장음표시 사용
71쪽
ΡEC T INAEUS, musculus Vide Lividus. PECTINis os, idem quod Os Pubis. ΡECTORALIA, seu B ECHICA, sunt medicamenta, quae agunt Vel attenuando, Vel incrassando & leniendo ut ea quae pulmonibus haerent & tussim excitant, ad eX- pectorandum apta reddantur. Gr. B Gopstmitide sten. Gall. Remedes pectoraux. PECTOR A Lis MUSCUL Us, duo sic Vocati sunt musculi, alter est Pectoralis major, alter est Pectoralis m
nor. Mavor oritur a facie exteriore omnium costarum Verarum & claviculae, & inseritur ad latitudinem quatuor digitorum infra caput ossis humeri spinae exteriori ejus dem, hujus musculi tendo duplicatur, & quasi intorque tur ut in tam parvo loco tot fibrη tendinosae implantari possint, aliquae etiam ejus fibrae carnosae confinduntur cum deitoide, functio hujus musculi est Humerum ad pectus adducere. Minor oritur a facie eXterna 2.3. q. 5. CΟ-stae dentatis productionibus circum circa ubi costae carti-daginibus sterni junguntur, & inseritur processui coracoi-seo scapular, hinc anteriorem & superiorem scapulae partem Versus inferiora & anteriora flectit B. Debo sis pier. G. Der bruit mau g. Gall. Musis Pectorat. A. The Mu sele of the breast.
ΡECTOR 18 os, vide Sternum. PECTUS, Gr. , Θ Q, est pars thoracis ante
rior, quae sub juguli clavicula est usque ad diaphragmatis
regionem extensa, cujus posterior parSDorsum appellatur. B. bori'. G. Die brust. Gall. Ita Potirine. A. Breast. ΡEDAMENTA, sunt, quibus stat recta vinea, hoc
est, quibus veluti pedibus nititur. Nominantur quoque
ΡEDICULARIA, & PEDICULAR Is , dicitur Staphis agria, sic dicitur, quod pediculOS necet. Ρ E D I C U L A R I s , est planta, quae habet solia crispata instar cristae galli & crenata ; caules angulos0S , debiles,eXcaVnOS, partim repentes, partim rectos : flores sunt imi Opetali, personati, bilabiati, labio superiori galeato, in inferiori trifido coloris purpurei, aut rubicundi, aut albi; post florem sequitur capsula compressa, acuta, fere OValis, inter duo solia latens, & dissiliens in duas parte ,
plurimis seminibus compressis & nigricantibus & figuram
72쪽
renum reserentibus istus; radix est digiti minimi crassitie, aspera, alba, in multas crassas fibras divisa , saporis amari haec planta crescit in pratis & in locis humidis. Gall. Pediculaire des preet. Ab effectu nomen habet, si
enim a pecoribUS, Ut fertur, inter caetera pabula deVOrata suerit, pediculorum ingentem copiam procreat. Gr.
ceu crista galli censetur, cui soli a similia gallinaceae cristae sunt, imo ob forum congeriem, multi plicis & denta gallinacei cristae modo fastigiatam, sic posteriores dici putant : aliqui dii Iariam nominant quod ad fistulas & sinuosa ulcera utilis esse credatur. Vide
ΡEDICULAR Is MORBUS , idem quod Phthiriasis. PEDICULUS, idem es quod Petiolus, quo nempe solium , fructus aut nos dependet. B. Q e stίt L Gall. La
PEDI CUI Us, est insectum homini praesertim infestum. B. lusis. G. LaUs. Gall. In Pous. A. The LOuse. PEDICUL Us ELEPHANTIS An ardus, sic ob magnitudinem, & fortasse ob analogiam ita appellat tr. P E D I L U V 1 U M , es: balnei species , lavandis pedibus utilis, uti ipso vocis sono liquet. B. Erri vcet-bat . G. Ein fus Z bad. Gall. Bain potir Io pio L. A. A. EOOth bath. PYDIUM, idem quod Planta pedis. PEDRA DE COARA est lapis o alis sigurae, eX Uno latere planus, ex altero gibbosus, coloris susci & splen- centis , poris aliquot interspersus reperiundus in serpente indico coronato, diademate seu conspicillo insignito,
cujus Virtus est alexicaca cum applicatur serpenthina morsibus. Ita dies his lapis, vocabulo a Lusitanis imposito, adversiis Viperarum morsus praestat auXilium , externe applicatus. In serpente, dicit Cl. Raem erus, quod Vulgo Credunt non inVenitur sed arte secreta fabricatur a Brah-menis. Pro deaetro & felici usu , Oportet adeste geminos, Ut cum primus veneno saturatus Vulnusculo decidit, alter surrogari illico in locum possit; hinc geminos habere debent indigenae, quos cum goctypio capsita inclusos probe asserVant : loquitur idem laudatus Autor de alia Ophltlde, quam possidebat, instar si icis durissima, ponderosa ille, uncialis longitudinis , fgurae quodammodo tornatilis, in quasi ex annulis compaci re ; quales timeniri
73쪽
in capitibus maXimorum serpentum credulus persuadetur vulgus: ille Vero Autor apophysin alius petrae, Vel in ipsa petra molliori genitam judicat, velut lapides busonius, aetites, lyncius, Oculus catti, glosso petra, & si quos alios vulgi error transcribit ex animalibus. Fidem ipsi secit collis petrosus quem bidui itinere ab Isiphaliano urbe offendit, cujus sabulum ex petra dissolutum, innumeros exhibebat variae figurae busonios & judaicos, quibus vel plaustrum impleviscet. Quo ipso fertur, ut istis lapidibus nihil emcaciae inesse credat , nisi quam actuali frigiditate sua, vel absorbendo praestant. PEDRA DE PORCO, est lapis quadrupedis Histricis dicti, constans ex tomento , fibrillis & materia friabili, subrussa, amaricante, & deforis quibusdam in partibus , celaceis, & subnigris quasi unguibus coopertus, substantiae solubilis facile, ad linguae attactum summe & illico amaricans, ejus vis sudorisera est insignis. Dicitur etiam lapis Hystricinus : juxta Doctiss. Lae ferum, coagulum est biliosum, rotundum, satis compamim , ut plurimum nucis myristicae Vel juglandis magnitudine, leve, coloris rufi, substantiae quodammodo unguinosae, saporis subtilissime amarescentis. Reperitur in vesicula biliaria hystri-CUm terrae Malaicae. Hoc coagulum bovino longe sui pretio ac Virtutibus antecellere dicit, pro ut Begoar Orientalis occidentali dicto vel aurum cupro praestat. RariUS generari accidit, quod i psum inprimis, praeter eximias & praesentissimas facultates, pretium ejus extollit, ut in ditiorum duntaxat & principum nigritarum manibus Versetur, qui illud sphaeris aureis argenteisve armari curant, adneX1eX eodem metallo catenula, cujus adminiculo tractari Valeat : Usus ejus est, ut suspendatur per horas aliquot, Vel una alteraque Vice agitetur in haustu aquae communiS, quam , Vix grani pondere imminutus, amarore imbuit :haustus, ita praeparatus, habetur summe cordialis & ale- Nipharmacus, tum in ictero, febribus putridis, malignissque, & in quibuscunque viscerum obstructionibus medicamentum efficacissimum; addamus & mirabilimnaum qui tot & tam oppositos effectus valet producere inprimis si illi major, quam fides medica adhibeatur.
PELE CANATIO CHYMICA, idem quod Circulatio
74쪽
PELADA, sic vocatur species capillorum defluvii Praesertim ex morbo gallico oriundi. ΡΕLICANUS, est instrumentum Chirurgicum, dentibus evellendis destinatum, sorsex est rostro incurvato, dentibusque intus, melioris apprehensionis gratia, munito. Item Instrumentum est Chymicum circulatorium di ctum a sigura pelicani rostro pectus suum fodientis nun- Cupatum , amplo ventre sensim in angustius collum vergente, quod retortum & recurVum OS rucium in ventrem immittit. Hoc vas in fundo canalem, per quem liquor infunditur, habet, qui, liquore insuso, hermetico sigillo Occluditur, & calori admovetur. B. Een Pellica an . G. Ein Pelicata. Gall. Pellican. A. idem. PELICA NATIO, Vide Pele natio. PELIDNUs est color faciei plumbeus & lividus, Melancholicis frequens, a πέλω niger, suscus. B. Tostversdiisse est ur. ΡELLICULA, idem quod Membrana Vel Tunica PELLIs , cutis est brutorum, pilis aut lana necdum orbata, alias si praeparationem subiisset corium appellaretur. B. huin f veL G. Die haut, seli. Gall. La Peau.
PELVis, est locus ille in Ventre imo, quo vesica &UteruS, continetur, & circumscribitur ossibus ilium, coxendicis, pubis, & osse sacro; in mulieribus haec ossa magis a se invicem distant, & tenuiora sunt quam in Viris, Praesertim ossa pubis, ut sic .cavitatem pelVis, & angulum inter ossa pubis & Ιschii majorem efficiant, pro faetus Commodiori gestatione, faciliorique in partu exclusione.
in utroque rene, quod urinam ex duodecim papillis recipit, & in ureteres effundit. B. vel nierbelilitia. G. Das ierenbecken.Gall. Basin des reins. A.Basen Ofthe Κidney. ΡEMPHIN GODES FEBRIS, est, quae ob caloriS in
75쪽
brem esse ventosam & saluosam seu Ampulluam, ex flatus, bulla, pustula, & ειδω forma. PEMΡΤgeos, Quintana dicitur febris intermittens, quinto quoque die recrudescens. Sed an detur, in praXi mea necdum observare licuit, a quinta. B.
ΡΕΝ1C1LLUs, est instrumentum Chirurgicum ex pilis aut linteo carpto accommodatum, eluendisque ulceribus aliisque medelis destinatum. Gr. Kε B. quastitn. G. Ein pinset. Gall. Brosse, Pince au. A. A Pencit. PE N I CI LL A. idem quod Turundula. ΡE NI D1UM est sacchari clarificati, & depurati species, quae in bacillos arte redigitur. B. Denpn-ruther. G. Peny-sucker. Gall. Penide ou E penide. ΡΕΝΙs, Muto, Bolis, Colis, Veretrum Suetonio: Vasicinus Virilis Arnobio, Caulis Lucillo Nervus Juvenali, Tentum Catullo. Verbus, Virile e Virile membrum Cic. Scapus Virgil. Membrum genitale, Cercolipa Catull. 9 Sicula, a Sica. Mentula, Vir , Priapus; Hasa, cauda ha-
Oraculo quodam. ΠοσΘη Xenoph. , Ni ον , . Pοιο , Κορκουτης, A Artem. Eist membrum virile, quod
Constat ex duobus corporibus nervosiS, Urethra, glande, cute, praeputio &c. B. mannelphe rorde. G. Das insentiche glied. Gall. Verge, te Membre Viris. A. A Mansyard. PENIS CEREBRI, idem quod Conarium seu GDudula Pineatis. PENIS MULIEBRI s, idem quod Oitoris. ΡENSILIs VERRUCA, Vide in Verruca. ΡENTACULA, seu ΡERIAΡΤΑ, sunt signa, sigilla& delineamenta admirandis & incognitis aliquando literis& characteribus implicata, quae collo appensa Creduntura malignis spiritibus. Et quovis fascino praeserVare. Idem quod Periamma. PENTA DACTYLON , vide Palma Christ, ex πίω
76쪽
PENTA MYRON, est unguentum ex quinque ingre 'dientibus compositum: constat enim ex styrace, mastiche,
opobalsamo, cera & Unguento nardino, ex α άντε quinque,& unguentum. ΡEΝTAPHARMACUM, non tantilin est medicamentum ex quinque Constans medicamentis, Verum etiam ex quinque alimentis, eX πέ a quinqUe, & φαρ α ν Remedium.
sive finger grasi , live leaved grass.
PENTA PLEURUM est Plantago minor, laque ner
via dicta, eo quod ejui solia costis quinque tanquam ne vis distincta sunt, ex iam quinque & costae. Vi
PENTA THETON, est emplastrum ad collisa, vibices flagellorum & cutim ex oriatam destinatum , ex αδετε qujΠque, & τίειμι pono, quassi diceres ex quinque rebUS
PS PANSIs, est vitiati, corruptique humoris in con- venientiorem sanitatis statum deductio, ast sπα-xeXCOqUO. DEPAsMUs, Vide Coctio. ΡEPAS 11 CUM, est medicamentum mitigans, &cru da Concoquens, a dirεκ κινω excoquo. Gall. D UilfΡEPLION, PEPLIs & ΡRPI Us est Esulse species: sic nominatur, quod ramulorum ambitu , & quasi rotundo amictu velum efformet ac tellurem operiat : peplus enim sive peplum, sindon est, siVe Vestis praetenuis, proprie mulierum, vel nomen accepit, ob purpuream foliorum superficiem sive Xerampelinam , quae huic in Vinetis nascenti, & pepli di in maritimis sabuletis degenti,
Ut plurimum inest. Interdum ob colorem flammeum PDmmeolam Vocant. B. Quibus melli. G. TeuseltZ-milch. Gall. Reveille malin des Vignes. A. Deciis milli, PetiySpurge. PEPO, est planta, quae habet caules sarmentosos, crass08, repentes, in longum & latum se eX tendentes, Cum Capreolis vicinis plantis vel lignis adhaerentes : solia sunt
ampla, magna, incisa, dura, aspera, dentata, coloris Viridis,
77쪽
ridis, subfusci, splendentia, caulibus longis, duris, aut
spinosis adhaerentia : 1lores sunt i nonopetali, Campanisor-nae8 lanuginos, aliquantulum odorantes : flori suςcedit fructus Oblongus vel rotundus , CarnosuS, Corticem durum & quali lignosum habens trifariam divisus, saetus seminibus planis, Oblongis, annulo quodam cinetiS, quae habent sub cortice amygdalam albam dulcem, & gratam:
haec planta in hortiS colitur. Gr. , a 'τω COQUO, Vel a πεπανησΘm maturescere, est Melonum species, quo
mitis est & tenera, ac maturitate nacta, sacile saccescit. B. Pompoeia I pepoen. G. PlutZeli , plaben. Gall. Ci-trouille, Pepon. A. Pompion Gourde. PEPSIS, est coctio, sive actio ventriculi, Intestinorum, salivae, liquoris gastrici pancreatici, & bilis in cibos assumptos, qua AEquirere incipiunt naturam a sua priori diversam, & similem ac corporis in quo continentur,& attenuantur , subiguntur, miscentur Ut Cum modo
dictis liquoribus in bonum chylum redacti per lactea Vasa transire possint a coquo. Vide Coctio & Hermentatio.
ΡER ACU Τ1 Ss1MUS MORBUS, VIM Acutus Morbus. PERACUTUS, Vide Acutus. PERCIPIO LUΜ, esto . Medicamentum ad Morbum
bieri artZney. Gall. Remede proude , experisnente. PERCOLATIO, est, quando liquor turbidus per pannum linteum , chartam , pannum laneum &c. transmittitur, Ut mundior reddatur. B. Esn doeu 3yging / do oraturin sua g. G. Das durchsei gera. Gall. Action de Hire comter une liqueur, pour u rendre pus clatre. A. Straining. PERDICIUM est planta sic dicta quod perdices se ad id volutent, terramque suffodiant. Vide He in .PERET ERION, est Modiolus vel Terebellum rectum& acutum, a transfodio. B. Urn booῖtuisn G. Eintrepan, baehrlein. Gall. Trepan. A. ROrer. PERFECTA CRisis, Vide CrisD. PERFOLIATA, est planta, quae caulem habet tenuem, firmum, striatum, nod0sum ramosum, saporiS aliquantulum aromatici : solia simplicia , alternatim disposita , ovalia, Vel fere circularia, dilute virentia, sapore oleraceo sed servidiore : Ω0res in summitate ramorum nasci sibi
78쪽
tur parvi, in umbellas flavas dispositi, singula ex quinque
soliis componitur, in orbem positis r radix ut minimi di. giti crassa, simplex, lignosa, alba : semjna longa striata nigricantia. Dicitur quia filia circa caulem sele ita comprehendunt, ac si essent mutuo coalita, ut Vaccariae brassicae &c. species quaedam. B. tuas ch deur blati G. Durch-waclis, bruch-wuris. Gall. Pere eualle. Ad horo -pape, ThorOw-Teasel. PERFORANS MUSCUL Us, persorato musculo substeri r Perforans, qui superiori cubiti, radiique parti ad natus, tendine quadripartito priorem perirans, in tertium usque excurrit articulum. Unde hos duos muscul08, ex pluribus suorum generum simplicibus constitutos esse censendum est. Uaginis includuntur , praeter quae ex carpi armilla erumpit, membranaceo cartilagineis, unum quodque circa internodium semicirculari obductis ligamentulo. Emittunt praeterea Vaginae hae Varias emissiones
atque vincula, & digitos cum perforatore flectunt. Ita ut manus, sic & pes suum perforantem obtjnuit. Supernae tibiae, ut & tibiae ex parte ossis extremitati posterius ali gatus in quatuor inserius dissectus tendines , tertiis assigitur digitorum Ossiculorum integumentis, perforat hic ut prior tendines musculi persorati. B.-dosin borendemier. G. Der durchbolirende maus Z. Gall. Muscis Pers-rant commmement te Prorion l. A. The perforating Musicle PERFORAΤA, est Hyperici species, cujus solia plurimis punctis videntur pertusa. Gall. Mille pertuis. PERFORATUS MUSCULUS, prior Musculorum digitis adhaerens, Perforatus dicitur, interno humeri ossis tuberculo alligatus Circa carpum tendines dispergit robustos quatuor, qui prope sinem rima quadam persoranti musculo transitum praebente finditur, tandemque digitorum internodio secundo assiguntur, & cum persorante digitos flectit. In pede in planta situs est, superius calcis ossi adnatus; quatuor adhaeret aniculationibus secundis. Sic & Coracoideus etiam Persioratus dicitur. B. dsor sebo oide spier. G. Der durchgebortite maus Z. Gall. Musiae Persore communement te iublime. A. The persoraledi
dicamentum est quod de collo suspensum morbum arcere
79쪽
t ac praecipue pestem, ex περίπτω circumVerto. B. t Eria 'a G. Das mala anhelache an hal g oderarm. Gall. Amulet. A. An amulet. ERRI ANTHIUM, si Ve Calix, id est, circumvolutum fori integumentum, quod partim pro basi & sulcimento parum pro tegmine erupturis deinceps petatis & stamini-dua ruit , . pro quorum Vario exortu Variae magnitudinis & figurae deprehenditur, estque Vel Μηνόφυλλο, ut in ulnquefolio, Fragaria, Caryophyllata, Filipendula, di
Ut in Ranunculo: imo quandoque in sedecim & ultra sol'vitur 1olia, quae iterum in summitatibus vel leVioribus vel protundioribus gaudent segmentis, & copiosis interdum pius fungis & spinis operiuntur, ut in Rubis, Rosis, &s nullibus apparet, angulare enim calicis soliolum tenui capillitio Obductum laterales profert appendices, quarum extremitates rubicundis fingis liquidum quoddam sun- dentibus terminantur. PERI APTUM, Vide Periam . P E R I C A R D I U M, Involucrum, Capsula, Bursa, Scrotum seu Jac Ius Membranaceus Cordis, est in Volucrum membranaceum, quo totum cor investitur, & in quo libere haeret, quod ex glandulis vel ipsi, vel cordis basi inlidentibus accipit perpetuo humidum aliquod tenuissimum pingue, CXhalans sponte, quodqUe perpetuo iterum absorbetur, & inservit humectando & flexiles tenenuo labras Cordis, duplici constat membrana , qVarum e terior Communis Cum mediastino, interior propria, lubri-Ca ell, cum tunicis majorum vasorum continita. Ex
80쪽
PERICLYMENUM, est Capri otium, cujus nomine Salii frutices scandentes , & circumVOlVenteS Vocantur a circumVOlVO : nam circumvolvendo ad se vici nas arbores aut fruticeS Vocatur. Vide Capri otium. ΡERI CRANIUM, est membrana, periosteocranii su
per inducta, ab aliis ipsum periostium cranii dicitur peri
nous membrane of te Shult of the heador the Hairy- scalp. ΡΕ IN EUM, seu INΤER FEMINEUM , est sutura illa ligamentosa inter anum & Scrotum, quam Arisi ba nes Κοκώνυ Videtur dixisse, & Πωυῶιν. Archippus in locum sub pudendo , inter seniora & nates medium , uti cum Polluce sentit Arisoph. Scholius. B. bil-na ad lara ad-seus. G. Per ars-nath. Gall. Perime, Rhaphe, Pe
ΡERINYCTI DES, sunt papulae, pustulae & tubercula papulis similia.
PERIODUS MORBORUΜ , est tempus in morbis in termittentibus ex intensione & intermissione constans, e circum, & όλυω iter facio. ΡERIODUS SANGUINis, seu CIRCULATIO, &CYCLOPHORIA, est continua sanguinis per totum cor pus circumgyratio. Haec est duplex, vel est in Adultu, vel in Eo tu in Adulto, sanguis omnis in venam Vacani redux influit in sinum venosum ante dextram auriculam, inde impellitur in auriculam dextram cordis, hinc in Cor dis Ventriculum dextrum , ex quo vi magna impellitur in arteriam pulmonalem, cum qua minima omnia loca pul. monis perfluit, & intrat Venas pulmonales quae ante au riculam sinistram in unum saccum quoque desinunt, e hoc sacco pellitur in auriculam sinistram, inde in ventriculum cordis sinistrum , ex hoc iterum in arteriam mag'nam , quae cum dispergasur ad omnia corporis viscera ocloca, nullo excepto, sanguinem quoque ad omnes partes circumvehit; desinit autem vel immediate quaevis arteria
in Venam, Vel mediante cellula ut in pene Virili &c.)Hinc sanguis ex Arteriolarum finibus insunditur initiis
Venarum, quae omnes confluunt iri Venam caVam superiorem, inferiorem, & Mygon, quae conjunguntur in li-