장음표시 사용
91쪽
ta, nigri cantia reliquum simile est cicutae; crescit in locis aquaticis, sorte a φελλεbia sulto suberis more & αφίομαι virile robur assumo, in aquis enim non tarde fluentibus intrepide quasi & viriliter te erigit. A. Water Hemi L. PHELLO DRYs, suberis est arbor, a φέλλω suber,&quei CUS , qua ViS arbor. PHELLOS, Vide Suber. PHEUTEUMA an a quo ζω dicatur, dubium non puto. Iλυτευω non tantum plantare significat, sed etiam producere, generare, ac parere.
PHIALA, dicitur vas vitreum ex Ventre amplo in modum sphaerae rotundae, gracilem canalem in proceritatem
emittens ejus usus frequens Chymicis in coagulationibus& sblutionibus. B. Etia phisol glas. G. Ein Viole,phiole Gall. ne PhroD. A. A Viat, phial. PHILA DELPHUs est Aparine , sic dicitur quod ob
asperitatem vicinis herbis tanquam fratribus adhaeret, e λ amator, &-frater. Vide sarine. PHILANTHRopos, est Aparine : sic dictus quod praetereuntium Vestibus adhaeret, ex φiλ2- amans, &homo. Vide larine. PHILIATH Ros, est is qui Medicam artem amat deii ea studet, ex φιλ amator, & MedicUS. B.
PHILI PENDULA, est idem quod FHipendula PHILLYREA, & PH1LLYRA est Tilia, habetque I lja oblonga, conjugata, semper virentia : sos est NODO' PetalUS, Campanisormis, quadripartitus; calice quadrisido latentus: OVarium in fundo calicis fit fructus semine rotundo. Dictam Volunt, quod in tenues astillas, sive Philyras discerpatur, alii derivant a cortex, propter cor licis utilitatem, vel dicitur a Ρhillyra Saturni filio. Phil -rca proprie arbor est alterius generis. Gall. Filaria. PHILOCHYMICUs, dicitur is qui Chymiam alnat, ex φιλα amator, & ramκ- artis Chymicete peritu S. B. Ueu
PHILONIUM, est Medicamentum Electuarii consistentia, & quia recipit Opium, Optatis annumeratUr. Ita ab inVentore Philone vocatur : sed hujus Medicaminis variae occurrunt Descriptiones. PHILOSOPHICA CALci NATIO, vide Caicinatio
92쪽
PHILTRUM, est concavitas labro superiori impressa& dividens, sic quassi amabile dicitur. Sumitur quoque
Pro medicamento amorem conciliante, Amatorium virus Plin. Amatorium poculum Cic. est quale Deliniamentum vocat AfriantuS. Gr. P τρον, 'Iαυξ. B. si uni e-draiah ivolgi ni P na. G. Ein liebtrunck, dasnach latissen. Gall. Philtre. A. A Love Drint . ΡHIMOs I S, est quando praeputio arcte adeo obtegitur glans, ut denudari nequeat, a M Obturamentum. Ρ H L E B o R R H A G I A , est Venarum ruptio, a φ λ Ve'na, rumpo. B. aber berst. G. Ader bruch. Gall. Rupture de Vesine. A. The Brealiing of a Velia. PHLEBOTOM 1 A, est Venarum sectio per lanCettam. Vide Venae sectio ex φλῶ vena, & seco. B. 2blue d-lat vagi aberia tua g. G. Das aderi asten uessia ung der ade-xen. Gall. Sagnee. A. Gutting os a Veine or bleecling. PHLEBOTONIUS, cit is, qui Venas secat : item instrumentum quo Venae secantur, ex φλVena, & τεμνω seco. B. I pni l lanceit Iaar-p3ert laat- usi G. Linlancet, silete, lasgellen. Gall. Lancette. A. Idem. PHLEGMA sive Piae Uiae A, est materia subalbida , limpida, tenax, sero sanguinis crassior, ex sanguine crudo visci loque , Vel stagnatione diuturna lymphae tenui Oris in cavis 1 uis collectae, & tenuissimis particulis spoliatae oriunda; & imprimis in cavis narium, Ventriculi, ln- testinorum &c. tia: rens. d. in lem / noti fluimen. G. Ro: g, schleim. Gall. Phorme , Pituite. A. Fle me, S ne Mil. Phogma item est destillatus aquosus spirituoso liquori contra distinctus liquor : item nubeculae quae in aquis destillatis aliquando apparent Phlegma Vocantur. B. Bh mi ig3st 3 et in t gebis ivleertir ruater. G. Schleim. A. Phlegm. dc Elegna. Apud Hippocratem instammatio sic saepe sonat. Sumitur interdum pro excretione viscida Item morbus gallinarum est. B., Ap. a φλενω uro, incendo. PHLEGMAGOGA, sunt Medicamenta pituitam edu- Centia ex φλέγμα pituita, & duco. d. lym pdenα ire in id delen. G. Schlei in austreibende mittet. PHLEGMASIA, est inllammatio, aestus, ardor, a φλόω uro. Vide Phlegmone. PHLEGMATICI, sunt qui nimia pituita abundant. B.
93쪽
& I λεν stagnatio sanguinis rubicundi in vasis arteriosis, angustioribus quam ut particular sanguinis transire possint, cum attritu sanguinis a tergo prementis hinc Conjungitur Cum tumore, calore rubedine , pulsatione& dolore loci; etiam contingit quia Vasa naturaliter lympham vehentia admiserint in initio suo globulos rubros ob lj luidi velocitatem & pressionem, vel quod ipsa Vasa sanguinea fuerint angustata, vel quod liquidum transmittenaum sit nimis crassum, 1 φλέτω inflammo , Uro. B. suisti hing. G. Intguendung. Gall. Phlegmon, In inmation. A. Inflammation. PHLEGMo NODEs , est inflammatio leVis, tUmens, phlegmoni similis ex inflammatio, & εὶδ firma. PHLOGIUM est Violae species, ejus nomen Videtur impositum iῆι , flamma, & iον viola , quod ex violae sit genere , soremque in quo flammei quid emicet,
Verbasium, quia flammae seu facis in modum assurgit enim est flamma. B. Nolis hi inti i tiro Ile bladen tros s-hruid. G. 'Vult hi aut herigen-kl aut breian kralli, himmel-kraui, licentra kerige, hi nam et brand , Unhoiden-kerigen. Gall. Bouilion blanc Molurne, ou Bou ho Hime. A. Vigiaper, Wolwori, Mulien, Milleyne. PHLYCTAENA, sive PADULA est pustula vel Ves1-Cula in cute excitata, alba, oriunda a stagnatione lymi haean Vasis lymphaticis, vel a ruptione & effusione lymphae ex suis Vasculis. B. B ater pulsi I blarria. G. Wasser-bultZ hitZ blaettertein. Gall. Bouton, Phlictene, mi D. A. Alisters. Item sub cornea tunica , ab ulcusculo puris collectio, vocantur &Arab. Saphati ab aliis Ignis Sire iis appellatur. item
stulas erumpo, Vel απ. τρυ vel φλυζειν quod bullire& fervere est, pustulae & vesiculae quasi a serventibus &aCerrimi S humoribus excitatae, iis , quae ab igne Vel sei Vente aqua eXcitantur, similes. B. det mi d villii . G. Hj g pochen hitrige blattern das utit de se uer . nacht-braiadi, blasen , blatteria. Gall. Phlictene, loge. A.
94쪽
ΡLYCΤAENODES, sunt pustulae phlyctaenissimiles. Ρ H L Y S I S, idem quod Ph0ctaena. PHLYSACIUM, idem quod Ph na. PHOENICIUS MORBUs, idem quod Elephantiasis 1sc vocatus sorte, quia in Phaenicia aliisque orientalibus plagis grassatur, Vel a colore rutilante, est & nomen alicujus Emplastri. PHOENIGΜUS, est Medicamentum quod in cute per aliquod tempus applicatum, sua valida actione rube
PHOENIX , est palma seu dactyli arbor, quasi ,
a sanguineo cruentoque quarundam palmarum dicitur CO-lore, a φοινισκώψ rubefacio. B. Gadel-boom. G. Datiel-haum. Gall. Palmier. A. Date tree, Palm-tree.
ΡHOSOPHORUs, est: lapis Bononiensis, qui Cert0 modo calcinatus, in tenebris lucem de se mittit. Sic quo, que Vocatur oleum Urinae, quod 1ummam ignis torturam passum; ignem in se intricat, & destillatione ex terrea re torta transscendens, in aqua exceptum, sormulis adapta
tis infundi & figurari potest, & in tenebris se verum esse ignem ostendit, ex lumen,& φleia sero. G. Rigt-b Π sier. G. Liectit trager, phosphorus. Gall. Phosphore, Por
PHR AG ΜΙΤ Es ARUNDO, sic dicitur, quod inde se-
pes sani, e φώσσω sepio : φραυμοι enim est septum. PHR E NEs, sunt Praecordia, idem quoque quod Dia phragma. PHRENE sis, idem quod Phrenitis. PHRENITIA SIS, idem quod Phrenitis. ΡHRENITICI NERVI, sunt qui ad diaphraama periment. , PHRENITIS, PHRENITIA SIS, seu PHRENESIS, est delirium cum sebre acuta continua, saepe cum furorere excandescentia, inquietudine, rubore oculorum & fa- Ciel, aspectu truculento, pulsu duro, respiratione rara & magna coniunctum, a spirituum animalium inordinato motiu eXesioni 'S meningum, inflammationibus &c. productum; nam ab Irritationibus istis convulsiones totius
cerebri liunt, unde imaginatio perturbatur & objecta ani-
95쪽
mae non debite rep sientantur. Clarissi. MMissus phrene'
an hoc modo desinit, quod sit nempe, totiuS animae sen- litiVae, sive spirituum animalium quoad totam eorum Hypostat in , phlogolis sive inflammatio , a mens, quia mens laborat. B. Ma3ende G. Taub sieber, taub Iuchi. Gall. Phrenedi P. A. The Frensie. Ρ H R i C E idem quod Horror. PHRICODRs, est febris horrisca, in qua Una cum calore horrores sentiuntur, eX φεγξ horror, & forma. B. De vende horiris G. Zitter de fieber. Gall. Fievre Trembrante. A. Trembling Feaver, dreadsul FeaVer. PHRYGANIUM, sive CREM 1UΜ, est Sustrutex sic
sorte dicitur a cremando, φρύγειν enim seu 'υτ ειν est cremare, arefacere quia ejus sarmentis ignes struuntur. PHTHARTICUM, est Medicamentum corrumpenSS deleterium, a φθάρω corrumpo.
PHTHEIROC ΤΟΝ ΟΝ, est Stapos Agria, sic dicitur quia ejus semen pediculos enecat, a Pediculus, &
PHTHORA , est Napelli deliterii species, a comrumpo , perdo, tela enim hujus succo illita parant Vulnera deleteria, niti excisione pernicies antevertatur. Vide Sta τι Agria. PHTHIRIA sis, sive MORBUS ΡEDICULARIS est affectio qua verminat corpus, scatetque pediculis. In hominis corpore primo eXiguae excitantur pustulae quae si
aperiantur, facile curantur, sin minus in gra m morbum Pedicularem incidunt. B. G. Lause-suchi.
Uall. Maudis Pediouuire , mutueus. A. The Lowsie E-wl. Aliud genus est quod dicitur sive serum , quia
ita corpori tenaciter adhaerent, ut diVelli nequeant, ne priori durius est. Gall. Morpion & Paetas. G. FiliZlaetisse.
Aliud Genus dicitur Petale sunt lati pediduli in barba, palpebris, pectine & sub axillis nidificantes. B. Plutilis
PHTHIRIASis, est palpebrarum scabies sursuracea &squammota, a pediculis scateo.
96쪽
Ρlutarch. Tηκεδὼν Aretaeo, est Universi corporis Consumptio , eX pulmonum, vel alterius Visceris nobilioris Ulcere orta , cum febri lenta & continua conjuncta ; Cur saepe anhelitus scelens, sputa purulema, & tussis comitatur,a φ ἐω Corrumpo. B. Tonge seri lcering. G. Dar-re, eiticli, sch ind suchi, iungen suchi. Gali. Phthisiis Ethique. A. Ulceration Os the lightes, consumption. PHTHOE, idem quod Phthisis. ΡHU seu PHY, est Ualeriana : illa vox a Ponti incolis Graecis mutuata : dici Volunt a putore graVique OdOre, mi Xto nardeae suavitati, quem Phu seu Ph; adverbio admirantis, & abhorrentis adversamur subodorati. Vide Valeriana. B. Pp--hruid I Pt. Soris-hruidi valerias
Iae. G. Baldrian, katZen wuriget. Gall. Valeriane. A. Valerian.
PHYGETHLON, sive PANUs, est tumor ex inflammatione glandularum ortus, ut in Peste circa inguina &c. B.-n buit. G. Ein geschruulst. Gall. Tumeur. A.Tum bur. PHYLACΤERIUM, est amuleti species, qua Venena Hii Morbi arcentur, ut Zenexton & alia. ΡHYLLI REA, Vide Phili rea. PHYLLITIS, est Scolopendriae species : sic dicitur quod soliosus cespes appareat, ex solium. ΡHYLLUM est Mercurialis : an sic dicatur , per eX-cellentiam ob frondes & solia 2 Frondosa & soliosa enim est planta, & est solium.
PHYMA, siVe TUBERCULUΜ, generaliter sic Vocatur omnis tumor p. n. praesertim in ambitu extremo corporis a causa quacunque interna proVeniens. Gr. 9υμα & Φυ-
σιν quatuor Vel qUjnque generum sunt, Uerrucae, Calli, Vari, Furunculi & Hydroa sive Desudationes, de quibus suo loco. Aliis est tumor glandularum duntaXat qui statim augetur & ad suppurationem sestinat, a Cresco. ΡHYMATO DES, est tuberculum PFumati simile. Ρ H Y M O s I S, idem quod mimosis. PHY MUS
97쪽
FAYMU8 & PHYMosis, idem quod Phlyma. ΡHY SALIS, est lupulus, Vel potius ejus flores seu imbellae : sorte dicitur a insto, quia cerevisa cum lupulo, cocta facile in bullas elevatur. Eodem quoque nomine etiam vocatur Solanum Vesicarium Ob VesicaS, φυ- enim est bulla, Vesica. Vide Lupulus. ΡΗYSALos, est Buso, qui se mirum in modum inflare
PHYSEMA seu PHYs Esis, est inflatio in quacunque corporis parte, intestinis vel abdomine , ut m Tympanitide. Item Resina pini, a φυσάω incto. PHYSE SIS idem quod Phrasema. PHYSIOGNOMICA, sunt ligna, quibus nonnihil ex vultu praesagiri potest, ex φύ τις natura, & COP
PHYSIO G ΝΟΜΙΑ , est peritia in natura, hoc est, in creatis cognoscendis, a υι- ιω cognosco & natura. PHYSIOLOGIA, est medicinae pars, qUze docet Corporis humani constitutionem quatenus sana est , quoad omneS ejus partes, fabricam tam solidorum quam fluidorum, ex quibus Constat exhibens, legesque tradens juxta quas haec in se agant, quaenam effecta producant, & cuiusui omnia destinata sint, eX φόσιι natura, & λώω narro. ΡFIVSIS , idem quod Natura. ΡHYso CELE, idem quod meumatoceis. PHYso DES, est quod flatibus abundat: a φυσάω inso & δ forma. P H Y Υ R Um Λ , est species Linaniae vel Starbes &c. hujus Elymon etsi omnjbus plantis commune videatur quia
Producere , Generare ac Parere significat. Haec cum adamatoria maxime apta sit, & sic ad generationem, prae aliis φυτευμα est appellata.
PHYTOLOGIA, est pars Medicinae, quae stricte ad Pharmo logiam & late ad Physicos pertinet. Est enim Vegetabilium & plantarum cognitio, ex planta , α dico. B. Plant sinis ing. Vide Bolanica.
PIA MAΤΕ , vide Mater Tenuis. Ρ I C A est appetitus vix superabilis eorum, quae in lau' trimentum Commutari queunt, Vel eorum quae neutiquam apta huic operi: hujus mali caulam observationes docue-V V re
98쪽
re esse humorem acrem praedominantem in Visceribda, chylopoleticis , vel ad stomachum & intestina delatumvis nisi insueto assumpto compescendum, circuitUm CrUΟ-ris mutatum, imaginationem depraVatam; Unde Virgines gravidasque mulieres, inprimis, mirabilis hic affectus OC-cupat raro autem Viri eo infestantur, nisi qui aliquomodo Uypochondriaci. Vide Citta. P I C A T I o, Vide Dropaci in s. ΡICEA, Gr. Πιτυς, est abietis species, picem proferens. Ρ1 CR A, vide Hiera Picra. PICRIS, sic nominatur Cichoreum , aliquando Hieracium, idque propter amaritudinem : enim est ama
PICROCHOL Us, estis, qui amaram bilem eruetat ,ea Ue abundat, eX amara, & rari bilis. B. tig. G. Choleriscli, Volt Van galle. Gall. Bili ux. A.Gallisti. PIE STRU Μ, est instrumentum chirurgicum ad contundenda ossa capitis in extrahendo flatu mortuo; dicitur
ΡIGRITIA, est maxima corporis tarditas Cum appeti-
tu otii & somni, metuque defatigationis, lassitudinisque sed raro sunt macilenti, unde Pigritia non tam in macio vel tabe pinguedinis carnisque &succorum desectu, qua a in succis non satis agilibus & sibris motricibus, hinc in id obstructis, consistit. Ideo qui pingues, carnosi, Crassique sunt, longi item & ventre tumidi, solent pigri esse : at pigritia unum est ex praecipuis scorbuti dicti symptomatis quae vero Pigritia aliquos tenet, qui cum alacres sunt uniret, ad aliam segnes existunt: Exempli gratia, qui ad studia lenti, magis amant vitam in strepitu, in militia labore, peregrinatione, Venatione, lusit, alea, joco, saltatione &C. quam tranquilliorem & sedentariam : ea segnities non morbus in motu corporis tardiore, fed animi aegritudo ex aliis causis cum corpore nimium agili. Gr. G si,'
re se. A. Slothfulnes, idienes. PILA, species mortarii est, eX Varia materia fabricata, ut aenea, lapidea, vitrea, fictilitia &c. sumitur & pro pistillo. B. mo*tier. G. Ein moersei. Gall. L Mortier. A. A Morter.
99쪽
PII. 1, sunt Corpora teretia & tenuia, Variae formae &coloris A intuS CaVa , in lOCis nonnullis exterioris ambitus cor pon8 eminentia per Cutis poros penetrantia, radicem
nil bHlbosam, multis Vasiculi8 Ornatam . per pili substantiam distributis inservientia solui partium uuibus supereminent, pororumque exhalantium desentionine ab eXternis comprimantur. Dicuntur & Crines & Capit , quamVis capilli capiti solummodo attribuuntur quasi essent pili capiti8. B. OMr. G. Da8 haar. Gall. Ch ve , Poll. A. The Haire. Ρ1LEUS, idem quod Galea in Faetu. Item est iiis rumentum chirurgicum metallicum, undique in Vertice Der-loratum , quod eXulceratis papillis nutricum applicari solet pro commodiori lactatione. B. Dedi se . PILO SELLA , est Gnaphalii species, dicta a copiosiis pilis quibus solia navestiuntur. Vide Filago. sive CATAPOTIUM, est Medicamentum solidum sphaerica sigura , pisi magnitudine, ex pulVeribus, gummis, extraetis &C. glutinoso liquore exceptis est armatum , deglutitioni faciliori in serviens. Suntque
purgantes, vomitum concitantes, fit ori Prae &c. B. Dil
I 1MPINELLA est planta, quae habet caules rubros, angulosis, ramosos : folia oblonga, aut obrotunda, in margine dentata, bina uni cos, a maerentia : flores sunt monopetali, rotati, plerumque quadrifidi ad centrum usoque quatuor vel multis ornati staminibus, praelongis bracte1S Vero herbaceis minutis, ViX Conspicuis, unde a petalon alii pronunciant : OVarium sit fructus quadrangulariS plerumque, Utrimque acutus , modo uni capsularis, modo bicapsularis , citus seminibus oblongis coloris fulci Vel subrufi, saporis subamari, adstringentis; odoris tenuis non ingrati : haec planta crescit in pratis &monilous : dicitur etiam Pampinella , Bi pinella , seu Bi- pennula, quibusdam Pomponetia, quia pepones olet: ideoque corrupta Vox a pepone erit : nili velis deducere a sei manica Voce Bibineu, sive a bibendo, quod Vino in clata illud ob meliorem saporem & gratitudinem , bibere Iacu mutatis nempe ambo b. in p. facile invenies nomen Pimpinei . B. Pimperiatile. G. Biberneli, bibineli, stem-U v a P
100쪽
PINNA AUDIS , est superior & latior pars ipsius auris, quae Ala dicitur. L. De osylo p. PINNA NAs1 vide in Pter gium, & AD.P1NUs truncus hujus arboris est magnus, CleVatUS, rectus Crassus, in parte inferiori nudus, in superiori vero ramosus, corticem asperum & rubicundum habens, lignum durum pavescens, & Odorathim solia abietas to liis lonaiora, bina semper ex una Communi VaglPUla orta, parVa dura, semper Viridia, aCuta: flos mas amentaceus staminibus constat plurimis in uno plantae loco : fructus in eadem planta loco a flore mare remoto fit Conus, tu- herculis tetragonis Constans, inter squamas duobus scio-bibus excavatas sunt duo Ossicula. 1aepe alata, faeta nucleo oblongo; haec arbor colitur in hortis Cre1cit in montibUS. Gr. Πευκη, an pinus a picea 8 Mutato i in
PI P E R ejus sunt Variae species, Uti et utare piper sive nigrum, Meianopiper Gr. Dictum. Secundo, Album, sive Leucopiper, & Longum Gr. Macropiper s in MalaVar in xima piperis proVenit quantitas; nascitur & in Malacca , insulis lavae vicinis, S unda & Cuda, aliisque locis. Seritur ad radices alterius arboris , ad Cujus usque fastigium sese convolvendo scandere solet, soliis raris , mali assymessi te sed minoribus, tu per eXtremum acutiS , VIrentibus gustu acri. Fructus uvarum sere modo racematim CO- haeret, quamviS racemi tu fructus minores sint inter nigri 6d candidi plantam tam eXigua est disserentia, ut a nemine quam ab incolis dignosci possint. Longum nascitur in Bengala , cujus planta eadem quidem, sed solia teneriora od pallide virescentia habet, imo dc petiolum breviorem. Virtute omnia calefaciunt, sed album superat nigrum & illud iterum longum sua praestantia. B. Deser. G. Psesser. GglL Pori re. A. PepPer.