Theologiae scholasticae proemium in quo eiusdem theologiae natura fusissimè explicatur. Cui accessit accuratissimus de Gratiae auxiliis tractatus. Authore Geruasio Biionio, Cenomanensi

4쪽

THEOLOGIAE

SCHOLASTICE

In quo eiusdem Theologiae natura fusissime explicatur. Cui accessit accuratissimus de Gratiae

auxiliis Tractat M. Authore GERvASio BIiONIO, Cenomanensi.

Sumpsi Nicoc Ai G A v, via Mercatoria caci lignum Phoenicis. M. D C. L I I.

6쪽

THEOLOGIAE

SCHOLASTICH

In quo eiusdem Theologiae natura fusissime explicatur. Cui accessit accuratissimvi de Gratiae

auxiliis Tractatus. Authore GERvAsio BIIONsΟ, Cenomanens.

V AES T I O I. De Appellatione ct notἰone Theologia. R imo I Theologia , si nominis etymon spectes, idem est ac sermo seu

ratiocinatio de Deo, teste August. 8.civit. cap. I. I iid.8.etym. cap.6. Iuxta quam acceptionem, quae latissima est, Theologia dicitur omnis doctrina de Reo siue naturali lumine, siue diuina reuelatione nitatur. Hinc & Met physica Teologia nominata est, 6. Metaphy. tex. 2. & Philosophi ac Poetae qui' de Deo scripserunt, non modo a profanis aut horibus ut Aristotele & Tullio, sed a Clemente Alexandi ino, Eusebio & Augustino Theologi dicti sunt. a. Theologi et nomine appellatur sacra Scriptura qua- Α Σ

7쪽

α Theologiae Scholassicae

tenus de Deo disserit, & uniuerse omnis doctrina de is Deo quae reuelatione diuina immediate nititur. Hinc Ioan . Euangelista Theologus indigitatur, quod Trinitatis mysterium, & Christi diuinitatem explicatiusquam caeteri Euangelistae, tradiderit;& haec acceptio angustissima est. 3. Theologiae nomine appellatiar omnis doctra: na. siue de Deo , siue de creaturis, a Deo immediate vel

mediate reuelata ; sicundum quam acceptionem. Th cologia comprehendit tum veritates a Deo pro xime reuelatas, tum cCnclusiones ex iis deductas, proindeque mediate reuelatas. Ita sumit Thom. q I.

. Theologiae nomine significatur ea doctrina quae

ex propositi, imbus immediate reuelatis, tum circa Deum , tum circa cre iras , conclusiones deducit; quibus musteria fidei A clarat, suadet ac tuetur,

iuxta haec Aug, st. lib i Trini r.eap 3. huic silentia tribuitur id quosides gignitur , nutritur, defenditur robora ur. Ita etiam v nit Thom. quaest. I .art. I. & seq.S haec acceptio commui is es D hac Theolossia i qui ur Christus Matr 23.aiens se dare Ecclosiae Scribas. & Paulus Cor. I 2. aiens Cristum dedisse Ecolesiae doctores; per Scribas enim& Doctores significantur 1j qui doctrinam Euangelicam eruunt & probant ex lege & Prophetis , quod Theologi faciunt. Eandem intelligit Paulus loco hir per sermonem sepientiae & si ientiae,quem aliquibus, Ecclesiae membras, it diuinitus impertiri,inxta expositionem At gustini i . ciuit .cap. I. Huius Theologiae usus sempei in Ecclesia viguit, vi constat ex Euangelio , Actis, Epita lis Apostolorum , Conciliorum& Patrum scriptis. ubi Christus, Apostoli, Concilia,& Patres identidem ea utuntur ; semperque vigebit

ut constat ex his Pauli Ephesi A. ipse dedit quo Marn quidem

8쪽

quidem Apostolos, &c. Vocatur autem doctrina continens propositiones a Deo reuelatas, aut conclusiones ex iis deductas,

Theologia , non quod agat de Deo solo , cum agax etiam de creaturis ; sed quia Deus est praecipua pars labiecti eius, & quia, quaecunque prae, es Deum iractat, relative ad Deum tractat. s. '

Vocatur etiam domina sacia & revelata ; sacra quia de rebus sacris disserit ; reuelata, quia continet propositiones immediate a Deo reuelatas , vel conclusiones ex iit deductas, proindeque reuelatas non quidem immediate , sed mediate. Atque nos de hac Theologia nunc disputamus.

Q V AESTIO II. De necessitate Theologiae.

I VII c quaerit ut an& quomodo Theologia sit ad. a. 1hnem ultimum supernaturalem obtinendum nectata ia, qt videre est apud I hom. quaest. I .art. a. Non est quaestio de Theologia seu dixisti ina sacra prout comprehendit ipsam fidem,scia veritates a Deo immediate reuelatas, siquidem constat, fidem mce sis sariam esse ad salutem necessitate medi j neque est huius loci de necessitate fidei disputa ic:led de Theologia seu doctrina quae ex veritatibus a Deo proxime reuelatis conclusiones elicit.Ita communis sententia: Iuxta quam sallitur Caietanus docens in Mi. I S. Thomam,cum hanc quaest.onem ponit,Theologiam seu do firmam si cram priori modo accipere. 3. Thco ogia seu doctrina quae ratiocinatur circa veritates a Deo proxime reuelatas sumi potest,uel quoad substantiam abstrahendo a modo quo traditur; 'vel quoad modum,hie autem modus duplex est; unuS dialecticus,presso S simplici genere dicendi conten-

9쪽

4 Theologiae Scholassicae .

tus,exactus,subtilis , & ad docendum ac probandum comparatus: Alter Rhetoricus seu oratorius,eleganti& fu si oratione gaudens;nec solum ad docendum &probandum , sed etiam ad persuadendum & ad delectandum instructus. Theologia priore modo tradita nominatur Scholastica , quia scholae seu schesasti ei Doctores post Magistrum sententiarum , qui scripsit circa an. Christi ix o. eam inuexerunt.

A RTICVLVS I. An Theologia secundum se necessaria sit ad

i. R i MACON o Lus I o. Stando in lege oti di nati a & consueta Dei prouidentia. Theologia quoad substamiam simpliciter necessaria est toti

hominum communitati ad salutem consequendam: ita omnes Theologi cum S.ThOm.art. . Probatot I. Iuxta legem Dei ordinariam, illa doctrina simpliciter nece aria est hominum communitati alsalutem quae necessaria est ad prς standum officium pastoris & doctoris; Atqui Theologia eiusmoἐi est. Maior probatur , quia iuxta diuinam ordinationem seu dispositionem, ossicium pastoris & doctoris hominum communitati simpliciter necessarium est ad salutem ut constat ex his Pauli Eph. .v. i I .si e dedit quintam quidem Apostolor sc. ubi etiam haec ratio affertur, ut non simus paruuli fluctuantes, & circumferamur omni vento doctrinae; quod perinde est ac si diceretur , semoto pastorum ac doctorum ossicio, futurum e se ut homines aut doctrina fidei contrariam reciperent, aut ab recepta fidei doctrina distraherentur. Minor probatur, quia nuda & simplex fides non sussicit ad munus pastoris & doctoris, ut constat I .ex loco citato,ubi Paulus noo omnes fideles , sed aliquos tantum diuina prouidentia datos,

10쪽

ait esse doctores. a. ex his a. Cor. I . Nunquἰd omnes

Probatur L. quia Christus, Apostoli,Patres,& doctores omnes Theologia usi sunt ad mysteii a fidei declaranda, probanda & defendenda; v. g. Christus Mart. in .ex his Psal. io 9. Dixit Dominus Domino meo, . probat se elle filium Dei;& Paulus hominum resurectionem probat ex resurrectione Chisti I. Cor. I S. V. I 3. Confirmatur ex perpetua Ecclesiae cura inprouidendis doctoribus, qui Theologiam , praesemrim eam quae in exponenda scriptura versatur,publice docerent; haec enim satis indicat Theologiam hominum communitati, iuxta communem Dei prouidentiam, simpliciter necessariam esse ad recipiendam& retinendam fidem proindeque ad salutem. t Proba ur 3 Theologia, stando in communi Dei prouidentia, fimpliciter necessaria est hominu communitati ad fidem recipiendam & retinendam , ergo ad salutem. Antecedens prob. quia stando in consueta Dei prouidentia ut aliquis prudenter fidem re cipiat & retineat necessarium est, aut ut dissicultates quas circa mysteria fidei, vel ratio naturalis,vel limretici & infideles, vel daemones ei suggerunt, siue ab ipso siue ab alio homine,ita de facto explicentur &soluantur, ut prudenti dubitationi circa eorum veri tatem nullus locus relinquatur;aut saltem ut ipsi constet aliquos esse in hominum communitate qui praestare id possint; alioqui enim leuiter & impudente crederet; iuxta haec, qui cho credit euis est corde iatqui nec ipse,nec hominum alius dissicultates illas ita sol- iure potest , stando in comunt Dei prouidentia citi a Theologiae subsidium. Neque dicas satis esse quodin illi constet vel . beatos,vel saltem Deum dissicultatcsidias posse soluere ; Mam id quidem satis est , sed per

communem Dei prouidenatam non hiabetur. ἱ