장음표시 사용
31쪽
ur. ratcunque te res habeat, quisquis in foro hodie versari cupit, non parum ejus libri lectione iuvari potest enec dissimilis est ceterorum librorum tum a Clemente quinto, tum ab aliis promulgatorum ratio: ex quibus, si cum judicio legantur, fructus & commodi plurimum colligere licet. anquam enim libenter facio, ut juvenes ad horum librorum studium adhorter: tamen ab omnibus vitiis eos pertinaciter vindicare nequaquam institui. Il ludenim fateri vel inviti cogimur, mores ho minum Ecclesiae titulo insignitorum ita paulatim degenerasse, ut posteriores constitutiones pontificum fere anterioribus cedant, ac de eis merito dici posse videatur, quod scribit Homerus: Παχοι μ οἰ - ες ομοῖοι πατρὼ mλον ιι.
Itaque sicut hoc tempore valde necessarium ' est. sacerdotum deformatos mores ad priscam religionem revocare: ita expediret fortassis ex tot tantisque constitutionibus
pontificiis , quicquid verius, syncerius ac utilius est in breve aliquod volumen conferre. Nec id futurum aliquando desperamus hoc praesertim pontifice Iulio tertio, quem rumor est atque utinam is non vanus sit de ruinis Ecclesiae fulciendis & restituendis canonibus antiquis serio cogitare. Quo in ejus mentem ac cogitationem cadere
32쪽
Moribus antiquis re stat Romana, viri DQuod de ecclesia & statu ecclesiastico multo verius dici Potest. Nec aliter censuerunt antiqui illi patres in conventu Niceensi, qui
ita decreverant, πια αρ- λη κωείτω.tractatus nonnihil
ut spero, adjumenti allaturus est: hoc enim mihi propositum fuit, ut sensim ab heroicis aetatibus ad nostrorum usque temporum fecem deveniens, prist*s canones ac insti tuta
primtim, deinde recentiores constitutiones in medium adducerem: sed temporis ubique se habita ratione, quo edita ac promulgata as quaeque fuit: exempla quoque in terserui, ex
Eusebio, Sozomeno, Socrate, Theodorito, Chrysostomo, Basilio, Gregorio, Hierony-
, Cypriano, arque aliis veteribus scriptoribus Ecclesiasticis decerpta,
33쪽
sine magno labore ac vigiliis necesse fuit.
Itaque quisquis omnium saeculorum, atque aetatum a Christo, & ejus Apostolis ad nostra usque tempora canoneS,decreta, constitutiones, ritus moresque ecclesiasticos nosse, ac invicem conferre volet, hi nostri libri si minus satisfacient omnino, certe non miniamo ei futuros adjumento confirmarς ausim. Nam cum haec primum scribere aggressus sum, mihi tantum animuS erat, comment rios ad memoriae subsidium, & locoa communes de rebus in foro usitatis conscribere, qui mihi ad causas forenses tractandas usui essent. Verum ab amicis persuasus, ut commentationes meas cum studiosis2ommuni- ' carem, non invitus feci, ut rerum Omnium
quae in jure pontificio disputantur, fontes indicarem ac patefacerem, quo ad plures
manaret nostrarum vigiliarum, si quae sit, latilitas, & non iis tantum, qui foro & litibus dediti sunt: sed ceteris etiam omnibus prodessem. In iis sane, quae ad forum M' judicia praecipue spectant , modum adhi- qui docendi rationi & methodo, quam in toto hoc opere secutus sum haud scio, quam sceliciter) mihi convenire videbatur: nec singulas, quae incidere solent, quaestio-
quibusdam in ea re nimius e istimer, qui
34쪽
PRAEFATIO. ὶ actnihil defece, quod a j iuit, nos haurire facile
Patientur. Male etenim docet,qui omnia do-
'. CCt. Idque a nobis non multos ante annos fa-
tis demonstratum est in eo libello, quem dedocendi discendique iuris ratione ad And. GuilIartum scripsimus, qui tum nobisJus civile interpretantibus operam dabat, nunc praefectura libellorum juvenis adhuc, sed pruditia senili in regia, sium misque tribunalibus fungitur. Ac eleganter Chrysostomus: In lampadem, inquit, si parum institaveru olei, saris alimenti habet ignis : Sin usto largim infuderis, etiam quae in ea est, flammμm qningues Nec minus venusta similitudine usus est Aristo, Graece quidem, uti & Chrysosto-inus, sed in hanc sententiam: ratrum si sim seu tum fuerit, purgat: tritum vero lac comminutum, suffocat: sic ta nimis anxia l
pubtili Q in pbi sophia disputatio. Quod ad
elocutionem attinet, quid tuam hie praestit V
rina, paucis dicam. Equidem ut a novo illo i& vere portentoso genere orationis, quod barbari doctores condiderunt, multum semper abhorrui: ita dedi operam, ut proprie,Latine ac dilucide,res mirum in modum involutas & obsicuras explicarem: nam jus pontificum, quod multos annos jacuit, nec ullum habuit lumen Latinarum iliterarum, nonnihil excitare ac illustrare conatus suri: idque tametsi consecutum me non profi-' teor: secutum tamen esse prae me fero: Ac
35쪽
IO PRAEFATI o. vehementer eos hortor, qui majorem dicendi facultatem sibi comparaverint, ut inchoatum informatumque a nobis opus aliquando expoliant. Non enim haec nitescere posse dissidimus, modo egregius quibpiam artifex operi manus adm eat. Illud sane omnino vitare non potuimus, ne rebus novis nova quaedam imponeremus nomina, aut recepta Vulgo retiner us: quanquam id a nobis modice factum est, de cum ad id nos cogere inopia videbatur. Licuit enim,
Signatum p sente nota producere nomen.
Quod & in Philosophia Cicero ipse fecit
plerumque, & alii non pauci, quorum apud omnes eruditos gravis est auctoritas. Livius quidem de summis Magistratibus Camthaginensium loquens, non consules eos, sed deto potius vocat. . Itaque fastidii delicatissimi est,ea verba contemnere ac despuere, quae a nostrae religionis auctoribus, & veteribus theologis usurpata sunt. Quo nomine Spiridion quendam Episcopum apud Cyprios concionantem, acriter objurgasse sertur, ut Sozomenus ait. Haec de pontificio, seu canonico jure, deque nostro insti-' tuto paulo fusius praefari volui, ut quanta sit
hujus juris non solum utilitas, sed etiam diu gnitas quaedam M amplitudo, iis praesertim juvenibus, qui liberalius instituti, cane pejus
36쪽
.. v et PQre, planum facerem, & simul osten-QQxem in re tenui, jejuna & abjecta, ut estri orundam persuasio, tantam me operam Hori collocasse. Nam ceteris, qui nulla re . magis, quam quaestu & lucro comoventur. Q Uales permultos alunt fere tribunalia,supe vacanea fortassis oratio nostra futura est: ciam hi vel eo sisto nomine jus canonicum amplectantur,ac velat filiolam exosculentur sciam. Iis enim litibus, quae ex rebus ecclesiastic oriuntur, & jure magis pontificio, quam civili dirimuntur, omnia vix fora ho-Hie sussiciunt: cujus rei duae mihi praecipua: videntur esse causis: Una est, quia personarum ecclesiasticarum, quae jure pontificio reguntur, ea est multitudo, ut populus unia versus in treis ordines distribuatur, Sacerdotium, Nobilitatem ac Plebem, quorum omnium amplismus est sacerdotum sive ecclesiasticorum ordo: Altera causa est, quia immensas Ecclesiae opes nemo non, quibuscunque modis potest, ad se rapit: innum rabiles ejus rei gratia passim excogitantur technae & fraudes: veteres canones indignὀmiserabiliterque solvuntur : ut quae inde nascuntur, controversiarum neque finis neque modus ullus reperi tur. Unde fit, ut nulla alia ex ae uberior quaestus ad causidicos, pragmaticosque redeat. Proinde qui ad quaestum omnia referunt, nec ullum sibi ilium finem studiorum, scopumque prop.
37쪽
iis igitur mihi res est impraesentiarum, qui cum generosioris indolis sint, & literis eis gantioribus expoliti, jus pontificium ob eas, de quibus jam diximus, causas aversant'r M fastidiunt: quibus nostra oratione jam ali- qua ex parte satisfactum esse opinor. Nam isti vituperant factum, quod ab aliis unum laudatur maxime: quod videlicet cum an- l
- tiquorum canonum simplicitate recentio- rum argutas, ut dicunt, ineptias conjunxeriamus. Est enim posteriorum canonum usus l
hodie major & frequentior in foro. Sed d. illi fortassis de rebus forensibus admodum l
38쪽
nus libenter Neronis & Caligulae perditissi
morum hominum res gestas legimus, quam Augusti,Trajani, Marci, & quorundam ali rum, qui prudenter & foeliciter Romano praefuerunt Imperios Est enim harum re-xum cognitio homine politico digna: nee dubium est quin jura, quibus nunc utimur. pontificia, ad statum publicum & politiam maxime spectent, quae tam etsi aliquando
emendata immutataque fuerint, ut saepe res hujusmodi solent: tamen futurum auguror, ut eorum cognitionem nihilominus affectet
posteritas, nec satis eruditus habeatur, cui haec ignota fuerint. Illud postremo hic ast monere lectores volumus, quaedam in his scriptis inveniri posse, quibus nondum suprema manus imposita sit. Id enim nobis non licuit, cum otii temporisque satis ad ea recognostenda limandaque non suppeterer, α magnae nos rationes impellerem, ne uu, tra editionem differremus. Idque eo nos, Cequiore animo secimus, quod spes nobis sit multorum exemplo scripta nostra, quamvis edita jam pervulgataque, cum id necessitas poposcerit, emendare, & subinde opus sub . incudem ita revocare, ut novissima quaque editione absolutius atque limatius in publicum prodeat,
39쪽
ECCLESIA ET MINISTE' Rils ECCLESIASTICIS.
T, Voniam via es ratione de ben
fumen, abi a Ecclesia initium facere: Deinde ministeria, in scias ecta sustica sic describere,ut quid unisu cuj- cist proprium, racile intelligirimit. Nam
hoc fundamento no acto qui rem tractant bene clariam, sepenumero eos pertu bare omnia ac confundere videmus. Iuss-
quis enim visit, quid fit Mesessa, quid potestis .ecclesiastica, quemadmodum apolitica disserat, qui t episcui, presebyteri, diaconi, spodiaconi, o aly M-jumori ecclesiarum sive gubernatores e ministri, hunc necesse ea in magna rerum, ho- argumentum perarinem, ignoratione versari. Elementa F
40쪽
utimur, Dodi tot volumini a perscri- ptum nobis pontifces reliquerunt. Sed es de monach quos aliquid attingere oportet: Hs eo magu, quia benescia,
regularia dicuntur, aliter tess com- mode explicari, cognostia non Dossunt
IVITAS una est inter Christianos una- isque Resp. laxe per orbem diffusa, nec ullo circumscripta loco, quam uiuata jam receptaque appellatione Ere iam dicimus, sujus facro lanctae de augustae civitatis status in sacris, & sacerdotibus& magistratibus consistit, ut de publico Romano-
rum jure stribit Ulpianus leo l. de 's. ω l
hr. Nam etsi religionis & sacrorum pro- curatio omnibus aliis rebus antiquior nobis esse debeat, tamen imperio magistratus ad tranquillitatem inter homines tuendam est opus, sine qua ne religio quidem consistere potest.HItaqueJustiniatius noster maxima