Microcosmus Hypochondriacus sive de Melancholia Hypochondriaca Tractatus, etc.

61쪽

c a P V T Vsum, crassum, spumossim, consentiunt. Quae omniasatis fuse dicta esse in

Iu stro stondetur ad oppossiones qua a pro caesta

praecedente causeantecedentu.

E O AN T liquidam, a calore chyliscatio- Argumenem feri. 1. Quia chylificatio non fica Jefaciendo, quod opus calotis. a. Quia in solo uetant,aventriculo fit, cum calor per totum corpus di

spersus Vbique sibi similis sit, di similia agat. 7. uioab Quia in ventriculi fundo qui exanguis est, et nembranosus intestinis frigidis adli rens, chylificatio fit. 4. Quia calor intensior, aior es siti &chyli ficatio ab eo perfectior: at febris &aromata copiosa, contrarium docent. s. Quia chyli color albus est: at utinas tinetas videmus a caloris qualitate, vel flavo, vel rubro, vel fusco, vel nigro colore. 6 Chylus, utpotealimentum hominis,temperatusest. 7. Homo, minus frigi- is, quam calidis in victu carere potest, utpote

Potu ; at haec frigida,calorem in chylificando impedirent. 8. instrumentum chyliscationis ventriculus, fiigidus est natura. s. HumidadcE 3 aquea

62쪽

aquea, siccioribus citius concoquuntur, at illa. ut calori contraria, reagent in calorem chylis

cantem,unde concoctionem retardarenti Io.

Si cancri & conchIlia quoru naturastigida est,& quae homine frigidiora sidem de avibus, de insectis dici potest) quaedam digerunt, quae etiam a calidissimo animali impossibilia digestu,

certe calori cone octio cibi non est adscribenda: maxime, cum testae leguminum, putamina fructuum, tendines,membranae, &parteS ne- ' ruosae animalium,induratum albumen oui, an guillaque cruda,egerantur , quae calor conco queret,si ille autor es et clivlificationis. Quorum pace tamen sceat dicere , nemi ,. nem Medicorum ita rudem esse, ut quemliber calorem, autorem chylificationis dicati sed vi uiscantem luna, cum omne vivens nutriatur, at calor vivensiti humido reside vigesi viret,&in eo operatur. Hunc natura prouida substra

uit animae nutrienti,qui eo ad chyli productio inem coutitur,qui ventriculo ingenitus est. Micehylum produciti colore album,quia assimilabformae instrumenti, ut calor sanguificationis san guini rubrum Colorem dat . quia hepar ni-hrum est. Color urinarum nonsemper caloris

63쪽

e A p P T ret ar est , sed utplurimum humoris alieni hermisti,

qui cum in corpore feruet,etiam Caloris praeter naturam signum est. At talis Calor Cum igneus,

a Medicorum schola non ad chylis candum admittitur, temperatum illi volunt,eique actio nem Committunt, Cui adiungunt idiosyncr fiam ventriculi. Potus frigidus qui auidius a petitutinon est necessarius sed a consuetudin

scimus in Oriente calidissimum sorberi potum a Turcis. At nos jam qui frigido potui assueti,

appetentiam eo prouocamus, Calidum cibum

temperamus. Et licet chylificatio elixatiomassimiletur,aliatamen est ventriculi operatio incliso producendo, quam artificis in elixando:& differt chylificatio ab elixatione essiciente

Causa, quia non tantum Calor naturalis vive

tis animae, qui calidus&humidus, Concoquit, sed utitur instrumento appropriato, dc sibi ad hoc opus destinato, ventriculo cum adiace tium partium adminiculo, Cui proprietas quaedam innata est,quq talem Cremorem producit, qualis nulli bi in corpore gignitur, Deinde etiam fine, quia coctione res saltem ad perfectam temperaturam seu qualitatem ducitu in chyli fieation materia concoquenda in ventriculo non

64쪽

nonsantum in Geminem & humorem, verum etiam in nouam quandam sabstantiam muta

tur, ab ea longe diuersam, quae ab extra pro alia mento assumitur, & cibus est. I terum in s ant aliqui Medicos promouere coctionem ventriculi non calidis humidis telsiccis, visuntDiatrion pipereon. Zedoaria. Zin-gibeti&c. quibus incendi ventriculum aiunt; unde Medici incendiarii stomachi vocantur. At Galenus noster ventriculuincoctione deficere dupliciterait, vel quando ipsa facultas pati tur chylificans,vel,quando illa salua, error alienus seu externu operationem ei impediti FG cultatis vitium duplex rursus facit , intempe hem calidam ,frigida siccam, humidam, aut morbum organicum ue hunc ossicere retentio ni illam coctioni; quum idiosyncrasiae, quae il-Ja utitur , nonnihil noceat. Errores externos triplices recenset ue cibus aut copia aut quasit te eoctioni immorigerus , excremeta in ventri culo aut genita, aut colleeta, aut in eum de posita; clamque modus utendi cibos praepo

sterus. Ex quibus potetieis ventriculi ingenitavi calor nutriens utatur:d chyli productionem. tamen labefactata temperie eam ineptam esse ad

65쪽

ad bene agendum, quam corrigere conuenien ii decet medicamine. Deinde de errorem exteranum,impedire ventriculum etiam bene dispo situm ne bene operetur. Porro ventriculi idio syncrasiam indigeret uvamentis interdum,quae emendent haec vitia. Quare calida ijs ventric Iis consecrantur, in quibus pituitae prouentus,& apepsia,id est cruditas, cui aromatica vis se Opponit, reficiens ventriculum , Mum omniae odorata ab eo amentur , dc foetida subuertandeum. Vis quidem illa spirituosa aromatum, securritidiostncrasi stomachi,caliditas errorem

emendat, nimirum excrementum retentum

crudum ue ex accidentiliaque prosunt,quum se tuitosos cibos & humores, quorum natura est diffuere,inspissant, ac in crastim consistentiam mutant, ut exessaequalis humor produci possit. Calida ituraromata erronescantur,&ventrLculi humiditati, quam exugere & absumere de bent. Quercetanus laudatpiperinlibisuo Diae-tetico cap. 8. non caloris ratione, sed ob sal aronicum, propter quod subtile est ancidens, penetrans & dissoluens: prodesse ventriculi coctioni scribit, quum eo tartarea& viscida omniaex ventricino, lijsque partibus,soluantur ac

66쪽

deturbentur. Idem de Zimbere, Zedoaria I Arone pronunciat, in crauiore tamen latitare substantia, ob quam etiam minus penetret, tardiusque pipere agat. Ex quibus clarum,nec hoc argumento calorem a chylificatione remoueri, nec nos idios crasam ventriculi squae nihil aliud, quam temperamenti ventriculi,proprietas & conuenientia est temperie justa otinati,a chylificatione remouisse. Nil igitur opponentes concluserunt contra communem

Medicorum scholam, Humoracidus,quem qui&m seiuna chyli

ficationis artificem aciunt, non est ille succus melancholicus, acerbus, terres ris, crassus, sed acidus, tenuis,spirituosus,ventriculo ingenitus: ille enim acerbus est,huic grata aciditas Alle appetitum prosternit , hic eum suscitat: ille ob crassam ec siccam qualitatem , quae in terrestri substantiaest, tutum causat sensiam, tardum motum, acacerbitatehaemodiam sid est stupo rem dentium dentibus, hic tenuis esst, si1btilis,p etrabilis,&ad motum facilis; unde ascendit 1n palatum, linguam, dentes; quod terrestri negatum. Humor hic, cibi masticati gluten, stu ermentum quoddam est, quo eius unio S cQ- l

67쪽

glutinatio fit; est fermentum, quod spiritu soluit, minuit,atterit etiam arida, crassa,&dura in ventriculum inter cibos recepta , ut facilius in humorem possint solui ut tota massa pultis rmam quandam liquidanirecipia cui deinde ingenitus ventriculi calor uens, quadam quasi nouam rinam i n ducit, quae Gyli propria dicitur , quam acidus hic humor omni bussartibus chyli communicat, cum per tota. tum feratur aequabiliter. M inisteri stur hic humor acidus,tenuis spirituosus, ch ificationis est, qui suas operatib- ιμ- , nes in ore inchoat manifeste, in ventriculi fumdo perseit, quem eius innatus Quet calor, dc mouet, quo absumto, aut diminutopotius, appetitus jacet, chylus siccior fit, quo acriori recl-dito, Chylus nimium fermentatur, inflatur, &stumescit; selus tamen,&absente calore ventriculi,ineptus est,ut chylificationem perficiat aquosus, inutilis, tardus , & cruditatum autor. Gibus omnibus manifestum, calorem humidum bene concoquere, siccum male: tum ratiohe corporis ventriculi, tum ministri humoris,scilicet acidi & spirituosi ei ingenita Pt alic mus & tauiauones frequentes in hypocho -- p a. driaca

68쪽

dfiaca affectione,non negant, calorem siccum ' deprauare coistionem,cum hae saliuationes,&humorem agnoscunt ventriculi, & glandula Ium faucium,quae a cerebro humidum susci piunt, & in saliuam conuertunt. Esse verohypochondriacis caput pituitosum , forte nemo dubitabit, dc humorem acrem,ac quas Corsq- dentem, in eorum ventriculis, jam diximus aiemouetur imaginatione etiam, maxime si de cibo cogitatur ue hic vellicabit paristhmia, ut eli- Ciant humorema cerebro, hinc illi ptyalismi. Taceo, qubdialibus potus appetentia estauidior, quare chylos, humoris acidi crebrior restauratio,& tenuior substantia, cuius in os et am motus facilior.

orumdam Aurarum opiniones, de caus proxima o

Friente, aeci e vero de causis huim mali in Reminis.

RONO E L Erivs mella: curandi morbus, Eucap. 4et .mesum hoc, ab intemperie sic ἰ.: cum aliqua caliditate, sine affluxu, sed cum obstructi epotius, a sanguinearassore, fieri statuit.

69쪽

hac affectione ventriculum, intestina inesen terium cum illius venis antemperie calida & sic calaborare putant. Inter quosnilippusΗoech- stetierus, Augustanorum Medicorum olim Coryphaeus,vir magnς doctrinae, approbatissimis &omni exceptione maioribus rationibus, rem confirmauit, in suis aureis obseruationi bus: cuius sententiae tanquam veriori,& experientiae assiniori, o Quoque adhaereo ue quae, V-ti spero,in praecedentiDus capitibus satis explanata est. Diocles praecipuam huius mali cau- 2 inlisa. sam, obstructioem venarum mesentericarum,&calorem ea de causa ortum,oris etiam ventriculi inferioris inflammationem, statuit. Verum hoc si fieret, alimentum in toto corpore deesset, neque corpus ita nutriri, quod tamen plerumque fit,posset. Paulus Egineta, lib. 3. de re medica cap. I . hunc morbum ex inflamma a '

tione circa stomachum otiri scribit. Vertim si inflammationem non veram, sed phlogosin seu calorem , dcastum intelligit aciletolerari eius sententia potest. Phlegmone autem propriedictum acimitti non potest, cum hoc sine

70쪽

ret,excitari non possit. Avicennas,lib. 3. sen. I;.trach. 2. cap. I. & ab epate, & a liene, malo huic materiam subministrati scribit. Quae sententia: si recte explicetur,non incommoda est Celebratissimus acversutissimus Sennertus.

in lili 3 pardv. seist. I. cap. 3 commodissimum suadet statuere, praecipuam aqua vitiosi litimo res, proximahuius mali causa generantur, causam esse lienem: etis quanixque&epar no xtra culpam sit. Cum enim lien, etiam sanguifi eationis organum sit,i & crassiorem Chyli parutem ad se tralitat, ac sanguinem cr Morem, pro alendis in ventreinferiore viseetibus, veniticu- Io,intestinis, mesenterio, omento, elaboret,&kaptimasangm fidatio fatililien ac quod purum adhuc est , in liene primum, ne ad eparperueniat, separari debeat, non mirum,fi velis debilis sit, & male sese habeat, vel erratum aliquod in prima coctione commissa quod in secunda lac corrigi non potest, vitiosum sanguinem in liene generari. Vt enim' alia mem-i bra coctioni dc ossi ijspublicis destinata,vbi m

actionibus suis fine suo frustrantur vitiosos hi mores generant,itaeidem in liene fieri necessa.

tiumessi risicut ventriculus debilior, crudita-