장음표시 사용
101쪽
videt. Et quomodo , accurata morbi diagnosi destituti, iustam morbo αρ delam faciamus 2
Animadversiones in symptomata fracturas vertebrarum subsequentia.
In Juvene viginti annorum poli gravem lapsum in dorsum, ea, quae
sequuntur, symptomata observaVi. AEger neque pedibus insistere, neque artu SinferioreS movere poterat. Femur ad femur adductum protinus eXtrorsum
recidebat. Sensilitas dextri femoris , prima a lapsu hora, omnis deleta. Quadraginta quatuor a laesione horis calor in dextro femore exstinctus , in sinistro imminutus. Scrotum laXum & pendulum. A primo lassionis momento lotii S alvi supressio. Urina , parca tantum copia cathetere , & Versus Vitae finem ad unicam dimidiam tantum educta. Clysterum & purgantium per sex die Snulla in canalem intestinorum potestas. Regio hypogastrica ob vesicam scilicet urina distentam intumens. Quinta morbi die ingens CedematosuS tumor artus inferiores, imprimis femur deXtrum, & nates quoque, dextri praesertim lateris, occupans. Repente alvus solvebatur; dejectiones copiosae, --tidae, involuntariae, aegro tamen sibi conscio. Septima morbi die protinus spha celus nates absque dolore exedens; hinc pars exterioris superficiei ossis ilium S sacri, tres intra dies, prorsus denudata. Infuso arnicae propinato,& emplastro vesicante lumbis in utroque latere imposito, septimo die calor& sensilitas in extermitatibus inferioribus aliquo modo rediit, Cedem a paulisper subsedit, atque motrix etiam facultas rediisse videbatur. Octava primum die aeger de vehementi thoracis dolore in deXtro latere conquerebatur, ad mortem usque continuo. Pulsiis constanter idem, post lapsum & ad vitae finem usque parvus S rarus. Decima die meteorismus. Duodecima post laesionem mor S. - Secto cndavere corpus primae vertebrae lumborum ita compressum reperi, ut superior ambitus eminens ALBINI unica tantum linea ab inferiori ambitu distaret, ita quidem, ut decurrens ad latus corpori S Vertebrae nervuS sympathicus magnus inter utrumque ambitum coarctaretur. Corpus autem Vertebrae ab anteriori facie ad posteriorem versus adeo intro trusum
102쪽
sum erat, ut .in posteriori facie eminentia quaedam, caVum vertebrarum angustans atque medullam spinalem comprimens, enasceretur. Dextri insuper processus transversi primae & secundae vertebrae lumborum fracti erant; hanc ob rem ab impulsis fractorum processuum extremitatibus prima S etiam secunda ansa communicationis nervorum lumbalium ex situ naturali protrudebantur. Extravasatus sanguis in hac regione abdominis pauxillulus. Ventriculus &intestina mirum in modum eX pansa, ita ut illorum diameter naturalem magni tudinem alterum tantum cXcederet. Membranae ventriculi & in te stanorum adeo quasi decompositae , ut tunicae intestinorum tenuium VolVam duarum , illae autem crassor u na volvam trium linearum exhiberent. Totus tribus in testinatis aere distentus, nullo autem modo inflammatus. Hepar & lien insolitae magnitudinis , sanguine grumoso luxgebant. Vesicula fellea ingenti magnitudine & volvulosa membranarum crassite; tamen flaccida & pauca bile repleta. Glandulae lymphaticae abdominis & extremitatum inferiorum tumentes & turis gentes. Renes tumidi, S diametri pollicaris ureteres. Vesica urinaria fac-cida , duas circiter uncias lotii continens, in tantum tamen volvulosum volumen distenta, ut in regionem v Sque umbilicalem ascenderet. Paries anterior S posterior sibi mutuo incumbentes, levis inflammatio in facie vesicae ante-
riori. Uracliti S impervius. - Thorax plane illa sus - Encephalos incolumis. - Quicunque ad anatomicam nostri commentarii partem respicit, isti symptomata ad causas suas reducere, & statum praeternatura lena viscerum non explicare non potest. Extispicium docuit, & medullam spinalem ab intropressa posteriori superficie corpori S primae vertebrete lumborum compressam, di nervum sympathicum magnum coarctatum, S primam secundamque ansam communicationis intrusam fuisse, & laesam: inde suppressa penitus vis ner-vea omnium illarum partium, quae truncos & ramos nerveos a lumba libu S atque sacratibus nanci scuntur; inde impedita etiam act io nervorum in dissatis, quae energiam nerveam partim nerVO sympathico magno debent, corporis partibus. Et nervi lumbates, S sacrates, & nervus sympathicus magnus omnium primo afficiebantur. Ex ii S, quae respectu in dullae spinalis f. VII. &S. s. sequentibus) de origine & decursu nervorum spinalium dicta sunt, ratio
patet, cur extremitates inferiore S in utroque latere mox motum amiserint,
di sensum, cur pedetentim calor animalis exstingueretur, unde illud ingens
103쪽
artuum Cedema, illaque in natibus sine ullo doloris sensu corruptio sphaee-losa. Compressio primae & secundae ansae communicationis, a fractis processu-bus transversis de X teri lateris orta. praeprimis causa fuit, cur deXtrum femur universim magis affectum, cur cuncta symptomata in dextro latere vehementiora fuerint. NoscimuS a posteriori . ut aiunt, materiae nerveae Vim in systema vasorum & sanguinis circuitum : quam ob reni natura sapienter instituit, ut nerVi perpetuo prope arterias decurrant, & maximi pleXus nervorum in vicinia arteriarum abdominis formentur. Noscimus insuper, quam arcte nervus sympathicus minor, seu splanchnicus, a quo omneS ple XuS ner Vorum abdominis pluS minu SVe participant, cum nervo sympathico magno cohaereat; constat porro, plexum hypogastricum maxima ex parte a nervo sympathico magno formari, & hunc ipsum tanto imperio praeditum nervum tot nerVOS
accessorios uti f. s. IX. X. XI. XIL demonstravimus) a nervis lumbalibus nancisci. Ex his omnibus facile intelligitur, cur omnia viscera abdomini Si praecipue autem vesica urinaria, paralysi affecta: cur sensim intra spatium duodecim dierum omnis tonus amissus, omnis functio emortua; cur omni S fere fibra, cur quaevis pene lamella ab altera di scesserit. Nervi nimirum haud amplius debita energia in systema sanguiferum & lymphaticum agebant; hinc languidior pedetentim circulatio; imminutus calor animalis ; secretiones &excretioneS rariores , aut omnino suppressae. - Colluvies aquosa in abdomine, intumescentes glandulae lymphaticae, & Cedematosus artuum tumor . evidenter demonstrant, quantum Vires systematis lymphatici resorbentes ab incolumi vi nervea dependeant. Quod autem circa finem sensus & calor aliquantum re Viviscerent, atque ipsum etiam ingens Cedem a parum imminueretur , excitanti methodo medendi , Arnicae , & vesicantibus, adscribi debere existimo. - Dolor ille, dextrum thoracem excrucians, & ad mortem usque continuu S, cum neque continente S, neque contentae partes thoracis ullam
laesionem passae fuit, probabilius a laeso nervo sympathico magno explicandus est.
104쪽
XLIV. Animadversiones in paralysin extremitatum a Carie vertebrarum.
. Humanum genus atque ars salutaris nostra cl. Viri S CAΜERON, IEFFRYs,& PoΤΤIo praesens remedium contra paralyses eX tremitatum inferiorum in spinae dorsi incurvatione , in acceptis referunt, ulcera scilicet artificialia in dorso ad utrumque latus processuum spinosorum eXcitata. PoTTIUS , cui indignoscenda hujus morbi natura adhuc plurimum debemus , a carie Vertebrarum , aut potius a causa carici paralysin extremitatum inferiorum induci docet, illaesa tamen medulla spinali; atque afferit, subsequam sensim spinae dorsi incurvationem ejusdem causae, cari ei scilicet, effectum esse, atque hinc cupho sim nec minimam in paralysi artuum inferiorum inducenda potestatem eX serere. Causam autem cari ei miasmati scrofuloso tribuit, & salutares effectus ulcerum artificialium prope sedem morbi excitatorum , suppurationi adscribit. Id autem in PoTΥII observationibus, mea equidem opinione, prorsus singulare est, assici nempe extremitates semper inferior cS, nunquam autem superiores, licet morbus in vertebris dorsi aut colli sedem fixerit. - Integra , & aeque completa differtatio mihi scribenda esset, si quasdam PoΤΤ1I pro politiones de sede, causa, & effectu hujus morbi, de quarum veritate
haud absque ratione dubito , frangere vellem. Equidem non inficior ullum phaenomenon . quod magnuS iste vir in morbi decursu, aut post mortem observavit, neque salutare S medelae effectus, quos propria experientia confirmatos Vidi. Sed phaenomenorum in hoc morbo rationem, S remedii vires alio modo eXplicarem. At primum phaenomena, quorum maXimam partem ipse POTI IUS recenset, ratiocinio subjiciamus. Impotentia extremitate S inferiore S movendi senism oritur, pro uti sensim quoque spina dorsi incurVatur; niusculi robur suum amittunt, & rigescunt spasmodice sic, .ut spasmo tonico membrum assiciatur. Sed antequam id accidit, infantes minii S alacre S sunt, ad levem motum lassitudine laborant, assiduo titubant, crura involuntarie decussant, S ispe repente concidunt; de doloribus crurum con qnerul tur. Quod si collum incurvatur, caput, quod infans sustinere non Valet, ad pectus prolabitur. Si dorsurii sinuatur tu arcus, generaliora symptomata inci-
105쪽
diunt: appetitus prostratus ; tussis sit cca , molesta; respiratio dissicilis; pulsus celer; propensio in atrophiam; oppressionis S doloris senius in ventriculo;
verbo: omnia, quae a laesa organorum digestionis functione oriri solent, symptomata. - Quod si vero dorsum in regione vertebrarum lumborum curvatur, involuntaria alvi & urinae eXcretio sequitur, cuti ex observatione quadam nuperiori quoque constat, quam ceL PERRO una cum raro specimine
pathologico Academiae Iosephinoe transmisit , ascitis tandem & tyna partitis
cum paralysi eXtremitatum inferiorum accedit, & aeger moritur. - Num ullum hic dubium superest, haec symptomata a turbata vi nervea potissimum oriri Θ - Sane non intelligo, quomodo extremitates superiores intactae maneant, si PoΤΤII asser tum, eXtremitates solummodo inferiores semper assici, verum esset. At FORD & PAR KE jam observarunt, modo superiore S & inferiores simul, in hanc paralyseos speciem incidere. Si consideremus, in hoc
morbo substantiam succoso - spongio sani corporum vertebrarum semper ab anteriori parte retrorsum carie tentari, atque superita S incumbentia corpora vertebrarum eadem ratione, qua inferiora destruuntur, descendere : profecto modum, quo cur Vatura oritur, utique perspicimus. Sed medullam spinalem hac curUatura omnino non comprimi, id equidem admodum improbabile videtur. Comparatio enim, quam POTTIUS, ut affertum sirit m demonstret, cum
corpore gibboso instituit, hic non quadrat, cum res in binis his corporibus diversis diversimode se habeat. Etiamsi vero hanc analogiam adaequatam esse concedamus : num medulla spinalis in specu adeo anguloso, inaequali, gibboso haud irritari debet 8 utrum possibile est, quoddam corpuS Velebrarum
prae sertim lumborum, carie ita destrui, ut nervus sympathicus magnu S incolumis remanere possit 8 an generatim tam humida ossis corruptio in hac regione subesse potest, quin vicini nervi ab ichore assiciantur 3 an unquam talis aeger, si certis signis Veram cariem corporum vertebrarum adesse constiterit, sanatus est Θ Anne succoso - spongiosa corpora vertebrarum eodem modo a rachitica aut scro illosa materie intumescere possunt, quo id in
siccioribus minusque spongiosis extremis ossium artuum fieri saepissime ob servamus 8 Si hoc contingere potest: an non lenior, per gradu S increscens, pres sio medullae spinalis & nervi sympathici magni debilitatem extremitatum, &diversa alia symptomata inducere poterit, priuSquam adhuc curvatura spinae
106쪽
dorsi in sensus ruat, praesertim, cum ipse POTTIUS hanc e Xtremitatum debilitatem ante manifestam spinpe dorsi incurVationem Observaverit Z Anne
forsan in hac solum morbi periodo artificialia in dorso ulcera utilitatem prinstant 3 Quomodo enim ab ulcere in dorsi superficie arte facto sanatio cari ei, quae altius sitas vertebras exedit, expectanda 8 QuiSnam animadVertit, ulceribus prope sedem cari ei arte alibi excitatis cariem l psam & in alia quacunque parte sanari posse Θ Num quando Vasa lymphatica materiem ossea in carie
dissolutam, una cum materia morbosa & resorbent, & in ulcera haec artificialia recta transmittunt, evacuam 3 an non Vasa lymphatica in vicinia vertebrarum alium prorsu S, quantum jam scimus, decursum habent 8 - In hi S pluribus omissis quaestionibus, qua S hic adhuc mo Vere potuissem, mea contra Po1TII de sede, effectu , dc curatione hujus morbi sententi am, dubia continentur. Quidquid de hac re intelligo, huc redit. Ι) Materia soro fui losa aut rachitica, aut aliuS humor morbosuS , in infantibus praecipue, ac in adultis etiam , praegressa praesertim extrinsecuS admota violentia, ad corpora vertebrarum deponi potest, unde illorum & intumescentia, & caries, S destructio , & vera denique curvatura in regione Violata spinae dorsi. IIJ Impotentia , e Xtremitate S aut superiores, aut inferiore S, aut utra Sque movendi, sensim oborta . regioni laesarum Vertebrarum, & rationi, qua laesae sunt, exacte semper respondet. IIIJ IIaec impotentia una cum supra memorata symdrome symptomatum partim a compressione, partim ab irritatione medullae
spinalis & nervorum spinalium inducitur ; unde debilitas, atrophia
cum statu spa Smodico. - Vim autem nerveam potissimum assici, ex sede& effectibus morbi elucescit. Attamen salutares ulcerum artificialium effectus a poteriori ex immediata potius illorum in materiam nerVeam prope originem actione, quam e X suppuratiori e solum e X plicandos esse censeo. Quod si enim phaenomena, in memorato θ. XLIII. casu , post fracturam corporiS Vertebrarum lumbalium S duorum processuum tranSVersorum ObserVata, cum
symptomatibus in paralysi, de qua hic serino est, subsequentibus comparemus, magna jam inter utraque similitudo apparet. At sit ad ne urologiam, praeserti ni ad nervi sympathici magni formationem, respiciamus, & ad vastum illius cum nervi S abdominis commercium; porro si originis rationem plexus brachialis ex nervis cervicalibus dorsalibusque, di plexus nostri lumbalis ex
107쪽
nervis lumbalibus, & ischia dici ex nervis sacratibus haud oblivisca imur, sin u-que consideremuS , nervum sympathicum magnum omnibuS hisce nervorum paribu S ope nervorum accessoriorum non tantum mediate, sed immediate
conjungi: facile, uti ego quidem existimo, intelligitur , seu ab intumescentia, seu a carie, seu a destructione alia quacunque corporum Vertebrarum non tantum colli, Viscerumque pectoris & abdominis D n ctio nes turbari, sed& paralyses extremitatum inferiorum superiorumque pro re nata sequi debere. Ex observationibus clinicis constat, in foemini S hystericis spepe tremorem Urigorem pedum oriri, si intestina ab aeribus sordibusque, praecipue in regione plexus me seraici inferioris irritantur, etiamsi stimulta S per remotiores ibi hirculos nervi sympathici magni mediate tantum ad nerVOS lumbates propa oetur & ad sacrates nerVos. Experientia quoque docet, in colica pictonum perfectas paralyses cum subsequa extremitatum superiorum inferiorumque atrophia oriri, licet aeque materies nerVea in longiori a medulla spinali distan tia, in plexubus scilicet nervorum abdominis, assiciatur: quanto clarius nunc intelligitur, paralysin artuum inductam a quadam materia in Orbifica, quae ad corpora ipsa Vertebrarum prope originem nervorum spinalium, prope que decursum trunci sympathici magni deponitur, rapi diu S oriri, e videnti oribus syniplomatibus stipari, ac inde functioneS omnium Viscerum plus minusve laedi debere, prouti truncus nimirum princeps nervi sympathici magni, sive in colli, sive in dorsi, sive in lumborum regione plus minusve assicitur. Ex his igitur observationibus mihi persuasum habeo, ab ulceribus, in utroque latere processuum spinosorum, regioni laesae eX adVerso, caustico excitatis , salutares effectus exspectari tunc utique posse: si causa morbifica materies rachitica aut scrotalos ab insignem nondum destructionem indu Xerit ; li caries adhuc aut nulla, aut inchoans saltem; si succos O- spongiosa corpora vertebrarum materia morbifica quasi tantum turgeant; sane non item tunc, si malum profundiores jam egerit radices. Sed an sola suppuratio salutares hos effectus producat, valde dubito, & quidem ob rationes supra allegatas. Stimulus enim ulcerum artificialium per proximo S ner Vos immediate in medullam spinalem originemque nervorum agens, profecto plus ad medelam confert, quam mera plaga pure stilla ias; praeprimis cum incertum adhuc sit. in non aeque boni ac pravi humores, sic bona mixta mali S, effundantur
108쪽
dum natura humores haud ipsam et cotaVit. EXplicando huic stimulo paragraphus octavus inservit, in quo Origo & decursus truncorum nerveorum posteriorum sat fuse eXponuntur. Plures rami prope processus spinosos recta incute terminantur , in eo ipso itaque loco, ubi ulcera arte eYcitantur. Truncus huius nervi orditur solitarius moX sub ganglio spinali nervorum lumbalium. Et profecto non datur stim tutis artificialis, qui, per radices posteriores nervorum spinalium in medullam spinalem agendo, breviori via transmitti potest, cum & alioqui ganglia propagationi impressionum, uti nunc constat, haud obstent. Accedit, radices & anticas S posticas nervorum lumbalium sub gangliis in fasciculum communem concatenari, atque ex facie anteriori ramulo S ad nervum sympathicum magnum accessorios diffundi id. f. 9. IO. II. Ia . . Atque inde nerVum sympathicum magnum stimuli ulcerum participem fieri, inficias nullus ibit anatomicus, ita quidem, ut si quis thesin ytimulum ad medullam spinalem propagari, etiam frangeret sane omne 5 tamen e fasciculo communi infra ganglion enati tam nervi simpliciores , quam ipse plexus lumbalis & sacratis , hujus stimuli vim aeque perciperent, ac remotioreS plexus ner Vorum abdominis. Id genus nervi in collo ac dorso quoque a nervi S spinalibus retrorsum in cutem migrat. Stimulus itaque artificialis pro re nata aut in collo, aut in dorso, aut in lumbis ope ulcerum ita admotus , ut recta via in Originem nervorum spinalium re agat, solus ad resuscitandam vim nerveam sufficere videtur. Omnes sequelae hujus morbi, uti supra memoravimuS, aut ab imminuta, aut a suppressa energia nervea oriuntur; hinc omnes functiones oeconomiae animali S plus minia Sue a nervis medullae spinalis, & ab illorum energia pendentes utique debent quiescere. Attamen haud improbabile videtur, dari primitivos & consecuti- uos hujus stimuli effectus : illae nimirum partes, quae nervos recta a medulla spinali obtinent, e. g. artus & inferiores & superiores , citius efficaciusque salubres stimuli Vires eXperiuntur, tardius contra illae, quae cum nerVlS spinalibus ope nonnullorum ramorum anastomoticorum & quidem nervi sympathici magni intercessione commercium longinquius habent, uti e . g. Viscera thoracis & abdominis. Hinc etiam PoΤTIUS omnium primus ObservaVit, paralysin eXtremitatum inferiorum quandoque imminutam , imo etiam sanatam fuisse, reliqua tamen syndrome symptomatum, morboque ipso in eodem statu super
109쪽
superstite. Ulceribus enim cicatrice obductis, paralysis redibat. Sed cicatrice
refricata, nOVisque ulceribus, etiam aegro jam sanato, per aliquod temporis spatium manantibus, sanitas perstitit. - Dependet itaque a consecuti vis stimuli effectibus perennitas salutis. Quamvis enim stimulus artificialis , utpote ope ramulorum tantum anastomoticorum, per nervum sympathicum magnum in viscera pectoris & abdominis mediate atque seritis agat, exserit tamen eo certius salutares suos effectus; quid i quod vero simillimum est, diuturnam applicati hujus per larga ulcera stimuli actionem requiri, ut vis nervea
prope originem iterum iter timque excitetur, sic ut omnes ab illa pendentes Variae variorum Viscerum functione S cum duratione quadam eXpediantur. Etenim omnium primo atonia & viscerum pectoris abdominisque & vasorum sanguiferorum S lymphaticorum tolli debet, antequam ille salutaris naturae mO-tUS , quo omne S ex atonia illarum partium oriundae sequelae , omniaque inde nata symptomata radicitus sanantur, locum habere possit. Restituto enim tantum, eXcitata nerUOrum energia violatorum digestioni, chylificationi , dc sanguificationi famulantium organorum robore, vividiori sanguinis circuitu,
calore animali iusto gradu latiusque diffuso, atque expeditis ubique Organorum excernentium, & systematis lymphatici functionibus, materiam rachiticam aut scrofulosa ni tandem subigi posse, facile intelligimus. Atque inde etiam intelligi potest, quomodo cum paralysi reliqua quoque symptomata cedant; quomodo di materies in corpora Vertebrarum deposita, illa distendens , imo corrodens , & corrosa solutaque substantia ossea absque manifesta ex foliatione
per vasa lymphatica in communem humorum massam deferatur, atque ex illa per Varia colatoria denuo CX corpore eliminetur. Hacce ratione suppuratio horum ulcerum utique noUa Via est, ad evacuandas eo citius nociva S materias arte parata. Id quoque nunc intelligo, quomodo proserpenti Vertebrarum cariet limites ponendi sint, quomodo nova materia ossea produci possit, Quae vacuum spatium non tantum implet, sed & subinde duo corpora vertebrarum ita invicem ferruminat, ut sanatione etiam ad finem perducta per totum vitae tempus curvatura spinae dorsi superstes sit. Intelligo tandem, quomodo tunc demum redeunS paralysi S haud amplius metuenda sit, cum morbus diuturna stimuli actione radicitus sanatus fuerit. - An non durante ulcerum artificialium actione motus subinde libriles observantur Z - An noni aegro
110쪽
aagro sanato& viribus fere restitutis , febris quaedam depuratoria oritur 3 Dute profecto quaestiones, quae solertiori observatione decursus hujus morbi
discutiendae sunt , cum observatoreS hucu Sque nullam de ea re mentionem fecerint. Sertor denique aetas docebit , si forte ejusmodi stimulis ope ulcerum artificialium proxime origini nervorum admoti S, alio S quoque morbos certius persanare liceat. Phoenomena quaedam in hemiplegia, & atrophia extremitatum inferiorum observata recensebo. Forsan symbolum meum confero , ut antiqua etiam verita S saepiuS , quam fieri solet, perpendatur. Id certe nostra aetate desideratur, & opportuno tempore; nonnulli enim audioritati suae nimium fidentes moliuntur nobis persuadere, anatomes studiurninanem prorsu S Otiosorum hominum lusum esse. Si quis, ait GALENUS a) ex
a natome, ad quam Partem descendarit , snguli ner i a medulla binali prodeunt ea , cognoverit, affectas sedes quam facillime invendet; nam crura S manus temere S trusi ra multi medici tota die nocteque calefacientibus remediis perfricant, negligente y locum , ubi Dinalia me Alta vel ne uua aliquis ex illisis egrediens seditur
Perfectam hemiplegiam in milite die 6ta. NOV. 179 o. obortam ch D. ΤROcXENBRODI', chirurgia S primarius legionis pedestris de Thurno emplastro vesicante per eXtensionem spinae dorsi a Vertebris cervicalibus ad os sata crum usque applicato, perfecte sanavit. Motus tu sensus omnis in artubus superioribus inferioribu Sque abolitus erat. Alvus & urina suppressia, ita ut hanc cathetere, illam enematibus educere oporteret. Ex historia morbi mihi oblata constat, omnia remedia nervo S eXcitantia, quorum ingens copia in pharmacopoliis nostris prostat, abunde, sed incassum tentata fuisse. Vesicantia Galem de loc. assest. lib. IV. cap. VII.