장음표시 사용
41쪽
sed Prusines largitionum humentan F e. 23 '
Gracchanas largitiones durasse veri est simile; c. GRACCHUS vero hac lege sua sertasse ad tribunos plebis eandem curam reuocauit, cum is tribunus plebis legem rogaret, et ipse praesuisse annonae, aut saltem distributioni adfuisse videtur; idque colligerem ex CICERONIS verbis Tuscia IV Pyb' ille frugi semper contra legem frumentariam dixerat. 'Is lege lata consularis ad frumentum accipiendum vene rat. Animaduerterat Gracchus in concione Pisonem
flantem. Quaerit audiente Populo R. qui sibi conseccum ea sege frumentum petat, quam dissuaserat. Nolim, inquit, mea bona, Gracche, tibi viritim diuidere liceati Sta I sucier, partem petam.
i Quibus frumentum di tribuebatur est
numerus frument antium. Si PLUTARcΗΙ locum cum Liviano conserimus, haec comparatio nos credere facit, C. GRA-ci uti nonnisi tenuioribus et pauperibus ciuibus. per legem suam frumentum distribui voluisse, e ceptis ditioribus ac ceterarum, classium, quam proletariorum, censis. Imo nobiles, et magistratibus iunctos accepisse stumentum ex Ciceroniano loco TuscuI. IV ex PISONIS exemplo diuinarer. . Posterioribus temporibus etiam Senatores, libertini 'accipiabant, non peregrini, nisi prius ciuitate donati suissent. Neque ego negare possum Gr chum numerum certum stumentantium descripsisse,
42쪽
Vt potius hoc crederem, ne tam indefinita fieret distributio. l
Gyantitas frumenti. Atque id quidem, quod distribuebatur, menstruum erat, singulis mensibus distribuendum, in
quo omnes auctores consentire credo. Clarius testimonio APPIANI habere non possumuS, qui scribit εμ πιννον α ίσπι-των δημοτων 'agro των κοινων κρημάτων. Frumentum . mensruum
publica pecunia coemtum siritim populo confinisse. Etiamsi deficerent illo rum testimonia, quia Vetur state laborant omnia, ex largitionum modo subs quenti uin temporum id tamen colligendum esset, ubi omnes distributiones menstruae erant; nec vl lum ego inueni locum, unde suspicari possem, iidem ,- quod . recentioribus temporibus hac in re Obtinuit, olim secus fuisse. Quantitas vero stu-
menti & modus, secundum legem Gracchanam distribui soliti, qui* fuerit, a me determinari ne- . quit, licet credam, G RACCHUM primum de hisce rogasse. Argumento tamen quodam utar, quod alii videant, num sufficiat. Scimus enim per legem .Terentiam, de qua insta, repetitam esse le-i gem hanc Semproniam, illamque nobis asseruatam ' esse per concionem MACRI ad plebem, apud SA' LUSTIUM Lib. III. p. 'D. H. i habitam; qui cum largitionem a Senatu tum temporis factam
43쪽
V lassitudines largkionum frumentari Fc. 2s
extenuaret, flentio praeteriit, largiorem fuisse GRACCηUM, quam patres; quod si fuisset tribunus ille, certissime credo, MACRUM hoc contra patrum largitionem vilem adduxisse, cum exilitate huius largitionis impotentiaque patrum in studium tribuniciae potestatis exardesceret.' Parem igitur suisse Terentiae et Gracchanae legis modum, hoc est, quinos modioo fuisse videtur, cum patres ad deliniendam plebem non minus largiri poterant. quam tribunus, nec plus largiri opus illis erat, si modo lex Gracchana ad plebis voluntatem restaurata fuisset. Ego argumentum hocce probare non possum, qdia omnem suam vim amittit, quod idem Μ Α cRUs Senatum iniuriatur ob exiguam menstrui quantitatem, quum inquit, qua tamen quinis modiis libertatem omnium ae=mmuere. illudque menstruum cum alimentis carceris comparati
, Frumenti pretium. De pretii vilitate extat LIU 1 I locus, semissibus nempe ae trientibus, sne dubio in singulos modios aestimati, quod animaduertendum est diligenter, ne quem sorte inducant, qui semis aeris ac trientibus frumentum datum in modios affirment, aut qui pretium fuisse tradunt, senos aeris trientes, id est, binos asses, corrupta secuti P Α ΕDI ANI eXem .plaria in Pisonianam: aut qui fiumentum distributum putant plebi urbanae modo semissibus, modo Bue tressibus
44쪽
tressibus, duplici errore, in quo fuit CHA PHANNUS apud PE ARCIUM ad Cic. OPP. IL c. XXL qui corrigit sem se asse triente, interpretaturque ' de vi iasimo pretio. Nam et ex uno duo faciunt pretia, et ex trientibus tresses, id est, ex tertia assis parte' tres asses; cum reuera frumentum ne asse quidem venierit, sed semisse ac triente, id est, dextante,
seu mauis apertius. decem e duodecim alis partibus. Quid autem caussae esse dicemus, cur Veteres auctores semissis ac trientis nomina usurpare, quam d tantis maluerint, cum tamen idem una hac vocoe smificetur, quod illis duabus 8 dicerem repetita a veterum consuetudine, qui cum aere graui uterentur, et XII. alis, vel quod idem erat, librae. partes haberent; sex autem pondera, fiam, sextantem, quadrantem, trientem, semissem, ac libram; cum igitur decem erant unciae expendendae. semissem ac trientem coniiciebant in lancem. GRACCHUS autem respuisse videtur partes assis minutiores , et lege sua frumenti pretium in modios non certam solum pecuniae summam suisse, verum etiam certum nummi genus, semisses nimirum ac trientes cum dextante non cuderontur. . H.
Ex quibusnam prouinciis tantam stumenti copiam c. GRACCHUS desumserit, certo dici ne- quit;
45쪽
quit; nec ego deprehendo in eam rem testimonia, ut inde commossear ad credendum, GRACCHUM retinuisse frumentarias prouinciaS VetereS, . Et
riam, Asticam et Siciliam. Plures posterioribus, potissimum Imperatorum temporibus, accessisse infra docebimuS.
Vici studines legis Semproniae. Multis diuersisque ' vicissitudinibus subjecta
fuit Gracchana lex, usque ad SYLLAE tempora, nunc abrogata, nunc restaurata: Is enim perniciem fecit omnibus legibus tribunitiis, ita, ut ne umbra quidem legum antiquarum tribuniciaeque potestatis remaneret. Non igitur diu obtinuit Gracchana rogatio, ut fere diuinarer, cum eius intersectione quoque cessasse. Postea nonnumquam eo elaboratum fuisse a plebeiis magistratibus, ut plebi salutaris lex restauretur, colligendum esse puto ex PLUTARcΗO in vita Marii. Vtrum haec prima mutatio suerit, vix credo, cum tam pem ciosa patriciis, pIebeiis vero exoptatissima fuit lex ista, ut potius arbitrarer, iam plures contigisse, quarum tamen memoria extat nulla.. Scripsit nempe ille auctor; εισΦεροφώνου σίτου
σας &c. Rogatione promulgata de frumento ciuil- diuidendo eum vehementissime intercessisset, peruis speique. ne ferreturi Cum autem sub C. ΜARII tribunatu' . promulin
46쪽
et 8 ' , Coput. IL promulgatam eandem accepimus, hicque munus iniit a. U. DCXXXIII. et continuauit in annum' 'DCXXXlV. circa licisce annos id sine dubio contigit. Atque unus ille PLUTARCHUS testis est, nec adiuuat LIUIUS, in cuius Epitomis hoc, ut alia
digna cognitu, praetermissum. Nihil ergo est, quod addere possinius.
Fragmentum antiquae legis frumentariae. Legem frumentariam antiquam tabula aerea seruauit, Mith. MAITTA IRΕ in separato libello edisdit, Franci Caro CONRADI explicauit, illustrauitque in Parergis pag. 332. Prima inscriptio graeca in altera tabulae parte, fines agri, Baccho ab Heracleensibus consecrati, reconset, altera latina duo capita habet, de recensu populi frumentationis causa agendo, et de cura viarum in Urbe muniendarum, Aedilibus commissa. Eas tantum
modo legis paginas describamus, quae frumentandi caui, scripta sunt, et ita leguntur. '
47쪽
mcissitudines largitionum frumentar. m. 29 i
De auctore et anno huius legis nihil certi, habere possumus praeter id, quod post Semproniam lata sit, cum id ex indole frumentationis. eius temporis non dubie colligi debeat. Vtrum potius ab ipso C. Sempronio Gracholata fuerit credere posses, si ex collatione secundae et primae legis partis colligeres, cum PLUTAM CHUS quoque in Granis p. 336. refert, eundem leges rogasse de viis muniendis atque in hoc ope re perficiendo non minorem collocasse curam, 'quam impensam, dum ornatum cum utilitate con- iungere studeret. Ιmo aetati huic ver ipse scripturae et sermonis habitum respondere credit CONRADI, et ex comparatione cum legis Τhoriae
fragmentis, a Sigonio de Ant. Jur. Ital. Lib. II. c. a. editis apparere. Neque ego contrarius huic opinioni esse possum, licet' g. XLVIII. affirmem, Caesari demum temporibus recensus modum de- , finitum esse, cum bene sciam, quam variis vicissitudinibus leges Gracchanae obnoxiae fuerint, quo tannis sere abolitae, et iterum restauratae. Initium
48쪽
itaque publicae professionis atque recensus secisse videtur Gracchus, Caesar restaurasse.
- ' Lex Apuleia. . Ad aliam igitur pergamus rogationem, quam ferre conatus est L. APULEIUS SATURNINUS a. U. DCLIR. Eius serendae occasio erat teste cIC MRONE In oratione pro Sextio et de Haru p. responyis, quod SATURNINUS antea a Senatu ignominia adfectus esset, cum in annonae caritate Quaestor Ostiensis a sua frumentaria procuratione amotuS, . eique rei M. SCAURUS praesectus erat, quam de tendam arbitratus forte est, per frumentariam hanc rogationem. Maxime vero ei se opposuit Quaestor urbanus CAEPIO, qui Senatum docuit, aerarium tantam ferre non posse largitionem, uti est. apud CICERO ΝΕΜ ad Herem. I. c. XII. Vnde commoti sunt quidam, ut crederent, non perlatam esse hanc legem; sed ego quidem arbitror; non sufficere eam rationem, quod sese opposuerit. CAEPIO: quam multae enim perlatae sunt leges, quae ex maximis dissidiis et contentionibus extrahebantur. Neque etiam dubium exinde moueri poterit, quod cICERO unicus in eam rem testis sit, i et in exemplis tantum retulerit; nonne enim Con- stat, scriptorem exempla ex historiis haurire sol tum esse8 neque etiam unicus est, sed non leuiter
illi suffragatur FLOR Us Lib. III. c. XVI. quippe qui
49쪽
nissitudines largitionum frumentar. in. 3I
testatum reliquit, Saturninum Gracchanas leges asseruise, et iterum rogandis Gracchorum legibus ve- hementer incubuisse. ipse quoque C IcERO non semel in factam SATURNINI rogationem testis est, cum in Lib. II. de Legib. cap. VI. iterum eius memoriam inter alias Saturninianas leges asseruauit.
Lex Liuia. Per integros nouem annoS frumentariae causae, aut fere neglectae erant, aut memoria nulla
nobis relicta est; quod posterius credere malim. FLOR Us Epit. LXXI. auctor nobis est, M. LIVIUMDgusUM tribunatu suscepto pro auctoritate Sena- , tus, ut plebem in partes Optimatium adducereta. U. DCLXII. Semproniam frumentationem reuocasse; eaque vere delata est, licet dubitent qui-idam, si . modo inspiciant E i. LXXI. ubi sic habe
tur: M. Livius Drusus trib. plib. st maioribus viribus senatus causam susceptam tueretur, socios et Resicos populos, spe ciuitatis Romamae sollicitauit: usque adnisam tibus per vim legibus Agrariis frumentariisque latis iudiciariam quoque pertus t. FLORUS Lib. III. c. XVII. CICERO in indice legum Lib. II. de Legib. e. VLA SCO NI Us in Cornelianam. Inuiso Senatui facto DRUSO, velut belli socialis auctore, quoniata fides sociis data non seruata fuerat, domique occiso.
Gracchana restauratio euanuit. Abrogabatur enim eodem, quo DRUSUS interiectus, amo a PHILIP
50쪽
Po consule, quem pro tali lactb tribunitius viator . faucibus apprehensum non ante dimiserat, quam sanguis in ora atque in oculos redundaret; immo et sere in perpetuum abrogata est, per bella ciuialia innumera, quae sociale istud exceperunt, tamque populum romanum eXercuerunt, ut ne injecta quidem suerit a tribunis mentio ullius largitionis. .
, Da disrib ut oribus, frument antibus, modo frumenti et pretio.
Cetera, quae de . distributoribus, de numero frumentantium, de modo frumenti, atque depretio ad L. Gracchanam diximus, ea omnia re tenta esse ab APPULEIO et DRUSO, nullus dubito, imo nec magis a veritate recedit, quam certum est, legem Semproniam eos reuocare conatos esse.
Syllana abrogatio legum frumentariarum. Non multo post, quicquid auctoritatis erat tribunis et in ferendis legibus potestatis, ademit SYLLA; extinctaeque sunt turbarum et seditionum laces, quae tamen a. U. DCLXXV. quum obiret, reuiuixere, cum plebs tribunitiae potestatis restitutionem vehementer exposcereti Quae res permultos annos stustra iactata erat, consulibus strenue tuentibus Mium, quo acta SYLLAE confirmabantur, contra plebe summa vi pugnante, ne spoliata