Legis Romanae Wisigothorum : fragmenta ex codice palimpsesto sanctae legionensis ecclesiae

432쪽

PAULI SENTENTIARUM LIBER II 399 manumitti iussa CSt, fidei comini Sario in praestanda libertate; quae ei mandaM est, mOrm is eiente pepererit, qui ' 'tua CSt, ingenuuS nascitur: quia fideleommissarii tarditas ingenuitati

S f. s Si mulier dii orti O facto, gravidam se sciat, intra tricesimum diem viro denuntiare debet aut patri erus, Ut ad Ventrem inspici Gndum obsεrvandumque custodes mittant: quibus missis, partum mulieriS omnimodo Coguntur agnoscere. Intorsretatio. Si quaecumque mutirer matrimonio per divortium dissoluto, pmegnantem se esses AonSerit, Ct hoc in Dotitiam mariti vel Patris eius detulerit, ut ad inspiciendum vel

observandum VCntrem Silum CVStodem mittant: quem dum mis Erint . partum mulieris, id est, nativitatem sui heredi S compelluntur AgnoAcere. Sent. 6. Si praegnantem Se mulier esse non denuntiaverit vel custodes ventriS misSOS non admisserit, liberum CSt patri vel avo natum non alere. Ceterum si negligentia matriS, qu minus patris η heres sit, obesse non debet Interprotatio. Si post divortium praegnantem so mulier marito non indicaverit, vel custodes ad Ohservationem Ventri S mi SSOS Custodire non permiSerit, poteSt pater Vel muS eum, qui natus fuerit, non nutrire. Sed negligent iam matris Statutum est ei, qui natus est, in Au cessione 9Atri S nocere Penitim non debere . quin post mortem patris sine dubio SUCCCdat. Sent. 7. Si mulier Se ex viro Praegnan rem neget, perinittitur marito Ventr&m inSpi ere et ventri custodes clare. Interpretatione non indiget Sent. 8. Venter inspicitur per quinque obstetrices et quod maxin a pars earum denunti verit, pro Vero habetur.

Interpuat alio. Quoties de mulieris praegnatione dubitatur, quinque obstetrices, id est medicae ventrem iubentur inspicere: et quod plures ex ipsis sct agnoviSSO dixerint, hoc ce tissimum iudicatur. Mut. V. Obstetricem, quae partum alienum attulit, ut supponi possit, Summo supplicio

asti ei placuit.

Ista sententia interpretatione non indiget.

TIT. XXVI. OUEMADMODUM FILII SUI IURIS EFFICIUNTUR.

Sent. I. Pater ab hosti hus captus desinit habere filios in poteState: postliminio vero 3 re-Versus tam filios quam omnia sui iuris in potestatem recipit, ac Si nunquam ab hostibus cap

tus sit.

ISta Sententia interpretatione non indiget Sent. a. Singulae emancipationes vel iisdem vel aliis testibus fieri possunt, vel eodem

433쪽

dict

434쪽

PAUD SENTENT1ΑRUM LIBER II

clio vel intermiSSO tUmpore. Ista sententia intCrpretatione non indiget Sens. I. Emans it Stio etiam die seriam fieri potest Ista syntentia intCri retRtione non inclic, et Mn APud V ugistrRlOS e municipales, si hab ant legis actionem, et manti itI POSSUnt. G Isia sententia interPr tatione non indi cret Guf. s. Filiusfana iliAS invitus emancipari non cogetur. ista sententi interpretatione non in diget.

η emancipari

Sent. I. in Votat Ana in adulteriO UNorem, maritus ita domum occidere potest, Si adulterum domi suae deprehendat Ista sententia interpretatione non indiget. Seus. E. Eum, qui in adulterio deprehensam uxorem non statim dimiserit, reum lenocinii postulari placuit. Interpretatione non indiget Sent. R. In cauSa adulterii dilatio postulata impartiri non potest. Ista sententia interpretationes non indis est.

ΤΙΤ. XXVIII DE EXCUSATIONIBUS TUTORUM.

Seus. I. Inimicitiae capitales, quas quis Cum patre pupillorum habuit, a tutelis excuSant, ne paterno ininaico Phil illus Committatur. Interpretatio. Si curia patre minorum aliquis graves inimicitias habuisse diqnoscitur, a tutela pupfllorum merito CXCusatur ct inimi o paterno Parvolorum defensio committatur. Sent. P. Ad Curuin eius, Cuius quis tutelam administravit, invitus vocari non poteSt. Ista sententia interpretatione non indigest.

ΤΙΤ. XXIX. DE POTIORIBUS NOMINANDIS

Seu . I. Non recte potiorem Videtur nominare, qui CAVSam nominati potioris non ex PreSSerit. Ista sententia interpretatione non indiget Seus. P. Potior quies esse dObet non solum gradia generis, Sed et substantia rei familiaris Interpretatio. Qui potior ad tutelam ClistenduS QSt, non solum pupillo generis affini late propinquior, sed et facultatibus debot maxis idoneus approbari.

ΤΙΤ XXX. QUI POTIO RES NOMINARE NON POSSUNT.

Sent I. Libertus, quem pἹtCr tiliorem dat a, Si minus idoneuS dicatur, excusari quidem lacn potest, sed in in i in i curator poteSt. Interpretatio. Si a patre filiis ni inor bUS libertuS tutor fuerit derelictus, si palum ic.o DCum videatur, eXcusari quidem ab actione tutelae non potest, Sed potest illi curatot adiungi

TIT. XXXI. AD ORATIONEM DIVI SEVERI.

Seus. I. Dolo tutoris curatoris' O detecto, in duPluin et US Pecuniae Condemnatione convc Diuntur, qua minorena fraudare Volueriant. I Sta sententia interpretatione non indiget.

TIT. XXXII. DE FURTIS

GH . f. Fur At, qui dolo malo rem alienam contre Cint. In te TDretatio. Fur est, qui rem alienam fraudo interveniente contigerit Sent. S. Furioram genera Sunt quatuor: manueSti, nec munis Sti, ConCepti et oblat Ista sententia interpretatione non indiget . . , Manis,stus fur esI, qui in faciendo deprehenSUS CSt, et Ut mma temam os eius

436쪽

PAULI SENTENΤIARUM LIBER II

ad eum locum, quo deStinmerat, pervenirest. Ista sententia interPretatione non indigest. Sens. ψ. Nec manifeStUS fur est, qui in faciendo quidem deprehensus non est; sed eum furtum scoisse negari non potest. Ista sontentia interpretatione non indiget. Sent. s. ConcePti aCtione is tenCtur, apud quom furtum quaesitum et inventum est. Ista sΡntentia interpretatione non indiget. Sstis. 6. Oblati actione is tenetur, qui rem furtivam alii obtulit, ne apud se inveniretur Ista flantentia interpr'tatione non indiget. Sent. γ EUrti actione iS agere non potest, cui interest rem non PeritSS'. Ista se DLΘntia interpretatione non indiget. Sδns. S. Concepti is agere potest, qui rem Concepit et invenit. Ista sententia interpretatione non indiget Sent. q. Oblati is agere potest, Penes quem ConCOPta res et inventZ CSt. Ista sententia intctrpretatione non indiget. Seut . m. Manifesti furti actio et nec manis sti et concepti et oblati heredi quidem competit, sed in heredem non datur. Interpretatio. Furtorum genera heres eius, qui furtum pertulit, pei Sequi potest: eiuS vero heredes, qui furtum fecerat, ad Poenum criminis teneri non possunt. Sens. D. Seo uS, qui furtum secerit damnumve dederit, nisi id pro sua quantitate dominus sarcire sit paratus, noxaC dedi potest. Interpretatio. Si servus alicui surtum fecerit vel damnum dederit, Si dominus eius Pro

Sent. II. Si seimus furtum fecerit, dein do manumissus sit aut alienatuS, Cum ipso manu misso vel emtore agi potest noxa erit in CRPUt Sequitur. Infavs Datatio. Si servus furtum fecerit et postea atat manumissus aut venditus fuerit, aut is, qui manumisAus est, pro furti redhibitione tenebitur aut emptor eius: quia sempernOXA caput Sequitur.

Sens. IS. Filius familias Si surtum fecerit, deinde emancipetur, furti actio in eum datur quia in omnibus noxa Caput Sequitur. Itila sententia interpretationes non indiget. Sent. Ig. Non tantum, qui furtum fecerit, sed Ctiam is, cuius opera aut consilio furtum factum sit, surti acti otio tenetur. Istu sententia interpretatione non indiget. Sext. Is . Qui meretricem libidiniri causa rapuit cit celavit, eum quoque furti actione teneri

placu t.

Ista sententia interprolatione non indiget. Sent. Io. Furii manifesti actio praeter quadrupli Poenam ipSitis rei persecutionem genere a vindicationis et condictionis continet. Icit ars r statio. Furti manifesti poena quadria Pli eSt et ipsius rei, quae est sublata, redhibitio. Sent. IT. Furti concespii aetio adversuS eum, qui obtulit, tripli eSt poena et ipsius rei restitutio. Interpretatio. Is qui rem furtivam alteri obtulit, ne apud ipsum inveniretur, poena tripli est et iosius rei redhibitio, quae subitata CognoscitUr.

438쪽

PAULI SENTENT ARUM LIBER II

Sent. - . RCm pignori datam debitor creditori subtrahendo furtum facit: qtiam si et ipse similiter ami Serit. Suo nomine PerseqUi Potest. Issa sententia interpretatione non indiget Seus. 2I. Pater Vel dominuS de ea re, quae filiolamilias vel servo surrepta est, furti agCrepol si interest enim ei deserri actionCm qui de Deculio convenitur. Interprotatio. Si y filiolamilias vel servo surto aliquid sublatum fuerit, ad Patrem Vel dominum furti actio pertinebit: Quia merito cis haec actio datur, eX quorum perSonis Solent

aliquotieS CODVeniri. Mnt. 22. Si rem, quam tibi continendavi, postea surripui, furti actio competere tibi non poterit: rei enim nostriet' surtum facere non POSSumus Irist sententia interpretatione non indigest

Sent. M. Si, qUum surdium quis quaerit, clamnum iniuriae dederit, actione legis Aquiliae

Inters relatio. St, quum furtum quis sitinerit, clamniam ali seni dederit vel iniuriam sece rit, secunduin legent Aquiliam in duplum damni illati redhibitione mulatatur. Seus. E . Si 'e Se tes per furtum sive quaplibet arbores laesae fuerint * in duplum eius

rei nomine reus con enitur.

Ista sententiκ interpretatione non indiget. Se f. oti indicium comprehenden cli suris praemium promissum iure debetur. Issa sententia interpretatione non indiget. ni. 25. Oui tabulaA cautionesvo surripuit, in adscriptam summam furti aetione tenebitur nec interest, cancellatae nec ne sint: quia OX his debitum magis solutum esse a comprobari forest

Ititerpretatio. Qui tabulas aut pautiones furto abstulerit, ad eam summam redhibitionis, quam tabulae vel cartae sublatae continent, surti actione tenebitur nec interest, Uirtim cautiones ipsae sines aliqua laesura sint, an fuerint caraxatae aut forsitnn Solutae 5 sui. EZ. SerVUS, qui in fuga est, a domino quidem possidetur, sed dominus surti actione eius; nomine non renetur quia in potestate eum non habet. Ista sententia interpretatione non indiget.

ΤΙΤ XXXIII. DE OPERIS LIBERTORUM.

Sent. I. Egentem ψ patronum libertus obligatione doni, muneris Ct operarum solutus alere cogendus est, pro modo facultatum ADBrum. In tarpuatatio. Si quis ita fuerit manumissus, ut nec donum, nec OPeras Patrono praCStare deberet, Et patronus eius ρgens fuerit effectus, eum pro modo facultatum suarum pascere et sustentare Compellatur.

JULlI PAULI SENTENTIARUM 3 LIBER SECUNDUS EXPL CIT INCIPIT LIBER TERTIUS FELICITER '

440쪽

PAULI SENTENTIARUM LIBER ΙΙΙ

ΤITULUS I. DE CARBONIANO EDICTO.

S ut. 1 Si iratri Puberi controversia fiat, au pro parte impuberis diserri causa debeat, variatum est: Sed magiS QSt, ut differri non debeat. In torprafatio. Si quis contra duos fratres, id est, unum puberem, cuiUS aetas curulΟ- rem hahere poteSt, et ulterum impuberem, causam habeat; si frater, qui senior est, 'opter personam fratri S juni OriS, ne CSUsam dicat, se Volucrit edicusare, ille, qui senior eSt, pro Sua persona vel causa φ rCSpondere conas Cllitur. Quod etiamsi curatorem non habeat, adhibere sibi cogetur; nam adultus se per personam pupilli se nitus non eX u at.

TIT. II. DE BONIS LIBERI L

Anf. I. In bonis liberti prior est patronus quam filius alterius Patroni. Itemque Prior est filius patroni quam nepos alterius patroni. Din sententia interpretatione non indiget Sent. I. Si libertun duos patronon heredes instituit es alter Eorum vivo liberto moritur, is, qui superest, contra tabulaS testamenti bonorum possessionem reCte POStulat. Inters relatio. Libertus si duos patronos heredes scripserit, et unus eX ipsis patroniS vivente liberto mortuus fuerit, ad illum patronum, qui superest, quod ambobus dimiserat, pertinebit Sent. S. Libertorusin hereditas in capita, non in stirpes dividitur, et ideo si unius patroni duo sint liberi, viriles id est aequales et alterius quatuor, singuli viriles, G ess a aequales portiones hahehunt. Ista gentestitia interpretatione non indiget. Sent. s. Patronus vest Patroni liberi EX parte dimidia heredes instituti aes alienum libesrti pro portionibuS EXSOlVCre coguntur. InteΥDratatio. Si liberto mortuo patronus vel patroni filii, secundum paginam testamenti in dimidia eius hereditates successerint, debitum liberti pro portionum SilarUm quantitate

restituant.

TIT. III. DE LEGE FABIANA.

Sent. T. Ea, quae in fraudem patroni a liberto quoquo modo alienata sunt, Fabiana sor Ala, tam ab ipso patrono, quam a liheris eius rQUO RntUr. Interpretatio. Si libertus aliqua eX honis suiS hoc animo alienaverit, ne ad patronum vel siliCs patroni inter hereditaria corpora perveniant, id, quod hoc ordine per fraudem alienatiam eSSe constiterit, potest a patrono vel filiis ipsius revocari.

ΤΙ T. IV. UE TESTAMENTIS.

Ssul. I. Testamentum facere posSUnt masculi POSt impletUm quartum det imum annum, seminae post duodecliniam s. Sent. P. Si adones eo tEmpore t stamentum Sequitur imma pag. 4o