De Ciceronis libris De natura deorum recensendis

발행: 연대 미상

분량: 82페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

11 tempus illud, quo maiusculis litteris libri scribebantur, exaratum esse, multis aliis rebus omnis dubitatio removetur, quae de genere scripturae riri possit. Hic pauca tantum seram. Ex litteris propter similitudinem commutatis iam commemoravimus a et , accedunt e et :

Omnino nihil valent codices, cum agitur, utrum cumquia tumet scribendunt sit. X et III 41, una littera et pro u posita totus locus corruptus est, cum in omnibus codicibus ex quem Herculem c0nveniri facit ab Ulixe sicut ceteros, qui excesserant vita. Quamquam . q. 8 et Si minora mittimu8, fieret quem . . . ab Ulixe sicut ceteros, qui excesserat vel-ant vi aqua quam e. q. S. - Multa Xempla ea unt, quibus et et sex inter se commutentur, ut

non notavi, sed sunt, nisi fallor.

eum coniectura 161 1 C et ut id. y ΙΙΙ 35. y 68i, praeter P omnes duro et posuerunt, unde litteris salso distinctis gravior corruptela orta est quem clam Thyestem,c et Q corr. 2-3, A Ain Schwenkio ab vid. v. dant bJestem, cf. Vi quamd.m thiesiem B , quendam thiestem B CF, quem quendam dant thyestem quendam del. M, quem cleanthyestem P, quem dant hyestem, em in M. et praeced. e verser a P eodem versu C iterum d pr e ponit;

12쪽

Ex ceteris litteris identidem commutantur a et o a tu a et e ei, ei et, e et o tu et, I et i Detra etr n et u P et r. Etiam notis archetypus abundabat. Velut exitus verborum notatos fuisse, inde apparet, quod γ-re, ri, tur, erat, -erit, eret, us, io, ioniS , alia Saepius mittuntur vel corrumpuntur. Eum qui archetypum scripsit etiam lineola superposita pro an e n Sum esse, pr0bant plus quadraginta exempla, quae in libro altero, viginti sere, quae in tertio numeravi. Ex formis verbi substantivi saepius commutantur: esse et essetet, Sunt et Sint . Omnino utrum indicativus modus an coniunctivus p0nendus sit, e codicibus non pendet. Nam videas 27 locis libri primi, 34 alteri, i tertii indicativum pro coniunctivo et vice versa positum esse Formam est nota se scriptam suisse, docent tales loci: P99is:

quidem quid est '; 07ti idem id est C; ΙΙ 63,b: quidem quid est 64i id est idem GP; 221, elefanto est quia elefantos quia AB D; 51,, id si idem C Pdeest By II 8 i quidem quid estis'; 234, id est idem C; 28la maior est maiorem C; 331 et quid est quidem C.

Signum librariorum more variatum pro qui, quae, quod, quis, quid, quia , omnibus eiusm0di formis in archetypo usurpatum fuisse, inde apparet, quod plus sexaginta locis libri secundi et tertii ex omnibus codicibus collectis hae formae inter se commutantur idem dicendum est de s eiusque varietatibus pro per prae, praeter pro , aliis positis. Ex particularum numero in archetypo notis scripta ob eamque rem a librariis saepius omissa, Vel mutata, vel corrupta invenimus: autem II 351 et universam autem naturamJu hanc n. y manifestum est scriptorem hic sc - sautem legisse et hanc coniecisse; 354 B 66 a By 854

13쪽

non em . . .), non em cui P nonem v vel ut 8 V , non ut enim C.

etiam 30,s etiana tam 3' ΙΙ 294 etiam et V 13las etiam etiamiam C ut pro sequ et etiam C et sic in sequentlibus usque ad gQ 4 Gies etiamiam, ter etiam;

Similiter se habent: ergo igitur, veroε, alia. tiam nomina quaedam saepius usurpata per compendia excepta erant, ut religio saepius corrupta est in relio vel regio , yicissim pro regio salso posita religio ; item philosophus et alia. Postremo de s-es et s-is in casu accusativo numeri pluralis declinationis tertiae et de s-imus et s-umus in Ruperlativo gradu comparationis id tantum dicam, ex codicibus nostris nullam uti expectandum erat sormari posse regulam, quam sequentes alterum aut alterum ponamus. Prorsus miscentur hae sormae, et in eodem codice modo η-e8c, modo -is ponitur, modo in -imus , modo in s-umus superlativus

exit Ut si quis cum altero s-is in adiectivis, s-es in substantivis omnibus postulet, codices referti sint mendis ex primo libro 34, ex altero 35 ex tertio, ubi diligenti collegiis exempla notavi). Saepius etiam in genetivo singularis -es ponitur; ne talia quidem desunt: ΙΙ 73sa di sipes -is ABFMyPVy. nisi chetypo -eis fuisse, non alienum sit concludere, si hos locos compares: I 0s Pythagoreis pithagores ' II is partes parteis BF 104 is: Arateis Arates Byy); sed hoc in medio relinquam. Similiter

confunduntur etiam formae pronominum hic et sis , maxime in nominativo et dativo ablativoque numeri pluralis, cuius rei exempla ex primo libro 27, ex altero 70, ex tertio 351 Fortasso igitur stiam I in Boherio et avisio rectissime placuit editionum Aldinarum ieetio: si in cereis fingeretur et fictilibus

figuriau, eum codices omnes habeant: si in ceris fing. e. q. .et; namycerae pro Wachsfigurene, nisi allor, revera non inveniuntur nisi Uud poetas, quos imaginea maiorum hac voce appellare nemo thmorat.

14쪽

notavi. Seiungi non potest haec quaestio ab altera de aspiratione in initio verborum adhibita, de qua pauca dicit SchWenkius . , ipse diligentius non quaesivi. , Hoc certe sequitur in his rebus omnibus codicum auctoritatem prorsus

Iam priusquam ad singulos codices recensendos transeamus, e re erit nonnullo locos inspicere, qui universe quae ratio intereedat inter Odlees nos doceant. lus: Nec nec.., c in ras a B; neque 'I tamen video, quomodo non vereatur iste deus beatus beatus eorr. ecbatus , non moveatur iste deus beatus C, non vereatur vel vereat 8 deus ne intereat B non vereatur iste deus beatus ne intereat B FNI cum quum BF sine ulla intermissione -misione A pulsetur agiteturque atomorum incursione empiterna, cumque ex ipso imagines semper afluant B lassiuantiet.). Ita nec beatus est vester deu nec aeternu8.et Cicer postquam Epicuri deos imm0rtales esse non posse

exposuit, ad beatitudinem duri verbi ipse auctor est grab)transit g 110: Nullo igitur modo immortalem deum efficitis. Videamus nunc de beato . Beati autem Epicuri dei esse non possunt, qu0 nihil agunt, nam, qui nihil agit, virtute

caret, et sine virtute beatus nemo cogitari potest. Etiam corp0ris illarum voluptatum expertes sunt, ut in his summum bonum positum esse picuro concedamus. - dolore vacant. - Hoc unum beatam vitam efficere non potest. --Εt assiduo de beatitudine sua cogitant. - Hoc ridiculum St, nam comprehendas, quaeso, animo et proponas ante oculos deunt nihil aliud in omni aeternitate nisi , Mihi pulchre est et Ego beatus sum cogitantem. Ac ne illa doloris vacuitas quidem dubitatione vacat, nam eum, qui pulsetur agiteturque sempiterna atomorum incursione, et ex quo imagines Semper afluant, vereri opus est, ne intereat; qui autem in timore Ver8atur, dolore non vacat. Itaque, ut iam aeternum Epicureorum deum non esse supra grai 0 demonstravimus, ita ne beatus quidem est. Hoc modo ipse cum Schoemanno et C. F. . aetero

15쪽

locum iiitellegenduli esse puto. Sed advigius proposuit: s Nec tamen video, quomodo non conteratur iste deus beatus cum e. q. S. Non enim tam agi de timore interitus quam de interitu ipso, neque, qu0 sequeretur, nec beatus et ad timorem illum pertinere non beatum esse deum, quod nihil

ageret, non steternum, quod contereretur. Contra dicendum est, verbis Ita nec beatus est vester deus nec aeternus

duplicem disputationem de immortalitate si 10312-1l0εὶ et de beatitudine dei gl10 ἡ-114s comprehendi, ita ut abeatus non ad unum illum timorem interitus, sed ad totam de beatitudine explicationem referendum sit de interitu ipso autem inde a gli γε non agitur. Erravit advigius, qu0d has duas disputationis partes non satis distinxit. Eisdem de

causis etiam Balteri coniectura: Nec tamen video, quomodo non pereat iste deus beatus, cum e. q. s. et reicienda est. Quod Heliadorsius coniecit: Nec tamen video, quomodo Videatur sibi iste deus beatus, aut quomodo non vereatur, ne intereat, cum e. q. . , Verba quomodo videatur sibi iste deus beatus inutilia sunt, cum assiduam illam beatitudinis cogitationem Cicero iam ridendo coniecerit verbis: Comprehende . . . cogitantem et Dicemus igitur legendum e88e: Nec tamen video, quom0do non vereatur iste deus beatus, ne intereat, cum e. q. s. Accedit quod hoc ipso

modo locus citatur ab Augustino in Ep. CXVIII, ed. Benedici. congr. S. auri, aris. MDCC, toni II, p. 258, sub sin.

Iam codicum nostrorum lectiones iterum perlustremus. Apparet locum in archetypo corruptum esse propter similitudinem verborum vereatur, beatus, intereat , atque primum a et C consentiunt, cum ne intereat omittant; moveatur ,

quod C habet a re, de qua hic agitur, alienissimum et nihil

nisi pessima coniectura est, nam moriatur , quod fortasse quispiam in eo latere putet, non minus falsum sit quam conteratur vel spereat et . b altera parte stant Augustinus et BFM; sed in B verba iste et beatus a secunda manu, ex alio exemplari nimirum, addita sunt. Codicem

ex B descriptum esse constat. sid. SchKenkium p. 3 ).

16쪽

16 Etiam is correctam lectionem habet, ut ab initio verisimile

sit, eum aliqua affinitate cum BF coniunctum esse, nam propriae originis non est. II 1546 Quae sequuntur verbum vicissitudinibus in codicibus quam varie transposita sint, SchKenkii tabula demonstrat. Quam qui diligentius intuetur, totam perturbationem inde ortam esse inveniet, quod in archetypo duo membranarum fasciculi, quorum uterque septuaginta para- graphos complectebatur, loco suo moti et inter se commutati sunt. Fasciculus enim aliqui finiebatur in media sententia verbo vicissitudinibus. 546, alter continebat 15 ab tam multarum rerum 86is eclarant aliquid. 663 lineas ed. Oreli., tertius, totidem foliorum, quot habebat alter 86 1sse sese persectiores - 156s quae cum maxima 4, 17 linea ed. Oreli. ); quartus inclepat 156 verbis largitate fundit. Τertius ille errore glutinatoris ante alterum positus est. Quod cum postea animadvertisset aliquis, notam posuit et postremam primi lasciculi sententiam interruptam in margine archetypi ad finem perduxit. Itaque in interrumpit demum post motus gubernari. 15aa, incipit autem post tertium fasciculum falso secundo loco positum iam verbis, tam multarum 154ρ, ut verba tam multarum - gubersari. bis exhibeat. Ab altera parte stant A V, nam quod do sunt in V, ut sunt passim mutilati, priores partes libri secundi, vix ullam dubitationem afferre potest, cum aliis multia rebus eum C artius cognati esse satis probentuo, qui non

Piet: ni ita mita B hoc loco n et a non satis distinxit, ut sa-eillime pro m habeantur. 82 26: iustam paelemis' in 'oo loco littera litteras p simillima

est.

852l: sius par eo aniatim a B si . si s lubareri Ibors B lyberat RII 8 20 et scaeas - appellent om L in B tiaraus dividuntur: postaent et ex sese . . . appel lent ut . . . Sescenti autem sunt loci, quibus F recepit, quae B eorrigendo depravavit. id etiam p. 19.l Numeri 663 et 7l7, aliquantum ditarunt, quod in tertio laso, culo, ubi multi versus cum alii tum Aratei sunt, rellii lineae saepe non plua unum vel duo vel tria verba continent.

17쪽

solum postremam illam prioris lasciculi sententiam suppleverunt, sed etiam sequentes usque ad dixeris quam deum Vlyas adiecerunt, atque postea huc respicientes verbis Etenim si di 1646 pergunt, ut appareat in eo exemplari, a quos V originem ducunt, , orationem paulo longius perductam, et ea, quae iam antea posita erant, posteriore loco deleta fuisse. Quod utrum iam in archetypo ipso factum suerit, neque diiudicare possumus, neque scire magnopere interest, id constat, in archetypo neque 16 a Chrysippus quidem - 164s quam deum priore loco addita, neque initium delati alterius fasciculi 15ρο tam multarum α - lbaa motus gubernari vel 16as quam deum , quod cum iam antea additum esset, prorsus inutile erat, deletum fuisse, eum B vel eius parens is ex eo describeretur, ut suspicio moveatur, codicem B vetustiorem praebere lectionis me

Praeterea autem in AC post dixeris quam deum 16 ab immissa sunt verba largitate fundit - gignere videtur 1564 s, quibus quartus fasciculus incipiebat, ut ea in Cbis legantur. Quod cur factum sit, dubitari non potest. Ipsa quoque alicui debentur, qui rationem interruptam longius perducere voluit et falsi fasciculi initium addidit. Restat, ut de B et' dicamus B igitur primum 154a-164s et post vacuum spatium 2 millim. relictum 156 ἡ- in inferiore margine supplevit. Inde efficitur primum, hunc correctorem codice, qui CP vel α simillimus erat, usum esse deinde, qu0 scire in correcturis eius aestimandis intererit, linguae latinae haud imperitum fuisse, cum

verba 156 largitate fundit - gignere videtur mutilam sententiam esse cognoverit. 08tea autem tota re perspecta non solum omnia, quae ipse addiderat, sed etiam 540 qas multarum-gubernari , quae B duobus locis scripserat,

priore loco delevit. Codex Μ denique consentit cum A V, α, praeterquam quod post 564 0 16so, ut in , sed 15 ab ut in B sequatur, ut ex utroque codicum genere compositu esse videatur.

18쪽

α ordinem restitutum esse ratus misit in B adhuc exstat. Nam verbum transmutavit , quod SchWenhius ad mentita sit adnotatum esse dicit, revera ad perturbationem reserendum est. Primum enim in B glossemata singula verba i terpretantia exceptis eis, quae iam in archetypo inter Ciceronis ipsius verba irrepserant, a prima manu addita nusquam inveniuntur deinde idem signum , quod ante transmutavit in margine est, etiam post gubernari fuit, ubi adhue agnoscitur, quamquam erasum est ut asteriscus, quem B eodea loco posuerat; contra ad mentita est signum additum neque est neque fuit. In codice B etiam multis aliis translationibus ordo perturbatus est. Quae quin ipsae quoque omnes iam in archetypo fuerint, . dubium esse non potest, atque is et B eas apertiSsimas servaverunt, α ordinem restituit ). Una illa, de qua copiosius disputavimus, libri de ut deor secundi perturbati etiam inis remansit, quia is qui scripsit interrupta sententia expleta et sequentibus additis damnum iam resartum esse putabat ). Qu0 autem hoc uno loco iam in archetyp aliquis sententias non coire sensit atque lacunam

e tere conatus St, mirandum non est, nam primus totius codicis liber non aliter atque hodie etiam antiquis temporibus saepius legebatur atque tractabatur. De omnibus translationibus illis coniunctim agere, quod unum fructuosius ii, tum, cum hanc dissertationem componebam, nondum licebat, quia nemo eorum, qui codicem B contulerant, omnia, quae sciri opus erat, de eis rettullerat. Quae cum ipse iam collecta habeam, ubi primum tempus erit, alio loco de ea re accuratius disputabo. Ex eis autem quae exposuimus id efficitur, codicem B vetustiorem praebere lectionis memoriam; aelioremne etiam praebeat, p08tea cogn0Scemus. -

ΙΙΙ454: Itaque Achillem stypataeenses sic nullus co-J Item codicem F qui ex B descripsit, ordinem restituit. 2 Cum hae dissertatio iam litterarum sormis describeretur, ex 8ohWenhi epistola benigne ad me missa in Metiam alteram perturbationem in Timaeo esse cognovi; non dubito, quin etiam haec exta

19쪽

dea astypalisnse AP astypalis se si stipallisnse V asti- palinses BF astypalinse M insulani insula ore eae insulem sanctissume colunt B, sanctissime colunt ras, antissimum colunt V , mum col. ' sanctissimum, corr. I X-ma, colunt , Sanctissumum, aetr m a colunt 1. Primum in corrupto nomine Astypataeenses scribendo

iterum duo codicum genera inveniuntur: CP astypalisnse C non sine eoniectura et ABFM astipalinses In archetypo,

fuit astypalis ), qu0 quid vellet, is cognovit, α non cognovit. Deinde iam vidimus in archetypo Sanctissumum , falso ad Heraclem relatum, in sanctissume correctum fuisse. Itaque A V habent sanctissimum colunt et, ut artiore affinitatis vinculo eos coniunct08 esse Suspicemur, in s omnino correctum non est, in V manus . conata s-um et Xpungere oblita est); P eadem de causa sanctissima scripsit, quod ipsa prima manus in sum correxit nisi altero correctore fere careret, haud scio an ad -ma et v-mum etiam s-me accessurum fuerit BCM rectam lectionem praebent. Quod F hoc loco a B dissentit, nihili faciendum est, nam et res minuta est et gravius discrimen secunda demum manus attulit. Omnino nullus locus est, qui nos impediat, quominus SchWenhio, quod iam commemoravimus, prorsus assentiamur,

i Is enim qui archetypum scripsit in eo quod describebat exemplari cum legeret astypaleses4, seses dithographiam esse ratus o suit astypalisα, etiam ea in s-isα, ut saepissime, mutato; sindocorrector aliquis, quem archeupum tractasse scimus, nse superscripsit. 2 Ne quid desideretur, etiam de correctore ' ea, quas cognitu

20쪽

II 56aa: Quintus Mercurius), quem solunt heneatae, qui Argum dicitur interemisse ob eamque causam Aegyptum profugisse atque egyptiis leges et litteras tradidissec.

Ita quin scribendum sit, dubium non est, ex codicibus autem nostris unus C recte praebet verba Aegyptum profugisse , in ceteris omnibus corrupta sunt atque habent: aegyptum prosuisse B V etiam tum habuisse opinor, nune in rasura to profuisse ab V seriptum est), aegypto

profuisse V A' ' aeopto P), aegypto praefuisse 'FU' pref. F), aegipto profugisse M.

Iam in archetypo littera si verbi profugisse omissa aut corrupta fuit. Unus C rectum restituit. Etiam in Moprofugisse legitur, sed coniunctum cum coniectura, qua etiam V A' ' corruptelae mederi sibi visi sunt audaeius coniecerunt B Fνδ. Quibus locis inspectis haec quae partim iam constabant ), dicenda sunt:

digna videri possint, hic addam. Multis igitur locis orba ab F scripta recte emendavit, ut interdum cum paucis aliis libria veram lectionem praebeat, cf. II 6 22 8lis 87 3; 29 32 III 3430 522r; 94 26. - Duobus locis vel unus rectum posuit Iol 38 quod F M; da mes infra quam BCF P. II 14 31 praesertim cum plurimi da rebus divini isti mentiantur divini divinis et omn. mentiuntur . - Dignam, quae commemoretur, lectionem infert etiam II 65 22: Iove fulgente tonante dicunt enim caelo fulgente tonante. Pro utroque sulgente F fulgorante ponit, quod per se non minus aptum est quam sulgenteα, s. enim s dis. II 42: Itaque in nostris commentariis scriptum habemus Iove tonante, sulgurante comitia populi habere nefas. - Linguas autem latinae F peritum fuisse, docent coniecturae, quas compluribus locis temptavit, L I 7 36; 2430

72 27. Itaque omnino nullo codice eum usum esse iudicaremus, nisi paucis locis ea, quae in miserat, adderet, quod sine codice non pos

set II 6 7 resipiens respiciens ABCF MPH om. FL III 57 2 obligavisse, percussus dicitur om. Fi, ab altero dicitur ad alterum eulis transiliens, add F . t 12 Quo in genero om. F , add. Sed eodicem illum alium ac B fuisse non es cur putemus.

SEARCH

MENU NAVIGATION