장음표시 사용
851쪽
eommodati & in Falcidiae dc ductione in θ.legis, In fruantita e 6I .em. ad L. Falcid. Item in expensis repetendis ut in sp. l. 7. me. de R. V. in poena repetenda, ut in o. l. qui proprio. g. item, et . de procuraIoribus. Denique qui culpa sua damnum sentit,& ipse & lotus damnum sentire tenetur, quia nec sentire videtur. Cum tam variis adeo speciebus haec Reg. aptari possis, genuina species ponenda est in Damno Legatorum seu Legatis amittendis, ut docet lex 66. απ.de ivr.dot.l. 7. ar de adquinheredit. I. .ar. deleg. 2. quae ex eodem octauo Pomponi j ad Q Mutium libro desumptae sunt, quo quidem libro Pomponius ex professo egit de acquisitione de amisso ne Legatorum. Et quidem poni potest species in Herede exi. 9. g. i., devio viam. Finge, haeres legatum usum fructum Legatari j interpellauit Vt maxime tempus usus fructus postea finitum fuerit violentus heres usui fructum semel a se interpellatum instaurare, SI instaurati usus- fructus damnum culpae suae imputare debet, quia nec damnum sentire intelligitur. Factum scilicet cuique suum non aduersario nocere debet Hl. II S. in princsupra, cui haec ipsa species aptanda eae Poni potest vice uersa species in Legatario : Finge, vsufructuarius usum fructum extraneo cedit Z Liamnum seu iacturam usu sfructus facit, culpae scilicet suae imputet , qui cc dendo usum fructum eum e tinxit, L66.ιαν de tardo . quae huic inter alias coniungenda venit. Idem fuerit si usum fructum legatarius repudiauerit: Nisi sorte cum repudiauerit ante diem conditionem sub qua relictus fuit, di. I. f. I. de legat. 2. quae& ipsa lex huic R. inter alias coniungenda venit. Sic quidem ut haec Rr pro dubitandi ratione ad hanc postremam speciem seu exceptionem a Pomponio allata videatur. Caeteroquin quod de repudiatione legati ante diem vel conis ditioncm dictum est, idem & in hereditate cbtinet: Haercs scilicet qui rc pudiat hereditatem ante diem vel conditionem, nihil agit, & si e culpae suae damnum non sentit, quae sententia fuit Ietis 174. g i. .pra. Quia scilicet, Vt haec Reg. Obtineat, prae supponi oportcr, irem renunciantis esse. Poni posset & exemplum in statu libero, qui conditioni non paret, Si ideo damno libertatis vel in totum vel diutius multatur,quod Pomponius noster aliquot locis admonet, i. S.I.vit. in s. l. at ting vis. π.d LIulibent.ε. g.ωι. tar. de manum. tescam. Et
852쪽
quidem haec spccies apponi posset arg. t. io. . de u θυώβ. tig. quae ex eodem libro dosumpta est: Et si de statvlibetis pi
prie egerit Pomponius libro I9. non hoc octauo. De Vi AC Tio Nisalicui competenIis.
ad Qu. hi ut tum. Minus est actionem habere quam rem. DE vi Ac Tio Nis alicui competentis ad rem, & PossEssio NIs ipsius , est iraec Reg. qua differentia inter haec proponitur minus scili Cet esse actιonem habere,quim Remi Cui R. concordant, de posscssii omi commodo Sc praerogatiua, quin quo aliae huius tituli Regulae, in l. r. .' . t 26 g. l. ras. in prisc. Iis.supra, quarum omnium synopsin habcs ad di xy Contra huic R. useco opponitur lex iSsv. ubi dicitur, eum quι actionem hasci ad rem recupera Iam rem ipsam habere videra, uti vice uersa inter alias se sci ibit Liax x s. ubi dicitur plin cautionis in re esse quam in persona. Verum ut distinctione jam hoc dissidium composuimus in e plicatione Hetarum legum, non quomodo Curracius, qui ari pia oc auone vocis Vi DERI in dict.l. I s. distinguit inter ficti nem seu τλα γων,3c rei veritatem,ita vel maxime componi po-t fit ex ea specie quae huic Reg. aptanda venit: Nempe enim liber 18. Pomponi j ad Qu. Mucium , έψnde haec unica leat desumpta est, inoccupatus fuit, ut ex praecedentibus & sequentibus libris colligi potest , Circa Actionem pigneratiliam r hac igiturluris parte spocles ponenda est : quod de Graeci fecere. Et vero in ca pariter, ut alias veri munum cit, Mi in esse actionem hab re quam remaum quia si de debitoribus agitur, facile illi faculi tibus labi possunt,& propter inopiam aduersarij vcl aliter in ni- actio est, l.nam B 6. de dolo malo,l. 24. mandari, tum quia litium oc executionum euentus in incerto saepe est, L si . de peculio, Hinc vulgatum illud , sarius esse pignori incumbere quam in rem agere, vel etiam personali actione experiri. Hinc & si e dem res eodem tempore duobus ab eodem domino obligara
853쪽
interdicto, ut & si a diuersis non dominis , l. I 4. qui potior in pign. Hinc quoque creditori pigneralitio furti actio competit, pignore iubrepto, ι. i 2. g. l. t. ιδ. 4 9 6. . Id .de furtis, i. 26. C. de pigno-rib. Paulus 2 Sentsi. g. i , g furtis I 4. Ins.de obligationib. quae ex δε- licto: ctiam aducrsus dominum. Hinc de creditor cum dc bitore pignora iitia agere potest qui rem alienam pignori dedit, etsi is soluendo si de pignerat act. Hinc NI plus cautionis in pignore cit, quam in fideiussere, de quo jam ad i. 2ssur. Hincliypothecari j creditores qui pignota acceperui, priui Icglis Omnibus clitae personalibi Sact: Ombus compelunt, praesciuntur,l.
eos 9. Coae qui potureis pignore. Cornitur S huius Re g. fides, commodumque adco posscssionis , quoad onus probationis: Cieditor scilicet, si pignera citia scia hypothecaria, seu quasi Ser- Uiana , pignus puricquatur aduersus tertium possessorem , duo ante omnia impure dc bor, id cst , probare , prim b conuentionem; quod scilicet inter cum & dcbitorem conuenerit, ut ea 'res pignori esset: secundo, dominium rei, id est rem pertinuisis d dcbitorem, citin pignori seu hypothecae daretur seu se inponeretur l. 2 π.de proιat .l. Ler II. g. l .ar de pignor. Vnde apparet minus esse actionem habere quam rem, ctiam ob probationis onus. Quod postremum extia causam pignoris, alibi quoque spectatur. Nempe & ita actore in probatione deficiente , etsi possessor, nil praestet, secundum posse sibi ona dari solet, vi non possit non minus esse actionem habere quam rem, quia saepEbonae causae mala est instantia; ex quo fit, ut actori lis peieat, l. P .Q.ab iudiciis . π. de pignor.
Velum de aliis essectibus huius Regulae circa pignoratiliam actionem videndi sunt qui de pignoribus scripssere: Inter alios Negligantius initissatim de Pignoribus. Caetcra dc possi stionis commodo, possessorumque praecipuo jure habes ad concordantes Regulas: de in Synopsi ad di. 1 . quae prima de eorum
854쪽
De bis qua A Noais ABIRE possum.
CC V. IDEM LPomponius J bb 39. adstu. Mucium. Plerumque fit, ut etiam ea quae nobis ' abire possint, proinde V in eo statu sint, atque si non essent eius conditionis, ut abire possent: Et ' ideo, quod fisco obligamus, & vindicare interdum, ' & alienare , reseruitutem in ' praedio imponere possumus.
REm meam quam in praesens equidem pleno iure possides
seu quae iis bonis meis interim est, Verum quae a me abI - , id eli,a dominio meo recedere, auelli, auferri aliqua ex causa potest, utrum quia, verbi gratia, eam obligam, seu hypothecae nexui, in I. Vindicare interrin, 2. Alienare, 3. Eique seruitutem imponere possim quaeritur: Rem, inquam, quae a me abiare potest,seu,ut hac eadem quoque Reg. dicitur, quae in eo statu est eius CONDITIO Nis est, ut abire possit. Non equidem caseu aliquo vis maioris aut fortuito cui omnis generis bona ce te subiacentin verum ex OB LIG ATION E aliqua vel Conuentione veluti hypo:heca, cui rem meam, puta praedium , supposui; de hac quippe obligationis specie proprie haec lex accipiemda est , exemplumq; adeo ponendum in Pignore seu Hypotheca: quod docentium expressa verba legis: o ideo quod Asco obligamin, tum Vox abιre, nobis, inquit, abire possunt, & mox, ut abire possint. Abire dicuntur, quae non vi aliqua auferuntur, sed imis plexa vel adiecta rei alicui conditione iure conuentionis, aut cessitate a notas recedunr,diffluunt,elabuntur. Quo ipse iuris ivt loquitur Papinianus, i. .de di m p ga.) sensu eademque formula usus est Paulus in gemina germana t.non ideo minus 66. ω. de rei via it. de qua l. mox. Sic ut AH in Addictione iii diem,tes a domino abire dicitur,l. I.deis diem addict. meliore conditione oblata. Eximenia ab aliquo verbo ucitur Vlpianus, l. iae.
855쪽
Ergo in re pignori obligata sp. huius R. ponenda est. Id in veloquaeri potest de eo bonorum genere,quae nobis deferuntur nostraque sunt, sub conditione resbluti ua,vel ex Iuris Ciuilis dis
positione, vel ex conuentione seu contractu, vel ex ultima v
luntate seu testamento: quae S ' ipsa a nobis abire posse dicuntur: Conventione, inquam, veluti si res mihi in diem addicta fuerit, d. l l. I. Testamento, ta libertas seruo hereditatio relicta est, in diemi vel sub conditione,vel quia res alia legata in diem vel sub conditione, quae Λ dicuntur ex casu, i .c. ex causa implexa auferri, m.D Irretit. Sane lax quoque res omnes, puta,in diem addictis, statu liber, res in diem sub conditione legata, interim quidem h redis sunt & debitoris: Ita tamen sunt vi perfecte non sint, quia ex causa auferri vel abire possunt, vel alio emptore plus licitante, vel die aut conditione cx istente. His adde de seruumi noxae deditum, peculium item serui vel filiis neque enim haeci Eropria sunt: de quibus & similibus lex non videntur 83J .accbi pienda est, ubi vide quae dixi. In his inquam bonis quoque huius Reg. species aptari potest : etsi propria illa sit quam dixi de bonis inquam debitoris ipsius propriis ab co hypothecae n xis, quantum scilicet Iuris in his ipse rei,seu pignoris dominus, id est, debitor, interdum sid est, interea dum, seu interim h i beat, quo sensu vox , interdum , saepe etiam apud Apuleium, ι Pomponi j Iurisconsulti aequalem seu coaetaneum in aliosquei non semel accipitur. Ideo scholia Graeci hic vertunt e. πέμε- ταξυ cum ipsa Basilica habeant, ειθ' οτε. De debitore,inquam, de praedio ab eo obligato id quaeritur , utrum rem huiuscemodii interim vindicare ipsc a tcrtio possessore possit 3 Id quod hae, Reg. asseritur. Idemque ipsum de altero illo,quod dixi,bon ι rum genere dici potest , nempe Sc ea interim vindicari posse:
i Non idch minus scilicet,ut nostrum interim vindicamus, quod abire nobis, id est, abiturum a nobis) dominium speratur, d Linon ideo 66., de K. V. In rei scilicci vindicatione satis est rem suam esse, etsi persecae sua non sit, ut dicitur d. l. l39. g. I. Et haeci de vindicatione. SECUN DO quaeritur, utrum Cam rem, praedium, inquam, a me hypothecae nexum interim alienare, isque, eo disso verepsim' id quod hac Reg. asseritur : Cum sua eausa ta- meia, id est,cum conditione resolutiua,commisibria: od hic subjiciendum S: addendum post Placentinum recte monuit
856쪽
Accursus, Albericus, cum onere suo cum Vinculo pignoris , debitorem Is Coaede pignorib.l.vn. d.rem alien. gerenti. Quod sane ut voce INTERDUM, satis indicatur, ita etiam Pomponius
subiecerat seu addiderat, idque toto iure Civili ita se habere scripserat alienatio 67. ηπ.de contras .empl. quae huic nostrae,ceu ex codem libro desumpta , coniungenda venit: Alienatio, inquit, cum H,cum sua causa dominium ad alium transferimus, quaeset futura ,si apud nos ea ma/Misset. Idque toto Iure ciuili ita se habet, praeterquam si aliquid nominatim sit constitutum. Quare potest debitor fundum a se hypothecae obligatum interim alio re, sed cum sua causa, qine propria huius i. species est. Quomodo, ut ex altero illo bonorum genere exemplum apponamus, p0test de heres interim statu libgum, qui abire pote st, alienare, in
solutum dare, sic tamen ut vel statu liberemptori notio, quod dare iussus est, vel re aut conditione existente dando liber fiat: id quod lege xii. Tabularum nominatim comprchensum se rat, ut idem Pomponius libris ad Qu. Mucium docet, ι.29. ΨI...deflatu liber. Modestinus l. L, π.eod. Vlpianus fragm tis.2.f. . vel si creditori in solutum datus fuerit, & conditio deficerit alioquin statu liberum dando,non liberatur debitor : qtria hinminem creditoris perficia non facit, i. ci m quis 38. g. ιυν. δεμνι seu huius rei solutio non potest nisi ex eventu liberare, l. uires suas 98. in princ. m.eod. denique statu liberum dando non in plenum stipulatoris hominem facit, L NeraIIus 63. ηπ. de conem ae Statu liberi enim conditio ambulatoria est, ut loquitur Papinia-NUS l. , . inprant. ηπ. defatalib. Quare resoluto Iure dantis, resolui Ze cvanescere jus accipientis necesse ost/3i ψ.de PiDor. l. D.Codde disractlign. Quanquam ι.vir. g.sed quia, Cod te .de legat. singulariter receptum est, abolita veteris juris dispositio-nc, quod heres rem sub conditione legatam alienare nequeat.
Tandem quaeritur, virlim semitatem praedio, quod nobis abire potes, quia hypothecae id nexuimus, obligauimusὶ imponere intcrim possimus Id quod hae l. pariter asseritur, aduocata Sproposita hac Regula, Nempe plerunque fieri ut etiam ea, quα nobis abire possvnr, proinde id est, perinde in eo statii sint, alaque si non esst ni cius conditionis, vi abire possent. Ac notat natim illud asseritur in bonis obligatis hypothecae, quae fias. jure nostra sunt. Quod & ipsum obtinet in altero illo bonorum
857쪽
genere, quae, inquam,initio adquisitionis non perfecte nobis adquisita fuerunt, verum sub conditione resolutiua , nam vi lias res interim vindicar , cum causa alienare possumus uti omnis alienatio cum sit, vel cum causa sua dominium ad alium transferimus, ael. 67. qu e huic ut dixiὶ jungenda est) bc l.ια- ditio Lo. ηπ.de adqurn remδm. ita dc his rc bus seruitutem imponere possumus, cum sua scilicet pariter causa.Quare,&si haeres, cum legatus esset fundus sub conditione , imposuit scruitutes, extinguentur si legati conditio existat , Lis cui crucma ser .amiti. Et retro tamen , adquisitae sequuntur legatarium , ut ibidem subjicitur. Meliorem enim conditionem eius fieri nil
impedit, deterior reddi non potest. Obseruandum verd n minatim hac Regula exemplum seu speciem poni in bonis co obligatis , quod ea, inquam , interim & vindicare S alienare , dc seruitute grauare debitor fisci possit, quod etiam ostendit lex penuis. Coae de Priuileg. Fisti. Et idem tamen nihilominus dicendum quoque est in bonis etiam pupillo pignori obligatis, uti docet lex vn. Cod. rem alien. gerent. non solerae
Imo idem obtinet in bonis cuicunque tandem creditori obligatis , lsidebitor tr. Coaede disract pignor. Denique id toto I te Civili ita sese habere, Pomponius cl. 67. quae huic, uti dixi, coniungenda venit, diserte scribit, toto Iure Galli, id est , non tantum cum de silco agitur, verum etiam cum de priuato. Vnde manifestissime apparet; id quod de rebus fisco obligatis hae Reg. dicitur, exempli tantum gratia a Pomponio additum , de quia hoc libro s9. seu ultimo ad QtL Mucium, unde haec t. desumpta est, Pomponius de iu1 sci exprcssc c gerat; & tandem quia de iis vel maxime dubitari potuit, videlicet propter priuilegium fisci,ex quo durior multo cuius pie apud fiscum obli- gatio est , ut ex Seneca quoque liquet, lib. . de Beneficiis, cap. 9. Sponsum desiendam, inquit, quia promisised non fodere in incer- tuis iubebs. si Asco Algabis. Quem locum hic apposito notauit P. Faber, ut videatur in uerse hic legendum, Ideo ET,quodsi co obligamus, id Est, non tantum quod priuato , scd ctiam quod sisto: sed nil muto. Ex his jam conficitur Regula, huius i. initio praefixa , cuius hic sensus cst, statum cuiusque rei proprio iure nostrae praesentem hac parte considerari, non veto attendi statum futurum, E Eeee L
858쪽
augeamus,.ut homo hominis incommodo sitium commodum augeat, ut Ciccro quoque scribit lib. . fion qui multis ibi argumentum hoc exequitur. Ita& Terentius Midr.a I. sca. Hoccin es credibile aut m morabile- , Tenta vecordia innatae cuiquam fiet, Vt malis gaudeant, atque ex incommodis, Aherim, sua uti comparenI ccmmoda 'Ad hanc eandem aequitatis sipeciem pertinet lax 74 7 I supra. Ait autem lex peremptoria voce, Neminem, id c st, lac pupillum quidem, minorem aut sce nam, ut insp. l.vθ.C de Uucap. pro emptore, hinc adeo pupillus in id quod locupletior factus est, teneri dicitur,l. y g. vittas,lsipuisti F.inpr.l. litis contesti ae 3 7.υ. de negotiis gestu,l. IJ. ' d. l. I 4. ηπ. de conduὀb. l.vit. Co de usucap. pro empl. Et si pupillus lucrum captet cx damno alieno doli exceptio ei obstat,l pen exr.dereb. eorum. Imb nec fiscum,l. - . g. II. . iure fisci, quamlibet scilicci priuilegiatus sit. Denique haec om
ris cred. Certutiar S in heredibus, qui in id tenen Lur, quatenus ad eos ex dolo defuncti peruenit. Ait lex Alterim,etiam praedonis,qui necessarias & utiles quoque impensas repetit,illane, αν de horeaepetit. 6.gstasi, L ηπ. de negor.gesis. Denique sua commoda ex alieno incommodo nemo parare potest, nisi quatenus leges & jura permittunt, ex stultitia emptoris , vel negligentia domini lucrum facere. Et tamen ab hac Regula excipicndus est casus Decisionis Iustinianeae seu I.uti. Co .de neg.gesis, item l. C . 1 .maydati,c .ae cundem Pomponium autorem habet.
Porib, quae genuina species huic Reg. aptanda sit, haud liquido sciti potest, quandoquidem haec unicae Pomponi j Idros. Variarum lecticHrm sententia supercst : in quos Pomponius incondit c. σπομί- prout quidq; sub manum Veniret, congessisse videtur, nullo serta certo materiarum ordine et quod Ilaria-νum Lemorum mulus satis indicat. Et tamen cum singula huiusce legis verba attente considero ιδε omnino aptanda mihi videtur, in quo exemplum supra posui: ibi quippe frequentior, quam alibi mentio Sc distinctio pupilli locupletioris factu vel non, ex gesto tutoris. . E Ee est 3.
859쪽
PAPI E REGUL E TRES. Id est, Regulae ex Vlpiani Paulique libris ad L.
Luim Iuliam o Papiam si quis Tacitus) Senior Augustus, pos
tuli in rogationes, μηxiι, incitandis caelibam poenis oe auge do rarao,circa A. D. X I. Nempe exhau ciuibus per besti ciuitia Re Hiscά Romana, exhauseo ιtem aerario, utrique Augustus ea lege mederiis
pituit e Hinc ario pars prior legis Papia fuit de Maritandis Ordinibus , funde se lex Marita dicιιur Horatio) sobolis videlices pro
creandae causa lata, l. 67. etu'.de hondit.& demonstr. Pars altera, Cain
ducaria dic afuit, qua scilicet nouos sium csr casem induxit, quibus bona in Ascum caderent, seu quιb- μου locupletaretur. Ad hanc legem commentarios scripsisse reperio sex Iurisio ultos pata sub Antonino Pio, rentium Clementem o Mauricisa um. sub Marco Antoni no, Gaium, cr Marcessume sub Antonino Caracalinia , Vlpianum, is Paulum. Superiori quoque a1ate Batauinus ad eam scripsit. Nos dudum primis Iurissipendiis fragmenta letu Iulia sevia colligimus, suoque ordini resiluimus,veterum Iurisconsutiorum istorum notin adsingula capita, verbaque aptam min, uotis tande m se
E duobus porro tamum Iurisconsubis, utpoteρostremis, tres siequemus Regulae in hunc titulum coniectae sunt. Ita quidem,ut amans diem ad ρriorem partem legis Papia de Maritandis Ordinibus, nusia vero desumptasint ex L. Caducaria,wpote qua a Iustiniano pesitus sublata fit, l .vn. C. de caduc. toll. de summis nultas Tribonianus ex iis libris iam autiquatis de sumere hic μ nuerit, etsi in Pandectu pe
multa exinde capita deservia occurraint. Diuiliaco by Coos e
860쪽
CCVII. VLPIANus liseo piimo ad legem Iulium O Papiam. Res Iudicata pro veritate accipitur,
AD Rei Iudicata auraritatεm spectat his Reg. speciatim verbpertinet ea ad rem judicatam superstatu personae, & quidem in argumento L. Iul. Papiae de matarandis ordinibus t ut non tantum huius i. inscriptio indicat, verum expresse testaturia lex ingenuum et surde statu homin. unde haec lex desumpta est. Vt haec R. intelligatur praesupponendum est. I. Lege Papi Senatorem libertinam uxorem ducere non potuisse. 1. Quemlibet ingenuum lenam similesque personas ducere prohibitum, ut docet lex χν. 3 ur de ritu nupt. dc Dio lib. i. se J6. Nunc fingereum qui ingenuus olim judicatus fuerat, hodie retractato judicio libertinum reperiri & declarari.Quaerebatur,virum nuptiae interea seu medio rempore contractae iustae fuissent iustique adeo suscepti liberi exinde Et vero justas retro nuptias fuisse definitur hac Regula pro ratione reddita , quia scilicet res iudicata sinterim scilicetin pro veritate accipitur : quod ut dixi repetitum est ex Lingenuam 1 vir. defatu bomis. Ingenuus scillicet fuit, de quo sententia lata est , qui ingenuus pronunciatus est, iseruo απ.de conae indeb. quamuis libertinus postea detegatur , imo etsi forte res judicata fuerit per collusionem, dummodo iusto contradictore adhibito , l. Dim fratres 27. g. I. ηπ. de liberali causa l. v ct 4 in de cost. Greg. omae x ipsa lar 4 huic R. conjungenda venit Medio se ilicei tempore post seu sententiam latam an re quam collusio detegatu sententiaque retractetur, utique quasi ingenuus is accipitur,ael. 4.ac proide res iudicata pro veritate habetur, hI.o ael. 2 .mλmκως κ; υά χρῖον, ut Aristoteles loquitur. Sic & si pronunciatus quis sit Ριν-us csse,scntentiae statur : ut VIp. scribit libris pariter ad L. Iul. & Pap. l
iurauero, ah. επ. de iurepatri Concinit,duc lex s. de inius voc. vel suus
quis esse ι. I.infl. t. s. αν. de agnoseo. libi Sic res judicata facit interim ingenuum, Patronum, suum.