장음표시 사용
111쪽
atque in aliis Christianorum tumulis in eodem capite ri. 42. III. Ias. atque inde venuste disparati, id est, soluto matrimonio di
QVO TEMPORE VIVERE DEBUIMUSA MANU MALA DISPARATI SUMUS
Eos separatos Jurisconsulti appellare consueverunt. Inde & comparare pro componere. Nonius atque alii. Uerum e diverticulo ad vocem γῶος redeamus & ad G um. Non credo dubitabis, quia communia fiunt inter homines & boves vocabula, ut bos & homo, jugis & conjux dicitur, sic & bovemi γαίον, ita & hominem γαιον sive Gaium recte vocari & honeste. Atque ut ne dubites, γαιος,
ει operarius dicitur, etiam homo crassus Empidus. In En mologico nunc perperam μύαθος legitur. Quum ergo sponsa di Cit, Ubi Tu Gaius, Ego G a, nihil aliud significat; nisi ubi tu jugis, ibi &ego jugis ero. Disertius dico: promitto. me tibi fore conjugem συγ- γοαν& jugi sociam, ubi tu fueris conjunx &ταω, matrimoniique jugum atque Onera portabis. Non potuit, si quid video, vox aptior inveniri ad declarandum illud consorvum,& individuam vitae consuetudinem , quam Romani Iurisconsulti conjugibus praecipiunt. Vitam autem in hac definitione fortunam intellige, atque hoc modo conviva pro conjuge in monumento Patavino Sertorii Ursati D. M.
Vellem manum criticam abstinuisset ab hoc marmore Ursams, certe abstinenda fuit a voce id est, conviva, quanquam τοFEo corruptum & truncatum censeo; nam & ita Gruterus DccLXXL 2.
112쪽
mox in eodem hoc lapide illi convivi eiusdem silii parentes dicuntur, ut conjuges fuisse scias. Graeci haud aliter συμβ- nomi- .nant cn . Ad disputationem nostram pertinet, quod Isidorus scribit
cn missidias ἐκ l. r. V. de Risu Nuptiae, is uit, sunt conjunctio maris & foeminae, consortium omnis vitae, divini & humani juris communicatio. Consortium iliad Ottae Pasinianas g. a. I. de Napsiis individuam vitae consuetudiis
nem nominas, euare cave interpreses audias, qui consuetudinem eam perpetuam ediruptam copulam dicant, aut assiduam , quotissianam γ' domesicam conversationem. Nam ωtriasque fortauae communicationem A .isseat. Verbis Guti M. I. cap. p. Melisaram fortuuarum omnium dico. Egregie Valerius mollinus uxores dicit rerum secundarum adversarumque consortia, vid. Tacitus Aσυι. M. 3. eap. 34. Meue inde coufors pro . uxore. Murmor Thes. πουν Inscript. XXXXII. a. inventi in marmore Ravennate
ACONIAE Q. F. SALUTARI CONSOR. ORISS. '
ἐil est, eo orti earispinae. Graιerus cm x. non CONSOR. sed CONIUGI exhibet. Vita in illis mairimonii desurtionibus Dia adsigni uas ta vitae humanae casas. Putitur in Trucul. AEI. a. se. I. v. g. Iste nunc id habet, quod nos habuimus. Humanum facinus factum est. Actutum Fortunae solent mutarier. varia vita est: Nec divitem eum meminimus, atque iste pδuperes nos. Vorterunt sese memoriae. Tereritas ἐκ Adelph. o. q. sc. I. v. I. Ita vita est hominum, quasi cum ludas tesseris. Si illud, quod maxime opus est jactu, non cadit, Illud, quou cecidit forte, id arte ut corrigas. Maratorias in Inscr. McDLXXVII. s.
. P. LICINIO PRISCO ET FLAVIO ADTΝTAE OVIBUS FIDES EADEM MENS VITA ET TUMULUS FUIT.
Consuetudo est a conlaeo, Id quod a sueo. Sueo vero ess a suus. Consuem με eis. suescam suam aer a iaceo est lucesco, a friges Di esco, sic a consue. aeso illi, qai sua, ides, fortanas suas miscent, atque iure e commuπicauit nec forinnas sauram .seat, corpora. Nam consuetudo consuelco de iis usurpatur, qui corpora eonjunxaut connabio, aut furtivis amori s. Idquod a multis es traditum is Commentariis ad PI-sam γ' Terentium. Diali duum ergo in desinitione matrimovit dicitur. quod tuum commune est, θ' sulias paries recipis. Comparabatar illa matrimonἰi tes fartώπartim indioiduitas squae eoae Tertulliani est de Monogam. cap. s. coemiisue eo farreatione, atque eo modo , quem evosais .uper Herma,nus 'sitis meus in Dissertatione do Veteri Lege Romana, evas meminis Nonius Mareel ι in voce Nubentes cap. 3. Non praetereo M a fac is
113쪽
hit ori n. lib. I. cap. cit matrimonio junctis iugum, quo par boum, constricti opus faciunt, fuisse impositum, ut eo signo rustica gens
admoneretur, matrimonio conjunctos ad consociandos vitae labores esse obli tos, conjuges caesiori propter jugum, quod imponitur matrimonio conjungendis. go enim nubentes subjici solent, propter futuram concordiam, ne separentur. Idem videtur indicare Servius ad Virgil. Aen. lib. 4. v. I 6. Virgilii versus est Ne cui me vineis vestem foriare jugali. . Ubi Servius, Pugali, propter jugum, quod imponebatur matrimonio leonjungendis& Graecis Δαμιt dicta creditur, qui &matrimonio copulatos dicunt. Nihil ergo huic omini, Ubi Tu G-fus , Ego Cais, inesse vides, quod ad permutanda Nomina pertineti
Aequam sortem inter utrosque & communionem operum Opemqueo & auxilium mutuum designati opera mutua conjugum eleganter adsimilatur amphisbaenae imagine in annulo nuptiali Smetii. vid. Antiquitata mag. pag. 22. nec non C D nota, quarum illa littera C una, haec Criam significat. Nihil iis vulgatius in monumentis vetustis. Velius Longus de orthogr. pag. 218. Edit. Pulsch. ubi de C littera. Non magis igitur in numero litterarum esse oportere, quam illam notam, qua centuria, θ' quam 3 conversum, quo C a significatar, quod notae genus videmus in monumentis , cum quis libertus mulieris ostenduetur. Coas enim prisci generaliter has omnes mulieres accipere voluerunt. Tu sp verborum eam sormulam ad Nomina transfers, dicas oportet, utrorumque Nomina communia fuisse, maritumque in Ninnina uxoris, uxorem in mariti fuisse adscitum, quod certe inoles. Si quod Nomen eo omine mutatur, illa mutatio non est perpenta, sed temporaria, ad unum actum seliciter auspicandum inventa, quo actu finito, mox reditur ad pristina Nomina, ut in 1a,
crificio, in delectu militum, in virgine Vestali capienda: qua de
CORNELIVS ESTITUTUS ET CORNELIA 'SALSULA VITA ET CONIUGIO jAMANTES ET UNANIMITATE PARES VIOVE AD MORTEM ESTITUTUS VIX AN N XXm CORNELIVS SATVRNINVS GENERO ET FILIAE Diuitiam by Cooste
114쪽
Gellius lib. I. cap. I 2. Vestalis Amata appellabatur, cum caperetur, captione peracta, mox gentis suae & familiae Nomina recipiebat. Eodem modo nubentes, nuptiis aut sponalibus persectis, suum Noemen si tamen unquam in nuptiis depositum id fuit, id quod equidem depositum Riisse nego recuperabant. Et quo apertius perspicias, ominis tantum caussia Criae & C i Nomina usurpata esse, animadverte , quaeso, Pighii notas, quibus instruxit Auctorein illum de Nominibus, qui Valerio Maximo adjungi solet, docet is ex codice Campensi, novam nuptam, ante januam mariti interrogatam, quae esset, respondisse, se esse Case Titii. Quae quidem verba omen pulcherrimum habent. Titius namque a tueor est, certe veteres ominum eorum interpretes existimarunt, inde dictum esse, vid. Festus in Tituli. Hoc ergo significabat uxor & omi, ne illo optabat, fore, ut maritus Gajus, id est, tutor defensorque sibi domuique & patriae suae esset. Nullus autem dixerit, aut mariti aut uxoris Nomina, quae ante nuptias habuerunt, propterea esse murtata. Scio & docet alicubi Cicero, nec non Velius Longus, mulieres C as fuisse dietis in nonnullis caussis, Verum, Tu, Cave, credas, illud Nomen eas a maritis esse mutuatas, nam nuptae innuptaeque pariter eo dicebantatri Et si Tu rediisse nuptas ad prius Nomen negas, dicas, quaei, cur Caiae Caeciliae fisa Tarqui. niam designo, Servio Tullio nuptam & Tullia ejus filia, Tarquinii Superbi uXor, matronaeque Omnes, quarum mentio in Historiis Romanis, post transacta nuptiarum sblennia, prisca sua Nomina resiumserint 2 Dixit utique Comelia Sempronio marito , Mucia Pomprio, Calpurnia Caesari, Terentia Tullio, Ubi Tu Cajus, Ego Cafa, & tamen nulla earum Nomen sium perdidit, nulla in conjugis Nomen transiit. observare porro I e velim particulam Ubi, Ubi Tu Cous , quae locum & tempus, & quandam conditionem insert. Τu ergo ostende, quo loco, quo tempore, aut qua conditione mulieres receperint, rejecerintque Nomen marito. rum. Quae hactenus disputata sunt a me, manifeste aperiunt e rorem Caroli de Malvasa & Reinesii, declarant praeterea, quanto plura ad eorum sententiam confirmandam a Τe prolata sunt, tanto longius a 'via atque a vero Te deflectere. Nam ut praeteream ea omnia, quibus copiose reselli opiniones Tuas, unum illud re petamus, quod jam antea tetigi , cum de Augustae Nomine Tecum certarem. Ostendi tunc ex Suetonio atque ex Tacito, neque Augustae, neque Juliae Nomen ex matrimonio suo habuisse Liviam ,.
115쪽
sed adoptione Augusti. Is namque illam in testamento suo adoptavit. Sueton. in Aug. cap. II. Et ne de NomineJuliae dubites, id eodem teitamento Ob atque eadem adoptione , qua Nomen Augustae, est adepta. I acit. Annal. lib. I. cap. 3. Livia in familiam Puliam M. menque Augustae adsumebatur. Familiam cum dicit Tacitus, gentem designat, ut crebro alii. Quod si autem jure connubii Livia Augusti Nomen habuit, quae Tua est sententia, quid opus fuit adoptione, quid testamento, ut illud consequeretur. Non puto, Te contra ea 1criptores producturum, qui narrantes in matrimonio gestas Juliam eam appellant, nam per προλη νίν id fieri, dudum aliis est notatum, id quod tamen non animadversum est Scaligero in Ani. madv. ad Eusebium ad annum MΜ. III. pag. IIo. ubi Nomen Iuliae pro Livia scriptum a Josepho librariorum culpae tribuit. Ipse Augustus non Iuliae, sed Liviae Nomine eam appellavit, ut verba extrema declarant, quae cum anima simul exhalavit. Livia nostri conjugii memor vive ac vale is
De Cognominibus priscarum Mulierum.
Scriptor incertus de Nominibus Romanorum. sua aetate vixit. Rem. ba ejus exposita. Rutilis Caesella , Rodocella, Murcula, Burra, non Praenomina sunt feminarum, sed Cognomina. Restus emen- datus. Unde illa Cognomina tracta. Rodocella unde dicta. Caesella est a Caesius. Vides, nisi me animus fallit, vim argumentorum tuorum omnem periis te, neque duorum tantum, quae proposui & resutavi, sed de tertii, quod sequitur, sumti cx 1criptore de Nominibus Romanorum. Ignoti nominis atque incertae aetatis hominem esse omnes sciunt. Dionysius Gothosredus edidit sicriptum illud inter Latinae Linguae Auctores, atque ita inscripsit, de Nominibus imposivis ex Constantini cenjuria, qui titulus arguit, shquioris saeculi eum
me coὶ Nomeu utrumque. Iasiae nempe , . Massae, frausus testamento dedit, quod ut
ratam esset, confirmandum fuis tuas a Praetore, uou a Seuma. Ioeli imas ex iis,mae ante a nobis divutata sani, de familiae vel sentis Nomiae cap. 3. de Nomine
116쪽
doquidem autem ea aetate Vixit, qua antiqvia & prisca Nominum Romanorum ratio dudum fuit extincta, non ei sides est: habenda, nisi quam melioris aevi Scriptores & mos antiquus confirmant. Quare si is Tibi est visius tradere pugnantia illis, quae antea a me ex vetustis atque indubitatae fidei monumentis exposita sunt, Tu aut homini illi, aut interpretationi Tuae credere noli. Videamus autem, an pudori hominis in ea saltem caussa, quae a Te in alienam sententiam migratur, constulere possimus. Quae de meminarum Nominibus homo iste prodidit, haec sunt ex Editione Torrenti ninuissima. Antiquarum mulierum in usu stequenti praenomina fuerunt Rutilia , Caesella, Rodocella, Murcula, Burra a colore dicta. Ista praenomina a viris tracta sunt, C a, Lucia, Publia, Numeria. Caeterum Casa usu supra omnia celebrata est, Quod dicit, Nomina haec, C a, Lucia, Liblia, Numeria a viris reacta, viros intellige non maritos, sed mares. Neque enim Auctor hic de uxorum Nombnibus agit . sed generaliter de Nominibus meminarum. Ut autem
ea Praenomina foeminarum, quae ante posuit, a colore potissimum tracta, propria sunt foeminarum . ita illa, quae hoc loco recensist, communia stant foeminis virisque, seu maribus , neque communia tantum, sed & desiuinta a virorum Nominibus, Sigia, scat ergo scriptor ille, antiquissimas meminas Romae non habuisse , Cognomina, nisi ea, quae posivit, tandem tamen adsumsiisse &alia: mutuata autem esse ea ex Praenominibus. ad id tempus a viris sive maritis duntaxat usurpatis. In hanc sententiam citavit ista verba Carolus Sigonius in libello de Nominibus eo loco, quo de
Nominibus foeminarum, ubi non a viris a GrUisus legit: quam
lectionem si e libris antiquis, quorum copia fuit Sigonio, depromst, vulgatae non postponendam existimo, cujus non dispar est: sententia. Quod si eorum nihil placet, tametsi nullam caussam video, cur displiceant, per me licet censeas, abernasse scriptorem illum a consuetudine veterum, neque in illa tantum caussa, sed & in eo, quod Rutilia, Caesella, Rodocella, Murcula, Burra, Romanarum
Reminarum Praenomina fuisse scribit, & quidem frequenti in usu,
cum neque scriptorum veterum quisquam, neque ulla monumenta
Praenominum eorum meminerint O. Ipsa eum ratio, quam Ro-
manicq Edissertavi haee sedati auis cap. r. .o. tame. , quae olim tu hae scriULM ia prauarauari esse duxi hoc loco, ne qai. νι aliam caasiam δειraxisse epistolae videar.
117쪽
mani in dandis Nominibus tenuerunt, ea revocata, a Pr nominum ordine ad Cognomina reducit. Certe Festus Rutilus non Praenomina , sed Cognomina mulierum dicit in Rutilum; nam sic legendum non Rutilium, plurium MSS. codicum temones, quas habeo, me docuerunt. Sunt autem ea υπε ι κοὰ dicta. Rutilia, Ca sella, Rodocella, Murcula, ut solent mulierum appellationes. Ab habitu vero & nota animi vel corporis non Praenomina, sed Comininina sormata sunt. Quod si Nomina ista omnia a colore dicta a bitratur Auctor iste incertus, vehementer fallitur; nam Rodocella& Mumula quemadmodum a Colore dicantur, non video. Illud namque ab antiquo rodus est, quod pro rudi dixerunt prisci, teste Festo in Rodis: atque inde est rodiculus & rodicellus, quomodo legi malo, quam rodocellus. Rodocella itaque negle oris vest, tus puellam notat, qualem Romanis antiquioribus displicuisse cave credas, quibus elegantia in vitio ponebatur, vid. A. Gellius lib. M. cap. 2. Murcula a murea est; 1egnem , ignavam & tardipedem significat. In glossis vetustis est murcei νοας. - Ιn jocis hanc fuisse docet Ammianus Marcell. lib. I. prope finem. Quod si vero non Murcula aliquis, sed Mutrina, veram istius loci scripturam arbitre. tur, quam nonnulli Codices praeserunt, aliae huic vocabulo origines quaerendae, quas & odora vis haud dissiculter inveniet. Ad extremum in eo adversetur Auctor iste ignotus Varroni, quod Numeriam foemineis Praenominibus accenset, id quod & Pighio olim notatum. Caesella est a caesius, hinc namque caesiolus, at- quae inde caesissus est 6c caesellus.
Nonnulli errores Adversarii perstringuntur.
- Miscet in marius Gentilitium Nomen F Cognomen. Gracchus, Iracballis, Nero perperam Nominibus Gentilitiis accensentur. Scepticia nunquam superbiissilii nomine, quempe me oderat. Imseriptionis antiquae lectio defensa. Uxores tempore Caes2ris Dictatoris a castris abfuerunt.
Verum ex diverticulo ad Te redeo. Ita per 's: Putabam olim, Die dissicultati ipse Obviam iri, si Nomina maritorum Gen tilitia tanquam Cognomina in secundo case uxoribus adbibita suisse,
118쪽
inceremus ex gr. Livia Augusti, Agrippina Germanici. Nescio mehercle quam dissicultatem dicas, cui isto modo succurras. An . controversiam Te composivisse aut sustulisse putas, quae mihi cum Malvasia est, aut quae Spanhemio fuit cum Reinesio2 At vero ea est hujusmodi: an uxor Nomen mariti Gentilitium nuptiis acceperit 8 Exempli Caussa: an Livia suerit dicta Julia ob id, quod uxor erat Julii Caesiaris: atque an Agrippina uxor Germanici dicta suerit Claudia, aut alio mariti sit nomine. Quid autem ad litem compo, nendam tua illa observatio, aut ille loquendi usus, Livia Augusti, Agrippina Germanici 8 Eodem jure dixeris, has locutiones pecus Aegonis, Meliboei, domus Hortensii, hortus Sallustii, pertinere ad nodum illum extricandum. Deinde quorsum, aut quid illa sictio Tua, Si Nomina maritorum Gentilitia tanquam cognomina in secundo easu uxoribus adhibita fuisse diceremus. Disserre ergo putas Livia Augusti, & Livia Iulii Caesaris, Agrippina Germanici aut Drus, & Agrippina Claudii, quia in illa locutione, ut vis, Nomen
Gentilinum, tanquam Co 'omen, in secundo mi uxori adpositum .est. Haec, libere dico, quod sentio, prorsus kwς ατα, &abina rationi videntur. Sed quale hoc dicam 2 Cum de Gentilbilis maritorum Nominibus, quae tanquam cognomina sunt uirpata, praemitus, exemplum utrumque a Te subjunctum, non Genuibtium Virorum Nomen habet, sed Cognomen. Nempe Augusti& GermanicL Liviam Augusti dicis, & Agrippinam Germanici. Nonne autem illa declarant, confundi a Te Gentilitia Nomina &Cognomina Romanorum 2 Neque autem semel in eo ostendis. sed mox iterum, ubi Tu ita. Adde quod foecundae inprimis Nomine filiorum Gentilitio , consequenter ac mariti Juperbire maluerint, quam suae Gentis proprio. De Cornelia matre Gracchorum, Livia matre Neronum vidimus supra, quibus adde Scepticiam matrem Trachalorum Ariminensium. Hoc dicis: Cornelia superbiit Gentiliuo No.mine filiorum. Quodnam autem Gentilitium illud filiorum Noemen est, quod ponis 2 Nempe Gracchorum. Livia superbiit Gentilitio Nomine filiorum, nempe Neronum, Gracchus ergo & Nero Tibi Nomen Gentilivum habetur. Denique Scepticia superbiit Gentilitis Nomine filiorum, nempe Trachalorum. Ergo & Trachalus Tibi Nomen Gentilissum censetur. Nam Corneliam, Liviam, Scepticiam, Nomina Gracchorum, Neronum,& Trachalin rum Gentilitia fuisse, non putem Te opinari. Festinationis, non judicii, ut auguror, ille error. Atque ut de Livia Augusti, &N COD
119쪽
Cornelia, quibus monumenta ab aliis posita fuisse novimus, signata filiorum clarissimorum Nominibus, ita exst cto a Te, ut me doceas, cur aut ipsa Scepticia, Trachalorum filiorum se Nomine, aut aliis eam superbire voluerit. Valerius Maximus, quem Tu citas, impiam in filios fuisse scribit, atque ob id testamentum ejus ab Augusto rescissum co. Sed non in moror illis diutius, ne longius recedam a controversia proposita. Nollem, monumenta dubia atque incertae lectionis pro veris obtrudas. Ablegas lectorem ad Rei-nesium Cl. I. 18. ut illic inspiciat praeter Larciam Fortunatam Ladicii etiam Attiam Labieni. Lapidem hujus recensuit Reinesius ClasL. I. 2o I. ubi ita
D. D. Nullum illic Attii mariti, nullum Attiae uxoris Nomen. Haec Abita appellatur; mariti Nomen edax temporis vetustas absumsit. Vel. lam caussam memorasses, cur Scaligeri, Simeonii, Andreae Che nil oculis, in lectione antiquorum monumentorum versiam, mi nus credideris, quam unius Minesiit, qui lapidem nunquam adspexit, conjecturis, suscepus non certo judicio, sed hoc errore. . quod in eo esse est: ipsa viri Verba pono: uxores maritorum Gentis kiis Nominibus censeri, amitarique. Quod ipsum quam falsiumst, atque a vero &vetusta consuetudine remotum, ex iis apparet, quae ante disputavimus. Sed lac, Atuam non Alliam memorari in eo monumento, cui quaeso, persuadebis, Attiam eam T. Labi num , Q Julii Caesesis legatum, maritum suum, in Galliam fuisse secutam, tanta mole rerum, quae tunc ad Gergovium erat. Oporistet enim , ut eam quoque Reinctii sententiam tueare, quae ab illa pendet. Mihi quidem isto tempore uxores ducum a castris amisa se videntur, idque antiquorum moribus, ct Caestiis disciplinae
r -siis Mee lib. 7. cap. r. ex. 4. Scepticia quoque mater Trachalorum, Arimnensium filiis irata, in contumeliam eorum, cum jam parere non posset, Puin bileio seni admodum nupsit et Testamento etiam utroque praeteriis.
120쪽
Mutus relata. Nonnulla amicis nunciata. Imperium de visis per somnium. Imperia istiusmoa Deorum etiam nonnulli scriptores juctavi. Iussu Agistratus aut Principis locassebant fae . coma.tio, nomunquam etiam Fortuna, conjugibus eadem Nomina tribuit. Lapidis scriptura pautatum adjuta. Unde diversitas Nominum inter Fratres. Civitas Romana Gallis essisse data. M UUM nonniugi lapides enodati. Non tango monumenta omia. quae Reinesius in suam senistentiam detorquet. Illud videamus, ad quod Tu nos ablegas, adornatum magno similium exemplorum numero, nempe ad Cl. XVI. I. ubi
EX. D. DReinesius, ut sententiae suae serviat, versus ultimi litteras mutat in OR. Sed perperam, si quid video. Neque enim dubito PD D interpretari ex Decurionum decreto. Antima illa Methe im um Veneris, haud dubie per quietem visae, ad Decuriones detulit, ut soliti olim homines visa & somnia ad rem publicam peditinenta ad Senatum deserre, aut in Vulgo publicare s . Exem. plum dabit Valerius Maximus lib. I. cap. I. ex 4. quod unum lubentius adstro, quia & Valerius in eo voce imperaι utitur, quam in marmore vides, est enim solennis in ea re: quare &Macro.