Jo. Schilteri Institutiones juris canonici ad ecclesiae veteris et hodiernae statum accom[m]odatae

321쪽

trium menlium digniorem & commodiorem nominare. Et hoc quidem trimest uspatium labitur; simulatque repulsam a cepit candi atus, & is qui in comitata pontificis hoc negotium . ipssius nomine procurabat, de ea repulsa certior factus est. Sunt tamen eX candidatis principis no nulli , quos pontifex creare antistites cogitur . tametsi haec eis non insint, quo scit cet constitutione Leonina Vςteribus Unonibus addita sunt: id est, tametsi honores illos scholasticos consecuti non stat. Sic enim ea constitutio videtur accipienda 3 esse. Nam eos qui secundum canones nullo modo idonei sunt ad regendam e hclesiam a Rodtifice ordinari ratio non patitur. In hunc numerum reos gentiles

hac consanguinei & alii illustres splendiditaque homines reseruntur. Saepe enim utia i ilitas aliqua & ratio temporis eXigit, ut hujusmodi personae, si mediocritas aliqua eis adsit, posthabitis humilioribus, ad sacra antistitia promoveantur : nec aliter id fieri debere cqnstitutione ipsa diserte

dales mendicantes, quibus lege sedatiui - Ienibus conventuum scholasticorum gradationibus interdictum est: si modo tam

excellens sit eorum virtus & doctrina, ut eos praefici ecclesiis pyblice intersit. Quod .dutui ' est do opticopiis, id in coenobiam

322쪽

Dη SACR.ECCLES.MINI Si. LIB.V. mchiis, quas Vulgo abbatias vocamus, locum habet, & aliis praefecturis inferioribus, si tales sint, ut electivae dici mereamur. Quod quemadmodum accipiendum sir, supra disseruimus cap. I. Sed animadvertendum est inter episcopia & Coenobiarchias aliquid discriminis reperiri. Nam aetas trium & viginti annoruim hic sussicit, nec scholasticis gradibus ornatum esse principis candidatum necesse est. Monasticae autem vitae ac instituto, idque ejus lenisectae & ordinis, nam sectarum inter hosi I diversias magna est, ut lib. I. diximus )addictum selenniter eum devotumque esse oportet: alioqui nec regis nominatio, nec pontificis ordinatio proderit. Postre mo notandum est hoc nominandi jus tim exdum principi non comperere, ut puta,

Romani

si in aula &i mortuo antistite vacaverit. Ecclesia, quia tunc solius Pontificis nutu & arbitrio E

cIesiae providebitur. Ejurato tamen prae sulatu principiS nominatio adhuc necessa: ria est, cum lex de morte tantum loquatur.

Sed etsi collegio alicui ecclesiastico, aut monasterio concessa fuerit speciali quo- 'dam privilegio facultas pastorem antistitemque eligendi, conventa regia pontita

craque

'. i

323쪽

ba sere utimur,

ta comment atio.

c. onventu Basiliensii, & inclyta illa Ca- . coli constitutione, de qua fuse disse

ruimus, literatis viris tertia honorum e Elesiasticorum pars certa forma contributa

fuerat, exceptis antistitiis ac praefecturis, de quibus superiori capita tractatum * ita Eamque partem eis salvam reliquit pomtifex Leo, etsi forma nonnihil ab eo inam lata sit. Nam beneficia quae quatuor mei sibus Vac iit, id est, tertia parte anni, literarum cultoribus, qui scholastiςis gradibus praediti fuerint, conseruntur, sed ita ut inter eos aliqua sit distinctio. Quidam e im a scholastico ipso conventu solennia

ter nominantur atque commendantur, honores ecclesiasticos: ac beneficia collaturis

antistitibus. Alii absque ulla scholae commendatione ambiunt, & utrisque sibi men ses ad petitionem sunt attributi. Sed duliis qui scholarum candidati, seu, ut loquia mur,

324쪽

Et quia diffusum est hoc argumentum, summatim id tractaturi sumus. sed adhibi-

labrioribus Franciae hoc jus nominandi, prodendique beneficiarii competere. Id enim ita constitutum est, tum ut honor Hores essent scholae, quas nullo non hono- ris, beneficentiaeque genere prosiecuti sunt majores nostri. L quicquid. C. de advoc. diversjud. tum etiam quia certius ac fide dignius videbatur magistrorum praeceptorumve

de discipulorum studiis, quam aliorum te- pronunc. sed quod professoribus ac studiosis

325쪽

Rempubl. habere liceat, quamvis alias ud jure prohibitum sit. Id enim significat universim apud JureconsultoS, tit. quod cu-j h univers. 9 tiri de coli. illic. l. abori rem ratam hab. Itaque tam si schola aliqua publica ad certarum tantummodo disciplinarum pro sessionem instituta sit, quales

sint in Gallia pleraeque a ea nihilominus hoc jure utetur. Cum autem Leo de scholis publicis regni Franciae passim loquatur i in constitutione sua, fatis perspicuum est,in

finibus tantum Franciae huic scholasticae

nomin tioni locum esse. . Verum provincia aut civitas Franciae accedens & coi

juncta,quasi parsquaedam ipsius ad constiti

t tutionem nihilominus pertinere Fidetur. lis convenerit. g. nuda. de pio. M. Linter δε- cer . g. cum inter. depast. dot. Nec mutuit itum referre arbitror, an post constitutionem

&ενωος facta, aut schola fortassis nova publice instituta sit nec ne, clim sermo generalis atque ii definitus futura quoque complectatur. Nam si in constituenda servitute ita sit ca tum, ne luminibus ossiciatur, omne lumens tam praesens quam futurum contineri V teres responderunt. l. rvitus. deservit urb. praed. Atque ita in specie non dissimili' censuit Livius. lib. I. Decad. 3. In foedere Romanorum Carthaginensiumque caurium fuerat, ut neutri alteris eoxumve sociis

bellum

326쪽

H l bellum inferrent. Saguntinis postea ina: populi Roma. societatem adscitis bellum

se intulere Carthaginenses : quaerebatur anm id contra foedus ab eis factum esset. De ut i qua re is ita pronuntiat, Satis cautum erat, Saguntinis sociis utrorumque receptiS-Nam neque addi*m erat iis, qui tunc essent necne qui post assumerentur: Mcum assumere novos liceret socios quis

us mquum censeret, aut ob nulla quenquam

Mem non defendi &c.

I I. Quis post nominari .

ut quis nominari possit a scholastico conventu, non sussiclinit vulgaria illa, de quibus diximus, sed quaedam alia Mecessaria sunt, ex Leonina constitutione. Nam gradibus titulisque stholasticis praeditum esse eum, qui nominatur, Oportet: quorum primus est eorum qui inocinii depositi insignia accipiunt, & Vulgo Bac tauri, dicuntur: ex quo gradu Theologiae professores duos faciunt: alter est eorum qui mendidascaeli desiignantur: tertius aς si premus doctorum sive metistrorum est, quo-aum supra mentionem habuimus. Scholasticos titulos cum dico, eos tantum inretiligi volo, qui a scholasticis conventibus

solenni di accurata inquisitione prius f

327쪽

a FR. DuAREN. COMM.cta, deseruntur. Quare doctores codicillaret sic enim more veterum appellari posse via dentur, qui diplomate principis seu pol tificis honorarios illos titulos consecutis t) vulgo receptum est, ej us nominatio- nis, de qua loquimur, capaceS non esse. Et notandum est horum graduum, vel ii simum ac minimum sussicere, ut valeat nominatio, praeterquam in medicinae dies cticesque studio: cum in hoc magistrum, in illo mellodidascalum esse oporteat. Praeterea tempuS certum constitutione definitum est, quod in studiis ante solennem illam gradationem consumptum esse necesse est, ut puta in neologia studio, in quo gradus quatuor reperiuntur: tribus superi oribus gradibus decem annorum spatium, sex vero annorum infimo prae-sςriptum est. In studio juru civilis aut pontia μιν summo ac medio septennium, infimo quinquennium est statutum. Eademque est rasio medicina, nisi quod infimi gradus in ea ratio non habetur, ut diximus. In dialectica philosophiae , studio quinquet . ilium magistris praestituitur: & iis qui

μελλο α μαλιας titulo ornari solent. g. pr terea. tit. de collari tu conta Excipiunt

generosi homines & claris natalibus orti, quos nobiles ac gentiles appellamus. In qua nobilitate judicanda utriusque parentis

genus spectatur. Nam ii ad primum gra-

328쪽

. . .

3 dum in studio juris civilis aut pontificii

post triennium aspirant, idque arbitror constitutum esse, ut id genus homines ad studium juris alliciantur, quibus publice interest Reipubl. gubernacula potius quam tenuis fortunae hominibus commi l ti, eadem prorsus ratione, qua M. Cice oquondam Romae senatum decrevisse scrubit, ut de principum filiis sex singulis HGtruriae populis in divinandi arte instituet

di traderentur. Ne ars, ut ipse inquit, tanta propter tenuitatem hominum a religionis uilioritate ad mercedem & quae- stum abduceretur. Splendor enim sienatalium non mediocre calcar est ad virtutem. Unde Salustius in Jugurto. Saepe, inquit,' audivi Quintum Maximum, P. Sciapionom, praeterea civitatis nostrae praeci cros viros solitos ita dicere, cum majorum imagines intuerentur , vehementissime animum sibi ad virtutem accendi, scilicet non ceram illam, neque figuram tantam vim in sese habere, sed memoria rerum g starum eam flammam egregiis viris in pectore crescere, neque priuS sedari, quam virtus eorum famam atque gloriam adae-

'uaverit. Quod si quis indignetur obi- . i libus tantum deserti in ecclesiasticis honoribus assequendis, quotam pIerique fomlassis a majorum virtute & gloria quam longissime absunt, is quaeso, Senecam a A S

inti

es la

329쪽

νrφ F R. D v A se si M. Co M M. diat, ita loquentem lib. . de bene sis. c.7 Aliquando daturum me etiam; indignis quaedam non negaverim in honorem alio-xum: sicut in petendis honoribus quos dam turpissimos nobilitas, industriis, sed novis, praetulit. Non sine ratione sacra est magnarum virtutum memoria, Metiam plures bonos juvat, si gratia bon xum non cum ipsis cadat.Ciceronem filium quaeres consulem fecit, nisi pater φ Cinnam nuper quae res ad consulatum recepit ex hostium casstris φ Quae Sextum Pompej um, aliosque Pompejos, nisi udius viri magnia ludo ' Tanta quidem ut latis alte omnes suos etiam ruina ejus attolleret. Quid nuper Fabium Persicum, cujus osculum letiam impediret Viri nota boni, sacerdo- l tem non in uno collegio fecit, nisi Verruco-, ι

gici, & illi trecenti, qui h sti in incursioni pro Republica unam domum objecerant φ Haec debemus virtutis

bus, ut non praesentes statim illas, sed fii

iam ablatas e conspectu colamus. in modo illi id egerunt, ut non in unam aet tem prodessent, sed beneficia sua etiam post ipsas relinquerent: ita & nos non una' aetate grati suimus. Hic magnos viros g

nuit, dignus est beneficiis, qualiscunque i sest, dignos dedit Hic egregiis majoribus :ortus est, quali scunque est, sub umbra se

rum lateat,

330쪽

. illustrantur: ita inertes majorum suorum

ς Iuce resplendeant.

III 'Vuomodo si conci-

nominatio.

Nominatio in scripturam debet redi-

gi, ut ex Leonina constitutione satis apparet, quae literarum identidem meminit. g. praefati. g. volumus. Quamvis alioqui scriptura ad conficiendum negotium minime sit necessaria, l. contrahitur. depign. Ascriba autem scholastici conventus descrubi, & ejusdem conventus annulo signove obsignari eam oportet. g. praefati. g.Polumis.

Cujus signi quaenam sit sculptura sive

πυφbragisma parum refert, modo a consuetudine hic non recedatur. not. in g. possunt. In liti t. de testament. Idemque dicendum est de ea testatione, quae ad legitimi . studiorum temporis fidem faciendam cou-ficitur. Praeterea nominationis formula sacerdotia omnia ac beneficia quaecunque is qui nominatur, obtinet, possidetve una cum ora justaque Vectigalis obventio numque aestimatione, & quantitate com- plecti debet. g. volumus. Cum enim eos nominare non liceat, qui beneficiis auctiis. M ad quantitatem ducentorum aureo .li, rum, utile visum fuit in nominationis G