장음표시 사용
301쪽
hanc autem potissimurn, quia, ut rctur Hippocrates lib. I. de Morbis, nu. II. cercbrum cum subitanti vinhabeat spongiae similem , ctiam ad instar spongiae facile attrahit, facilinue attractum rennet: auget de illud idem eminens cerebri situs, maxima praeterea fetusdem cum utero colligantia,ac communitas hinstilis fit ac lethalis a malignitate cause quam Parat praesertim mora illa maxima, prauus ut plurimum irauidarum victus, vita deses ac sedentaria, delitiis
affluens. quid quod de nunquam incidit per huius sanguinis ad caput anadromen epilepsia haec, quin
eandem illico excipiat a poplexia, ubertatis,ac con- tumacis materi ei vitio: cuius copia mulieres crebro
consternuntur, assidue ab hostali paroxysmo infliguntur, cocidunt, pituita mox di inculter eiiciunt, caput repletur,expultrix labascit, a poplexia PIehe-dit,mors necesIario citb aduenit. Nec doctrina h Oribasium latet lib. Synops c. . tum Paulum lib. s.ca. I3. viros inter Graecos clarissimos.
Cum itaque cerebrum hostili illo aduentu prauet
ac multae materiei maxime proritetur, hinc ad huiusmodi infesti hospitis expulsionem natura seuere iaccin gitur,& mediante illo motu ferino, ac atroci,no ipsum solum cerebrum, veru & uniuerstim corpus, ad eiusdem inuitatam hostis expulsionem , v nemen re conuellitur, atque ita germinatur in his infensi ilimum illud , ac lethale symptoma. Natura namque in cunctis arduis ac disticillimis, aduersiis cacoetham morborum vim validii si me insurgit, bi praesertim robur maximum Aiacta ipsa Heri r . vim ac triumphata succlinabat. Sed accidit proh
dolor quod in i piis belli aeliu scuius finis perpetu, ancepsin anima hostis seritatu i dc immani Potentia, Pec
302쪽
PER VEN. SECT. IN ENIXIS. LIB. III. 96 persaepe fatiscatur iratura,ac triumphata iaceat. Lachrimabilem hanc historia execrandus hic morbus pei belle demonstrat, dum validissime pugnando
natura, funestairq; caussam totis Viribus extra corpus propcllere contendens, saltem ut per breue ali quod temporis interstitium dulci fruatur pace,belli fine, haudquaquam hanc , paucissimis , immanis hostis cocessisse,' libere testem ii r. quod si forsan alicui concessum, a stiperis potius, ut domino reconsilietur,sacrii in Eucharistiae sacramentum accipiat, benigne largitum. cum deinceps, eius iterum ren scente nitore,& bellico aeitia ante insultui ne ampli quid c m ultu quietis locum, ipsis permittat mulierculis: imo exaltatis ta earu viribus, & omnino exolutis, tande ab eis de triuphi palma seuere reportar.i Huius morbi typum sic habeto,qualem in pluri- mis nos diligenter obseruauimus. inprimis,per pa-roxysmos priores uniuersum foeminaru corpus vallailsimo c5uellitur motu , imm*rige Ieque omnes concutiuntur artus, stertunt mox,delib. fremur, os distorquetur, oculi fiunt torui,& palpebrae insuper assiduo motu com uentur, nariu primae N frequetissime,& cum strepitu verberatur: porrb in ultima
cuiusque paroxysmi parte spuma ipsὰ reddunt, de
mittam, de crassam, ac viscidam, quibusdam vero cruenta.Et cum in culichis,& internorum,ac externoxum sensuit omnimoda accidat priuatio,per tota paroxysmi lepus, aliquibus tamen, etia ex ra par acysmum coecitas coligit, Vt ne,etiam apertis oculis quicqua intueatitur,aliis dc simul facultates principes oblaeduntur,humore transposito, dc mete rept rein fiunt delirae tunc, affecto videlicet cerebro,vt
i pars sitnitatis: sin autem humoi,no ide numero cu
303쪽
non per μεταρωπιν, sed per ambo germiruntur affectus) 'in corpus irruat cerebri, ur organica pars, episessi a potius generatur, testate sumo dicta tore lib. 6.Epidem. sent. 7. circa fine. Neq; vllarcnus assetior doctissimi Ludovici Dureti interpretationi,quam refert diuinis illis commentariis ira Hippocratis Coacas praenot. lib. 2.ca. 24. nu. I. quo loco inconsultb pace eius viri dixei im) melancholia i tum Ile mentis aegritudinem, uti epilepsiam Cer bri corporis retur: quasi melaaacholia passio Pariter corporis non sit, inteperies videlicet se igida Se sicaca cerebri, forte cum aliqua caligine, seu splendoris amissione animaliu spirituum, corrumpente natiua eorum,& secundu natura diaphce initate motpraeter Gai .lib. 2. de sympt.caussis ca. 7. serio innuit
Hiproc lib.de morb. Virginu.num. 2- ad huc igitur tmorbu in inteperie ,.cogitationis cosequitur obe ratio,& una specierum in phantasia deprauatio. una
de conuertendo se intellectu ad idolu, quod in ipsa respicit phantasia, ea qua elicit species intelligibiles
pars altera ipsius cogitatiliae,potentiae sane organticae non secus,ac eadem phantasa suo munere itide deprauate fungitur intellectus,deprauato videlicet, ac inordi lato existente in ephatasia idolo. Haec abuia de peculiari de hac re conscripto a nobis libro ex minantur: modb haec sufficiant,iuxta consilij nostritatione ira
' Aliciu4gitur ex his laborantibus hoc morbo, ter utrimq; parOxysmum, aliqua temp*riscos liatur intercapedo , etsi breuis, in qua inen rςis stat. Percurrente autem amplius ipse a Rε -- citatiores fiunt paroxysmi, ac stequeias multrim Petulia quorum simul g Auitat Rc seritare,α α-- tantium
304쪽
PER VEN. SECT. IN ENIXIS. LIB.III. 96si tantium vires exolvuntur, de exhausto iam robores conuullionis cestat motiis: mox sensu,ac motu om-
ni priuatae, apoplecticae supremum conficiunt die. Inter vellementissimos vero illos concussionis mo- tus, cu miam iam animam agaiat, quibuidam par- tum abigi accidit: aliis caesione, post illa iam obitul extrahitur. ita os omnes utriusque sexus ficetus, a la-j boribus illis funestis sellas,statim,sive arte, siue nal tura expulsos, via; cum matre fere oppetere obser-l uauimus: quorum alterum ratum ad nonum usque solem vitain protraxisse testamur. Hanc παρεκβαειν, quia & raram , & arduam in ses continet doctrinam,libuit modbin hac nostram i liebri disputatione texere, nec inconsul tb cum in actuosia Medicinae parte maximam haud dubie pariat utilitatem. Verum, ut in hac graui historia co-y lophonem addamus hoc unum tandem aduertendum,ad hunc producendum hostilem affectum no minimam habere vim & adiis constitutionem , Scs coeli statum. hic namque testante Hippocrate lib.
l de Acro morbo,nu. I;.tum lib. . Aph. se n. ti .ab humida potissimum exoritur acris constitutione: Vnde strate austro assiduisque existentibus, ac uberio-l ribus imbribus epilepsia, nec non dc apoplexia, Vti plurimum acciduat. Nec mirum canescum haec ae- ris constitutio, no taliam corpus male dilponat, lati Xet,plurimis iugiter excrementis repleat humidis, s ac pituitosis, vierum ceu externum principium ab- di tam , ac internam morborum caullam cssicientel suscitar commoueP. Alterat et enim scrupes haec cx- terna acris cavlIa, lege quada ineuitabili , ac neces carib quidem corpora tiostra . cui non seritientia sol lum corpora, verum 3e cuncta viuentia subiiciun-
305쪽
966 DE MORB. ACvT. CVR.tur.Sed i a vi cnratione acculate prosequamur, Ciuinatura prius describere lubet cum Gal. ll. I. meth. C. S. De acutissimae epile a natura anabilis.
C p. XL VIII. I Ndicatio quae omnem respuit experietiam, Ceu pruaceps methodi organum & ex ipsa rei natara Galen 6 scribente lib., meth.c. I. exoritur RriasisImu,& rurisiis quid agendum, inuqnit apposite :por-rb methodus ex eisde indicationibus , ex natura rei
peritis docet utique inuenire, quid singuli morbi Liciendum praescribant. Quare ad artificem illud prorsus spectat, quod inuenit methodus per suas indicationes, serio intelligere an sussiciat ad finis consi quutionem, an scilicet sperandiina, b quti te-dim' attingere, seu quod prima instinuat indicatio,
an secusὶ Sed cum haec cognitio, itixta eii methodia, Unica latum fruatur via, ratione vidcli cor, qua sola ipsa paratur, & ab ipsa vocatur rationalis Medicus, haec rursus ex ipit' rei natura appositὸ co parabitur, uti natura ex cuius hie affectae particulae substatia, actione, usu, ac situ. illa morbi natui am, eius cam, ac symptomata amplcctitur sicuti haec patietis particulae naturam simplicem, aut copositi Ab his igῖ-ttar accurate procedendo,, c quid sanari, quidve noster ibi uidebit Medic': tu in qui b. sel' spectatur, ex eisde,de remediis inueniendis solerter delibcrabit. Si in nostra hypothesi illa cuncta conne istamur, cum sere desperata sit salus ; quia huius morbi tata atrocitas, ut nulla vis maior possit naturae inferti, quam quae ab hoc hostili morbo. quod si omnes cG-
uulsio inim idear, per iniustam ac muoluntaria obortae contractione in , tyrannae, crudeles , fur, ς ita ,
quid epilepsia cunctorum qita si regina ξ sympto ma-
306쪽
PER VEN. SECΤ. IN ENIXI s. LIB. III. 96 t igitur illa ferocia, Humania, dc nati ra, S. frequentia, citae mortis proculdubio sunt argumenta, quid quod & cauili , im naturq intolerabilem inferant noxam . inconsulto igitur ad eius nos curadimethodum accedemus , cum sit testudo I inccce
quilam.Caeterum etsi fere impossibile, n5 limpliciter,sed ut plurimum:cum aliquam prςter spe experianuir ab huiusmodi tyrannide liberatam, quibusdam adhibitis,ex amplissimo artis promptuario elicitis methodice auxiliis. Rursus nec fas, inhum num saltem, aegrotantes liber ε, omni artis fluore destitutos, Orci faucibus committere: maximuque sane artis dedecus. Proinde modb nos no taedet me
thodum describere ; qua huius funesti morbi prognostico Temper praemisso fortissimis quibu4que
praesidiis curationem aggreaiamur. Insequemur igitur nos inters illud Galeni consilium ii. Io. meth. ccto. Tutius multo esse aliquid nos nonnusta ducia μ-cere, quam omni spe abuta aegrotantem certo perire. tu& alterum summi dictatoris h. I. Aph. n. 6. extremos morbos extrema exquisite coparata remedia optima. In spem itaque contra spem operabimuretum adtrersus extremum morbum , ex re in is eunde
auxiliis prosequemur. Multa enim persaepe inopinate infri sta spe Medici laeta cotingunt fausta appellunt ad portu.Sed re ordiamur,expolita prius morbi natura,difficilis sane,& rguta disputatio, Epalepsia,conuulsionis quaeda species, tympio maest in motu deprauato d pala testate Galeno lib. dedit sympr. c., Est ira q. epilepsa imiOluratia so itiis
corporis concussio, cu sensui iv,ac menti S lello ire,
307쪽
ac sensui praefectis. καταυ, sae ς haec appellatur O uulsio, in quantum videlicet verae conuulsioni fieti assimilatur motus ille comitillivus. loge tamen ei Dparantur, quia in conuulsione illaesae cem assciat facultates principes,& inest vera retrachio nerciorum ad suam originem rin epit plia utrunque abest, quid quod nec est a Schus neruorum coiniustificam intra se habentium caussam, rcpletionem , aut inanitionem,uerum eorum principi j,cerebri inqua. quare proprie eius motus, potius con Custitius, ut nil perci rato lib. de sympt.diis. c. 3. innuit Galenus. OPUS A- . ne solius facultatis: qua nauis expresse istud no scribat, imb lib. 2. de sympi caus. c. 3. conuultione solius morbi opus struat. Sed tamen cum sternutamcntu, & singultum inter opera solius facultatis corium e-ret, ad quorum naturam qua maxime epilepsia a cidit, cum omnes coueniant in illo motu deprauato cocussitio, hinc arbitrandum, cu eandem Pariter opus tantum solius facultatis. Verum dubium cu
ius facultatis opus, an in alisne, an naturali spari imalis nequit, nam epilepsia pastio cerebri sensu, ac motu animali carentis: haec naque, potentia latum C,
tinet,& actu impartitur reliquis, relinquitur igitur quod naturalis sit facultatis, expultricis videlicet. nacercbro, uti & reliquis partib. principib. Vis maxima 1 natura insita, noxia pellendi. concutitur itaq; cerebrum valde, propter partis Vsum praestaritem, ad rei illud proritantis exelusionem , citra seris iam rei molestae, sed a sola in lita naturali vi, nativaque
auersione rei illius molesta . caeterum Pro Pi r ma- imam coniugationem , qua cum neritis habui , ac cunctis partib: sentientibus, ceu omnium illaru origo, statini, ac qua citissilue Omnes in eius adiur ri iam
308쪽
lestata valeant si mula cerebro repellere. neque ad huncmo 'm , cu naturalis ille prior se, requiritur iem cognitio, sussicit aute ad alterum sebsequu- eum tam maleii , Percipere partes reliquas,instinctu
vis dam, aut sympathicὸ illorum principium inflia
totis viribus, tot6que conatu illicb suffragentur. re, cum hic motus, non solius cerebri, 'um'& mantiastius adhuc.&totius corporis,leste Galenos. .de loc asse l. c.s.& 7. etsi non cotinuus, ut an veractu uisiolli,sed per sua repetens interual-
la: hinc inter symptomata facultatis animalis a Ga- eno rFEsetur,tum ii .de disympt.c. 3. tu & li. 2. det mmdem caussis. c. i. quid quod dc quia pars quae ricitur primb cerebrum est, arx facultatis anim Mobtines omne imperi u ,etia dc mot' ad rei noxi expuli stione, meritb dc ad eande animale secultata speqat,etsi primo ad expultrice naxuralς. Explorandum mox hoc symptoma,que morbum sei hiatur;res quide ardua,& a variis doctoribus vl-
distracta.Si rem attente scrutemur,isc cerebrum
ii cassectu auplici ratione affici obseruabimus, smiseris pars, & ut organica: contrahit enim nuper ab duentu caussae morbi, siue humor sit,sueripor aliquam in te inperiem,ut videre est apud G lenu, li.6.Epid.co m. I. sen .eκ li. delqc. affect. s. a. a diam dicat,iny ore,'mosio commati ventres corpus minus aspita utramq; igitur his Iovis assectionem admittit, inten periem dum ii
-m sina nentis hae limbis per coli pus ibi Orebrin 1 intellexisse eius substalitiam, ut pars Mimilaris,
309쪽
s o DE MORB. ACU T. CUR. uri per ventres idem cerebrum, Ut organicum est, sua sorinatione constans, quae figuram, cauitatem,e perficiem amplect itur. Cum igitur ex hix duobus affectibus longe praecellat, qui in cauitate, ut diluc 1dd citatis locis Galetius ita sinuat, tum ox subita ei uidem asti eius generatione constat, ac breui
lutione, cum ista nequisset maxima intomperies praestare,ex Galeno lib. 2. de caussis sympi .ca.F. Proinde assirmandum reor , hoc symptoma morbum
in cauit axe haud dubiὶ potissimum insequi. quasi
an cauitate quidpiam contineatur praeter naturam, stra quantitate, aut qualitate noxium , facultat m expuirricem proritans ad eius celerem, ac concitaram expulsionem. Quantitas illa in idio pathica iobstructione in gignere innuit Galenus,citato lib. 3 deloc.affect. ca. s. quae obstructio , in quolibet cerebri Ventriculo accidore potest, si Galeno praestruenda ἐfides lib. . de loc .asse st .ca. 2. quamuis lib. y. eiusdem
operis ca. s. medium,& postremum tantum admit-rat,ccii frequetius credere. Neq; valet ratio priua. tionis defccnsus spirittium animalium , quem nequit anteriorum bltructio piae stare, cum .sffectus
luc in absqluta obstru fhione non consistat, veram in retentione substantiae alicuius noxiae, ut plurimis locis Galenus declarat; lib. 1. de cauil fympi .ca. 7.dum dicu, Dilepsiam accidere ob pituitae in vendiri
eulis cerebri aceruata multitudietem rursus &lib. 3. de loc.a Tech. igitur, ait, ut cras pituita sescem, ita. hic quoque comita&m morbumsist Ut cerri ubi νο me tristu ventriculorum cerebri retiuetur. Nullibi a acciri ex liis obstructionis vocabulo usus Galenia, . ii Tibinnuit morbuni tantum esse in cauitate, ex a Cicia-ta,aut retenta multitudine humoris,liaudquaquamn Cccisa-
310쪽
i . PER VEN. SECΤ. IN ENIXIS.LIB. III. 97. Ineces Iarib omni ex parte obstruente, verum proritante expultricem facultatem,ad eius repulsionem. Porrb,quod non fit obstructio, in totum descensu iacultatis animalis impediens, ex illo constat uni-berso, ac vehementi concussit uo motu , cum recepta potius vi animali ab ipso cerebro , omnes corporis partes immorigere quatiantur : quo motu O-muitio priuantur,ob obstructionem maximam, a- , poplectici omnes. Internorum autem sensuum , ac externorum illam abolitionem haudquaquam obstruistio parit, verum corporis cerebri contractio, ac spirituum animalium vehemens ταραξις , Ob
quam ne munus suum praestare illi queunt: tu quia a pressura illa maxima, sui quasi oblita natura,tota posita in rei molestae,ac noxiae repulsione. Appareti hoc idem in animi vehemetibus pathematis:quanto igitur magis, in hoc execrando cerebri affectu, facultatum animalium sedis ' Adhuc dilucidius lubet ostendere,& ex sympathica epilepsia, in qua,
ut fatentur omnes, ventriculorum ccrebri obstructio nulla,ne minima quidem , cum auram habeat . caussam,& tamen in hac nequicquam aegrotantes cogitant,recordantur,aut imaginatur, neve exter-
nis sensibus fruuntur.liquet igitur palam In utraq; specie unica ac comune esse huiuseffectus caussam: in equit obstructio cum absit euidenter in sympam rhica. Qirare necessarib obstructio in hocassectu norequiritur,& per conseques hac, huius sympto ma- tis non esse morbii,ccu eius caussa,qtia prinab illud sequatur: neq; priuationis itide sensuum caussam, .i arbitrandam. Diximus hoc sympto ma non habere, S causiam primb obstructionem, quia haec,in sui ra-i tione, ut obstruinio,nequit ullatenus motum illum