장음표시 사용
331쪽
;o8 VITA PHILIΡΡrnem, & euoluit se erroribus quibus temere fuerat implicatus. Versatus deinde fuit aliis quantisper apud Franciscum Siccingensem,
qui in graui motu suscepti helli difficilis,
quod periculosiam seditionem excitaturum .esse nobilitatis concursu multi metuebant,
in sua arce Landestallo oppressus moricinobut Anno Christi M. D. X X I I I. Postea Arisgentoratum Bucerus se contulit. Vbi studioec diligentia magna concionando populum docuit, ct multa opera scribendo edidit,quae comperio doctis oc veritatem amantibus praeclara & utilia videri. Inprimis operam dedit ut controuersiae, quae tunc quaedam Ecclesiarum consentientum pacem tranquilositatem* turbabant, dirimerentur ec restiis tueretur concordia. In quo nihil laboris aut defatigationis recusauit, vel non potius
cupidissilite suscepit atque pertulit. Quod
crederetur autem esse ingenio placido ac miriti, adhibitus deinde quom fuit ad consilia
actionesq; consensionum, ec tollendorum dissidiorum. In quibus tractatibus moderatrione sua cauit, ne nimis offenderentur adis uersarij, neue omnem concordiae spem abniscerent. Ita p opinione de eo satis bona acae lcersitus fuit Augustam, cum liber ille conis cinnaretur sententiam Imperatoris pronus
stans, De ijs quae, Interim dum Synodus coin
332쪽
geretur, fieri seruariss oporteret, de quo suo pra dictum est. Sed frustratus est expectationem plaerorumq3 ec conceptam opinionem fefellit, improbando aperte scriptum illud, ec demonstrando insidias atque corruptelas. Quod igitur tum Imperatoris porcstate tam late patente, ut aliorum quorumvis ditioni subiecta loca complecteretur, neque Argenotorati neque uspiam in Germania tutus viis deretur fore, ita accersitus perquam honois rifice in Britaniam se contulit, ubi, vῖ dixi, mus, obiit hoc anno mortem. Orto autem bello Parmensi, Synodo, quam Imperator Carolus non modo procedere sed maturari maximopere cupiebat, impedimenti nonis nihil oc morae illatum fuit. Quo tempore obsidione Parmam oc Mirandulam Caesa reanae Pontificizel copiae cinxerunt. Sed Imperator nihilominus rem apud omnes Vringere, missis 3 literis instare ut ad Synodum undi* conueniretur, oc metum periculi, ne qui illum praetendere iure possent modis omisnibus adimere ac tuto cunctos re venturos
ad Synodum, re ibi futuros indeq; decessuis ros esse policeri, deniq; securitatem quocuimque pacto posset addere. Magnopere fucorant omnes conturbati rebus atq; negotus post victoriam Imperatoris Saxonicam susceptis atm gestis. Et quoniam conuentus
333쪽
M EL ANCHTHONI s- 3 ii nominatim criminationem complectebatur, eorum tantum de quibus controuersiae iam. dudum erant cxplicationcm continenS, non
visum tamcn est cum aliis ipsum communicare, nonnullis Principibus viris oc ciuitati, bus hoc magnopere expetentibus. Et adire nere ea de re Legati quidam Theologi Vuiris tenbergenses oc Argentoratenses, Et attule runt librum ad eundem usum conscriptum a Iohanne Brentio,Qxu apud Vuirtenbcrgeno
sem Ducem Illustrissimum Principem Chri stophorum Vtrichi F. postquam ex Suculcis Salinis discesi erat, erat in singulari precio reexistimatione, in maximo honore, quamuis occultius aliquanto, habitus, cum Hisipanicapra vidia adhuc detinerent praecipua in illis terris loca, quae hoc anno tandem fuerunt educta, restituta libera Principi suorum possis essione, post ingentia damna data rcgioni uirtcnbergensi , non modo direptione Discultatum oc detrimentis fortunarum, scd morum simplicis ec probae gciatis corruptemta, Zc integrioris vitae dissolutione. Quam cladem vastitate agrorum lc pecuniarum rampinis boni omnes grauiorem foedioremq; duxerunt. Cum Iohanne Brentio antiqua
necessitudo intercedebat Philippo Melanchisthoni,& hunc Princeps Vuirtenbergensis paulo post eximio fauore complexus & diis gnitate
334쪽
gnitate & opibus auxit. Sed id scriptum quod a Philippo Melanchthone mpotis iam fuisse diximus, congregatis in Synodo ostris
rendum, cum ijs, qui illarum rerum causta
in Mimiam venerant, tandem communicararum, Sc posstea conuentu Visiticiaberi a Roab alijs compluribus coram quibus recita. tum fuerat, approbatum, oc tandem editione quoque repetitae Confessionis Augustanae titulo, diuulgatum est. Interca autem dum haec cura at* solicitudo excercet Philippum Melanchthonem oritur aliud malum, oc exiscitatur tempestas, quae mirifice perculit omisnium bonorum animos, oc eripuit spcm fe licis euentus, quod ad tractatus quidem de Religione pertineret, uniuersum. Cuneris enim sperantibus fore, Vt congregatis iam iis, qui de controuersiijs Ecclesiasticis cognoscerent, res essent ubiq3 interea quietiores, cum praesertim existimarentur in illa Syno.
do affuturi caussam' dicturi, ij qui defectio.
nis insimulabantur: Et, hi quo tutius veni re ad Synodum ibiq; liberius versiari, & omuni metu ademto negotium gerere pos ent, D. Mauricius perfecerat, ut non modo Imis peratorio diplomate ea fides daretur, sed autoritate etiam Synodica confirmaretur:
Hac igitur in spe ati expediatione homiis num, noui terroris di magnarum perturbaotionum
335쪽
tionum occasio data est. Nam de improuissio Augustae decem curantes docentes* in Ecoclesia , cum quibusdam in ludis literarum Magistris , coram Antonio Granuclano Praesule Atrebatensi maximae apud Carotalum autoritatis, iussi suerunt apparere. Is sibi adiunctis praecipuis Imperatoris consiliarijs, in ipsorum doctrinam inquirere, & vehemente oratione eos increpare, & ne a contumealiis quidem abstinere, deniq; inhumanissime oc durissime acceptos ita dimisit, ut tyranniis co edi sto urbe enceret. Eandem acerbitatatem ic aliae ciuitates Sueuiae tunc expertae fuerunt. Quod factum tam seruum sermois nes querelasi varias commouit, & animos bonorum moesticia compleuit. In quibus Philippi Melanchthonis cogitationes erant inprimis tristes, 5c oratio audiebatur cum seuera, tum miseriam infelicitatenas nostroroetatis deplorans. Commemorabantur auo tem tum a nonnullis ea incommoda atq; maola, quae alios praestantes ingenio Zc usu maximarum rerum considerare oportuisse exisistimabatur : Eos praesertim qui potuissent avertere, cum ipsis nihil nisi in moerore re anxietate lacrimae concederentur. Haec erantistiusmodi fere: Dissensiones de Religione non es e similes aliarum, ac tales potius, quia bus potentia moderari, quasve cohercere ac reprim
336쪽
3I VITA PHILIPPI reprimere vis vlla ncqueat. Sed esse de his cognitione 5c iudicio opus, propterea quod animi impediantur metu, ne quid impietatis concipiant. Quod si ita affectos cogere veis iis, apud fortiores nihil sis profeciurus. Viat rara enim hi amittent potius, quam mutent sententiam. Immo hanc aliqui laudem ast e ctabunt, Vt in confessione vcritatis afflicti esse dicantur. Alios reddideris improbos ac malos, qui iam dicere faceret non dubitent quiduis, qui p commutare dominos per ocis casionem libcnter velint, deniq; infidi hierunt oc leves. Si enim in rebus humanis, cum id proditur, quod verum rectumq3 csse aliquis decreuit, ex eo vitio proditiones ami citiarum Sc Rerumpublicarum nasci comis pcritur: Qui a persuasione veritatis diuinae metu aut spe depellitur, de illis rebus conistra animi sententiam iam loqui sustinet, cum ne quis vlli mortalium fidelem sorό putabit Dicet aliquis, redire hos in Viam, neq; eam esse veritatis desertionem, sed erroris. id tum demum fortasse dici posset, si rebus disputais iis S explicatis, sublata* dubitatione, abes issent minae, terrores, Violentia, illecebrae obis sequii, Sc sipes emolumentorum. Itaque de quodam Arianae sectar legimus, quod, cum intellexisset unum orthodoxum ex amicis Praecipuis, amplecti illam doctrinam, sibi gratio
337쪽
M LANAC THO Ni . 3 is gratificantem, indignatus animo iusserit caesi ut ipsius ceruicibus abscindi, cum quidem increpans eum dixisset: Terse cgo posthac mihi fidelem fore confidam c qui hominis caussa fidem fregisti, datam Deo. Sed conistra Imperatoris decreta hoc aut illud comisnusium omissumve esse aiunt. Iis scilicet in rebus, de quibus semper hoc in promtu est: Magis Deo quam hominibus. Constantiis
nus Magnus cum de religione orta controis
uersia statuar ipsus a concitata multitudine everse fuissJent, quaestionem ea de re haberi noluit, ne religionis negotia cum profanis permiscuisse perhiberetur. Quae Vota quam longo tempore fuc int bonorum etiam sic
fatis bonorum, ut de religione suscipi fieri lcognitionem potius priusq; studerent, ij qui deberent ac possent ,quam aliquid edicendo constituesitur, quod iacv duraturum, Sc in
aliorum cilcia, in aliorum manifestas reprae ihensiones reclamationes P incursurum esset
Quam multi sunt anni, quibus eXpetitur, Ut necessaria maxime omnium, legitima cogniotio de controuersiis Ecclesiasticis: Haec res cum tandem magno labore perfecta putarcetur, oc cognitio illa esset inchoata, talibus aetionibus cani interturbari non oportuisse
Plaexi p censebant. Non hi quidem disputanis ites quomodo negotium illud cognitionis institutum
338쪽
316 VITA PHILIPPIstitutum esset, aut quid eo quaeri videretur, sed hoc perpendentes: si illi, qui nollent ecnegarent posse ea probare oc admittere, quae disserendo notassent 8c cissent insectati, Illi
igitur,si cogerentur dubia θc incerta iam amisple fit, aut si renitentes exterminarentur,qUsonam Synodus illa futura esset, ad quam vel non integrum venire iam quasi deiectis de iure disceptandi, aut venire esset necesse deis bilitatos at p fractos, cum liberae tantarum rerum tractationes promitterentur, & pluri. mi esse tales iudicarent foret sperauissent. Dolebat quibusdam, non fallem respectum fuisse quendam habitum malevolorum. Non enim possunt certe omnium voces 5 ora inisterminando occludi. Quid igitur malevolitum dicere possent non cogitatum, neq3 Cirmcumspectius res istas fuisse gestas, moleste se, rebant aliqui. Quod negari non posset, dis isentaneum esse, in ipso articulo mensae coisgnitionis talia facta fieri, quibus iudicii omnis libertas adimi videretur. Cum tamdiu aliquos tulerint, quaedam dissimularint, ct ut pater adolescentis, quemadmodum ex neis scio qua fabula vetere adducitur, Comici, quamuis ille oleret unguenta, tamen odorari se negat: Sic isti quanquam essent in conspe- . ctu, quae improbarent, tamen oculos auerterarint, nunc ubi dies venit, quo decernatur de
339쪽
is ipsis ec rebus θc hominibus, isti iubentur prari dicare id damnando, quod dijudicari
debeat, aut si nolint extorres profugere coinguntur. Quid hoc sit aliud c quam quod apud Poetam de simili peruersitate dicitur:
Pacem orare mam, praetendere puppibus arma.
Id est ostendere libcram cognitioncm , 5c inoterim alligare animos atq; deuincire velle, ut faccre necesse sit, quicquid impcretur, siue probcnt aliqui seu improbent, nullis arguomcntis adducti, aut in rcfragando persevc. rantes exulent, Vel grauiores etiam poenaSpersoluant. Atque scio fuisse quosdam suis spicatos de sententia Caroli isto pacto rciri
administratam non esse. Et demiratos unde extitissent haec consilia. Optasse* Vt vulneis ri isti remedium inueniretur, ne mala malis exaggerarentur. Videbant enim fore, vi tunc multi terrerentur, afficerentur varie,
grauiter perturbarentur , deni* ingentem ista paritura esse confusionem. Atq; comperi suasisse quosdam, qui non modo iusticiae scd utilitatis quoq; respectita mouerciatur, mutandum decretum illud re reuocandos exopulsos, & institutae cognitioni cursum libearum relinquendum esse.Scd vicerunt scilicet fata faeculi nostri, Sc secuta mala cum initia atP caussas, tum incrementa impulsiones habere oportuit.Et in pertinacia tunc obtemΥ peratum
340쪽
tis VITA PHILI p prpcratum est iracundiae, quae cum nihil consi, derando prospiciat, exitus habere solet cius modi, ut si quom facti sui aliquando poenioleat, non mirum esse videatur. Atq; eYpornuntur a me ea adhuc, quae mediocriter pruo dentis hominis ac sani rationibus compratis
hendi colligit possunt, cum in istisino dinegotiis nihil prius iael antiquius sibi csie
pati dcbcat quisquam, Veritati S coelestis, cuinius doctor oc cxplicator est: Spiritus sanctus, per sipicientia, qua relicta aut negligentius exquisita, cultum Sc venerationem Dei aetcris Di, &pietalcm religiosam labare & concideare necesse est. Sed longe sane digressi, redeaumus ad nostrae narrationis scriem. Et haec ad istum modum Augustie acta solicitum hahebant Philippum Melanchthonem Sc cremhrae multiplicium quarundam etiam mirisio carum literarum eo madiime tempore ei ino. terpellationes obstrcpebant, Et qui chcleo hantur consilium ab ipso opeml inprimis petebant, Sc ad eius fidem misericordianas confugiebant, consultation es de Synodo, quae inter Rcipublicae graues motus renoua hantur, curas maximas asserebant. Et ea ccxnebantur quasi conseri vel ad herbam etiam perduci, quorum qui fructus suturi essent, nemo bonus sine anxietate singulari cogitais