장음표시 사용
101쪽
Sed difficultas consistit in dignoscendo, Qui excessus Numeri ., & Autoritatis doc. constituat magis co.opin. Et licet resolutio istius indagatio 6 nis reposita sit' in arbitrio ipsius iudicis,qui en
qualitate Autorum oem cotrouersia pol derimere,cu no possit tradi certa regula sup hoc ut tameres eo dilucidior reddatur, tres inspectiones adhibendas esse censeo, quarum Prima erit, data paritate autoritatis qui excessus numeri faciae magis communem Secunda data paritatenumeri qui excessus autoritatis Tertia;& vlt. quando ex una parte est maior excessus numeri, ex aliam,
ior excessus Autoritatis, quid dicendum p
REDEUNDO modo ad prima,duo sunt in ea distinguedi casus.Quom primus est quado
sumus in q.sterili,q paucos habeat Autores,vipa γ ita octo,Vel Io.Et hoc casu concludendu est oeni excessum et unius numeri t facere magis comumem opin. exemplum c decem doct.tenent, Ie-
102쪽
LIB. I. TIT. IIII. ' 2 gitimam filiae dotatae a patre augeri per auctionem facultatum paternarum s Undecim vero doct.opinantur contrarium,hoc casu magis com.
dicitur, φ legitima non augeatur & ita firmat D. Io. Paul. Lancell.in d. 1ua disput . in primo
reqv. in z. limi.& ratio huius conclusionis est, quia magis c omm . Opinio constituitur ex maiori numero doct.& negari non potest, quin excessum unius faciat maiorem nume rum in hoc casu . Nec dicatur, lexcessus unius numeri est 2 modicus, & ideo non curandus arg.lacio, cum ibi not.is de integ. rest. cum concord. Quoniam
resp. st istud haberet locum in q.magna , & ait pluribus pertractata , quia tunc habito respectu ad rem,de qua agitur, diceretur ille numerus minimus,nec curandus , nam maximum, &minimum consideratur secundum magnitudianem rei,de oua agitur, ut tradunt Bar.& caeteri
in d.l.scio, secus vero in q.sterili prout est in s su nostro. Ista tamen conclusio t est intelligenda, quoties doct. omnes tenent hoc clare , & texpresse, secus si praesumptiue , vel alio modo non expresse s Secundo quado bene fuerunt reuoluti libri, adeo quod si non clare,nam id fieri vix potest propter innumeros libros, & Autores saltem verisimiliter alius reperiri nu possit, secus alias: Τertio, & ultimo,nisi pro opinione
habete minore numerum adessent plures attestationes de Com. opinione, nam, licet attestati non faciat opinionem Com.tamen quoniam propter illas plures attestationes esse facile potest, quod alij eam secuti sint consulendo,&iudican- .do; quorum scripta non reperiantur, ideo talis
ceruis hoc casu non attenderetur. 2 . D 3 Secundus
103쪽
- Secundus est Casus, quando sumus in q. ampla in qua plures scripserunt Doctores, & tunc con cluderem quod si sint I s .uel zo. excessus duoruro ad minus' constituat magis com.Opinionem, Xupli gratia cro. Doch. tenent possessione esse quid facti, 22. uero doct.tenent contrarium, hoc casu magis com.opin. erit, ut possessio sit iuris &hoc est de mente D. Io .Paul.Lancel.in d.primo requisit. & comprebatur quia numerus AO. non est adeo ingens, ut per duos non dicatur augeri ,&praesertim quia, cum magis comm.constitu tur numero plurium, ista dietio plura, seu mul ,rita uerificaturi in duobus. tex. est clarus ing. f. ubi late alias autoritates adducit Silues. Aldo bran. in fi.num. 26. inst.de ivr.perso.&tex. etiam in s. singulorum, instit. de rer.diuis firmat Glo. in I.prima.*.hoc rescriptum, in uerb. multa E ad syllania. &sequuntur alii doct. passim quicquid aicat Glo. in dicto g. fin. & male cum uideatur velle arguere Imper. de defeetii. Haec t Izmen conclusio ' intelligenda est cum qualita tibus supra relatis in primo casu, ut uidelicet lix docto. clare firment suam opin. quod diligenter fuerunt reuoluti libri, & quod non adsint pluκ
res attestationes de comm. opin. pro contraria parte. In caeteris Vero quaest. habentibus mai rem numerum Autorum, Ut puta 3 O. Q.Vel alte-33rius, ipse i augerem unum pro singulis decem, ita ut si pro una parte adsint 3 o. doct. ad hoc uti contraria officiatur magis com. necesse sit, si haribeat 33. doc.ad minus,&si ex una sint o. ex alia 44. doc.adesse debeant,ut faciant eam magis com.
& sic de singulis per ea quae supra dicta sunt. Et, ista dicta sint de veritate, & rigore. sed quoniam
104쪽
is: hodie est Scriptorum numerus, ut omnes habori n queat, & quos habemus singulos ita uidere non possimus , Ut certi efficiamurialium, uel pluves doc. non reperiri, qui huic, vel illi opinioni accedant, ideo iudex non ita facile per excessus ita paruo S magis cona. hanc, uel istam sententiam declarabit,sed potius in huiusmodi casibus quae
1t1onem dubiam neuuam opi.magis cOm.pr nunciabit.
Subsequitur modo α. Inspeet. quae habet data paritate Numeri doct.qui excesius autoritatis costituat magis coem In hac difficultate et si firma,& certa resolutio fieri nequeat propter incertam Autoritatis quantitatem,quae uelut umbra,& ima Igo quaedam coniecturis, & praesumptionibus ex cerpta nobis ostenditur, tamen una cum Alc.in id I .in Ver.Celsus ait) num. 4.issi cer.pet. firma facienda est coclusio, ut omnis excessus autoritatis ε' faciat magis com mpi.quod suadent lex,& ratio, & primo l.maiorem in vers. in numero aut pari is de pactis,deinde ratio,quoniam excessu S autΟ-ritatis apparens non potest esse,nisi magnus, cum modicus facile non discernatur,&in pari num doct.maioris autoritatis sunt praeferendi. Et haec sconclusio ' procedit, siue excessus iste sit in persona unius, ut puta si pro altera communi adesset autoritas glo.doct. uero alicrius com.sint autori , late pares tenentibus cum glosa, nam cum ea sit glo .autoritas ut per se sola satis extollat uertice 1 upra alios, ut tradit Bar. & caeteri in l. ut uim Ede iust.&iur. sussicit ad efficiendam magis com
siriue econtra i excessus sit in pluribus, putasi.
105쪽
LIR. I. ΤΙΤ. ΙΙΙΙ. 29 quantitas haberi nequeat , sed eius qualis qualis cognitio vix potest apprehendi ex qualitate
διὰ pii leuiarium quando sumus in aliquR 'Hi
specie , Vnde non mirum,si iudicis arbitrio relinquatur , qui in facto cuncta recte perpendere potest. Verum tamen, quando specificam doctrinam in hac dubitatione constituere non licet, generalem regulam ad faciliorem cognitionem firmare, non ab re esse duxi: & antequam ulterius progrediamur,Vnum necessario praemitzstendum est; Nempe quod Numerus,& autoritas
potest reduci ad quantitatem Autoritatis , &Αutoritas ad quantitatem numeri s in quo aduertendum est,cν licet unus Doctor habeat maiorem autoritatem altero,unusquisque tamen lua ocet infimus ' suam habet autoritatem . nam , cum pro Doctore praesumatur, P sit peritus ,& bonus , ista praesumptio excitat quandam Ompinionem in pectore hominum, qua ipse cen-1etur imitandus,&per consequens gignit aut ritatem,quae est opinio, qua quis putatur imit tione dignus d. c. sana quippe 9. distinc. & cum talis Doctoris infimi autoritas minima sit, quae unius tantum in constituenda Communi nihila I operaretur, iste defectus suppletur t numero plurium doc. quorum singulorum autoritates minimae simul iunctae faciunt autoritatem maiorem , seu maximam,cum plura modica ut dici solet) faciant unum fatis. Ista igitur ' redua actio Numeri ad Autoritatem & econtra fit per solam ponderatione Autoritatis maioris, & minoris hoc pacto. Quoties in quaestione sunt diue se scribentium sententiae, ita ut dubitari conm
106쪽
trium Antiquorum, itaque hoc casu par erit numerus , & autoritas utriusq; partis, & neutra opinio erit magis com.Pono aliud exemplum in
eadem specie persistendo, Quinque Antiqui tenent, Causas meri imperii non posse subdeleg
ri, contrarium tenent I 2.Moderni, & hoc exemplum deseruiet pro reprobanda opinione Marithes.supra relata, facta reductione, ut modo supra , quinque Antiqui facient numerum,& autoritatem Is.Modernorum, & Ia. Moderni num prum, & autoritatem quatuor Antiquorum,i ut opinio Antiquorum, φ causae meri imperi, non poisint subdelegari, erit magis communis , t quia fulcitur maiori Autoritate, & numero triuModernorum, & unius antio ui, 'uam contraria , adduco & tertium exemplum in eadem metspecie, ut facilius res intelligatur: Quatuor Antiqui opinantur, Causas meri imperi; non posse, subdelegari, sed in contrariam sententiam iudi runt 18. Moderni: Quatuor Antio ut faciun t numerum , & autoritatem Ix. modernorum, I 8.
Moderni vero faciunt numerum, & Autoritatem sex Antiquorum ,& consequenter opinio et Modernorum , s Causae meri imperii possint subdelegari, erit magis comm .cum excedat opinionem contrariam Numero, & Autoritate sex, Modernorum, & duorum Antiquorum ; Et haec satis sint,cum idem in sini libus dici debeat. Qua imobrem concludendo , quando dicimus is aliquem maioris autoritatis, perinde est , ac si diceremus plures e sse Numero, & econtra. & ra - .i tib eshquia de Doctore maioris autoritatis ea est opinio apud omnes eius scientiae ,& doctrinae,
quae habetur de duobus, uel pluribus simul, ait
107쪽
quod confert illud a Nam quoties occurrit uir
aliqua armorum experientia fortis, saepe dicere solemus,hunc duos,uel tres alios facile vict um,& superatum.&hoc,no quia habeat plures oculos,manus,& crura, qua singuli illi duo, uel plures,sed quonia opinamur, duos eius Oculos, manus,& crura operatura longe maiorem effectum, quam plures oculi, manus , & crura aliorum.
His sic praemissis in hac inspectione pro omni dubitatione tollenda , tres sunt distinguendi
casus , quorum Primus est, quando excessus numeri superat excessum Autoritatis , &23lhoc casu clarum est, excessum numeri 1 constituere magis communem , ut supra in.3.exemplo , ea ratione , quia ubi facto calculo N meri , & Autoritatis singulorum doct.si erit maior excessiis num. erit & maior pro eadem opi.excessus autoritatis, cum numerus ex autoritate,& autoritas ex numero procedat . Secundus casus est, & hic quoque clarus, quando excessus Autoritatis est maior excessu numeri . ut supra in a.exemplo, & concludendum est, ex-α cessum autoritatist facere magis Com.opinionem eadem ratione, quia ubi Autoritas excedit numerum, excedit non solum in autoritate, sed
Tertius , & ult . Casus est , quando uel constat , excessum Autoritatis esse aequalem excessui numeri, uel non dipnoscitur maioritas excessus,& sic sumus in dubio. Hoc casu dicenduas videtur , quod excessus Autoritatis i consti-ι tuat magis com.& id uidetur uelle Alex.in d.
gis comm. libr. 7. & idem sentit Mathesil. ubi, supra
108쪽
supra. suadetur autem haec opinio ex eo. natis numerus doctor.adhibetur in communi propter Autoritatem,&sic Autoritas tanquam finis est dignior , cum omne aSens agat propter finem . Ergo maioris debet esse roboris ad constituendam magis comm. opinionem. Verum ista ratio haberet locum , quando ex alia parte non adesset Autoritas , 1ecus vero est in casu nostro in quo cum ex altera parte sit excessiis in Numero, inest,&in autoritate . Nec obst.autoritas Alex.quia, dum dicit non debere attendi nume- rum, intelligitur , quando maior est excessus Autoritatis & sic in z.casu.Itaq; cotrarium Videa 6tur uerius,quod excessus Numeri t faciat m gis com . Nam certi iuris est, ubi habemus duo Iura contraria,unum claru,& altem dubiu , clarii seruadu esse.At in casu isto est excessus Num.clarus,ca aes esum pateat, excessus uero autoritatis subdubius,cu autoritas no ita facile possit calculari,& ponderari,Meritq &c. Ista quoq; ro nihil facit,qa habet locu in dubio,secus, quado costat 2
excessum autoritatis esse aequalem excessui numeri uel non discernitur qui sit maior excessus, prout in casu isto. Itaque hoc casu prout supra in primo exemplo, concludendum est, neutruma excessum t constituere mapis commvn.opinio- ξnem,sed utramque esse aeque communem. & r itio est in promptu,quia, cum.uterq; excessus sit par,& aequalis, non pol facere magis com .quae liconstituitur, ex maiori numero, uel maiori aη- θtoritate Doti .Et haec potius dicta sint pro maiori enucleatione istius materiar, qua pro aliqua regula,seivpraecepto tradedo,cu id facere,fere im-
possibile sit, sed iudex in facto poterit decem
109쪽
nere quid sit agendum, & secundum qualitatem doctorum hanc, uel illam opinionem magiscom. declarare. Sed quoniam supra saepius de maiori, vel minori Autoritate Doctorum mentionem fecimus , non ab re erit modo perquirere , quomodo Autoritas maior, & minor consideretur, & qui doctor dicatur maioris, & minoris
Αutoritas Doctorum maior, & minor L quomodo consideretur , &
1 C A V T ORIT As Doctoris oritur ex do. ctrina, bonitate simul iunctis. et n. s. et . Reperiri autoritatem doct.absq; doctrina, qAomodo procedat, nuseq.3 Papa ex eo; quod est Papa,efficitur doct.V.I. 4 Iudices, ct aduocati propter peccata non Ai-
, dent ueritatem. 6 utoritas maior in uno doctore,quam in alio.
noctores , qui maioris , O minoris utor ita tis sint relinqui arbitrio iudicis.s Doctrinam eo maioram argui,quo longius tran
110쪽
V LIB. I. TIT. V . 3 9 Veritas filia temporis . et I o Quo antiquiores,eo maiorissunt Autoritatis.
II Antiquos praestant ores modernis pondere , numero , coe mensura. O cur.nu. II. Fall. .
11 Antiquos doctiores modernis , O quare. Inuidia oritur ex doctrina , ct locum habet inter pares ibid. I Opinio Antiquorum praefertursententiae N 2 :demorum , Fall.nu. I S. 36 Antiquos non potuisse omnia νidere. eIT A. tumoribus omnis Doctrina in dies perm
I9 Antiquum illud appellatur , quod venerabi-
eto tantiquus in Mutor. ae I iparatur multitudi ' nι modernorum ; Puot uero modernis ins sese relinquitur arbitrio iudicis, O nu. 2I.' traditur tamen quaedam reg. et 2 Doctorum tres gradus nouiter distinguuntur : qui in istis contineantur , O nu. 23. 8aq Primus Glossator fuit Imerius Lucerna iuris
a y Antiquum aequiparari trib Modemis , O duobus mediis, medios Nero duobus modernis . Intest. linu.27.28.29. IO.