장음표시 사용
11쪽
has, quae moia gig-ιum, mois montiunt, aut bestigarum imagirier imitantur, alteram eorum quae a rerum supersicis ervolant, quas tenues rerum exuviae: et deinde a rerum superficie has exuvias perpetuo oriri docet, et ea motus celeri
te per aera ferri, ut luminis solaris jactum faciis supera-
Tent, d v. 229- ad U. III. UT. Via risus omium suum primus babetur, ab eo exorditur, quem ex senes
chrorum seu imaginum incursu feri docete interim autem explicat ea omnia quae ad visus eausas spectant, variaque de visit problemata proponit, quae rite solvit et explicat, β v. 2I7. ad υ. 47 I. UILNe vero aliquis ex problematis modis explieatis sensus fallaciae arguat, illorum dignitatem copiosδcoruit, d v. 47 I. ad υ. sa 4. Et subinde Scepticos, praecipue δ U. 47 I. ad υ. 47s. refutat: et demum
asserit omnem veritatem fidei sensuum inniti. VIII. His ita de visu disputatis, caeteros sensus aggreditur, ac primum δε-cet vomm ac sonum corporeas esse imagines. quae aurem
pariter feriant et auditum factaui; vocis naturam a urformaturam ex Scat. Cur eadem vox percipiatur a multis rationem reddit; quid sit echo, quomodo flat. ἀ v. sa 4. ad et . 6 I s. m. Deinde de sapore, gustu, de odore, et oI- factu iacet; quid nempe si sapor, quid odor, et cur non ab omnibus sentiantur. Cur Cibus idem aliis dialeis, aliis amaris Fat; cur odor alius aliis si magis aptus, et vox aliis serrorem incutiat, quae alios juvet, saltem non terreat, 4 υ. 6 I s. ad υ. 726. X. De imaginatione atque cogitatione agit, quas per tenuissima rerum simulachra seu imagines quae in mentem incurrant, seri pariter ait, inde varia de cogitationdus prolismata proponit et explicat, cur v. g. videamur in somnis videre illos, qui jam mortui sunt: cur simulachra rerum seu imaones videantur nobis morari dum cogitamus ea. Cur subita qui ue euitat quae tabuerit: cur tu
somnis cernimus moveri, ὰ N. 726. ad υ. 8ao. XL d v. 82 I. ad υ. scis . linguam, oculos, aureS, nares,
omnia denique sensationis organa prius nata esse quam eorum usum, secus vero in artificiosis rebus, quae pendeat ex prae'
12쪽
primi que docet qua ratione sat somnus in nobis, et in caete-' ris animantibus: somniorum varias assignat causas, et δε- mum od res venereat delapsus ἀν. Ioso. ussae ad finem libri, de amore, sterilitate, Decunditate, Oc. liberius forsan
et apertius quam par erat, Ged philosophi in bisce rebus sibi maximγ indulgenty disputat.
LIBRI QUINTI ARGUMENTUM.LAudes Epicuri, cui propter inventam atque explicatam philosephiam plus debent homines, quam Cereri, Bacchri
Herculi, alii ae divis. 3quos grati Venerantur. ad v. s. n. Deinde ad v. sa. proponit totius libri argumentum, e ius partes postea explicate et Ira ad U. Is . terram, mare, coe-n, flam, Hera. mortalia docet, nec, quia Stesia putreunt, animata, dei ipsius partes, aut sedem et Amicialium deorum esse. quod vulgus exi mat, osterit. LV. N quis mundum d diis fuisse factum,atque ideo immortalem er dat, ad v. 236. varias rationes congerit iam a natura deorum, quam a vitiis hujus mundi ductas, quibus probare conatur hanc compagem non fuisse a diis constitutam e V. ad υ. I . Quatuor elementa, terram, aquam, virea, et ignem, equibus mundus constat, nasci et interire, et proinde mundam ipsum aliquando incoepisse. aliquando etiam periturum arguit; vari que aliis argumentis eonfirmat hanc compagemure ab σeterno extitisse, neque futuram esse immortalem. . o. ad υ. sos. agit de primo mundi exortu. et suum ejus partibus, prout graviores aut leviores sunt, sedes suos et locos assignat. UIL ad υ. 6I3 .Multa de coeli et fiderum motibus proponit. at nihil eerti decernis: deinde docet eur terra, cariota compages, quod corpus grave es nulli fundamento innixa pendeat: solem denique, lunam, mera metitur, atque illa nec majora,nec minora esse, quam nobis appareat, promatiat.
VIII. ad υ. 77o. Varias atriusque sol uti, aesivi et be-
13쪽
malis,causas reddit, quo modo nox fiat, eur aurora solim prae . cedat, cur dies et noctes vicis sese superent, cur lana vultum et figuram variet, cur denique sol ac luna eclipsin patiantur. disputat. m. Deinde a coelo descendens, herbarum, arborum,ovium, brutorum, hominum origines describit ad υ. 33s'. a. Monstra quoque mutila quaedam atque imperfecta animalia nasci concedit, sed Chimaeras, Centauros, Se Ilas, reliquaque poetarum portenta suaviter deridet, ad υ. 922. XLDemum, ad υ. Ioso. Primorum hominum vires, rudem vitam, cultum, victum, ingenium, mores, domicilia, matrimonia describit, et docet unde sermo, voces, et rerum nomina.
XII. Tandem post ignem in terras a fulmine delatum tu tior vita, et victus mollior, pacta et foedera inierunt homines. agros partiti sunt, et pulcherrimi aut fortissimi reges constituuntur, at brevi orta seditione respublica emersit, ad v.
. II 6 o. XIII. ad υ. II o. disputat de deorum metu, et de ortu religionis, quam diυinae naturae et causarum naturali-tim ignorantiae acceptam refert. XIV. mae sequuntur metallorum ortum, primas bellandi artes, artis textrinae, agriculturae, musices, et aliarμm artium ortum atque progressum continent.
LIBRI SEXTI ARGUMENTUM.PRimi 41. υersus continent Epicuri Atheniensis lauder, sequitur ad U. 9 s. quam ab Epicure3 philosopho exspectes, argumenti hujus libri explicatio: et de meteoris dicturo primum occurrunt tonitru, fulgur, fulmen, de quibus diligenter disputat; et demum istos deridet qui neglectis causis naturalibus ipsum Jovem fulmina jaculari exiistimant, adv. 42I. His subjungitur nam praeser DImiui innis9
v. 48. praeseris brevis explicatio. Deinde d υ. 4so. ad v. S 3 3. multa de nubibus et pluvia; pavea de iride, de nive, vento, grandine, pruina, et gelu. Si terrae-motus causas velis cognoscere, ἀυ. s 3 q. ad υ. 6o6. habes suae explicataέ.
14쪽
xi, v. 6os. ad υ. 63 s. de mari potesa disseris.' Adv. 7ro. de Aetna..Sequentes 3 o. v. Nilo desinantur. Deinde, ὰ υ. 74o. ad υ. 84o. de avernis, alii que terrae tractibus, ho--nibus, cervis, cor vis, equis, Oc. noxiis disputatur. Adv. 9o s. de puteis, variisque admirandis fontibus. Et ad υ. Io 37. Magnes diligenter explicatur. Postrem3 de morbis
et peste quaedam, quibus subjungit elegantem descriptionem pestis illius, quae tempore belli Peloponnesaci Pithenas vastavit, e Thueydide desumtam.
16쪽
LIBER PRIMUS. ASNRADVΜgenetrix,hominum divumque Voluptas.
Alma Venus. coeli subter labentia signa Quae mare navigerum, quae terras frugiferenteis Concelebras; per te quoniam genus omne animantum iConcipitur, visitque exortum lumina selis: Te, Dea, te fugiunt venti, te nubila coeli, Adventumque tuum; tibi sitaveis daedala tellus Summittit flores, tibi rident aequora ponti, Placatumque nitet dissuse lumine coelum. Nam simul ac species patefacta est verna diei, Et reserata viget gςnitalis aura Favoni; Aeriae primum volucres te, DiVa, tuumque Significant initum percussae corda tua vir Inde ferae pecudes persultant pabula laeta, Et rapidos tranant amneis; ita capta lepore, Illecebrisque tuis omnis natura animantum Te sequitur cupide, quo quamque inducere pergis: Denique per maria, ac monteis, fluviosque rapaceis, Frundiferasque domos avium, camposque Virenteis, omnibus incutiens blandum per pectora amorem, Effieis, ut cupide generatim saecla propagent. Quae quoniam rerum naturam sola gubernas,
e sine te quicquam dias in luminis oras
17쪽
L I B. I. 24. Exoritur, neque fit laetum, neque amabile quicquam; Te sociam studeo scribundis versibus esse,
Quos ego de rerum natura pangere conor .
Μemmiadae nostro: quem tu, Dea, tempore in omni omnibus ornatum voluisti excellere rebus. o magis aeternum da dictis, Diva, leporem: Essice ut interea fera moenera militiai Per maria ac terras onineis sepita quiescant. Mam tu sela potes tranquilla hace iuvare Mortaleis, quoniam belli fera moenera Mavors Armipotens regit, in gremium qui saepe tuum se Reiicit, aeterno devinctus volnere amoris; Atque ita suspiciens tereti cervice reposta Pascit amore avidos inhians in te, Dea. visis: Eque tuo pendet resupini spiritus ore. Hunc tu, Diva, tuo recubantem corpore sancto Circumfusa super, suaveis ex ore loquelas Funde, petens placidam Romanis, incluta, pacem. Nam neque nos age e hoc patriai tempore iniquo Possumus aequo animo: neque inmml clara propag. Talibus in rebus communi deesse muti. Quod superest, vacuas aureis mihi Μemmiada, et te
Semotum a curis adhibe veram ad rationem.
Nec mea dona tibi studio disposta fideli, Intellecta prius quam sint, contempta relinquaS. Nam tibi de summa coeli ratione, deumque, Disserere incipiam, et rerum primordia pandam;
de omneis natura creet res, auctet, alatque: Quove eadem rursum' natura perempta resilvat: Quae nos materiem, et genitalia corpora rebus Reddunda in ratione vocare, et semina rerum
Appellare suemus, et haec eadem usurpare Corpora prima, quod ex illis sunt omnia primis omnis enim per se Divum natura necesse est Immortali aevo summa cum pace fruatur,
Semota ab nostris rebus, seiunctaque lango;
18쪽
Nam privata dolore onini, privata periclis. Ipsa sitis pollens opibus, nihil indiga nostri,
Nec bene promeritis capitur, nec tangitur ira. Humana ante oculos foede eum vita jaceret In terris oppressa gravi sissi relligione, Quae caput a coeli regionibus ostendebat, Horribili super aspectu mortalibus instans; Primum Graiis homo mortaleis tollere contra , Est oculos ausis, primusque obsistere contra: Quem nee fama Destin, nec fulmina, nee minitanti Μurmure compressit coelum, sed eo magis acrem Virtutem irritat animi, eonfiingere ut arcta Naturae primus portarum claustra cupiret. Ergo vivida vis animi pervicit, et extra Processit Ionge flammantia moenia mundi; Atque omne immensam peragravit mente animoque e 'Unde refert nobis victor quid possit oriri, Quid nequeat; finita potestas denique quoique
Quanam sit ratione, atque alte terminus haerens.
Quare relligio pedibus labiecta vicissim
obteritur, nos exaequat victoria coelo. Illud in his rebus vereor, ne forte rearis Impia te rationis inire elementa, viamque
Endogredi sceleris; quod contra, saepius olim Relligio peperit scelerosa atque impia facta. Aulide quo pacto Trivia virginis aram Iphianassar turparunt sanguine foede
Ductores Danai im, delem, prima virorum. Cui simul infula virgineos circumdata comptus Ex utraque pati malarum parte profusa est, Et moestum simul ante aras adstare parentem Sensit, et hune propter ferrum celare ministros; Aspectuque sto lacrymas efiundere civeis rΜuta metu terram genibus simmissa petebat a Nec miserae prodesse in tali tempore quibat, quod patrio princeps donarat nomine regem.
19쪽
Deducta est, non ut, selenni more sacrorum . t , Perfecto, posset claro comitari Hymenaeo 2 . . .
Sed casta inceste nubendi tempore in ipse i
Hostia concideret mactatu moesta parentis, Exitus ut classi felix. faustusque daretur. , Tantum relligio potuit suadere malorum . .utem et a nobis iam quovis tempore vatum
Terriloquis viinus dictis desciscere quaeres 'Quippe etenim quam multa tibi iam fingere possiim
Somnia, quae vitae rationes vertere possint, Fortunasque tuas omneis turbare timore t Et merito: nam si certam finem esse viderent Aerumnarum homines, aliqua ratione Valerent . Relligionibus, atque minis obsistere Uatum 2 . 3 Nunc ratio nulla est restandi, nulla faculias, . Aeternas quoniam poenas in morte timendum. Ignoratur enim quae sit natura animai, . l.
Nata sit, an, contra, nascentibus insinuetur, Et simul intereat nobiscum morte dirempta, An tenebras Orci visiat, vastasque lacunas. An pecudes alias divinitus insinuet se, nius ut noster cecinit, qui primus amoeno Detulit ex Helicone perenni fronde coronam, Per genteis Italas hominum quae clara Clueret. Etsi praeterea tamen esse Acherusia templa
Ennius aeternis exponit versibus, edens: Quo neque permanent animae, neque corpora nostra;
Sed quaedam simulacra modis pallentia miris:
Unde sibi exortam semper-mretitis Homeri .. h. Commemorat speciem, lacrumas et fundere salsas Coepisse, et rerum naturam expandere dictis.
Quapropter bene, cum, superis de rebus habenda Nobis est ratio, solis lunaeque meatus Qua fiant ratione ; et qua vi quaeq- genantur In terris: tum, cum primis, ratione sagaci
20쪽
Iride anima atque animi constet natura. Videndum; Et quae res nobis vigilantibus obvia menteisaeerrificet, morbo affectis, λmnoque sepultis. Cernere uti videamur eos, audireque coram. Morte obita quorum tellus amplectitur ossa. Nec me animi fallit, Graiorum obstu a reperta Diffieile inlustrare Latinis versibus esse, Multa novis verbis praesertim cum sit agendum, Propter egestatem linguae, et rerum novitatem; Sed tua me virtus tamen, et sperata voluptas Suavis amicitiae, quemvis perferre laborem Suadet, et inducit nocteis vigilare seren s. Quaerentem dictis quibus, et quo carmine demum Clara tuae possim praepandere lumina menti, Res quibus occultas penitus convisere possis. Hunc igitur terrorem animi, tenebrasque necesse est Non radii solis, neque lucida tela diei Discutiant, sed naturae species, ratioque rPrincipium hinc cujus nobis exordia sumet e Nullam rem e nihilo gigni divinitus tmquam. Quippe ita formido mortaleis continet omneis, Quod multa in terris fieri, coeloque tuentur, Quorum operum causas nulla ratione videre Possunt, ac fier divino numine rentur.
Quas ob res, ubi viderimus, nil posse creari De nihilo, tum, quod sequimur, jam remus inde Perspiciemus, ut unde queat res quaeque creari, i Et quo quaeque modo fiant opera sine Divum. l Nam si de nihilo fierent. ex omnibus rebus omne genus nasti posset; nil semine egeret: E mare primum homines, e terra posset oriri
Squammigerum genus, et volucres; erumpere eoelo . Armenta, atque aliae pecudes: genus omne ferarum Incerto partu culta, ac deserta teneret:
Nee fructus iidem arboribus constare sisterent, Sed mutarentur: ferre omnes omnia possent.