Legis Romanae Wisigothorum : fragmenta ex codice palimpsesto sanctae legionensis ecclesiae

112쪽

CODICIS THEODOSIANI LIBER V70sines pretio ingenuitati reddatur qui cum ad propria redierit omnia Sua integra est salva reeipiat. Si quiu itaque huic tam iustae PraeCe ptioni resistere tentaverit, noverit se exilio deputandum Si usero possessor fuerit facultatem suam fisci virilms addicesndam. Sane christianos qui redem tioni studere debent Pro Casltivis Volumus esse sollicitos, ad curiales etiam sollicitudo ista per tinseat ita ut i omnes iudices sciant de em libras auri fisco se daturos qui huius legis prae

cepta negleX'rint

nuis natalibus procreatos Sub ivranno ingenuitatem amississe aut propria contenti conscientia aut aliorum indiciis recognoscunt natalibus suis restituere nec exspectata iudicis interpellatione, nam si quis contra conscientiam Suam Vel cCrti SSima testimonia plurin orum in eadem avaritiae tenacitate permanserit severiSsima Poena mulctabitur. Placet autem etiam eos periculo subjugari qui seientes ingenia OS Semituti S neceSSitatem per incuriam sustinere dissimulant. Propo

sita VIII I alendas Maias Romao Volusiano et Anniano Cons ilibus. In QPs talio. Ingenui. qui tyranni temporibus addicti sunt servituti ingenuitati reddant ar; quod si quis sciens hoc ordine in serVittite tenuerit noverit in se Z legi hus vindicanduin . TIT. VII. DE EXPOSITIS. I IMPERATOR CONSTANT1NUs AD ABLAB1UM PRAEFE

TE 3I 1'RΛΕΤORIO ora Cumque pii erum Vei puellam proiectam de domo patris vel domini vo triniate scientiaque collegerit ac Suis alimentis ad robur provexerit, eumdem retineat sub eodem statu qu m apud se collectum voluerit agitare, hoc 'At, Rive silium sive servum elim esse maluerit, omni repetitionis inquietudine penitus summovenda eorum qui servos aut liberos Scientos pi o ' Pros in voluntate do S domo recens natos a iecerint.

Data XV Kalendas Maias Constantinopoli Hasso et Ablabio Consulibus. Infers rotatio. Ouicumque expositum recenti partu sciente Gequitrer ferius 'ag. 81

114쪽

CODICIS THEODOSIANI LIBER V

patre vel matre vel domino Collegerit ac suo labore educaverit in illius a quo collectus est Potestate consiStat, Seu inger Ulam Seu servum, quem nutrivit 'Sse Voluctrit x. 2 IMPERATORES HONORIUS ET T11ΕΟDosiUS AUGUSTI MELIΤIO PRAEFECTO PRAETORIO. Nullum dominis vel patronis repetendi aditum relinquimus si expositos quodammodo ad mortem voluntas misericordiae amica collegorii, nCc enim dicere Suum poterit quUm Pereuntem contenrpsit Si modo testis episcopalis subscriptio su rit subsecuta de qua nulla penitus ad securitatem possit eSSe cunctatio.

Data XIV Kal ndas Aprilis Ravenna Honorio IX et Γhesodosio V Augustis Consulibus. Infavsretatio. Oui expositum puerum vel puellam sciente domino vel patrono misericordiae causa collegerit in eius dominio permanebit, si tamen contestationi de Colle tiones eius episcopus clericique SubScripSerint, quem postea suum digere quisquam non poterit quem proiecisse probatur ad mortem

ΤΙΤ. VIII. DE I IIS QUI SANGUINOLENTOS EMPTOS VEL NUTRIEN DOS

ACCEPERINT. si) IMPERA I OR CONSI ANTINUS A CSTLs ITALIS RUIS Secundum statuta priorum principum si quis a sanguine quoquomodo legitime comparaverit vel nutriendum putaverit obtinendi eius servitii trahetat poteStatem, ita ut si qui POSt seriem annoriam ad libertatem eum repetat, eum vel servum defendat eiusdem modi alium praestet aut prCtium quod potCSi valere EXSolvat Uui en in pretium competens in trumento consecto dederit ita debet iii initer possidere ut et distrahendi pro suo debito causam liberam habeat poenae subjiciendis iis qui contra hane ictgerra venire lentaVerint. Data XV Kalendas Septembres Sardica Constantino Augusto VIII et Constantino 3 Caesare IU Consulibus. In te PPPE satio. Si quis infantem a sanguine emerit et nutrierit habendi eum et possidendi habeat potestatem. Sane si nutritum dominuS vel pater reeipstre Voluerit, aut eiuSdem meriti mancipium inutritori dabit aut pretium nutritor quantum valuerit qui nutritus est con-

SequatuT. Hic Haenet addit: et si et&ριανι voLὸ, it in Ilium vel Edeptum aut strvum permaneνe, pruria utatur potestate. Sed quia adstitio ista non invenitur in ullis quos ille vidit codicibus, neque apud Sichard una et Cujacium in eius eclitiones Lugdimensi Theodosiani Codicis, neque Ex textu legis apparet adstitionis argumentum, iure merito

116쪽

TIT. IX. DE FUGITIVIS COLONIS lNOUI INIS ET SERVIS. i) IMPERATOR

CONSTANTINUS AUGUSΤUS AD PROVINCIALES . Apud quemcumque colonus iuris alien i suerit in ventus, is non solum eumdem origini suae restituat, Verum SuPer Codem capitationem temporis agnoscat; iPSOS etiam colonos qui fugam meditantur in servilem conditionem serro ligari conveniet, ut ossicia quae liberis Congruunt merito servilis condemnationis compellantur in plere. Data III Kalendas Novembres Paccariatio et Hilariano Consulibus. Interpretatio. Si quiS alienum colonum sciens in domum suam retinuerit iPSum prius domino restituat et tributa eius quamdiu apud eum fuerint cogatur exsolverC, ipse vero qui noluit esse quod natus QSt in Servitium redigatur a) IMPERAἹORES ARCAD1LS VAI EXI a KIANUS ΕΤ 4 11 EODOSIUS AUGUSTI CYNEGIO PRAEFECTO PRAETORIO. Quisquis colonum iuris alieni aut sollicitatione susceperit aut Occultatione Ce laverit, pro eo qui privatuS erit, SCX unciaS I, pro eo qui patrimonialis librain auri cogatur

Irit Ps rotatio. Si quis colonum alienum aut sollicitaverit aut o cultaverit si privati ho mi intin sua sollicitationes Ausceperit seX uncias auri domino reddat; si fiscalem sollicitatum tenuit libram auri cogatur implere.

AIUS AUGLSTI PALLAD O PRAEFECTO PRAETOpio. Si quis colonus originalis vel inquilinus ante hos traginta annos de possessione discessit, neque ad solum genitales silentii continuatione re pClitus est omnis ab ipso vel a quo a possidetur Calumnia penitus eXCludatur quem annorum numerum futuris quoque teniporibus volumus ObserVari g I. Ouod si quis originarius intra laos triginta annos de possession dis ossit, Sive Perfugam lapsus Seu sponte Sctri sollicitationQ transductus, neque de eius conditiona dubitatur, eum, contrudietione summota, loco cui natus est, cum origine iubemus sine dilatione restitui.

g a. Quod si sorte ipse de cuius proprietate cSequitur toxtur pag. 85

118쪽

certatur latali sorte conSUmptuS eSt, eiuS posteritatem agrorum iuri cum omni peculio atque mercedibus velut eo Super Stile qui decessit, Celeri iubemuS exsecutione rovocari. g 3. Ita 1eminis sane ObSerVationem Volumus eSSe diversam. Itaque mul irres quae suisses originarine docebUntur, ante viceSimum annum de Solo cui debebantur abSCe serint, universa repetitio cesset. Eat Um VOTO larum intra comprChensum tempus disCessio comprobatur a de conditione nulla dubitatio est, prorsus dominis pCrire non sinimus, ea tamen conditione servata ut Uicaria cum agnatione partis tersiae non negetur quae de colono Sus eseta Est alie

no, ita ut pro liliis quoque Contrarii praehoantur. uod si non ad alienum praedium sed cuiuscumque liberi hominis ac sui iuris secuta con orti una, in urbibuS Vel in quibuscumque locis victura consistit, si modo intra praefinitum

tempuS reposcitur eiuS Omnem Originena secundum Vetera ConStituta Conveniet revocari.

g s. ContestataS autem lites si tamen ouisquam docebitur solemniter fuisso conventus Sal

Consuli hUS. Interprotatio. Si quis colonum alienum in re sua vel 5 suga lapsum vel si stia voluntate migrantern triginta annos habu rit ac si suum Vim licet. Oui si intra triginta annos inventu fuerit a domino cum filiis suis τ se tandum legem sibi dehitis Et omni peculio rovocetur. Diiocl i sorte mortuus fuerit, filii eius dum meraedibus suis vel patris mortui a domino revocentur. Colona etiain si per XX annos β in alieno dominio et iure permanserit a priore domino nCnrequiratur; si tamen intra XX annos inventa suerit et de alieno colono filios susceperit, cum a nationis parte tertia r Ocetur, quia ColonUm duae partes agnationis sequuntur. Sane ne separatio Coniugii fiat, illum, cuius colonus est, vicariam mulierem sti pro tertia agnatione mulieris domino compensare praecipimus. Si vero muli r iuris alieni ingenuum maritum Guxerit, Omnis mu ictris agnatio ad pius dominium pertinebit. Ouod hic minus est de colonae

agnatione Novellis legibus invenitur.

120쪽

TIT. XI. NE COLONUS, INSCIO DOMINO, SUUM ALIENET PECULIUM VELLITEM INFERAT EI CIVILEM r, IupΕ ΑτoAES VALENTINIANUS ET VALENS AUGUSTI

CLEARCHUM VICARIUM ASIAE. Non dubium est colonis, Arva quae Subigunt, usque adeo alienandi ius non esse, ut et Si qua propria habeant inconsultiS atque ignorantibus patronis, in alteros transferre non liceat. Datn VI Kalendas Februarias Valentiniano et Valente Augus iis ConsulibilS. Infors PQtatio. In tantum a k dominis coloni in omnibus tenentur obnoXii, ut nescientibus dominis nihil colonus neque de terra neque de peculio suo alienarct PrueSumat.

ΤΙΤ. XII. DE LONGA CONSUETUDINE. 1 IM ERATOR IULIANUS AUGUS S ADMΛXrMi M. Venientium est temPortam disciplina stare η veteribus institutis; ideoque, quum nihil per causam publicRm intervenit, quae diu servata sunt, permanebunt. Data II a Kalendas Martias Constantinopoli Juliano Augusto IV et Sallustio Consulibus. InterprQtatio. Longa consu tudo quae utilitatibus publicis non impedit pro lege se

vetur.

EXPLICIT CODlCIS THEODOSIANI LIBER U. INCIPIT CODICIS THEODOSIANI S LIBER VI TITULUS I. UT DIGNITATUM ORDO SERVETUR. I) IMPERAΤoRES GRATIA .

NUS VALENTINIANUA EP TIFIEODOSIUS AUGUSTI AD CI EARCFIUM PRAEFECTUM . . Nihil est tam iniuriosum in conservandis et custodiendis gradibus dignitatum quam usurpationis ambitio; perit enim omnis praerogativa merisorum si absque respectu et contemplatione vel qualitate etiain Provectionis emeritae. custodiendi honoris 'ocuS praesumitur potiUS tam tenestur; ut aut potioribus pripiatur id quod est debitum, aut inferioribus prosit quod videtur indebitum. Data IV Kalendas Iunias Constantinopoli Merobaude II et Saturnino Consulibus. In te Psvolatio. Nomo sibi honores est y dignitatem quam a principe η non merupi it praeSumat quia sicut eis qui meruerunt dignitas ornamentum est, ita nota maculandi sunt qui

IJ IiDEM ALGUSTI AD PRAETEXTATUM PRAEFECTUM URBIS. CoeleStis recordationis V lentinianus genitor Gquitur textus sae. 89