장음표시 사용
71쪽
8 VITA PHILIPPI ceperat autem eum ad se Philippus Melanchthon, vel innata sibi bonitate, cum hominis
eum misertum esset, Vel vi certius cognoin
sceret quid istud genus doceret. Censebat
enim neque admittendum neque re iciei
dum quicquam temere, &quod parum aliis cui exploratum esset. Itaque hic hospitem quidem habebat Philippum, sed nihilomi, nus ad alios ventitabat, ec non paucos in suam sententiam perducebat. Quorum caput fuit Martinus Cellarius, qui istis pertionacissime diu sane adhaesit 8c causam hanc .egit atque defendit. Cumq3 anno XXV. in Prussiam venisset, in liberam custodiani Principis iussu datus, multa scripsit de do. ctrina illa. Post ea animaduertens labascere partes Zc spem se frustrari, Basileam se conis tulit, ubi ducta uxore quiete deinceps vixit. Hic Sueuicae gentis cum Philippo Melanchisthone Tubingae usum quendam habuerat, cum* Sc ipse post discessionem illius Vultis tembergam tandem venisset, a Philippo Meis Ianchthone humanissime acceptus oc tractaistus amantissime est. Nondum probabat ille scholasticae prioris doctrinae mutatam rationem, dess ea cum Philippo faepe dispuistando pugnabat. Cum autem Θc ingenio
esset minime hebete, Sc studii diligentia perae cultus, tradidit ei Philippus Melanchthondiscis
72쪽
Iam priuatam, frequentem oc fruetitosiam. Hunc igitur Marcus amicum ec socium 8c adiutorem Sc comitem atque etiam ducem nactus, ita tum propemodum semestre subis stitit Virittembergae. Vbi fiebant omnia inodies difficiliora, leuitate petulantia cupioditatis rerum nouarum. Iaminon mussiolabatur scd secinendo ferebatur palam, non quasi pedetentim ad tollenda vitia quae inopcrationes facrorum irrepsissent, progrediendum , sed irruendum ec demoliendum statim quicquid perperam introductum vis surpatumi esset. Ac duorum potissimum deligebatur repentina mutatio : Ritus aditisonis in pcr genda Eucharistia, di colloca. tarum in templis imaginum simulacrorum pamotio. Quae non modo conuelli exteris minari , sed publice per contumeliam, proopter venerationis impietatem, exportari ecconcidi aut comburi Volebant. Ness careobat faelio ista patrocinio quorundam aut inritate praeditorum,in quibus & Andreas Cais rotostadius nominabatur. Philippus Me. lanchthon tunc quoq3 fouebat apud se Marocum, quamuis perspicue cognouisset, inania esse omnia quae afferret, oc dissentanea inter se, & pleraq3 nugatoria,nonnulla etiam eiusa modi, ut non esse sana neq; integra eiunmens
73쪽
te deprehenderetur. Ex quibus unum hoc duxi exponendum. Quodam tempore scri ibente nescio quid Philippo,Marcus, qui forute aduersus illum as disset, in silentio & coisgitationibus sensim ibi consopiri, & demitistere caput in mensulam, ad quam sedebant, ec obdormiscere. Post non multum temuporiS experrectus erigcre se oc intueri Philippum & interrogare subito: quaenam esset existimatio eius cic Iohanne Chrysostomo, cumi Philippus commode respondisset, se sentire de illo praeclare, quamuis verbosita. tem ipsius interdum non probaret : Tum Marcus, modo, inquit, vidi illum specie tri.
sti in purgatorio. Ad haec Philippus primum ridere, mox disicedere deplorans peroturbationem tantam in illo, qui purgatorii faceret mentionem eam, quam ipsorum aliae disputationes mirifice refellerent. Sed cum Philippus pondere rerum Sc negotiorum disis ficultate superaretur, neque iis quae sibi inanponi indies grauiora sentiebat par esset, &impendentium periculorum magnitudinem perspiceret: crebris suis aliorumque Iiteris permovit Luterum, Vt Vuittembergam reo
diret. Et ille qui paulo ante clam paucis diebus ibi fuisset tunc palam est reuersus, ne p indicata re Principi, neq3 quoquam per mittente, animo cacelso oc confidente. Et
74쪽
nisi hoc facere maturasset, res Vuittemberis gensis non modo graciter afflicta atP vexa.ta, sed perdita Θc funditus diruta fuisset. Reis uersio eius incidit in Nonarum Martii dies,
Anni Christi M D. XXII. quibus diebus conraciones eo habente omnia conquicscebant, ecaudientes, cum singularem facultatem exaplicandi susceptas res, tum dicendi vim, tum
etiam virtutem atque fortitudincm admirais hantur Sc reuerebantur autoritatem. Intera rogatus tunc unus ex Marci familiaribus,ccis
quid Doctorem esse Luterum egregium tuo dicaret: Imo inquit angeli non hominis uoiscem mihi audiisse videor. Sed Marcus ijs
diebus aberat, cum nescio quo quarumue rerum causa discessisset. Mox tamen hic se, uittenbergam ad suum, quem ibi habcbat, gregem recepit. Qui rursum ad ipsum cono fluere re opiniones haustas inter se coitaris mare, Marco ad retinendas 5c defendenis das eas animos hortando addere. Inq; omsnibus maxime & ardentissime M. Cellariuscuius paulo ante meminimus. Placuit igitur Martinum Luterum accedi oc ei summam doctrinae exponi. Aegre Luterum hoc cono cessisse rescivi. Sed tandem certo die & hois ra fecit potestatem Marco ad se veniendi, Coolo Philippo Melanchthone sibi adhibito , cum Marcus Cellarium re alterum quen*
75쪽
,, VITA PHILIPΡIdam ex suis adduxisset. Audiuit Luterus plicide narrantem Marcum sua. Cum diiscendi finem fecisset, nihil contra illa adeo absurda oc futilia disserendum ratus Luterus
hoc modo monuit: viderent quid agerent. Nihil eorum quae commemorassent sacris liis
teris niti, commentaq3 esse cogitationum cuoriosarum, aut etiam fallacis oc fraudulenti spiritus deliras ec perniciosas subie stiones. Ibi Cellarius 8c voce Zc gestibus vesanis, cum oc solum pedibus & propositam menasulam manibus feriret , exclamare & indiis gnari, ausum esse Luterum suspicari tale aliis quid de diuino homine. At Marcus paulo sedatior, ut scias inquit, Lutere, me spiritu Dei praeditum esse, ego, quid in animo tuo conceperis, im indicaturus, idq3 est: Teincipere inclinari ad haec ut meam doctrinam veram essς credas. Cum Luterus, ut ipse postea dixit, istam dedita opera sententiam
cogitando esset complexus: Increpet te Deuus Satana. Post haec plus verborum facienodum Luterus non putauit,& minantes glorim
antesq3 eos dimisit, Ac nescio quid pollicen. tes de mirabilibus effectionibus, quibus proohaturi sua essent, cum hoc modo dixisset: Is
Deus quem ego veneror oc colo facile vestra numina, ne quid tale efficiatur, coherceσ
hit. Eo die oppido illi excesserint,& Chemo, bergo
76쪽
MELANCHTHONIS. 33hergo distante pass. amplius milib. quin*Iiteras plenas maledictis ec execrationibus ad Luterum miserunt, de quibus longiorem
- esse narrationem hanc meam non decet. De
Ciconia autem 5c Marco ipso quid factum sit, & quid ipsi amplius conati, quil eXitUS. vitae eorum fuerint, non habeo compertum,l det eis narrata atque prodita scio nequet i temporibus neque personis consentanea. Et
ita exponendis his fui prolixior, quod istis rebus ec negotiis omnibus Philippi Melan.
'i Iabores, curae, opera, consilium , fides, imo Plicarentur. Post haec res fatis tranquillae toto biennio fuerunt. Martino Lutero,quem non desinerent aduersarii cum manifesto deis decore suo re causis quam agebant detrimento, lacessere scriptis leuissimis atque etiam ineptissimis, magno animo ec summa conistentione assercnte sua oc aduersariorum scriαPta confutante. Scholasticam autem dodiri, nam publicae priuatimq3 assiduo exercebat Philippus Melanchthon, optimarum artium studia conformando & expoliendo, ordiens
ab horum quasi pueritia re progrediens ad ultimam veluti aetatem id quod annis aliquot perfecit) ut initium cum fine deniq; coniuno. geretur 5c coiret, re omnis ista tradiatio orbe. no comprehensa absolueretur, cuius grae cum nomen esse placuit εγκυκλοπ AM. At*
77쪽
que idem sacrarum etiam literarum divcrsas interpretationes explicationes conficiebat ec elaborabat. Cum interea ab occupationi. hus aliorum negotiorum 8c opera, quae da. hatur omnibus uti volentibus, nihil ei quicistis aut ocii vel ad corporis valetudinisq; cuoram, vel aliam vitae suauitatem 5c recreanis dum animum relinqueretur, neque ab ipso
usurparetur, praeter Vnam voluptatem,quam
ex consuetudine & familiaribus colloquiis amicorum percipiebat, qua quoties licebat libenter fruebatur. Quod aulcm tum faccrecepit, Vt seruiret Voluntati atq; ctiam cupidi. tali quorumvis ec obsequium suum in promtu cunctis est. vellet, ab eo omni postea temo Pore non Voluit recedere. De quo quidem ec memini diuersa iudicia diuersorum audiis
re, Sc intelligo in utramq; partem disputari posse. Idque indicabo ubi prius de habitu coris roris ipsius oc valetudine θc natura atque in ogenio ac moribus, quam hoc loco apte inseri Posse existimavi, narrationem absoluero. Fuit statura Philippus breuiore, non tamen Breuitate notabili, cum a communi virilium corporum modo illa non procul abcsset. Membrorum compositio plane elegans, frons explicata ec ardua, insignis Vena quasdam ampliore in illa eminente, capillus rariis
or, collum procerum, iugula insigniter cono
78쪽
MELANCHTHONIS. 'caua, oculi pulcri oc acies horum mirabiliter clara, pectus satis amplum, venter θc ilia astrictiora. Omnium autem partium corporis & integra atque vora sua figura Sc conis gruens erat soliditas. Sensus omneS acres, in corpore nulla mole carnium grauato, oceiusmodi ut facile illud quidem propter subotilitatem afficeretur, sed laboris tamen esset patientissimum, neque facile defatigaretur. Atque narrabat ipse quoties adolescens Tuishinga Stuggardiam ad Capnionem venisset, id quod saepe facere consueuisset, ic illa vina hibisset pleniora, artuum dolores se statim coepis. inuadere, ec ideo studuisse citius reis uerti Tubingam. Vna fuit ei molesta insomnia. Nam accidebat nonnunquam ut tomiam noctem Uigilaret, quo incommodo cum propter debilitatem quae consequchatur, 'tum obstrepentes, ut fit, cogitationcs intuol cundas grauissime affligebatur. Sed hoc malum depulit diligentia in victu, praesertim cum aetate procedente ViniS uteretur plenio.
ribus 5c aliis generibus potus, quib. somnuSconciliari solet. Ad quem se dabat statimi post coenam, oc surgebat mox aut non Ionisgo interuallo post mediam noctem. Omisnest scriptiones oc commentationes caelesrael rcs vel fallem praecipuae matutina opera ab eo perficiebantur. Requirebatur aut f ab co
79쪽
is ' vrΥΑ ΡHILIPPI ab eo quies somni nocturna placida. Quantum igitur Poterat, cauere, ne qua re per turbaretur animo iturus cubitum: Zc eam ob caussam literarum vespere allatarum leoctionem in posterum diem plerum* differre,
earum praesertim quas principes aut ciuitates misiisent, quibus rem seriam atque magnam agi suspicaretur . Atque senescens post meridiem interdum, non ille quidem in lecto, sed supra scamnum alicubi recumbens re somnum capiens conspectus est. Cum autem eiusmodi potum, quem diNimus,prodesse ei increbuiiset, undit ad ipsum benignitate principum ciuitatum & amicorum aliorum studio ille mittendus curabatur.COα
stat fuisse admonitum primis statim annis aduentus sui, Philippum ab Illustrissimo Priniscipe Fridericho, subuciente, ut videtar, hoc optimo Sc doctissimo humanissimoq; viro Georgio Spalatino, quo Princeps peculiari
sacerdote utebatur, ut haberet rationem ipse sui in conseruanda valetudine, neu vini usum intermitteret. Valde autem delectatabatur copiola quadam boni Sc egregii potus, non tam sua ille quidem, quam hospio tum, quos oc inuitabat humanissime oc liis hentissime accipiebat, & aliorum quoque quibus hunc impertiebat, gratia. Nemini, IItem Omnium in toto oppido cella ipsius clausi
80쪽
MELANCHTHONI s. ' , 'clausa crat S quicquid ea condebatur id peatenti promi in hac domo mos erat. Attenatione igitur ille Zc diligentia assequebatur, ut talis corporis firmitas pcrpetuis laboribus sufficeret inter continuos illos duraret. Cum & a medicinis magnopere abhorreret, neque ullam exquisitam curam corporis adis hiberet, ac potius in hac re & parte esset ne, gligentissimus, vel is etiam qui proposito destinato omitteret atque adeo fugeret omisnia, quae corpori curando apta sunt: Vnde factum est, ut tandem balnea etiam prorsus vitaverit, quae aliquando cum amicis ingreα di consueuisset. Atque in tali corpore, quale
est designatione quadam a nobis efficturn, Animus erat, quem dc illud caperet, re qui idoneum istud quasi domicilium haberet. Humor, quem flauae bilis nomine appellant,
abundantior, materiam praebcbat assectio, nibus animi vehementioribus. Graviter ergo commouebatur, cratP in eo impetus hic repentinus , qui tamen sedabatur celeriis. ter. Reipub. 8c amicorum negotiis ex anismo afficiebatur, oc hae curae interdum sic exiscruciabant animum ipsius, Ut morbus conotraheretur. Sed naturae vi, bilis deiiciendo expellebatur, eoq3 alleuari ille se seritiebat. Ingenio fuit liberali, comi , admodum bene.