis. Quia vis contractiva propria ipsius machinae materiali fibrarum debilissima est, ut demonstrauimus ς: & ellimpossibile, ut spolite contrahatur eleuando vasta pondera ; sed hoc fieri debet ab externa facultato diuersa a vi materiali machinae , quae violenter illaci machinam contrahat. Ipsi vero has duas potentiat confundunt , dc negotium confecisse suadentur pr0- ferendo vocabulum Fibrae Motricis, quae sua vi mechanica tantam vim exercet , nec curamus inquiunt,
quomodo hoc fiat. At hoc perinde est , ac si quaerenti causam pulsationis horarum , quam ericit horologium , seu compages , & inuolucrum illud ex ferreis fragmentis, Responderetur negotium confici a ferramentis m0toribus , nec curare modum, quo illud fiat. Laudo candoris plenam confessionem ignorantiae rerum reconditarum ; non tamen videtur vituperabilis cona' tus eorum , qui causis saltem probabiles effectuum naturae inquirere satagunt: s enim aliquid prodir tenus , si non datur ultra. Et haec es ratio,quare ta lis compendiaria philosophandi methodus non placet e viteritis nitimur progredi , & venari , an ferra' menta illa sint causte ectistiuae, vel instrumoniale motus carum; scilicet,an sint vere cause motrices,volcommotae ab alia vi externa ; & propterea si non tur visti , saltem coniectura nitimur nosse configur tionem rotarum, earumque connexionem , dispoii tionemque& an a machina chalybia, an a pono appense, vel a vi venti, aut aquae fluentis Rotx
76쪽
uhitentur, & qua necessitate tanta regula , & ordine Cap. 3. Desilas motiones peragat- Consimilia circa musculo, si reperire non potuimus,saltem pro Viribua inuestigare rae disii nisi sumus. Et primo aduerto, non debuisse nomen , tractionis motricis eis imponi , quia ipsae fibrae non sistit machinae se mouentes , clim se habeant mere passiue ,& ex sui.natura sint inertes , nec moueantur,nisi per neruos adueniat impulsus a voluntate immissiis. Secundo,scet non videamus strueturam organicam Gbrarum , percipimus tamen a signo manifesto, quod sint similes caletae contrahibilis ex anulis compositae , quae a cuneis immissis contrahi possunt , nam operatio inflationis, tensionis , & contractionis saluari non potest ab alia structura , & alio modo diuerso ab eo , quem supra exposuimus , cum naturae Operationes sint faciles,simplices, & iuxta leges mechanicas , quae sunt leges necessitatis.
Necessitas, & ratio mechanica,quare debilis illa ebullitio in musculis facta immensam
Grandem, & ineffabilem esse vim , & energiam musculorum patet eX demonstratis a. Si enim consi a pari prima ψζrentur bmnes machinae, quibus musculi agunt , c/p 7 Vi. , quam natura exercet, millies , & millies
'δὲ0r , quam sit resistentia. E contra debilis esse Viqζtur ebullitio in musculis facta, quam superius ς00iiderauimus. Afferri igitur debetinecessitas , &U00 mechanica , quare potentia illa minima fer
77쪽
Cap. 3. De causis pro babilibus
vitalis contractionis musculoru.
mentationis immensam vim exercere valeat.
i Et primo , quod talis actio ne dum sit possibilia ,
sed de faeto detur , patet exemplo funis made facti . Videmus enim, funem non ab alia causa in flari, contrahi ,& eleuare vasta pondera , quam ab exilissima vi ponderis granulorum aquae , quae non secus , ac cunei, inter fibras insinuata contractione funis producunt. Hoc autem pendet tum ex copiosa multiplicatione cuneoru simul operantium , tum etiaeX energia motus,& impetus percussiui,quo granula, illa innumera excurrendo intra fibrarum porositates,& interstitia,superare possunt quamlibet resistentiat quiescentem , ut demonstratum est b. Clim porro struetura musculi , & eius actio contractiva non omnino differat a compositione , & operatione madefacti funis ; Ambo enim ex innumeris si bris,frequentibus ligaturis discretis constant , &ideis porositates oblongas non rotundas habent, quae dilatantur vltra o. gradus ab insinuatis corpusculis, veluti a totidem cuneis, qui in immensum multiplicati simul operantur vi motus, & energiae percussi0ni
contra inertem,& quiescentem resistentiam. Differunt solummodb inter se in celeritate operationum : in fune enim cunei aquei tardo motu insi uuantur, & diuturniori tempote egrediuntur,& trasspirant; contra in musculis cunei momento inflati0nc ,
Ratio discriminis est , quia cunei aquei in fune, J dem solidam molem retinentes,locali motu extrins cus adueniunt, & insinuantur intra funis poros .. At igmusculis cunei non adueniunt deforis , sed in ip Τinterstitijs fibrarum gignuntur, in actu inflationis UR
78쪽
stulorum,& destruuntur,dissipanturque,quando detumescunt; quia nempe non eamdem amplam solidamque molem retinent , sed eam per rarefactionem acquirunt , & deinceps amittunt se condensando , ut
sensu constat in ebullitionibus, & disploionibus meta moratis, in quibus particulae mobilissimae sphaerice se dilatando ampullas bullularum essermant nonGomnino densas, & plenas, sed valde raras, nempe vacuitatibus grandiusculis interceptis. Vnde sit , ut facile concidant, &ad pristinum spatium angustum redigi momento possint. Et hinc necessitatem,& mechanica operandi rationem musciniorum deduci posse puto . Na ab inflatione, & displosione innumerabilium vesicularum spumosarum per uniuersam molem musculi dispersarum non sectis, ac a cuneis aqueis in fun integra musculi substantia inflatur, quae cum ex fibris robustissimis, & ideo non extendibilibus constet, fit, ut in dilatatione,& inflatione necessario musculi logitudo contrahatur,& decurtetur. Et quia vetauia,seu cunei in immensum multiplicantur per totam amplitudinem, & altitudinem musculi, & insuper agunt vipercussionis, ut dictum est 3 Hinc fit, ut grandis illa i tentia componatur , qua subleuari possint. vasta p0ndexa per notabile spatium, nempe per maiore in xqudm sextadecimam partem longitudinis muscιui, vodemonstratum est ς
causis pro babilibus ivitasis con tractioniS musculoru .c Prop. huiuS s
79쪽
Cap. 3. De causis pro habilibus vitalis con traditonis musculora .
De mmon gus inurnis animalis,Wprimo de cire.
iuri motu sanguinis. C A P V T I V.
ΡRaeter motus musculorum ab imperio voluntati pendentes, dantur alij motus , qui omnino natu rates esse videntur, ut est cordis motus indefessus. Cuius cognitio facilius ab effectu,nempe a circulati motu sanguinis, quem producit, indagari potest; ideo prius de tali circulari motu disseremus .
Circulationem sanguinis darLeuidenter recentiores
Diplicem motum in sanguine Animalis viventis r periri ei)identissimu est.Primus est quidem, quo parte e quibus componitur,agitantur iuxta earum indole, di naturae exigentiam,qui proprie fermentativus m0tus vocatur. Alter est motus localis oscillationis palaticularum eius, quae vi machinae rarefiunt, &c0d densantur , ut inferitis patebit. Tertius est ille, quo Rcorde per Aortam, & reliquas arterias ad omnes c0r poris partes transfertur, diffunditurque intra calanium , viscerum , & glandularum spongiosam sub stantiam; & hine a subtilissimis venarum canaliculii e Situr, congregaturque in venas maiores, non sic cus , ac flumina ex fontibus, & aquarum riuulis, torrentibus in decursu receptis,augentur; quae Ompς
80쪽
Vesae in unum grande truncum Cauae desinentes, taniadem ad cordis dextrum ventriculum eXOnerantur, &hinc per pulmonarem arteriam moles uniuersa san-ouinis in ipsis pulmonibus diffusa iterum recolligitura vena pulmonaria , reduciturque ad cordis sinistrum ventriculum , ut iterum intra Aortam effundatur . Talis, inquam,sanguinis motus CIRCULATIO eius vocatur . Inuentum profecto admirabile partim a Cesalpino , sed postea exactissime ab Harueto,nuper mortalibus tanta euidentia demonstratum, ut nemo supersit, qui de eius veritate adhuc dubitet. De hoc motu sanguinis superuacaneum erit repetere ea, quae ab aliIs adinventa, & mirabili perspicuitate declarata sunt, & ideo attingam solummodo ea, quae ab alijs omissa , aut non rite exposita fuerunt , circa causas, modos mechanicos, & circumstantias
Quomodo motus sanguinis sit continuus , licet in corde interruptus appareat. Quia causa, & vis impulsitia finguinis, quae est cordis compressio,non semper agit, sed per viceS, interpositis morulis fere synchronis, Hinc fit, ut san-fdi corde effusus non exiliat cursu continuato, Ut β. na, & virgulae fontium, sed modo currat, modo itacat,alternis vicibus, ordine tamen perseueranti. hoc nomine motus sanguinis continuus,cense- Π non debet,cum morulae inter duas quaslibet proxi- pulsationes sint quietes,& desectus motus, projardeque
Cap. q. De internis moistibus Animalis,& primo de sanguinis circulari