장음표시 사용
341쪽
MELANCHTHONI s. peratoris hostis vel certe inimicus citet, animus ita alienaretur a Pontifice Romano , ut in Synodo contra rationem illam re instituistas actiones testatam cste vestet sententiam suam, nec non mutuae inter Carolum & hunc regcm criminationes, quae diuulgabantur,
Et recepta occupata P Vrbs Magd cpurgica a Duce Mauricio , &, Imperatorem , qui ad Oenipontem desideret, frustra inici citari de Laiadgrafin libcratione, cuius promista sponsor appellaretur gener D. Mauricius:
Haec omnia inquam attentos, formidine fuisturorum carere non patiebantur. Et Phi,
lippus Melanchthon iam tcrtius ad Synois dum Legatus cum literis Principis Mauricii in viam se dederat. Earum literarum talis erat sententia, quae sibi jciebatur praescriptae saluti Sc compellationi honorificae, qua Reouercndi sis. Domini oc Reuerendi patres ille conuentus nominabatur: Cum Caesarea Mais testas clementissime voluistet, ut ex Ecoclesiis subiectis ditioni suae, aliqui ad Syno. dum mitterentur, noluisse D. i Iauricium deo esse voluntati illius, cum praesertim Optaret 8c ipse vcritatem illustrari ad gloriam Dei aeterni, oc constitui piam ac perpetuam in E coclesiis totius orbis terrarum concordiam. Quae duae res maxime essent eXpetendae omonibus mortalibus, pretecipue vero iis, quibus
342쪽
gubernatio aliorum diuinitus sit commendauta. Tum deinde indicabatur, qui mitterenis tur ad Synodum, ij quidem illi, quorum honestatem vitae N pacis publicae P concordiar studium, Princeps ipse praedicari intelligeis ret. Addebatur petitio : ut hi exponentes publice, quid de omnibus controuersijs dolacerent communi sententia Ecclesiae in regio, ne sua, audirentur. Et significabatur: Esse ipsis mandata data, ut pie placide* Sc sine priuatis affectibus recitarent declararent doctrinam, quam esse existimarent uniuersae Ecclesiae necessariam. Conclusio litcrarum complectebatur oc admonitionem humanisse. ec vota pleni se . pietatis: Scire eos, qui conis uenis sent, pro sua excellente sapientia, ipsorum consessus Deum iudicem intueri, oc Ecisclesiam uniuersam tam coelestem quam terα renam , ab his postulare dc expetere, priomum ut gloria filii Dei vere illustretur, & faisnentur conscientiae fauciae, oc vera his inuoiscatio monstretur, deinde ut talis concordia constituatur, qua non stabiliantur veteres abusus. Nel enim Deo gratam, neq3 diuo turnam tranquillitatem sine veritate esse posise. Negandum autem non esi. omnino, mais
nifestos errores quosdam 8c non leuia vitia in Ecclesiam irrepsisse, quae dissidijs horum temporum dederint occasioneni. De qui. bus
343쪽
MELANCHTHONIS. 3 arbus tantis rebus, ec audire cos Ecclesiarum querclas, ocremedia salutaria quaerere, sapio entiae esse ipsorum. A t* orare se Filium Dei Dominum nostrum Iesum Christum, Ut viilis lacribus Ecclesiae vetcribus & recentibus meo dcatur ipse, sicut Samaritanum illum alat fauiscio viatori opem tulisse. Qua imagine cum sese exprimeret, ostendit scilicet affici se cais Iamitatibus nostris, & velle nobis opitulari. His literis in urbe Illustrisi. aulae Dres da daistis, dies ascriptus erat Iduum Ianuarii, anni Iesu Christi M. D. LII. Et nomen Mauricii cum praecipuis titulis subscriptum. Hac
Epistola accepta Philippus Melanchthon cum comitibus iter est ingrcssius. Dicium autem eis fuerat ut Augustae Vindelicorum subsisterent, donec vel ab ipso Principe vel Legatis ab hoc ad Synodum literqs accepis sent, quibus significaretur, quid facere debeorent. Tota res erat magis comparata ad aliuorum arbitrium, quam de consilio & sententia Philippi Melanchthonis instituta. Sed
nihilo tamen minus ille, sine recusatione, ut consueuerat semper obtemperare iussis eoorum quibus seruiebat opera ipsius, quo ad quidem bonae mentis conscientia pateretur,
sic tunc paruit re muneri legationis illius ut praeesset facile passius obtineri oc cum comtutibus iter ingressus fuit. Venerunt igitur
344쪽
illi Norimbergam ubi pro singulari erga Phi
Iip. Melanch. amore, ec studio purioris doctrinae, accepti habitiss fuerunt humanissime & benignissime. Publice cis aedes assim gnatae, procuratae res iaccessariae, & omnia summae beneuolentiae praestita officia. Dum in urbe illa commorantur, Zc ociose experictant, quidnam porro deinde agere iubeano tur, interea rumores dissipantur de expediistione belli aduersus Imperatorem, Sc D. Matiricii Gallicis consultationibus. De quiabus maximis Sc admirabilibus cum inceptis tum effectionibus, neq3 argumentum hoc fert ut enarratio instituatur , neq; mihi libet has res exponcndo inculcare. D. Mauricius ecconstantiae diuturnitate, re excelsi animi robore, & consiliorum prudentia, & rerum gestarum amplitudine, tum declarauit non esse prorsus oppres iam neq; captam Germariniam, ex qua scriptis picturis i editis externi quidam triumphos iamdudum agerent.Necpvicit ille quidem tum Imperatorem inuioctum, sed hoc tamen armatus obtinuit, quod inermi supplicando diu multum p hactenus fuerat denegatum. Memini in harum reorum motu quid alii sperarint, alii metuerint. Atq; audiui quendam festiuum,cum iam belatum fieret, quodam in coetu solicitis admo is dum ijs ex M-ici ' quibuo tota res erate Spio a
345쪽
M LANCHTHONIS. 323 exploratior,& qui omnia perpendcbant diis ligentius cogitando , per iocmaa iubere cos esse bono animo, nam a Carolo vinci Mauricium non posse. Quaerente uno, Quid c sisset cur tam audactcr hoc ipse affirmaret, re. pondit iste, v ct cris diuinationis cme eam fio
duciam, qua praedicta fuissic perhiberetur
Achilli victoria superaturo Hcctorem. Nam ut Achillis nomen numeris, qui literarum notis indicarentur, piciatus esset quam Heuctoris. Sic Mauricii statim initio nomen Caoroli nomine cise numerosius. Sed haec tum ioco dicta familiariter, cum eo eXitu qui noratus est omnibus congruerunt. Philippus autem Melanchthon qui Augustam pergere certis de caussis noluisset, ic fatis, ut putabat, diu expectasset Norimbergae litcras, lutobus quid deinceps agendum csitat, ostendereo tur, necp tali tempore, oc a disputatione veroborum negotiis ad armorum vim traducti S, apud externos desidendum diutius existima. ret, dimissius ab illa ciuitate perquam amanter & publico munere vecturae equestris instructus, in has regiones & ad suos tandem est reuersus. Non defuerunt qui deploraorent euentus istius infelicitatem, qua impediotae emcnt de maximis oc maxime necessari js
rebus, non fortuitae quaedam neq3 extraorradinariae, quales Lepe habitae fuerant, sed te.
346쪽
3r VITA PHILIPPigitimae atq; exquisitae cognitiones. Aninis aduertebatur enim & existere indies malo, res voluntatum alienationes, oc dissidia crescere, θc perturbari mentes pias, deniq3 praeo parari in distractione extrema Reipub. inisteritum. Etsi autem ferebatur, aduentum eorum, qui iamdudum, quasi hostes iudicati essent, ad Synodum ideo tantum expediari, ut, vel simpliciter parerent at* sibiicerentur autoritati Synodicae, neq; ad illius decreta omnino hiscere, ut dicitur, nedum responde, re quicquam auderent, Vel audirent ultimae condemnationis tristissimam pronunciari
sententiain, omnium tamen rerum negotio orumq3 exitu incerto, erant, qui non malam
spem conciperent ac fouerent: Si Philippus Melanchthon Tridentum accessisset, futuis rum fuis se, ut, audita enarratione, doctrinae quidem inprimis, sed praeterea quoq; causos arum ex quibus tantae tam P in anabilium malorum difficultates ortae essent, multorum animi ad considerationem salutarem & vcra iudicia conuerterentur, qui in ignoratione rerum omnium prsoccupati institutione puerioli Zc sermonib.malevolorum,non possent vel
de doctrina vel de professoribus illius bene commodeq3 sentire. Et erat Philippus Me. lanch.ita animatus,vinet itineris longi eum ιaederet, ne n laborem ullum aut periculum
347쪽
ipse vitandum fugiendumque censeret, dumo modo operae studiit aliquid nauarctur Rei Ecclesiasticae tam conturbatae N afflictae. Scdi ista scilicet ad hunc modum geri oportuit,
' neq; faeculi nostri improbitas remedia tam grauis ec mortiferi morbi admisit. De qua miseria quamuis multa dici possent, cum
frustra tamen a nobis dicerentur, tum inculiscanda non fuerunt. Persequamur igitur reliqua. D. Mauricius ijs rebus confectis 5cea consecutus, propter quae eXpedita arma
fuissent, pacem fieri facile libenter cst pasissus. Atq; fuere qui inter tractatum compo, sitionis 5c pacis tentarent 8c molirentur diis sturbationem bene praeclareP institutorum,oc actionum salutarium euersionem, soliciis tando animum D. Mauricii ad copiarum ipsius, dum illae intcrea ociosae cssent, turbuis lentum usum. Sed cum D. Mauricii virtus recti* oc honesti propositi firmitas, tum coorum, quOS eo tempore sccum habuit fidele studium libere aduersando restitit postulationibus iniustis atque perniciosis. Impoα fuit autem D. Mauricius toti negotio cum finem, quo fama ipsius non modo moderationis sed pietatis quoq3 celebraretur, abductis copijs suis in Pannoniam ec stio aduentu territis repressisl hostibus, qui ec occupa, rant iam quaedam opportuna loca ec pro.
348쪽
VITA PHILIPPtgrcssuti ulterius ingentem cladem video hantur toti Pannoniae allaturi. Est autem in istis consultationibus D. Mauricius cum aliorum prudentia ac fide praestantium virorum Us S Opera , tum, ut anica sa pe, Christophori inprimis Carolo uicii ex nobilitate Misnica cquestris ordinis praecipui, Sc a puero opt. disciplinis ac artibus praeclare insti tuti ec egregie exculti, 5c in Rcipub. maX. grauissimisi negotiis cum summa laude versati. Cuius ipsius quoque retinentis atq3 UrM gentis studium bonarum literarum ac hurima nitatis inter Reipub. curas constantis Sio me, praedicari posset copiose in protegendo caput Philippi Melanchthonis, & ab hoc I coricula, quae ei, ut supra indicatum est, creabantur, propulsiando, incredibilis non modo diligentia sed solertia quot Sc neces aria tunc calliditas, praestantis tempore difficiliamicitiae verae officium, ct persoluentis beo nevolentiae meritae memoria animi grati deo
bitum . Sed tunc pax est faela. Id quod
gratum acceptirna P cuneiis, quorum auxilio in eo bello L . Mauricius crat usus, non fuit. Ita pipso suas copias in Pannoniam abduo cente aduersus Turcicos exercitus, recessiit
ab illo Albertus Marchio Brandepurgensis, ec per 'astitalcm eorum locorum, qua itererat, transiit in castra Gallica, quae aduersus Impes
349쪽
MELANCHTHONI s. 327 Imperatorem Carolum oppugnationcm Metensem in manibus habentem in OUebantur. Annus agebatur tunc Iesu Christi M. D. LIl.
Cuius primo die Calend. Ianuarii mortuus est Lipsiete Bernhardus Tigi crus , de quo tu
pra quot mentionem fecimus, Theologus, ex nobilitate Misnica ingenio doctrinal exocellens, Hebraicarumq; literarum scientia ea instructus, ut in istius linguae cognitione Discite cuncti in his regionibus primas et cono
cederent. Quanquam autem vitam temo pestiua hilaritate conditam , more gentis Ποσstrae cum laeticia colere non dubitabat, erat in eo tamen cum in vultu tristis quaedam scis ueritas, tum in verbis libertas, tum etiam Voiscis asperitas, Ut durus acerbus aliquibus videretur. Fidia, simulata, commenticia, ostentationem vanitatemq; omnem mirifice oderat, θί lcuttai cm atque mobilitatcm vehemmenter auersabatur. Idem supra modum os.
sicin memor inq; eo exequendo diligcias. Vque adeo autem cupidus benc faciendi alijs Scsubleuandi egestatem tenuium, ut 5c suas
nequaquam copiosas facultates in aliorum commoda impenderet, neque puderet eum Uno di*, quod pauperibus tribueretur corrogare
etiam mendicando. A Philippo hic Me.
Ianchthone non raro impetrabat, Vt operaSille doctrinae suae instrueret, ec eam ob rem
350쪽
ga 8 VITA PHILIΡΡΙ nonnunquam se Vulticiabergam consereabat. Nel non facere interdum, Ut fores conclauis obsideret, in quo sedentem aliquid eum conscribere sciebat, quod sibi tradere. tur, neq, admittere aduentantum quenquam, nc instituta opera interpellando impedirentur. Obstabat autem effectionibus doctriis, quod nullum manuum V sum haberet, quarum dextram casu de aedissicio extrui ccc pto in terram puer adhuc delatus fregerat, ec gestahat de curatione mala enervatam alvique inutilem. Ital cogitandi quocp incita otio minus erat ad elaborandum opus ali. quod doctrinae acris atq3 Vehemens, Sc menistis vis quasi languescebat. Sa Te postca & tuiscundam consuetudinem ipsius Philippus Melanchthon 5 accuratam considerationem alisque solertiam in multis sacrae scripturae locis interpretandis requisiuit, ec mortuum creobris gemitibus desiderare se testatus est. Sed de hoc oc supra, quemadmodum diximus, est mentio facta, ne p plura nunc commemo Granda duximus. Pergat igitur instituta naris ratio , ic ea quae restant exequatur. Huius
anni bellicas clades in alijs locis, excepit in Saxonicis 8c Mimicis terris pestilentiae malum, Quo oc Vuittent, ergenses 8c Lipissenses congrcgationes scholasticae dissolutae fuerunt, alijs alio se conferentibus, quamuis initio