장음표시 사용
1081쪽
L I R XVII. ii Z id raginta pedum implentes. Omnia tamen ad nominat clermcatem, aut almirationem comparata. Sed mhil buce sunt propemodi , si ad aedificia Aegyptioru regum coma parentur Namque obeliscus extat in Aegypto, adbtic ce tum uiginti cubitor totaris, uigintiquatuor crassus, sex la, tus: multi etiam alu adhuc extast. Et quamuis colosius
sub quo Amasios regis corpus c ditum sit, longe maius fit,quippe longi ruginem habet pedum centum, quadraginai atria,e quibus sexaginta no sunt a uentre ad capitis uerticem: ipsim v rb caput in ambitu bubet pedes centum duo: quia tamen obelisci ex uno tantum lapide constant, colofibi, ut o p ramides e pluribus: ideo obelisci, o si minores sint , sunt tamen admiratione magis digni. Vbi effossus est tantus lapis, o qua arte excibus, inde uectus, )en una ad libramenti erectius ut in eadem re quatuor mjracusti se offerant. Pyramides verὀ a colossis dissertint, quod colossi formam aliquam referunt, velut Aegyptius sphim gis, inferna parte leo , superiore virgo: pγramides omnes
in acutum tendant. 'ramidum iuxta racmpἴDnrdhue numerus maximus extat, atque incorruptarum, tot iam millibus annorum, atque me vinculis: ctim ea, quae F omae
est C. Se iij, o si plumbo ac ferro suffulta sit, undique m
angulis fatiscat . . Duae omnium in Aegypto praestantissiama: altera minor, sed tota ex basaltetipiti,quod marmos ris Aethiopici genus esst, ferro durius, quum Rhodope mea retrix consitruxisse fertur: reliqua maior,cuius altitudo mitile pedes superat, nam C C L gradibus1icanditur. quorum singuli latitudinem habent ulnae, altitudinem quatuor pesdium cis dimidio . Sed unicuique gradui in angulo tres sol minores adieEii, ut scandi commode possit. inadraa M in imo , binaula s latera C C C x x V passuum commas
1082쪽
ii 18 DE RERUM VARIETATE, nium interuallo distant. Intus caua, foramine ad Septena irronem speritante. Puteus etiam profundus in medio. pyramissis cubiculum er potito lupisse: in cuius medio, se, pulchrum ex nipro marmore positum est. Nonne o illud admirabile, quod Iambitibus iccitat ex Seleuco, Mercursu uiginti millia uolumina scrip sese de principiis rerlim, alaque Luinis ac daemoniacis potestatibus f Maius uero ouod a Menet eo, qui non uiginti naallia , sed trigintaseae mollia, Mercurius Cy quingenta itoli mina de ijdem, Mercurium Trime tali ris legist stura scripsis be commemorat. intacti centum annis uixe, tr inta lex ris, o abortui octingulo die uolumen scripserit: suare ea, de g0pstius uersut prouolumine intellexerim est etiam illud quingenta Fermagnum attamen bi, non uersus,sed uolumina scrin auolui inina runt. Debuerat hoc inter miracula hominis connumera,
scripsit de ri, certum esset: sed cum ex ea schola profluxerit , xerant ptin bi tot fabulae narrantur, huc, ubi leuioris authoritatis rescipiis . narrantur , illam reposui. Existimandum Hi autem quota Graecia quot illa fuerint, peri fecum bibliotheca illa, ouam Caesmendax. far igmbus consumpbit. Et certe etiam si follini carmina totidem fuerint, non uolumina, res tamen mira fuit, facera dotem, regem p fiant , ea a tale tot in uno argumento diauersa inuenere potuisse. L britatE' Memorabiles etiam sunt labyrinthori Istructurae: ati
debis duo erempti adduxisse sufficiat: alterum Herodo.
ti, in Aegxpto: eius uerba sunt: Si quis ex Graecorum nara ratione muros, o operis speciem ratiocinetur, minus conasipiet, quam pro labore, Psismptu huius labyrinthi. Tam .etb Ephes templum est memoratu dignum, o in Samo,
tamen pyramides erant ad narrandum maiores: quar
Ogulae multis ac mainis operibur Gracis aqui parandae sint. Sed eas tib ritubus antecellit. Genim duode, cin
1083쪽
L I Z T R XVII. is mi eius ea, sunt te Ato opertae , portis oppo itis abrinfocusJed ad Aquilonem contigua, totidem ad Ela irum ver, gentes, eodem extrinsectis muro praeclusae. Bifaria furit in eo do: mcdia: unia su terranea, alterasuperiora illis imas lita: utraquc ni mero tria millia ari ingenta . Forum ea illi idem cir sapiriora sunt, ip rudimus, a quae aspexi a
V I, enarramus. Subterranea uerb auditu didici nus: nam
praepol ti Aegyptiorum nolount ullo puEAo illa monstra,ri quod dicerent illics pro h ru esse tum eorum ruum, qui edificari ἱὶ labγrinthi fuere etitores, tum sacrorsim crocss .lorum. Ita de inferioribus adfrcijs fando, cognita referae in rus. Superiora ini aspeχimus, humanis operibus masi ora. Nam egressus per tecta o regressus per aulas diuere icti, infinita me agni ration afficiebunt. Ex aula in consclauia transitur: ex conclauibus in cubicula: e cubiculis, insolaria alia e conclavibus, in alias avias. Horum omnium
lacunar, diemadmodwm parietes, lapideu meli, sculptialibus passim tiris ornatum. Singvlia atilia, maxima ex parte , da gesto lapide albo columnarum ambitu redimi. tae. Angulo quo nitur labγr bur, adharet pyramis quasdraginta passuum: in qua hisculpta grandia animalia , ad quam iter sub terra fit. Et cum talis sit labyrinthus,tas en cn stagnum Myrios, ad quum labyrinthus aedificatus est, plus praebet a mirationis. Reliquum uer ὁ a Plinio fumaptum es id ita se babet: Num o Italicum labyrinthis, dici conuenlat, quem siccit sibi Porsena Hetruriae rex, seu pulcbri causa: bimul, ut externorum regum nanitas, ab Dialit superaretur. Sepultus est sub urbe clusio, in quo loco monimentum reliquit lapide quadrato: fingula latera pe 4-m lata tricenum,alia q&inquagenum: inh; basi quadrata,
tus lubrinthum in xplicabilem: quis si quis improper K
1084쪽
slso DE RERUM VARIETATI, sine glomere lini, exitura inuenire nequeat. Supra id quaadratum, pyramides stant quimp , quatuor in angulis,a ira medio una : in imo lata petam septuagonum qumum, alta centu m quinquagentum: ita fastigiatae, ut in summo orbis Oeneus, Wpetasus unus, omnibus bit impositus, ex quo pen, dent excepta catenis immabula, qua uento agitata long
Aehillis se. Sed o quaedam uetustate nimia adhuc stantia insignia pulelirum. sunt: Gut Achillis sepulchru in Sigeo promontorio Pho.
Protesilai giae, iuxta Troadam: cra Prote lai, qui o ipse ad Troiam sepulcriu, ruit, Laodamiae coniuxfuit, Thessalus natione. Bellonius refert , conjici procul ambo nauigantibus Constantinoapolim, quod sint in tumuἰis: alterum quidem Cupitis G mnesei reliquis Capitis Iargam. Annibalis quos in arce Libysae adbuc manere referunt. Est autem Libyssa urbi Bithyniae, quam nunc Diaci be uocant: diruta solo sed colis licuius muro circumdatus arcem sabet: a ipsa riuitas mas Abrahami ri alluitur. In Ebrom quoφ sepulcba nuncsunt sed tem. sepulchra plis Habinmetanorum circi ducta Abraham, Iacobi, Iacobi se' - quem fratrem Domini uocabant. Ais eo p processit bu . pulchrum. manus fastus ac pompa.
v Μ Μ v Μ negocium esse uidetur,ut rearum inuentarum usum agnoscas. Vsus
uero finis est: o ex fine principia,ex principi s consequuntur aliqua, quae digna sunt ipso fine:ueluti in Geometricis,aὸ id quod latus recto angulo oppositum in orthogonio trigono
1085쪽
L I I r R χ v ii. ii silantum potest,quant una duo reliqua,quae angulum rectum comment. Et in Arithmeticis, quod cubus totius,aquatiteli cubis partium, o triplo prosiliti cuiuslibet partis inquatiatum alterius mutuo. yae uero ex talibus sequvnatur, facilius habentur, quam finis inuentio, aut principio. rvm ex fine. Et militer in mechanicis propo is fine, ueluti, an ui, Durum trσήπ- possit durescere quaerendum est: er quantum scilicet, fati Eni diei ut a lima non tangatur: videndum deinceps quomodo. Scri tutimus enim durum trifariam dici: aut quod penetrat, nee sedi tur,uelut ebulγbs:aut quod tenax est, ut aurum a Danis: aut quod non tangitur a lima, nec facile eroditur, ut
gemma plerae p. Est etiam duplex duri ratio, quod facile
penetrat . ut uitru, ut chalybs.Sed hic modus ex primo crfecundo constat: num quodcuns durum est, ut penetret, iidem flectendo facile non fiungatur, idem etiam durius ea fit,quam quod fecti ullo modo nequit. Sed o etiam alia ratio densitatis: densa enim, duriora semperpari ratione, quam rara. Durum igitur est etiam quarto modo dictum. nam pala in est chalybem, qui fleoi omnino nequit, quoaniam sepius in aqua frigida extinctum sit: aut ulla ratiosne ultro, tamen esse durius: eriamuis enim ubi par bt fraxio,pariter facile etiam frangunturi chalybs tamen,ne'actatur magis re stit. Adamas uero quamuis leuis, tamen
uitro longe durior, imo etiam forsan chalybe es cum hoe genus duritiei a tertio genere distinguatur. Oportet igitur , species omnes diuidendo seorsum distinguere: cauere φ,ne causam cum specie confundamus:Uendere praeterea quod
ita lit: ais id est secundum propositum. Ex hoc in causas
rim inuentionem procedimus, ex quibus etiam uenabimur
1086쪽
te an a calido, an a frigido an potestate, uel actu an conatinuato,an alternante uicissitudinec an uehementi,an moaderatos an sicco, uel humidos an diuturno, an breuis an
proprietate quadam indigeat putip ita de caeteris. Vltimo quaerenda sunt, quae istud possunt modi loci, instrumenta, ut opus ipsum perfacere liceat. Primum ergo expedit sciare, quae nam sit haec durities gemmarum mam non aliam qu
r ur, quam hanc ultimam, sci licet ut lima non atteratur, ferro, non tangatur: neque enim malleo carbunculus a.deb, ut chalybs resistit: nec si fectatur, quan tum ferrum fia mili forma o mole: nec ad tenuitatem ut ali r Aximus
ultro quicquam docere uidetur er tamen duram gemmam vocamus, olima , ferro φ intactam, non uitrum, non ferarum,aut chalibem, aut aurum. intae igitur haec est duriaties nitor certe, seu leuitas, non perspicuitas uitrum em mperspicuum, nec durm: onyx bicolor dura, nec perspiscua cpitaress achatum species. Est igitur haec durities, te, uitas, unde lima non adhaeret: erosis enim omnis fit, cum corpus mobile fixo, aut alteri mobili haeret: at non potest iata haerere, ut occurrat, si non occurfurit, non auellitur.
Propterea frustula fi occursarint , a lima avelluntur , sed non est haec erosio, sed fractura. Ergo gemma non erodiatur, quia leuis, Cr quia leuis polita nitet: ex leuis est, uta densa, neefen bilibus foraminibus peruia. Nes tamen Osmne daensum est graue , sed quod materiam in se plurimam continet. E subtilissimis ergo partibus gemmae constant, quae e fibi inuicem adhaerent, ut nullwm foramen pateat: tenuis tamen substantia illarum est, ob id pondere leuet
funt. inomodo ergo leuis substantia,densa.hoc pulιberarimum est quae tim : sed quia ad rem nostram nihil facit, praestat omittere. Est enim hoc ex praeceptis et uni uti libra
1087쪽
LIBER X i I. 3363 unum, omittere quae non sunt necessaria quandoquidem i,
a ncc Sana sola, plurima sint, a longa per se indigeant
ιmlusitione. Quae igitur cogere possunt, possunt o duranteficere gemma,cisim replere forami in haud liceat. ods quis vehementius ima angulum premat, palam e i quod auferet quicquam ob occusationem partium: sed fractu, ruerit, non ero o. Et hic aliud dubium est,cur frucitura dica:ur 3 quia maior est pars,quae auferἰur, quam ut tureae denti respongeat. Et rursus aliud quae tum, cur ergo aris rura, quod denswm et i, lima atteritur 3 Das ut dixi erhoc unum est ex praeceptis maxime necessari: scire, qu omittenda: ac ut in pietura finem imponere , manum s as mouere Verum ut ad rem redeam,astringenda est substanalia gemmarum: id frigore fit, sed maxime poli calorem,utim pennis,dism cinere quasi liquescunt at colliquescunt, mas Jiu igne culefacta. Oportet etiam quod terreum est, fesparari, quoniam probibet partes cohaerescere,uuru quama diu coquitur, durius evadit, partibus terreis evanescentitibus: quae igitur colorata sunt, dis ulterius excoquuntur,
colorem amittunt: natura uero colorem retinet exhalatio,
ne factura: verumtamen uix eripsa quicquam durism, Ercoloratum enicere potest: ob id adamas gemmurum durissima: multima enim de perfectissima codilone color exas scit, quia terreum absumitur, nec exhalatio abse bubastantia manere, aut uix potest: quae igitur duris ima gem muris esse debet, necessarib o candidifima. Rursus est mollissimu candidissima scilicet crystallus: nam cum pura sit,facillisme concrescit: ais etiam ea causa crystallus in frigidis regionibas, o insuperficie terrae nasci Ωιr, cum nulluq id gemma sic possit perfici: sed in alio genere molles eua, sint,o a lima tantatur,ut carbunculi,amethysti,ta mai
Adamas cur gemniarum duri sesima.
Crystallus aut gemmarum mollic
1088쪽
ragdi, at φ bi quos irides uocant. Qyod si aliqua durescat,
non insuperficie,sed o terra cogitur.Igitur gemmam vialam igne fieri haud licet: nam si durescere debent, oportet attenuari, ais ideo colliquari, o diuturnis ac feruidis i. gnibus subiacere , ut color euanescat non igitur ulla colos Gemmas ratu gemma sic feri poterit. At nee adamas ob extremam arte confici substantiae tenuitatem, quamobrem nisi crotallussat,nia. non p osse. tu fieri poterit: di hae uilis uis exigui prech. Ita uides af, ne subtilem omniis singularism rationem, eorum quae ad finem necessaria sunt, subtiliter deduci posie Hoc ita φ tarn paruum, quanti referat scire, seu fit, seu non, uides: ciam si esset, ad mille talenta pretu perueniret: scire autem, quia non lice ad tria. De generali autem fine, quod non tam utile est, iterum
eo pulchrius, quo minus utili,nunc dicendis. Consuluimus enim communi omnium hominum utilitati, diuina ob id relinquentes,qubd eorum cognitio, quamuis utilissiua,non tamen ad opera, C machinas, aut lucrum dirigitur. Atipiutinam, quanquam uerum, id persuadere potuissem, sciliacet ea contemplatione, ut nihil diuimus, i tu nihil etiam esse hominibus accommodatius. Caeterum ea ratio, quae a fine ortu fumit. Ac deducenda est: ommia quae fiunt,aut ui quas dum unduersi contingunt, naturas generali, quae in elementis cervitur,alit propria: de prioribus est liber primus. Prospria aut .aut naturalia, aut artificiosa, aut ratione quaadam occulta sunt. Nuturalia sunt ergo, quae uel ui coelo arum ac lemmas,ex influxus, aut mixtoru, aut metallorum, aut lapidum,aut plantarum, aut animalium, aut hominu,
aut regum, Reipublicae alicuiussunt odio libri. Arti. sciosa uel ad motis pertinent fimpliciter,aut cum calore,
aut communia fanti allisubtiliora, aut humiliora infunc quin l
1089쪽
ula. libri. Nihil autem, ut hi sint sex, priores autem staptem tantum, crina ultimus uari s ration: bus his,ta priorisbus ferme ex aequo adiungi possit. iniae autem ratione quadam Occulta prouen::mt, aut generalem habent conio.
ituram, aut artificiosam, aut docent non soli m divinare. sed facere,ut constitiuantur libri tres,ais in timuerswm de cemseptem. Non igitur pluribus indiguimur, necpaucio. res satisfaciebant. Ex tertius modus resolutionis, ab humano fine qui triplex est: animi, di hominis,ais corporis. Animi quidem, uelut tranquillitas cum gaudio, ex reliqMae uirtutes, quae simpliciter optimae sunt. Cum uerὰ eb perueneris,ut coagnocas, en uirtutem omnem, a scientiam a Deo omnino proficisci, iam habes indicium,te ab illo diligi quoniam cysapientiam, a gratitudinem tibi mullargitus esei. sodsi praeterea agnoueris in te animum immortalem, iam ad summam bonorum possionem peruenisti. Eriserum fictarisi e seu ατρωτ . Corporis bona,di tibiae fanitas, o robur. Hominis uero ρientiae,a artes,salth, a amici, rnitas, P urbanitas, pruilentia alepsolertia: haec enim di . ferunt prudentia in is dicando, solertia in inveniendo conustat: persaepe diuelluntur, quandos una etiam sunt, quibus acceait honor. Haec est smma bonorum: nouem quidem ad hominem, quatuor ad animum pertinent, 'tria ad corpus: uniuersa sexdecim. Oportet ergo scire, quomodo odipiscenda, a quae magis necessaria, aut praestantiora. Haec triplex resolutio a fine, iuxta quam hic liber est con. stituturi tum libri de Subtilitate,ais de Arcanis aeternitatis praecipue: tum atu, sed non adeo
necessarii, cum hi sinat prae.
1090쪽
LIBROS, ET EORUM UTI O-T A S. C A P. C.
Q c Deo Vrtur de toto Maluerso, partibus nte e Aetur abunde tractatum est. Nes enim deas cates Dco,aut alijs intellectibus coelestibusue est . . as hie I l traestare expedit, quod non sint partes . 3npertia - niueor, sed aliquid melius dis diuinius. Praetereu ira etio haec tota ad cpus ipsum pertinet, Deli: ia reneti intel e ius ad opus nostriam spediunt, nam coeat: nrr i o spera tur. 4 x etiam absis illo sunt, ad mira, Culuper: nernt, de quibus diectum est. Praeterea tractatio I eius libros se Mylierijs aeternitatis attinet, unde ad iLLinrehci ndet. Ibi autem Deut ex opposito cognoscitur in eodem genae: hoc autem est intellectus noster, ut intellisoat stati in femper perfecti e abfs dubitatione, exfe, non a rebus biive diuisitone, quoniam nosro intelle tui horum conDetus, Sc cm traria contieniunt. Medijs autem ordinibus mediis inter estes ini ei extrema conuenit. Haec igitnr tractatio praesens, abbluta lectus quo-estati perferiis.1 ocio co- Ha Ic igitur tractationem, ut in libro de Libris proignoscatur. p. ijs e&posui, fotnnia monitussum, ut m ires libros diuide, Tim .e es rati Ine, ut in primo de naturalibus,infecundo de a D tio ς in tertia desupernaturalibus,aut quae bis sim iusiant tractarem . Eo uerb ordine ut similia similibus ordo in li- codularem c enim ordo e be debet intra Atando. Sisai, Eris trachan ita uiuo sunt aut arma, aut uiribus, aut nonarne. Porma, eoru qa - uelut cum in tradiariata de piscibui, balenam cum Zelphi lis esis de- in o tui Asne copulamus: forma, re, hami es ferme sunt.beat. Aut si de uiribus rbabarbariam cum Mariuo, ahellebo,